Şüşə kokpit, analoq yığım və ölçü cihazlarının ənənəvi üslubundan daha çox elektron (rəqəmsal) uçuş aləti displeyləri, adətən böyük LCD ekranları ilə təchiz olunmuş təyyarə kokpitidir.
Şüşə kokpit
Ənənəvi kokpit (aviasiya dairələri içərisindəki "buxar kokpiti" ləqəbli) məlumat göstərmək üçün çoxsaylı mexaniki ölçülərə malik olsa da, bir şüşə kokpit lazım olduqda uçuş məlumatlarını göstərmək üçün tənzimlənə bilən (çox funksiyalı ekran) bir neçə ekrandan istifadə edir. Bu təyyarələrin istismarını və naviqasiyasını asanlaşdırır və pilotlara yalnız ən uyğun məlumatlara diqqət yetirməyə imkan verir. Onlar hava şirkətləri ilə də populyardırlar, çünki ümumiyyətlə xərcləri qənaət edərək uçuş mühəndisinə ehtiyacı aradan qaldırırlar. Son illərdə texnologiya kiçik təyyarələrdə də geniş yayılmışdır. Təyyarə displeyləri müasirləşdikcə onları qidalandıran sensorlar da müasirləşdi. Ənənəvi giroskopik uçuş alətləri etibarlılığı artıran, dəyəri və istismarını azaldaraq elektron münasibət və başlıq istinad sistemləri (AHRS) və hava məlumatları kompüterləri (ADC) ilə əvəz edilmişdir. GPS qəbulediciləri ümumiyyətlə şüşə kokpitlərə birləşdirilir. Erkən şüşə kokpitləri ilə təchiz olunmuş McDonnell Douglas MD-80/90, Boeing 737 Classic, 757 və 767-200 / -300, ATR 42, ATR 72 və Airbus A300-600 və A310-da yalnız hava uçuşu, hündürlük, şaquli sürət və mühərrik performansını qoruyan ənənəvi mexaniki ölçü cihazları naviqasiya məlumatlarını göstərmək üçün Elektron Uçuş Alətləri Sistemlərindən (EFIS) istifadə edirdi. Daha sonra Boeing 737NG, 747-400, 767-400, 777, A320 və sonrakı Airbuses, Ilyushin Il-96 və Tupolev Tu-204’də tapılan şüşə kokpitlər əvvəlki nəsillərin təyyarələrində mexaniki ölçmə cihazlarını və xəbərdarlıq işıqlarını tamamilə dəyişdirdi.
Tarixi
Şüşə kokpitlər 1960-cı illərin sonu və 1970-ci illərin əvvəllərində hərbi təyyarələrdə meydana gəldi. Ən erkən bir nümunə F-111D markalı II II avioniksidir (ilk dəfə 1967-ci ildə sifariş verilmiş, 1970–73-cü illərdə istifadəyə verilmişdir), çox funksiyalı bir ekrana sahibdir. Boeing 2707, şüşə kokpitlə hazırlanmış ən erkən ticarət təyyarələrindən biri idi. 1970-ci illərin ortalarında ortalama nəqliyyat təyyarələrində çoxunda kokpit alətləri və idarəetmə elementləri var idi və ilkin uçuş alətləri indikatorlar, çarpazlar və simvollarla dolu idi və artan sayda kokpit elementləri kokpit sahəsi və pilotların diqqəti uğrunda yarışırdı. Nəticədə, NASA, xam təyyarə sistemini və uçuş məlumatlarını uçuş vəziyyətinin vahid, asanlıqla başa düşülən bir mənzərəsini emal edə biləcək displeylər üzərində araşdırma apardı və bir sıra uçuşlarda tam şüşə kokpit sistemini nümayiş etdirdi. NASA-nın rəhbərlik etdiyi şüşə kokpit işinin uğuru, 1979-cu ildə MD-80-nin tətbiqi ilə başlayan elektron uçuş displeylərinin ümumi qəbul edilməsində öz əksini tapmışdır. Hava Yolları və onların sərnişinləri də bəhrələnmişlər. Uçuşların təhlükəsizliyi və səmərəliliyi, təyyarənin ətraf mühitə nisbətən vəziyyəti (və ya "situasiya şüuru") barədə pilot anlayışı ilə artırıldı. 