fbpx
Wikipedia

Albaniya Krallığı (1939–43)

Albaniya krallığı (alb. Mbretnija ShqiptareitRegno albanese) — 1939-cu ildən 1943-cü ilədək mövcud olmuş İtaliyanın protektoratı. Dövlət başçısı İtaliya kralı III Viktor Emmanuel sayılırdı, faktiki olaraq isə Albaniyanı italyan qubernatorlar idarə edirdi. Albaniyanı birləşdirilməsi Böyük İtaliya yaradılması planının tərkib hissəsi idi.

it. Regno albanese
alb. Mbretnija Shqiptare
Albaniya Krallığı
19391943
Bayrağı
Gerbi
Böyük Albaniya 1942-ci ildə
Statusuİtaliya protektoratı
PaytaxtıTirana
Rəsmi dillərialban, italyan
İdarəetmə formasımonarxiya
• 1939—1943
III Viktor Emanuel
Tarixi 
• Yaranması
1939
• İtaliyanın işğalı
7 aprel 1939
• Almaniyanın işğalı
9 sentyabr 1943
• Süqutu
1943
Ərazisi
Sələfi
Xələfi
Alban krallığı
Albaniya Krallığı (1943–44)

Tarixi

İkinci dünya müharibəsinin başlamasına 5 ay qalmış İtaliya 7 aprel 1939-cu ildə Albaniyanı işğal etdi. Alban ordusu İtaliya qoşunlarını silahlı müqaviməti ilə qarşıladılar, amma o, rəqibə qarşı heç nə edə bilmədi. 1939-cu il aprelin 9-da Albaniyanın kralı Əhməd Zoğu Yunanıstana qaçdı. Albaniya 1925-ci ildən etibarən İtaliyanın müttəfiqi idi, lakin Benito Mussolini Almaniyanın genişlənməsinin ardınca (AvstriyaÇexoslovakiyanı özlərinə birləşdirilməsindən sonra) öz imperiyasını yaratmağa çalışaraq Albaniyanı işğal etmək qərarını qəbul etdi. Sonuncu müstəqil dövlət kimi mövcudluğuna son qoydu və İtaliyanın protektoratı statusunu aldı. Albaniya İtaliyanın tərkibində muxtar ərazi idi, zaman keçdikcə o, müstəmləkələşdirilməli və italyanlaşmalı olmalı idi. 1939-cu il aprelin 16-da Albaniya kralı formal olaraq İtaliyanın kralı II Viktor Emmanuel oldu. Əslində hökuməti İtaliyalı qubernator və alban vətəndaş hökuməti idarə edirdilər. Alban qoşunları italyan ordusunun bir hissəsinə çevrildi.

İtalyan faşistləri Albaniyanı İtaliyanın tarixi hissəsi hesab edirdilər, çünki əvvəlcə o, Roma imperiyasının tərkibində idi, sonra isə alban sahili (Dıraç da daxil olmaqla) Venesiya respublikasının (Venesiya Albaniyası) bir hissəsi idi. Bundan başqa, Albaniya Balkanlarda mühüm strateji mövqe tuturdu. 1940-cı ildə İtaliya Albaniyanın ərazisindən Yunanıstana hücum etdi. İtaliya rəqib ölkə Yuqoslaviyada fəal olan alban millətçilərini dəstəkləyirdi. Albaniya krallığının baş naziri Şevket Verlaci hələ 1939-cu il aprelin 12-də vəzifəyə başladı və bununla da formal olaraq dörd gün ərzində dövlətə başçılıq etdi. Onun əsas vəzifəsi protektoratın gündəlik idarəsi idi. 1941-ci il dekabrın 3-də Şevket Verlaci istefaya göndərildi, və onu bu vəzifədə Alban faşist partiyasının nümayəndəsi Mustafa Merlika-Kruya əvəzlədi, yeni başçı 19 yanvar 1943-cü il tarixinə qədər bu vəzifədə qaldı.

İşğal dövründə Albaniyanın bütün təbii ehtiyatları, xarici ticarəti və xarici siyasəti tam İtaliyanın nəzarəti altında idi. Belə ki, alban neftinin inhisarı Agip adlı İtaliyanın dövlət neft şirkətinin əlində idi. Kukla alban faşist partiyası hakimiyyəti əlinə aldı. İtaliya vətəndaşlarına Albaniyaya kolonistlər kimi keçmək hüququ verildi ki, gələcəkdə ölkə İtaliyanın ayrılmaz hissəsinə çevrilsin.

