fbpx
Wikipedia

Abbas Səhhət

Mehdizadə Abbas Əliabbas oğlu (1874, Şamaxı, Bakı quberniyası11 iyul 1918(1918-07-11), Yelizavetpol) — şair, dramaturq, tərcüməçi, Azərbaycan ədəbiyyatında romantizm cərəyanının nümayəndəsi.

Abbas Səhhət
Abbas Əliabbas oğlu Mehdizadə
İlk adı Abbas Mehdizadə
Təxəllüsü Abbas Səhhət
Doğum tarixi
Doğum yeri Şamaxı, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Gəncə
Vəfat səbəbi insult
Vətəndaşlığı
Milliyyəti Azərbaycan türkü
Atası Molla Əliabbas
Anası Seyid Ruqiyyə xanım
Təhsili "Mədrəseyi-nizamiyyeyi-Nasiriyyə" darülfünunu (Tehran)
İxtisası Göz həkimi
Fəaliyyəti şair, həkim, jurnalist, müəllim, tərcüməçi, dramaturq, yazıçı, ədəbiyyat tənqidçisi
Fəaliyyət illəri 1903-cü ildən
Əsərlərinin dili azərbaycanca
İstiqamət Maarifçilik, islamçılıq və türkçülük
Janr poeziya
İlk əsəri Oxucularıma
Abbas Səhhət Vikimənbədə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Abbas Səhhət 1874-cü ildə Şamaxıda ruhani ailəsində dünyaya gəlmişdir. 1894-cü ildə İrana getmiş MəşhədTehran şəhərlərində tibb təhsili almışdır. 1901-ci ildə Şamaxıya qayıdan Abbas Səhhət tədricən həkimlik sənətindən uzaqlaşaraq məktəblərdə, daha sonra Azərbaycan dilindən dərs deyir. Məhz bu dövrdən etibarən ədəbi fəaliyyətə başlayır. 1903-cü ildən məqalələri Şərqi-Rus qəzetində çap olunur. 1905-ci ildə "Yeni poeziya necə olmalıdır?" adlı məqaləsi, daha sonra "Poetik nitq", "Azadlığa mədhiyyə", "Oyanışın səsi" şerləri işıq üzü görür.

"Yeni üslublu məktəblər" ideyasının yorulmaz müdafiəçisi olan Abbas Səhhət, professor Əli bəy Hüseynzadənin banisi olduğu Azərbaycan romantik ədəbiyyatı cərəyanına qoşulur (Füyuzat jurnalı, 1906-1907-ci illər). Abbas Səhhət o dövrdə Bakıda nəşr olunan bütün jurnal və qəzetlərdə mütəmadi qaydada çıxış edir. Tərcüməçilik fəaliyyəti ilə də məşğul olan yazıçı o dövr Azərbaycan oxucusunu rus (Lermontov, Puşkin, Krılov, Nadson, Maksim Qorki və b.), fransız (Hüqo, Müsse, Sülli-Prüdom və b.), alman şair və yazıçılarının əsərləri ilə tanış edir

1912-ci ildə şairin öz şerlərindən ibarət "Sınıq saz" və Avropa şairlərindən etdiyi tərcümələrdən ibarət "Qərb günəşi" adlı şerlər toplusu işıq üzü görür. Bir qədər sonra "Əhmədin şücaəti" adlı poeması, 1916-cı ildə isə "Şair, şeir pərisi və şəhərli" adında romantik poeması nəşr olunur.

Abbas Səhhətin yaradıcılığına Şərqin Nizami, Hafiz, Sədi kimi şairlərin böyük təsiri olmuşdur. O, türk xalqlarının ədəbiyyatları ilə də yaxından maraqlanmış, xüsusilə Tofiq Fikrət yaradıcılığına xüsusi diqqət göstərmişdir.

Abbas Səhhət Azərbaycanda liberal burjuaziya ideyasını müdafiə etmiş, İslam dəyərlərindən imtinaya qəti etiraz edərək, əsərlərində "ümummüsəlman qərbçiliyi" ideyasını dəstəkləmişdir.

1908-ci ildə baş vermiş İran inqilabına ən gözəl əsərlərini həsr etmişdir.Şair həm də Mirzə Ələkbər Sabir ilə yaxın dost olmuşdur. Hər ikisinin Şamaxıda yaşamağı bu dostluğun güclənməsində böyük rol oynamışdır. Onlar bəzən ikisi birlikdə Bakıya gəlmişdir.

Abbas Səhhət fəal maarif və mədəniyyət xadimlərindən olmuşdur. Məktəb, kitabxana açılmasına çalışmış, M.Mahmudbəyovla birgə "Yeni məktəb" (1909), "Üçüncü il" (1909), "Türk ədəbiyyatına ilk qədəm" (1914) dərsliklərini yazmışdır. Onun ən mühüm xidmətlərindən biri M.Ə.Sabirin əsərlərini toplayıb ilk dəfə "Hophopnamə" adı ilə nəşr etdirməsidir (1912). Əsərləri xarici dillərə tərcümə olunmuşdur. Anadan olmasının 100 illik yubileyi geniş miqyasda keçirilmiş (1974), Gəncədə abidəsi qoyulmuşdur. Adına küçə, kitabxana, məktəb və s. var.

