Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şahsevən — Azərbaycan Respublikasının Kürdəmir rayonunun Topalhəsənli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
| Şahsevən | |
|---|---|
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| | |
Tarixi
Şahsevən adı I Şah Ismayıl Səfəvinin hakimiyyəti dönəmində yaranmışdır. Bu ad səfəviyyə təriqətinin müridləri arasında siyasi məfhum kimi işlənmişdir. I Şah Abbas qızılbaşların rolunu məhdudlaşdırmaq və onların nüfuzunu qırmaq məqsədilə Şahsevən adlı özəl qoşun növü yaratmışdır. Sonralar Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində əsası qoyulmuş Şahsevən kəndləri həmin tarixi hadisələrdən qaynaqlanır.
Kürdəmir rayonunun ən qədim məzarlıqlarından biri Şahsevən kəndində yerləşir. Burada XIX əsrdə yaşamış nəqşbəndiyyə təriqətinin nümayəndəsi Mövlana Hacı Mahmud babanın (ölümü hicri 1281, miladi 1865) türbəsi vardır. Mövlana Hacı Mahmud baba İmam Şamilin müəllimi Siracəddin İsmayıl Şirvaninin müridi olmuş, həmçinin məşhur təriqət şairi Seyid Həmzə Nigari ilə dostluq etmişdir.
Sovet hakimiyyəti illərində Şahsevən kəndi Topalhəsənli və Qaraqocalı kəndləri ilə birlikdə Moskva kolxozunun tərkibinə daxil olmuşdur. Kənddə əvvəllər fəaliyyət göstərən məscid sovet dövründə dörd illik ibtidai məktəbə çevrilmişdir. Sonralar Topalhəsənli kənd orta məktəbi yaradıldıqdan sonra ibtidai məktəbin fəaliyyəti dayandırılmışdır.
Toponimikası
- Şahsevən oyk., sadə.
- Kürdəmir r-nunun Topalhəsənli i.ə.v.-də kənd. Şirvan düzündədir. Oykonim azərbaycanlıların etnoqrafik qrupu olan şahsevənlərin adı ilə bağlıdır. Şahsevənlərin özəyini Azərbaycanda yaşayan əfşar, qacar, cavanşir və b. tayfalar təşkil edirdi. Səfəvilər dövlətinin əsas hərbi qüvvəsinə çevrilən şahsevənlər sonralar Azərbaycanın siyasi həyatında mühüm rol oynamışlar.
Mədəniyyəti
Şahsevən kəndinin qədim mədəniyyət abidəsi kənddəki məzarlıqla bağlıdır. Buradakı qədim Şıx qəbirləri keçmiş tarixə şahidlik edən daş kitabələrdir. Məzarlıqda Mövlana Hacı Mahmud babanın türbəsi vardır.
Coğrafiyası və iqlimi
Şahsevən kəndi rayon mərkəzindən 7 km., Bakı şəhərindən 194 km. məsafədədir. Kürdəmir rayonunun Topalhəsənli, Qaraqocalı və Şıxımlı kəndləri ilə qonşudur. Kənd düzənlik ərazidə yerləşir. Torpaqlarının bir hissəsi şoranlıqdır. Yayı sərt isti, quraqlıq, qışı mülayim keçir. Əvvəllər Girdman çayının bir qolu kəndin ərazisindən keçmişdir. İndi isə Şirvan kanalı vasitəsilə Kür çayının suyundan istifadə olunur.
Əhalisi
2009-cu ilin siyahıya alınmasına əsasən kəndə 2123 nəfər əhali yaşayır.
İqtisadiyyatı
- Əhalinin əsas məşğuliyyətini kənd təsərrüfatı-əkinçilik, maldarlıq və heyvandarlıq təşkil edir.
