Acınohur-Ceyrançöl öndağlığı fiziki-coğrafi rayonu
Oktyabr 01, 2021
Acınohur-Ceyrançöl öndağlığı fiziki-coğrafi rayonu — rayon ərazisi Qərbdə Gürcüstan Respublikası sərhəddindən başlayıb, şərqdə Ağsuçaya kimi davam edir. Şimalda Alazan - Əyriçay çökəkliyi, cənubda Kür-Araz ovalığı ilə əhatə olunur. Relyefin mütləq yüksəkliyi 200 m-lə 700-1000 m arasında dəyişib, asimmetrik quruluşlu alçaqdağ tirələrindən və onların arasında qalan sinklinal quruluşlu çökəkliklərdən və yüksək düzənliklərdən ibarətdir. Dağlığın dik, cənub yamaclarında arid- denudasiya prosesləri əsas relyefəmələgətirici proses olub, onun yaratdığı bedlend, gilli karst və yarğanlar geniş inkişaf etmişdir. Ərazidə yerüstü şirinsu ehtiyatı az olub, başlıca olaraq ərazini kəsən tranzit çaylardan ibarətdir. Rayon ərazisi yüksək aridliyi ilə xarakterik olub, relyefin müxtəlif yüksəkliklərində yarımsəhra, kserofit kollu quruçöl, seyrək arid - meşə landşaftları bir - birini əvəz edir (Müseyibov, Süleymanov, 1978, Mikayılov,1982). Acınohur- Ceyrançöl fiziki- coğrafi rayonu ərazisindən bilavasitə qış və payız otlaqları kimi geniş istifadə olunur, respublikamızda qoyunçuluğun inkişafında mühüm əhəmiyyəti vardır. Acınohur öndağlığında həmçinin taxılçılıq və üzümçülük inkişaf etmişdir.
Türyançay qoruğunda təkcə ağac və kol bitkilərinin 60-a yaxın növü qorunur. Qorunan əsas ağac növləri, ardıc və saqqız (yabanı püstə) ağaclarıdır. Həmçinin tək-tək gürcü palıdına, qarağac, gürcü ağcaqayınına, qoruq ərazisindən keçən çayların sahillərində isə qovaq, söyüd və başqalarına rast gəlinir. Adətən ardıc meşəliyi məhv olan yerlərdə quru-çöl formasiyası inkişaf edir. Qoruqda bitən adi nar, adi üzüm Azərbaycanın “Qırmızı Kitab”ına daxil edilmişdir. Hazırda yalnız Türyançay dövlət təbiət qoruğu Acınohur öndağlığının landşaft ekoloji müxtəlifliyi üçün etalon sayıla bilər.
Tədqiq olunan ərazinin ən böyük gölü olan Acınohurun iqlimin mülayimləşməsində, ekoloji müxtəlifliyin zənginləşməsində mühüm rolu vardır. Buradakı su-bataqlıq quşları və digər vəhşi heyvanlar ətraf dominant yarımsəhra landşaftının biomüxtəlifliyinin artmasında vacib mənbə sayıla bilər. Son zamanlar gölün su aynasının tədricən kiçilməsi yeni ekoloji böhran ocağının yaranması üçün əsas səbəbdir.
Landşaftın mühafizəsi
Acınohur öndağlığında landşaft ekoloji müxtəlifliyin mühafizəsi və onun daha da artırılması üçün aşağıdakı tədbirlərin həyata keçirilməsi vacibdir:
- Acınohur gölündəki qızıl qazları və fauna növlərini qorumaq məqsədi ilə “Acınohur” yasaqlığının yaradılması məqsədəuyğundur;
- Nadir təbiət abidələrini, yaşlı, ekzotik tək ağacları, çay dərələri boyunca formalaşmış çay-dərə landşaftlarını, həmçinin ekotonları qorumaq məqsədi ilə proqram-layihələrin hazırlanması;
- Meşəsizləşmiş yamaclarda yerli ağac cinsləri (saqqız ağacı, yabanı armud, uzunsaplaq palıd və s.) əsasında meşə əkinlərinin genişləndirilməsi.
Azərbaycan Respublikası Konstruktiv Coğrafiyası. Bakı – Elm-1996, I cild
1Azərbaycan Respublikasının fiziki coğrafiyası, I cild, Bakı 2016, 529 s.