Ailəsi

Atası Molla Əliabbas şair və məktəbdar olmuşdur.

Kitabları

  1. Cəhalət səmərəsi yaxud bir yetimin xoşbəxtliyi. Bakı: 1914
  2. Sınıq saz. Bakı: 1912,
  3. Kasıblıq eyib deyil (2 pərdəli komediya). Bakı: 1912,
  4. Qərb günəşi (tərcümələr toplusu). Bakı: 1912,
  5. Neft fontanı (1 pərdəli komediya). Bakı: 1912,
  6. Azərbaycan dilinin 3 illik tədrisi üçün dərslik (Mahmudbəyovla şərikli). Bakı: 1912,

Ədəbiyyat

  1. Abdulla Şaiq. Türk ədəbiyyatının müntəxabatı. Bakı: 1925,
  2. Quluzadə. Abbas Səhhət haqqında bir neçə söz. "Maarif İşçisi" jurnalı 6-7 (14-15)-ci saylar, Bakı: 1927.
  3. Abdulla Şaiq. Ədəbiyyatımız haqqında. "Maarif İşçisi" jurnalı 2-4 (14-15)-ci saylar, Bakı: 1927.
  4. "Abbas Səhhət" (1949)
  5. "Abbas Səhhət" (1986)
  6. Məmmədhüseyn Təhmasib. Seçilmiş əsərləri. 2 cilddə. I cild. Bakı: Mütərcim, 2010. - səh. 478-479.

İstinadlar

  1. [1]
  2. Faceted Application of Subject Terminology
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3294867"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2163"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q846596"></a>
  3. К. Талыбзаде Аббас Сиххат // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. — Т. 1 : А — Ангоб. — С. 14.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
  4. Hüseyn Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. - səh. 295.
  5. Seyfəddin Qəniyev, 1918-Cİ İL ŞAMAXI SOYQIRIMININ AŞIQ, EL ŞAİRİ, ŞAİR VƏ ALİM ŞƏHİDLƏRİ Arxivləşdirilib 2016-08-11 at Archive.today. "Ozan dünyası" jurnalı, №1(22). 2015.

Xarici keçidlər

 
   

Vikimənbədə Abbas Səhhət ilə əlaqəli məlumatlar var.

 
   

Vikisitatda Abbas Səhhət ilə əlaqəli məlumatlar var.