1990-cı illərin sonunda maye kristal ekran (LCD) panelləri səmərəliliyi, etibarlılığı və yararlılığı səbəbindən təyyarə istehsalçıları arasında getdikcə daha çox bəyənildi. Əvvəllər LCD panelləri bəzi baxış bucaqlarında və zəif reaksiya vaxtlarında zəif görünmə dərəcəsindən əziyyət çəkirdi, bu da onları aviasiya üçün yararsız hala gətirdi. Boeing 737 Next Generation, 777, 717, 747-400ER, 747-8F 767-400ER, 747-8 və 787 kimi müasir təyyarələr, Airbus A320 ailəsi (sonrakı versiyalar), A330 (sonrakı versiyalar), A340-500 / 600, A340-300 (sonrakı versiyalar), A380 və A350 LCD bölmələrdən ibarət şüşə kokpitlərlə təchiz edilmişdir. Şüşə kokpit təyyarələrdə, iş təyyarələrində və hərbi təyyarələrdə standart avadanlıq halına gəldi. NASA-nın "Kosmik Məkik" orbitlərinə Atlantis, Kolumbiya, Discovery və Endeavour'a və 2002-ci ildə istifadəyə verilən Rusiya Soyuz TMA model kosmik gəmisinə yerləşdirildi. Əsrin sonunda şüşə kokpitlər ümumi aviasiya təyyarələrində görünməyə başladı. 2003-cü ildə Cirrus Design'ın SR20 və SR22, bütün Cirrus təyyarələrində standart hazırladıqları şüşə kokpitləri ilə təchiz edilmiş ilk yüngül təyyarə oldu.
İstifadə
Kommersiya aviasiyası
Təkmilləşdirilmiş texnologiya təyyarə istehsalçılarına kokpitləri əvvəlkindən daha böyük dərəcədə fərdiləşdirməyə imkan verir. Müasir şüşə kokpitlərinə Sintetik Görmə (SVS) və ya Genişləndirilmiş Görmə sistemləri (EVS) daxil ola bilər. Sintetik Vizyon sistemləri, hava gəmisinin naviqasiya sistemlərindən toplanmış münasibət və mövqe məlumatları ilə birlikdə ərazi və geofiziki xüsusiyyətlər bazasına əsaslanan xarici dünyanın real bir 3D təsvirini (uçuş simulyatoruna bənzər) nümayiş etdirir. İnkişaf etmiş Vizyon sistemləri, infraqırmızı kamera kimi xarici sensorlar tərəfindən real vaxt məlumatı əlavə edir.Airbus A380, Boeing 787 kimi bütün yeni təyyarələr və Bombardier Global Express və Learjet kimi xüsusi təyyarələr şüşə kokpitlərdən istifadə edir.
Ümumi aviasiya
Bir çox müasir ümumi aviasiya təyyarələrində şüşə kokpitləri mövcuddur. Garmin G1000 kimi sistemlər indi bir çox yeni GA təyyarələrində, o cümlədən klassik Cessna 172-də yerləşdirilmişdir.
NASA Kosmik Servis proqramı
Şüşə kokpit ideyası 1980-ci illərdə Aviasiya Həftəsi və Kosmik Texnologiyaları kimi ticarət jurnallarında xəbər başlığı oldu, NASA kosmik servisdəki elektro-mexaniki uçuş alətlərinin əksəriyyətini şüşə kokpit komponentləri ilə əvəz edəcəyini bildirdi. Məqalələrdə, şüşə kokpit komponentlərinin kosmik servislərdə istifadə edilən orijinal uçuş alətləri və dəstək sistemlərindən bir neçə yüz funt daha yüngül olmasının əlavə fayda verdiyindən bəhs edilirdi.