Ədəbiyyat
- Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. İki cilddə, I cild, Bakı: "Şərq-Qərb" nəşriyyatı, 2007, s.141
- Azərbaycan Respublikasının inzibati - ərazi bölgüsü. Məlumat toplusu. Bakı: 2013. s.488
- Cahangir Zeynaloğlu. Azərbaycan tarixi, Bakı:1992, s.67–68
- Məşədixanım Nemət. Azərbaycanda pirlər, Bakı: Azərnəşr, 1992, s.100
- Yaşar Kalafat. Şahsevən türkləri (Azərbaycan türkcəsinə çevirəni Vaqif Sultanlı), "Folklor və etnoqrafiya" (Bakı) dərgisi, 2005, № 2 (5), s. 11–22
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyəti
İstinadlar
- Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Sahseven Sahseven Azerbaycan Respublikasinin Kurdemir rayonunun Topalhesenli kend inzibati erazi dairesinde kend Sahseven40 22 22 sm e 48 12 07 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2 123 nef 2009 Xeriteni goster gizle SahsevenTarixiSahseven adi I Sah Ismayil Sefevinin hakimiyyeti doneminde yaranmisdir Bu ad sefeviyye teriqetinin muridleri arasinda siyasi mefhum kimi islenmisdir I Sah Abbas qizilbaslarin rolunu mehdudlasdirmaq ve onlarin nufuzunu qirmaq meqsedile Sahseven adli ozel qosun novu yaratmisdir Sonralar Azerbaycanin muxtelif bolgelerinde esasi qoyulmus Sahseven kendleri hemin tarixi hadiselerden qaynaqlanir Kurdemir rayonunun en qedim mezarliqlarindan biri Sahseven kendinde yerlesir Burada XIX esrde yasamis neqsbendiyye teriqetinin numayendesi Movlana Haci Mahmud babanin olumu hicri 1281 miladi 1865 turbesi vardir Movlana Haci Mahmud baba Imam Samilin muellimi Siraceddin Ismayil Sirvaninin muridi olmus hemcinin meshur teriqet sairi Seyid Hemze Nigari ile dostluq etmisdir Sovet hakimiyyeti illerinde Sahseven kendi Topalhesenli ve Qaraqocali kendleri ile birlikde Moskva kolxozunun terkibine daxil olmusdur Kendde evveller fealiyyet gosteren mescid sovet dovrunde dord illik ibtidai mektebe cevrilmisdir Sonralar Topalhesenli kend orta mektebi yaradildiqdan sonra ibtidai mektebin fealiyyeti dayandirilmisdir ToponimikasiSahseven oyk sade Kurdemir r nunun Topalhesenli i e v de kend Sirvan duzundedir Oykonim azerbaycanlilarin etnoqrafik qrupu olan sahsevenlerin adi ile baglidir Sahsevenlerin ozeyini Azerbaycanda yasayan efsar qacar cavansir ve b tayfalar teskil edirdi Sefeviler dovletinin esas herbi quvvesine cevrilen sahsevenler sonralar Azerbaycanin siyasi heyatinda muhum rol oynamislar MedeniyyetiSahseven kendinin qedim medeniyyet abidesi kenddeki mezarliqla baglidir Buradaki qedim Six qebirleri kecmis tarixe sahidlik eden das kitabelerdir Mezarliqda Movlana Haci Mahmud babanin turbesi vardir Cografiyasi ve iqlimiSahseven kendi rayon merkezinden 7 km Baki seherinden 194 km mesafededir Kurdemir rayonunun Topalhesenli Qaraqocali ve Siximli kendleri ile qonsudur Kend duzenlik erazide yerlesir Torpaqlarinin bir hissesi soranliqdir Yayi sert isti quraqliq qisi mulayim kecir Evveller Girdman cayinin bir qolu kendin erazisinden kecmisdir Indi ise Sirvan kanali vasitesile Kur cayinin suyundan istifade olunur Ehalisi2009 cu ilin siyahiya alinmasina esasen kende 2123 nefer ehali yasayir IqtisadiyyatiEhalinin esas mesguliyyetini kend teserrufati ekincilik maldarliq ve heyvandarliq teskil edir EdebiyyatAzerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti Iki cildde I cild Baki Serq Qerb nesriyyati 2007 s 141 Azerbaycan Respublikasinin inzibati erazi bolgusu Melumat toplusu Baki 2013 s 488 Cahangir Zeynaloglu Azerbaycan tarixi Baki 1992 s 67 68 Mesedixanim Nemet Azerbaycanda pirler Baki Azernesr 1992 s 100 Yasar Kalafat Sahseven turkleri Azerbaycan turkcesine cevireni Vaqif Sultanli Folklor ve etnoqrafiya Baki dergisi 2005 2 5 s 11 22Hemcinin baxKurdemir rayonu Topalhesenli Kurdemir Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Kurdemir Rayon Icra HakimiyyetiIstinadlarAzerbaycan Toponimlerinin Ensiklopedik Lugeti Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Nesimi adina Dilcilik Institutu Serq qerb Baki 2007 seh 427 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629