abbas, səhhət, mehdizadə, abbas, əliabbas, oğlu, 1874, şamaxı, bakı, quberniyası, iyul, 1918, 1918, yelizavetpol, şair, dramaturq, tərcüməçi, azərbaycan, ədəbiyyatında, romantizm, cərəyanının, nümayəndəsi, abbas, əliabbas, oğlu, mehdizadəilk, adı, abbas, mehdi. Mehdizade Abbas Eliabbas oglu 1874 2 Samaxi Baki quberniyasi 3 11 iyul 1918 1918 07 11 3 Yelizavetpol sair dramaturq tercumeci Azerbaycan edebiyyatinda romantizm cereyaninin numayendesi Abbas SehhetAbbas Eliabbas oglu MehdizadeIlk adi Abbas MehdizadeTexellusu Abbas SehhetDogum tarixi 1874Dogum yeri Samaxi Rusiya ImperiyasiVefat tarixi 11 iyul 1918Vefat yeri GenceVefat sebebi insultVetendasligi Rusiya ImperiyasiMilliyyeti Azerbaycan turkuAtasi Molla EliabbasAnasi Seyid Ruqiyye xanim 1 Tehsili Medreseyi nizamiyyeyi Nasiriyye darulfununu Tehran Ixtisasi Goz hekimiFealiyyeti sair hekim jurnalist muellim tercumeci dramaturq yazici edebiyyat tenqidcisiFealiyyet illeri 1903 cu ildenEserlerinin dili azerbaycancaIstiqamet Maarifcilik islamciliq ve turkculukJanr poeziyaIlk eseri OxucularimaAbbas Sehhet Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Kitablari 4 Edebiyyat 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerHeyati RedakteAbbas Sehhet 1874 cu ilde Samaxida ruhani ailesinde dunyaya gelmisdir 1894 cu ilde Irana getmis 4 Meshed ve Tehran seherlerinde tibb tehsili almisdir 1901 ci ilde Samaxiya qayidan Abbas Sehhet tedricen hekimlik senetinden uzaqlasaraq mekteblerde daha sonra Azerbaycan dilinden ders deyir Mehz bu dovrden etibaren edebi fealiyyete baslayir 1903 cu ilden meqaleleri Serqi Rus qezetinde cap olunur 1905 ci ilde Yeni poeziya nece olmalidir adli meqalesi daha sonra Poetik nitq Azadliga medhiyye Oyanisin sesi serleri isiq uzu gorur Yeni uslublu mektebler ideyasinin yorulmaz mudafiecisi olan Abbas Sehhet professor Eli bey Huseynzadenin banisi oldugu Azerbaycan romantik edebiyyati cereyanina qosulur Fuyuzat jurnali 1906 1907 ci iller Abbas Sehhet o dovrde Bakida nesr olunan butun jurnal ve qezetlerde mutemadi qaydada cixis edir Tercumecilik fealiyyeti ile de mesgul olan yazici o dovr Azerbaycan oxucusunu rus Lermontov Puskin Krilov Nadson Maksim Qorki ve b fransiz Huqo Musse Sulli Prudom ve b alman sair ve yazicilarinin eserleri ile tanis edir1912 ci ilde sairin oz serlerinden ibaret Siniq saz ve Avropa sairlerinden etdiyi tercumelerden ibaret Qerb gunesi adli serler toplusu isiq uzu gorur Bir qeder sonra Ehmedin sucaeti adli poemasi 1916 ci ilde ise Sair seir perisi ve seherli adinda romantik poemasi nesr olunur Abbas Sehhetin yaradiciligina Serqin Nizami Hafiz Sedi kimi sairlerin boyuk tesiri olmusdur O turk xalqlarinin edebiyyatlari ile de yaxindan maraqlanmis xususile Tofiq Fikret yaradiciligina xususi diqqet gostermisdir Abbas Sehhet Azerbaycanda liberal burjuaziya ideyasini mudafie etmis Islam deyerlerinden imtinaya qeti etiraz ederek eserlerinde umummuselman qerbciliyi ideyasini desteklemisdir 1908 ci ilde bas vermis Iran inqilabina en gozel eserlerini hesr etmisdir Sair hem de Mirze Elekber Sabir ile yaxin dost olmusdur Her ikisinin Samaxida yasamagi bu dostlugun guclenmesinde boyuk rol oynamisdir Onlar bezen ikisi birlikde Bakiya gelmisdir Abbas Sehhet feal maarif ve medeniyyet xadimlerinden olmusdur Mekteb kitabxana acilmasina calismis M Mahmudbeyovla birge Yeni mekteb 1909 Ucuncu il 1909 Turk edebiyyatina ilk qedem 1914 dersliklerini yazmisdir Onun en muhum xidmetlerinden biri M E Sabirin eserlerini toplayib ilk defe Hophopname adi ile nesr etdirmesidir 1912 Eserleri xarici dillere tercume olunmusdur Anadan olmasinin 100 illik yubileyi genis miqyasda kecirilmis 1974 Gencede abidesi qoyulmusdur Adina kuce kitabxana mekteb ve s var Ailesi RedakteAtasi Molla Eliabbas sair ve mektebdar olmusdur 5 Kitablari RedakteCehalet semeresi yaxud bir yetimin xosbextliyi Baki 1914 Siniq saz Baki 1912 Kasibliq eyib deyil 2 perdeli komediya Baki 1912 Qerb gunesi tercumeler toplusu Baki 1912 Neft fontani 1 perdeli komediya Baki 1912 Azerbaycan dilinin 3 illik tedrisi ucun derslik Mahmudbeyovla serikli Baki 1912 Edebiyyat RedakteAbdulla Saiq Turk edebiyyatinin muntexabati Baki 1925 Quluzade Abbas Sehhet haqqinda bir nece soz Maarif Iscisi jurnali 6 7 14 15 ci saylar Baki 1927 Abdulla Saiq Edebiyyatimiz haqqinda Maarif Iscisi jurnali 2 4 14 15 ci saylar Baki 1927 Abbas Sehhet 1949 Abbas Sehhet 1986 Memmedhuseyn Tehmasib Secilmis eserleri 2 cildde I cild Baki Mutercim 2010 seh 478 479 Istinadlar Redakte 1 1 2 Faceted Application of Subject Terminology lt a href https wikidata org wiki Track Q3294867 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2163 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q846596 gt lt a gt 1 2 3 K Talybzade Abbas Sihhat Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 T 1 A Angob S 14 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt Huseyn Ehmedov Azerbaycan mekteb ve pedaqoji fikir tarixi Baki Elm ve tehsil 2014 seh 295 Seyfeddin Qeniyev 1918 CI IL SAMAXI SOYQIRIMININ ASIQ EL SAIRI SAIR VE ALIM SEHIDLERI Arxivlesdirilib 2016 08 11 at Archive today Ozan dunyasi jurnali 1 22 2015 Xarici kecidler Redakte Vikimenbede Abbas Sehhet ile elaqeli melumatlar var Vikisitatda Abbas Sehhet ile elaqeli melumatlar var Menbe https az wikipedia org w index php title Abbas Sehhet amp oldid 6025680, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.