1940-cı il oktyabrın sonunda italo-yunan müharibəsi başlandı. Albaniya burada mühüm rol oynadı, çünki İtaliyanın quru qoşunları məhz onun əraziləri ilə Yunanıstana soxuldular. Mussolininin planlarında Aralıq Dənizinin bütün şərq sahilini istila etmə var idi. Lakin müharibə başladıqdan az sonra yunan qoşunları əks-hücuma keçdilər və Ergiri, Korça şəhərlərinin də daxil olmaqla Albaniyanın mühüm hissəsini qazandılar. 1941-ci ilin aprelində Yunanıstan alman qoşunları qarşısında təslim oldu və onun işğal olunmuş əraziləri İtaliyanın protektoratına qaytarıldı. Bundan başqa, Yunanıstan ərazisinin bir hissəsi İtaliyanın tabeliyinə verildi. 1941-ci ilin aprelində alman qoşunları həm də Yuqoslaviyanı ələ keçirdilər, və albanların məskunlaşdığı və Yuqoslaviya krallığının tərkibinə daxil olan ərazilər İtaliyaya verilmişdir.

1943-cü ilin sentyabrında italiya ordusu kapitulyasiya bəyanı verdi və İtaliya İkinci dünya müharibəsindən çıxdı. Bundan sonra Albaniya Almaniya tərəfindən işğal olundu, bundan sonra bütün ölkə tez bir zamanda partizan hərəkatı ilə əhatə olundu.

İstinadlar

  1. Keegan, John; Churchill, Winston. The Second World War (Six Volume Boxed Set). — Boston: Mariner Books, 1986. — P. p314. — ISBN 0-395-41685-X.
  2. Zabecki, David T. World War II in Europe: an encyclopedia. — New York: Garland Pub, 1999. — P. p1353. — ISBN 0-8240-7029-1.
  3. Owen Pearson. Albania in the Twentieth Century, A History : Volume II: Albania in Occupation and War, 1939-45. — London: I. B. Tauris, 2006. — P. p167. — ISBN 1-84511-104-4.
  4.  Albania in Occupation and War: From … — Google Books