Oktyabr 01, 2021
acınohur, ceyrançöl, öndağlığı, fiziki, coğrafi, rayonu, rayon, ərazisi, qərbdə, gürcüstan, respublikası, sərhəddindən, başlayıb, şərqdə, ağsuçaya, kimi, davam, edir, şimalda, alazan, əyriçay, çökəkliyi, cənubda, kür, araz, ovalığı, ilə, əhatə, olunur, relyefi. Acinohur Ceyrancol ondagligi fiziki cografi rayonu rayon erazisi Qerbde Gurcustan Respublikasi serheddinden baslayib serqde Agsucaya kimi davam edir Simalda Alazan Eyricay cokekliyi cenubda Kur Araz ovaligi ile ehate olunur Relyefin mutleq yuksekliyi 200 m le 700 1000 m arasinda deyisib asimmetrik quruluslu alcaqdag tirelerinden ve onlarin arasinda qalan sinklinal quruluslu cokekliklerden ve yuksek duzenliklerden ibaretdir Dagligin dik cenub yamaclarinda arid denudasiya prosesleri esas relyefemelegetirici proses olub onun yaratdigi bedlend gilli karst ve yarganlar genis inkisaf etmisdir Erazide yerustu sirinsu ehtiyati az olub baslica olaraq erazini kesen tranzit caylardan ibaretdir Rayon erazisi yuksek aridliyi ile xarakterik olub relyefin muxtelif yuksekliklerinde yarimsehra kserofit kollu qurucol seyrek arid mese landsaftlari bir birini evez edir Museyibov Suleymanov 1978 Mikayilov 1982 Acinohur Ceyrancol fiziki cografi rayonu erazisinden bilavasite qis ve payiz otlaqlari kimi genis istifade olunur respublikamizda qoyunculugun inkisafinda muhum ehemiyyeti vardir Acinohur ondagliginda hemcinin taxilciliq ve uzumculuk inkisaf etmisdir 1 Mundericat 1 Dovlet qoruqlari 2 Landsaftin muhafizesi 3 Hemcinin bax 4 Xarici kecidler 5 IstinadlarDovlet qoruqlari RedakteAcinohur ondagligi erazisinde landsaftlari muhafize meqsedile esasen Agdas ve Yevlax rayonlari erazisinde Axar Baxar silsilesinin Turyancay ve Elicancay caylari arasinda yerlesen hissesinin cenub yamacinda Turyancay dovlet qorugu yaradilmisdir Qoruqda arid seyrek mese kol bitkiliyi ve bura ucun xarakter olan fauna kompleksi qorunur Qorugun erazisinin 73 i arid seyrek meseler 26 i ile bozqir landsaftlardir Turyancay qorugunda tekce agac ve kol bitkilerinin 60 a yaxin novu qorunur Qorunan esas agac novleri ardic ve saqqiz yabani puste agaclaridir Hemcinin tek tek gurcu palidina qaragac gurcu agcaqayinina qoruq erazisinden kecen caylarin sahillerinde ise qovaq soyud ve basqalarina rast gelinir Adeten ardic meseliyi mehv olan yerlerde quru col formasiyasi inkisaf edir Qoruqda biten adi nar adi uzum Azerbaycanin Qirmizi Kitab ina daxil edilmisdir Hazirda yalniz Turyancay dovlet tebiet qorugu Acinohur ondagliginin landsaft ekoloji muxtelifliyi ucun etalon sayila biler Tedqiq olunan erazinin en boyuk golu olan Acinohurun iqlimin mulayimlesmesinde ekoloji muxtelifliyin zenginlesmesinde muhum rolu vardir Buradaki su bataqliq quslari ve diger vehsi heyvanlar etraf dominant yarimsehra landsaftinin biomuxtelifliyinin artmasinda vacib menbe sayila biler Son zamanlar golun su aynasinin tedricen kicilmesi yeni ekoloji bohran ocaginin yaranmasi ucun esas sebebdir Landsaftin muhafizesi RedakteAcinohur ondagliginda landsaft ekoloji muxtelifliyin muhafizesi ve onun daha da artirilmasi ucun asagidaki tedbirlerin heyata kecirilmesi vacibdir Acinohur golundeki qizil qazlari ve fauna novlerini qorumaq meqsedi ile Acinohur yasaqliginin yaradilmasi meqsedeuygundur Intensiv taxilciliq sahelerini genislendirerken 4 5 zolaqli tarla qoruyucu mese zolaqlarinin yaradilmasi Nadir tebiet abidelerini yasli ekzotik tek agaclari cay dereleri boyunca formalasmis cay dere landsaftlarini hemcinin ekotonlari qorumaq meqsedi ile proqram layihelerin hazirlanmasi Mesesizlesmis yamaclarda yerli agac cinsleri saqqiz agaci yabani armud uzunsaplaq palid ve s esasinda mese ekinlerinin genislendirilmesi 2 Hemcinin bax RedakteFiziki cografi rayonlasdirma Acinohur kadastr rayonuXarici kecidler Redaktehttp www coqrafiya info 2014 08 ceyrancol acinohur htmlIstinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasi Konstruktiv Cografiyasi Baki Elm 1996 I cild 1Azerbaycan Respublikasinin fiziki cografiyasi I cild Baki 2016 529 s Menbe https az wikipedia org w index php title Acinohur Ceyrancol ondagligi fiziki cografi rayonu amp oldid 5322938, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