Təhlükəsizlik
Təyyarələrin istismarı şüşə kokpit sistemlərindən asılı olduğundan, uçuş heyətləri təlim keçməlidirlər. 25 Yanvar 2008-ci il tarixində Birləşmiş Hava Yolları 731 nömrəli Uçuşda ciddi bir şüşə kokpit sıçrayışı yaşandı, Elektron Mərkəzləşdirilmiş Təyyarə Monitoru (ECAM), eləcə də bütün radiolar, transponderlər, Trafik Toqquşmasının Qarşısını alan Sistemi (TCAS) və münasibət göstəricilərinin yarısını itirdi. Pilotlar yaxşı hava və gündüz şəraitində radio əlaqə olmadan Newark Hava Limanına enə bildilər. Qaranlıqda qalma ehtimalı ilə əlaqədar olaraq, şüşə kokpit təyyarələrində süni üfüq, altimetr və hava sürəti göstəricisini (minimum) daxil edən inteqrasiya olunmuş gözləmə alətləri sistemi mövcuddur. Bu sistem əsas alətlərdən elektron olaraq ayrıdır və bir neçə saat batareya ilə işləyə bilər. 2010-cu ildə NTSB, 8.000 ümumi aviasiya yüngül təyyarəsində edilən bir araşdırma nəşr etdi. Tədqiqat, şüşə kokpitləri ilə təchiz edilmiş təyyarələrin ümumi qəza nisbətinin daha aşağı olmasına baxmayaraq, ölümcül qəza risklərinin daha yüksək olduğunu göstərdi.
İstinadlar
WHAT’S A GLASS COCKPIT? Phoenix East Aviation
Wallace, Lane."Airborne Trailblazer: Two Decades with NASA Langley's 737 Flying Laboratory"
What is the history of glass cockpits?
How the Space Shuttle Got "Smarter"
Glass cockpits - AviationKnowledge
NASA Contribution: Glass Cockpits
Katz, Peter. "Plane & Pilot Magazine - Glass-Cockpit Blackout"
SB-10-07, NTSB Press release, "NTSB study shows introduction of 'glass cockpits' in general aviation airplanes has not led to expected safety improvements"
Xarici keçidlər
Less Is More: Merit In Cockpit Minimalism
Noyabr 15, 2021
şüşə, kokpit, analoq, yığım, ölçü, cihazlarının, ənənəvi, üslubundan, daha, çox, elektron, rəqəmsal, uçuş, aləti, displeyləri, adətən, böyük, ekranları, ilə, təchiz, olunmuş, təyyarə, kokpitidir, ənənəvi, kokpit, aviasiya, dairələri, içərisindəki, buxar, kokpi. Suse kokpit analoq yigim ve olcu cihazlarinin enenevi uslubundan daha cox elektron reqemsal ucus aleti displeyleri adeten boyuk LCD ekranlari ile techiz olunmus teyyare kokpitidir Suse kokpitEnenevi kokpit aviasiya daireleri icerisindeki buxar kokpiti leqebli melumat gostermek ucun coxsayli mexaniki olculere malik olsa da bir suse kokpit lazim olduqda ucus melumatlarini gostermek ucun tenzimlene bilen cox funksiyali ekran bir nece ekrandan istifade edir Bu teyyarelerin istismarini ve naviqasiyasini asanlasdirir ve pilotlara yalniz en uygun melumatlara diqqet yetirmeye imkan verir Onlar hava sirketleri ile de populyardirlar cunki umumiyyetle xercleri qenaet ederek ucus muhendisine ehtiyaci aradan qaldirirlar Son illerde texnologiya kicik teyyarelerde de genis yayilmisdir Teyyare displeyleri muasirlesdikce onlari qidalandiran sensorlar da muasirlesdi Enenevi giroskopik ucus aletleri etibarliligi artiran deyeri ve istismarini azaldaraq elektron munasibet ve basliq istinad sistemleri AHRS ve hava melumatlari komputerleri ADC ile evez edilmisdir GPS qebuledicileri umumiyyetle suse kokpitlere birlesdirilir Erken suse kokpitleri ile techiz olunmus McDonnell Douglas MD 80 90 Boeing 737 Classic 757 ve 767 