Həmçinin bax

albaniya, krallığı, 1939, albaniya, krallığı, mbretnija, shqiptare, regno, albanese, 1939, ildən, 1943, ilədək, mövcud, olmuş, italiyanın, protektoratı, dövlət, başçısı, italiya, kralı, viktor, emmanuel, sayılırdı, faktiki, olaraq, isə, albaniyanı, italyan, qu. Albaniya kralligi alb Mbretnija Shqiptare it Regno albanese 1939 cu ilden 1943 cu iledek movcud olmus Italiyanin protektorati Dovlet bascisi Italiya krali III Viktor Emmanuel sayilirdi faktiki olaraq ise Albaniyani italyan qubernatorlar idare edirdi Albaniyani birlesdirilmesi Boyuk Italiya yaradilmasi planinin terkib hissesi idi it Regno albanese alb Mbretnija Shqiptare Albaniya Kralligi1939 1943Bayragi GerbiBoyuk Albaniya 1942 ci ildeStatusuItaliya protektoratiPaytaxtiTiranaResmi dillerialban italyanIdareetme formasimonarxiya 1939 1943III Viktor EmanuelTarixi Yaranmasi1939 Italiyanin isgali7 aprel 1939 Almaniyanin isgali9 sentyabr 1943 Suqutu1943ErazisiSelefi XelefiAlban kralligi Albaniya Kralligi 1943 44 Tarixi RedakteIkinci dunya muharibesinin baslamasina 5 ay qalmis Italiya 7 aprel 1939 cu ilde 1 Albaniyani isgal etdi Alban ordusu Italiya qosunlarini silahli muqavimeti ile qarsiladilar amma o reqibe qarsi hec ne ede bilmedi 1939 cu il aprelin 9 da Albaniyanin krali Ehmed Zogu Yunanistana qacdi 2 Albaniya 1925 ci ilden etibaren Italiyanin muttefiqi idi lakin Benito Mussolini Almaniyanin genislenmesinin ardinca Avstriya ve Cexoslovakiyani ozlerine birlesdirilmesinden sonra oz imperiyasini yaratmaga calisaraq Albaniyani isgal etmek qerarini qebul etdi Sonuncu musteqil dovlet kimi movcudluguna son qoydu ve Italiyanin protektorati statusunu aldi Albaniya Italiyanin terkibinde muxtar erazi idi zaman kecdikce o mustemlekelesdirilmeli ve italyanlasmali olmali idi 1939 cu il aprelin 16 da Albaniya krali formal olaraq Italiyanin krali II Viktor Emmanuel oldu 2 Eslinde hokumeti Italiyali qubernator ve alban vetendas hokumeti idare edirdiler 2 Alban qosunlari italyan ordusunun bir hissesine cevrildi Italyan fasistleri Albaniyani Italiyanin tarixi hissesi hesab edirdiler cunki evvelce o Roma imperiyasinin terkibinde idi sonra ise alban sahili Dirac da daxil olmaqla Venesiya respublikasinin Venesiya Albaniyasi bir hissesi idi Bundan basqa Albaniya Balkanlarda muhum strateji movqe tuturdu 1940 ci ilde Italiya Albaniyanin erazisinden Yunanistana hucum etdi Italiya reqib olke Yuqoslaviyada feal olan alban milletcilerini destekleyirdi Albaniya kralliginin bas naziri Sevket Verlaci hele 1939 cu il aprelin 12 de vezifeye basladi ve bununla da formal olaraq dord gun erzinde dovlete basciliq etdi Onun esas vezifesi protektoratin gundelik idaresi idi 1941 ci il dekabrin 3 de Sevket Verlaci istefaya gonderildi ve onu bu vezifede Alban fasist partiyasinin numayendesi Mustafa Merlika Kruya evezledi 3 yeni basci 19 yanvar 1943 cu il tarixine qeder bu vezifede qaldi Isgal dovrunde Albaniyanin butun tebii ehtiyatlari xarici ticareti ve xarici siyaseti tam Italiyanin nezareti altinda idi Bele ki alban neftinin inhisari Agip adli Italiyanin dovlet neft sirketinin elinde idi 4 Kukla alban fasist partiyasi hakimiyyeti eline aldi Italiya vetendaslarina Albaniyaya kolonistler kimi kecmek huququ verildi ki gelecekde olke Italiyanin ayrilmaz hissesine cevrilsin 1940 ci il oktyabrin sonunda italo yunan muharibesi baslandi Albaniya burada muhum rol oynadi cunki Italiyanin quru qosunlari mehz onun erazileri ile Yunanistana soxuldular Mussolininin planlarinda Araliq Denizinin butun serq sahilini istila etme var idi Lakin muharibe basladiqdan az sonra yunan qosunlari eks hucuma kecdiler ve Ergiri Korca seherlerinin de daxil olmaqla Albaniyanin muhum hissesini qazandilar 1941 ci ilin aprelinde Yunanistan alman qosunlari qarsisinda teslim oldu ve onun isgal olunmus erazileri Italiyanin protektoratina qaytarildi Bundan basqa Yunanistan erazisinin bir hissesi Italiyanin tabeliyine verildi 1941 ci ilin aprelinde alman qosunlari hem de Yuqoslaviyani ele kecirdiler ve albanlarin meskunlasdigi ve Yuqoslaviya kralliginin terkibine daxil olan eraziler Italiyaya verilmisdir 1943 cu ilin sentyabrinda italiya ordusu kapitulyasiya beyani verdi ve Italiya Ikinci dunya muharibesinden cixdi Bundan sonra Albaniya Almaniya terefinden isgal olundu bundan sonra butun olke tez bir zamanda partizan herekati ile ehate olundu Istinadlar Redakte Keegan John Churchill Winston The Second World War Six Volume Boxed Set Boston Mariner Books 1986 P p314 ISBN 0 395 41685 X 1 2 3 Zabecki David T World War II in Europe an encyclopedia New York Garland Pub 1999 P p1353 ISBN 0 8240 7029 1 Owen Pearson Albania in the Twentieth Century A History Volume II Albania in Occupation and War 1939 45 London I B Tauris 2006 P p167 ISBN 1 84511 104 4 Albania in Occupation and War From Google BooksHemcinin bax RedakteAlbaniyada holokostMenbe https az wikipedia org w index php title Albaniya Kralligi 1939 43 amp oldid 4988524, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.