Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Adi durnabalığı (lat. Esox lucius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin durnabalığıkimilər dəstəsinin durnabalığılar fəsiləsinin durnabalığı cinsinə aid heyvan növü. Ortasaylı, yerli aborigen növdür.
| Adi durnabalığı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Adi durnabalığı | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Yanaqları pulcuqlarla tam örtülüdür. Bədənin yan tərəflərində boz və ya zeytuni rəngdə ləkələr olur. Bu ləkələr köndələn, bəzən çəpəki zolaqlar əmələ gətirir. Şirin su balığıdır. Azərbaycan sularında ovlanan durnabalıqlarının iri fərdlərinin uzunluğu 80 sm-ə, kütləsi 5 kq-a çatır.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Bütün şirin sularda, çay və göllərdə, bəzən şortəhər sularda yaşayır. Azərbaycanda əksər fərdləri 5–6 ilə qədər yaşayır. Cinsi yetkinliyə 2–3 yaşında çatır. Erkən yazda bir dəfəyə kürü tökür. İnkubasiya dövrü 10 gün çəkir. Adətən gecələr kürü verir. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklindədir. Həyat sikli kürü, sürfə, körpə və yetkin fərd şəklində olur.
Yayılması və Sayı
Azərbaycanda bir növlə təmsil olunmuşdur. Azərbaycanda Aşağı Kür hövzəsində, Mingəçevir su anbarında, Dəvəçi limanında, Kiçik Qızılağac körfəzində və Azərbaycanın cənub zonasından axan çayların aşağı axarlarında yayılmışdır. Ortasaylıdır, su hövzələrində ekoloji şəraitin pisləşməsi və intensiv ovlanması ehtiyatına təsir edir.
Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri
Erkən yazda kürü tökməklə çoxalır. Azərbaycanda məhsuldarlığı 4.8 minlə 116.7 min ədəd kürü arasında dəyişir. Orta hesabla 62.5 min ədəd kürü verir. Yetkin fərdlər demək olar ki, hər il çoxalmada iştirak edirlər.
Qidalanması
Yırtıcı balıqdır, körpələri plankton və bentik orqanizmlərlə, iri fərdləri isə əsasən balıqlarla qidalanır. Hannibalizm (öz balalarını yemək) hadisəsi də müşahidə edilir.
Düşmənləri
Digər yırtıcı balıqlar və balıqyeyən quşlar, balıq parazitləri.
Biomüxtəliflikdə rolu
Biomüxtəlifliyin bir kompanentidir. Körpələri digər yırtıcı balıqların qidasını təşkil edir. Su hövzələrində daha çox parazitlə yoluxmuş canlıları yeməklə təbiətdə sanitar rolunu oynayır.
İnsan həyatına təsiri
Ekoloji əhəmiyyəti müəyyənləşdirilməyib. Əmtəə keyfiyyətinə malikdir. Qiymətli vətəgə balıqlarını və onların körpələrini yeməklə balıqartırma təsərrüfatlarına ziyan verir.
Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri
Su hövzələrinin çirkləndirilməsinə qarşı mübarizə aparılmalıdır, ehtiyatı və ovlanması tənzim olunmalıdır.
Növün qeydiyyat göstəriciləri
Azərbaycan ETBTI İxtioloji muzeyi, AMEA Zoologiya İnstitutu ixtiologiya laboratoriyasının kolleksiya fondu.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi durnabaligi lat Esox lucius heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin durnabaligikimiler destesinin durnabaligilar fesilesinin durnabaligi cinsine aid heyvan novu Ortasayli yerli aborigen novdur Adi durnabaligiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarKlad Desteustu Deste DurnabaligikimilerFesile DurnabaligilarCins DurnabaligiNov Adi durnabaligiBeynelxalq elmi adiEsox lucius L 1758Sekil axtarisiITIS 162139NCBI 8010EOL 206652Xarakterik morfoloji elametleriYanaqlari pulcuqlarla tam ortuludur Bedenin yan tereflerinde boz ve ya zeytuni rengde lekeler olur Bu lekeler kondelen bezen cepeki zolaqlar emele getirir Sirin su baligidir Azerbaycan sularinda ovlanan durnabaliqlarinin iri ferdlerinin uzunlugu 80 sm e kutlesi 5 kq a catir Yasayis yeri ve heyat terziButun sirin sularda cay ve gollerde bezen sorteher sularda yasayir Azerbaycanda ekser ferdleri 5 6 ile qeder yasayir Cinsi yetkinliye 2 3 yasinda catir Erken yazda bir defeye kuru tokur Inkubasiya dovru 10 gun cekir Adeten geceler kuru verir Ferdi inkisaf formasi tam cevrilme seklindedir Heyat sikli kuru surfe korpe ve yetkin ferd seklinde olur Yayilmasi ve SayiAzerbaycanda bir novle temsil olunmusdur Azerbaycanda Asagi Kur hovzesinde Mingecevir su anbarinda Deveci limaninda Kicik Qizilagac korfezinde ve Azerbaycanin cenub zonasindan axan caylarin asagi axarlarinda yayilmisdir Ortasaylidir su hovzelerinde ekoloji seraitin pislesmesi ve intensiv ovlanmasi ehtiyatina tesir edir Cinsi statusu ve coxalma xususiyyetleriErken yazda kuru tokmekle coxalir Azerbaycanda mehsuldarligi 4 8 minle 116 7 min eded kuru arasinda deyisir Orta hesabla 62 5 min eded kuru verir Yetkin ferdler demek olar ki her il coxalmada istirak edirler QidalanmasiYirtici baliqdir korpeleri plankton ve bentik orqanizmlerle iri ferdleri ise esasen baliqlarla qidalanir Hannibalizm oz balalarini yemek hadisesi de musahide edilir DusmenleriDiger yirtici baliqlar ve baliqyeyen quslar baliq parazitleri Biomuxteliflikde roluBiomuxtelifliyin bir kompanentidir Korpeleri diger yirtici baliqlarin qidasini teskil edir Su hovzelerinde daha cox parazitle yoluxmus canlilari yemekle tebietde sanitar rolunu oynayir Insan heyatina tesiriEkoloji ehemiyyeti mueyyenlesdirilmeyib Emtee keyfiyyetine malikdir Qiymetli vetege baliqlarini ve onlarin korpelerini yemekle baliqartirma teserrufatlarina ziyan verir Qebul edilmis ve qebul edilmesi vacib olan muhafize tedbirleriSu hovzelerinin cirklendirilmesine qarsi mubarize aparilmalidir ehtiyati ve ovlanmasi tenzim olunmalidir Novun qeydiyyat gostericileriAzerbaycan ETBTI Ixtioloji muzeyi AMEA Zoologiya Institutu ixtiologiya laboratoriyasinin kolleksiya fondu IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 Hemcinin bax