200 300 ATR 42 ATR 72 ve Airbus A300 600 ve A310 da yalniz hava ucusu hundurluk saquli suret ve muherrik performansini qoruyan enenevi mexaniki olcu cihazlari naviqasiya melumatlarini gostermek ucun Elektron Ucus Aletleri Sistemlerinden EFIS istifade edirdi Daha sonra Boeing 737NG 747 400 767 400 777 A320 ve sonraki Airbuses Ilyushin Il 96 ve Tupolev Tu 204 de tapilan suse kokpitler evvelki nesillerin teyyarelerinde mexaniki olcme cihazlarini ve xeberdarliq isiqlarini tamamile deyisdirdi 1 Mundericat 1 Tarixi 2 Istifade 2 1 Kommersiya aviasiyasi 2 2 Umumi aviasiya 2 3 NASA Kosmik Servis proqrami 3 Tehlukesizlik 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerTarixi RedakteSuse kokpitler 1960 ci illerin sonu ve 1970 ci illerin evvellerinde herbi teyyarelerde meydana geldi En erken bir numune F 111D markali II II avioniksidir ilk defe 1967 ci ilde sifaris verilmis 1970 73 cu illerde istifadeye verilmisdir cox funksiyali bir ekrana sahibdir Boeing 2707 suse kokpitle hazirlanmis en erken ticaret teyyarelerinden biri idi 1970 ci illerin ortalarinda ortalama neqliyyat teyyarelerinde coxunda kokpit aletleri ve idareetme elementleri var idi ve ilkin ucus aletleri indikatorlar carpazlar ve simvollarla dolu idi ve artan sayda kokpit elementleri kokpit sahesi ve pilotlarin diqqeti ugrunda yarisirdi 2 Neticede NASA xam teyyare sistemini ve ucus melumatlarini ucus veziyyetinin vahid asanliqla basa dusulen bir menzeresini emal ede bilecek displeyler uzerinde arasdirma apardi ve bir sira ucuslarda tam suse kokpit sistemini numayis etdirdi NASA nin rehberlik etdiyi suse kokpit isinin uguru 1979 cu ilde MD 80 nin tetbiqi ile baslayan elektron ucus displeylerinin umumi qebul edilmesinde oz eksini tapmisdir Hava Yollari ve onlarin sernisinleri de behrelenmisler Ucuslarin tehlukesizliyi ve semereliliyi teyyarenin etraf muhite nisbeten veziyyeti ve ya situasiya suuru barede pilot anlayisi ile artirildi 3 1990 ci illerin sonunda maye kristal ekran LCD panelleri semereliliyi etibarliligi ve yararliligi sebebinden teyyare istehsalcilari arasinda getdikce daha cox beyenildi Evveller LCD panelleri bezi baxis bucaqlarinda ve zeif reaksiya vaxtlarinda zeif gorunme derecesinden eziyyet cekirdi bu da onlari aviasiya ucun yararsiz hala getirdi Boeing 737 Next Generation 777 717 747 400ER 747 8F 767 400ER 747 8 ve 787 kimi muasir teyyareler Airbus A320 ailesi sonraki versiyalar A330 sonraki versiyalar A340 500 600 A340 300 sonraki versiyalar A380 ve A350 LCD bolmelerden ibaret suse kokpitlerle techiz edilmisdir Suse kokpit teyyarelerde is teyyarelerinde ve herbi teyyarelerde standart avadanliq halina geldi NASA nin Kosmik Mekik orbitlerine Atlantis Kolumbiya Discovery ve Endeavour a ve 2002 ci ilde istifadeye verilen Rusiya Soyuz TMA model kosmik gemisine yerlesdirildi Esrin sonunda suse kokpitler umumi aviasiya teyyarelerinde gorunmeye basladi 4 2003 cu ilde Cirrus Design in SR20 ve SR22 butun Cirrus teyyarelerinde standart hazirladiqlari suse kokpitleri ile techiz edilmis ilk yungul teyyare oldu Istifade RedakteKommersiya aviasiyasi Redakte Tekmillesdirilmis texnologiya teyyare istehsalcilarina kokpitleri