| Şərəfli yukka | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Şərəfli yukka | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Şərəfli yukka (lat. Yucca gloriosa) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin qulançarkimilər fəsiləsinin yukka cinsinə aid bitki növü.
Botaniki xarakteristikası
| ]Yavaş böyüyür, təbii mühitdə hündürlüyü 2 m-ə çatan, şarşəkilli kol və ya ağac formasını alır. Tək və ya zəif şaxələnmiş, cod və əyri yarpaqlı rozetləri olan ağacşəkilli gövdəsi vardır. Kökümsov gövdəsi yaxşı inkişaf edir, qısadır, torpaşın səthinə yayılır. Yarpaqların uzunluğu 40-50 sm, eni 6-13 mm, ensiz xətvarı, göyümtül-yaşıl kənarları ağ və ya boz rənglidir, liflidir. Cavan yarpaqları düzünə yuxarıya, kənar yarpaqları isə aşağıya əyilir. Bu yarpaqlar bitkinin aşağı hissəsində narın dişli, təpə hissəsində isə bərk sivri uclu olur. Süpürgə çiçək qrupunun hündürlüyü 1-2 m-dir, qol-budaqlıdır, zəngşəkilli çiçəkləri ağ rəngli, qonur və ya yaşılımtıl çalarlı olub, 6-7 sm uzunluqdadır. Aprel-may aylarında çiçək açır. Meyvəsi qutucuqdur, sentyabr-oktyabrda yetışir. Tozlandırıldıqda meyvə əmələ gətirir. Kökdən əmələ gələn pöhrələrlə, toxumlarla, kök zoğları, gövdə və kök qələmləri ilə çoxaldılır.
Ekologiyası
| ]Soyuğa, istiyə, quraqlığa davamlıdır. Torpağa tələbkar deyil, hətta qumda bitir. Çox güclü şaxtalarda məhv olur və ya onların mərkəzi tumurcuğu donur və bunun nəticəsində bitki yeraltı stolonlarına görə bərpa olunur və iri kollar əvəzinə bir neçə birillik bitki əmələ gəlir.
Azərbaycanda yayılması
| ]2003-cü ildə Mərdəkan dendrarisində introduksiya edilmişdir. Azərbaycanda Lənkəran zonasında, Abşeronda, Gəncədə və bəzi başqa yerlərdə mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
| ]Xüsusilə çiçəkləmə dövründə çox dekorativ bitkidir.
Sinonimləri
| ]Homotipik sinonimləri
| ]- Yucca gloriosa f. genuina Engelm.
Yarımnövləri
| ]- Carrière
İstinadlar
| ]- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 319.
- Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. / red. U. Eggli, R. Nyffeler 2 2020. S. 391. doi:10.1007/978-3-662-56486-8
Həmçinin bax
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Serefli yukkaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile QulancarkimilerYarimfesile AqavakimilerCins YukkaNov Serefli yukkaBeynelxalq elmi adiYucca gloriosa L 1753Sekil axtarisiITIS 43143NCBI 1087055EOL 1083624 Serefli yukka lat Yucca gloriosa bitkiler aleminin qulancarcicekliler destesinin qulancarkimiler fesilesinin yukka cinsine aid bitki novu Botaniki xarakteristikasi span Yavas boyuyur tebii muhitde hundurluyu 2 m e catan sarsekilli kol ve ya agac formasini alir Tek ve ya zeif saxelenmis cod ve eyri yarpaqli rozetleri olan agacsekilli govdesi vardir Kokumsov govdesi yaxsi inkisaf edir qisadir torpasin sethine yayilir Yarpaqlarin uzunlugu 40 50 sm eni 6 13 mm ensiz xetvari goyumtul yasil kenarlari ag ve ya boz renglidir liflidir Cavan yarpaqlari duzune yuxariya kenar yarpaqlari ise asagiya eyilir Bu yarpaqlar bitkinin asagi hissesinde narin disli tepe hissesinde ise berk sivri uclu olur Supurge cicek qrupunun hundurluyu 1 2 m dir qol budaqlidir zengsekilli cicekleri ag rengli qonur ve ya yasilimtil calarli olub 6 7 sm uzunluqdadir Aprel may aylarinda cicek acir Meyvesi qutucuqdur sentyabr oktyabrda yetisir Tozlandirildiqda meyve emele getirir Kokden emele gelen pohrelerle toxumlarla kok zoglari govde ve kok qelemleri ile coxaldilir Ekologiyasi span Soyuga istiye quraqliga davamlidir Torpaga telebkar deyil hetta qumda bitir Cox guclu saxtalarda mehv olur ve ya onlarin merkezi tumurcugu donur ve bunun neticesinde bitki yeralti stolonlarina gore berpa olunur ve iri kollar evezine bir nece birillik bitki emele gelir Azerbaycanda yayilmasi span 2003 cu ilde Merdekan dendrarisinde introduksiya edilmisdir Azerbaycanda Lenkeran zonasinda Abseronda Gencede ve bezi basqa yerlerde medeni seraitde becerilir Istifadesi span Xususile cicekleme dovrunde cox dekorativ bitkidir Sinonimleri span Homotipik sinonimleri span Yucca gloriosa f genuina Engelm Yarimnovleri span CarriereIstinadlar span Linnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 319 Illustrated Handbook of Succulent Plants Monocotyledons red U Eggli R Nyffeler 2 2020 S 391 ISBN 978 3 662 56486 8 doi 10 1007 978 3 662 56486 8 Hemcinin bax span Takson eynilesdirmeleriWikidata Q164135 Wikispecies Yucca gloriosa AoFP 4033 APDB 227164 APNI 203319 BOLD 254175 Calflora 12990 EoL 1083624 EPPO UCCGL EUNIS 185582 FNA 242102065 FoAO2 Yucca gloriosa GBIF 2775619 GRIN 42154 iNaturalist 170388 IPNI 325010 2 IRMNG 11129009 ITIS 43143 IUCN 117427984 NBN NBNSYS0200003846 NCBI 1087055 NZOR 0a770dbc 6cfa 4fb2 bd31 a871b40454ac 2654 Yucca gloriosa PFI 6976 Plant List kew 291793 PLANTS YUGL2 POWO urn lsid ipni org names 325010 2 Tropicos 18400396 VicFlora c3c2ff1e 6815 4f98 ba93 0176184fb816 WCSP 291793 WFO wfo 0000752281 Kateqoriya YukkaGizli kateqoriyalar ISBN sehrli kecidlerinin istifade olundugu sehifelerVikipediya Kartockasinda yanlis alem gosterilen biologiya meqaleleriVikipediya Vikidatada menbeleri olan meqalelerVikinovlere istinadi olmayan meqalelerTakson sablonu istifade olunan meqalelerTaksonbarda from parametri daxil edilmemis meqaleler30 34 ID olan Taksonbar