evvelkinden daha boyuk derecede ferdilesdirmeye imkan verir Muasir suse kokpitlerine Sintetik Gorme SVS ve ya Genislendirilmis Gorme sistemleri EVS daxil ola biler Sintetik Vizyon sistemleri hava gemisinin naviqasiya sistemlerinden toplanmis munasibet ve movqe melumatlari ile birlikde erazi ve geofiziki xususiyyetler bazasina esaslanan xarici dunyanin real bir 3D tesvirini ucus simulyatoruna benzer numayis etdirir Inkisaf etmis Vizyon sistemleri infraqirmizi kamera kimi xarici sensorlar terefinden real vaxt melumati elave edir 5 Airbus A380 Boeing 787 kimi butun yeni teyyareler ve Bombardier Global Express ve Learjet kimi xususi teyyareler suse kokpitlerden istifade edir Umumi aviasiya Redakte Bir cox muasir umumi aviasiya teyyarelerinde suse kokpitleri movcuddur Garmin G1000 kimi sistemler indi bir cox yeni GA teyyarelerinde o cumleden klassik Cessna 172 de yerlesdirilmisdir NASA Kosmik Servis proqrami Redakte Suse kokpit ideyasi 1980 ci illerde Aviasiya Heftesi ve Kosmik Texnologiyalari kimi ticaret jurnallarinda xeber basligi oldu NASA kosmik servisdeki elektro mexaniki ucus aletlerinin ekseriyyetini suse kokpit komponentleri ile evez edeceyini bildirdi Meqalelerde suse kokpit komponentlerinin kosmik servislerde istifade edilen orijinal ucus aletleri ve destek sistemlerinden bir nece yuz funt daha yungul olmasinin elave fayda verdiyinden behs edilirdi 6 Tehlukesizlik RedakteTeyyarelerin istismari suse kokpit sistemlerinden asili oldugundan ucus heyetleri telim kecmelidirler 25 Yanvar 2008 ci il tarixinde Birlesmis Hava Yollari 731 nomreli Ucusda ciddi bir suse kokpit sicrayisi yasandi Elektron Merkezlesdirilmis Teyyare Monitoru ECAM elece de butun radiolar transponderler Trafik Toqqusmasinin Qarsisini alan Sistemi TCAS ve munasibet gostericilerinin yarisini itirdi Pilotlar yaxsi hava ve gunduz seraitinde radio elaqe olmadan Newark Hava Limanina ene bildiler 7 Qaranliqda qalma ehtimali ile elaqedar olaraq suse kokpit teyyarelerinde suni ufuq altimetr ve hava sureti gostericisini minimum daxil eden inteqrasiya olunmus gozleme aletleri sistemi movcuddur Bu sistem esas aletlerden elektron olaraq ayridir ve bir nece saat batareya ile isleye biler 2010 cu ilde NTSB 8 000 umumi aviasiya yungul teyyaresinde edilen bir arasdirma nesr etdi Tedqiqat suse kokpitleri ile techiz edilmis teyyarelerin umumi qeza nisbetinin daha asagi olmasina baxmayaraq olumcul qeza risklerinin daha yuksek oldugunu gosterdi 8 Istinadlar Redakte WHAT S A GLASS COCKPIT Phoenix East Aviation Wallace Lane Airborne Trailblazer Two Decades with NASA Langley s 737 Flying Laboratory What is the history of glass cockpits How the Space Shuttle Got Smarter Glass cockpits AviationKnowledge NASA Contribution Glass Cockpits Katz Peter Plane amp Pilot Magazine Glass Cockpit Blackout SB 10 07 NTSB Press release NTSB study shows introduction of glass cockpits in general aviation airplanes has not led to expected safety improvements Xarici kecidler RedakteLess Is More Merit In Cockpit Minimalism Menbe https az wikipedia org w index php title Suse kokpit amp oldid 4819078, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
