Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İlyas Kərim oğlu Abdullayev (10 (23) mart 1913, Ağstafa, Qazax qəzası – 30 aprel 1985, Bakı) — dövlət xadimi, Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki. Azərbaycanda tutçuluq elminin əsasını qoyan görkəmli akademik, bioloq, ictimai xadim, eyni zamanda Azərbaycan SSR EA-nın Genetika və Seleksiya İnstitutunun tut bitkisinin genetika və seleksiyası şöbəsinin müdiri, Azərbaycan SSR EA-nın biologiya elmləri bölməsinin akademik katibinin müavini, Azərbaycan SSR kənd təsərrüfatı naziri (1950–1954), Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini (1954–1958), Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri (1958–1959), SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyəti sədrinin müavini (1958–1962). "Qırmızı Əmək Bayrağı", "Şərəf Nişanı", SSRİ medalları və SSRİ XTNS-nin qızıl medalları ilə təltif edilmişdir. "Azərbaycan SSR-in Atlası"nın hazırlanması və nəşri üzrə Azərbaycan SSR EA-sı komissiyasının sədri, Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası elmi redaksiya şurasının üzvü, Azərbaycan genetiklər və seleksiyaçılar cəmiyyətinin prezidenti, Azərb. SSR EA "Xəbərləri" (biologiya elmləri seriyası) jurnalının redaktor müavini olmuşdur.
| İlyas Abdullayev | |
|---|---|
 | |
| 23 yanvar 1958 – 26 noyabr 1959 | |
| Əvvəlki | Mirzə İbrahimov |
| Sonrakı | Səftər Cəfərov |
| 9 mart 1954 – 23 yanvar 1958 | |
| Sədr | Sadıq Rəhimov |
| Əvvəlki | Möhbalı Əmiraslanov |
| Sonrakı | Mahmud Məmmədov |
| 25 oktyabr 1948 – 27 may 1950 | |
| Sədr | Teymur Quliyev |
  | |
| 6 yanvar 1954 – 9 mart 1954 | |
| Əvvəlki | özü (kənd təsərrüfatı və tədarük naziri kimi) |
| Sonrakı | Həsən Seyidov |
| 27 may 1950 – 26 mart 1953 | |
| Əvvəlki | Əhməd Xəlilov |
| Sonrakı | özü (kənd təsərrüfatı və tədarük naziri kimi) |
| |
| 26 mart 1953 – 6 yanvar 1954 | |
| Əvvəlki | özü (kənd təsərrüfatı naziri kimi) |
| Sonrakı | özü (kənd təsərrüfatı naziri kimi) |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 10 (23) mart 1913 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 30 aprel 1985 (72 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Partiya |
|
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | akademik[d], siyasətçi, aqronom |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | Aqronomiya, kənd təsərrüfatı |
| Elmi dərəcəsi |
|
| | |
| Təltifləri | |
Həyatı
İlyas Abdullayev 23 mart 1913-cü ildə Qazax qəzasının, Qıraq Kəsəmən kəndində dünyaya gəlmişdir. 1921–1926-cı illərdə Ağstafa beşillik dəmiryolu məktəbində oxuyub. 1926–1930-cu illərdə isə Zaqatala kənd təsərrüfatı texnikumunda təhsilini davam etdirib. 1934-cü ildə Azərbaycan Kənd Təssərüfatı İnstitutunu bitirmiş və eyni zamanda 1932–1934-cü illərdə "İpəkçilik" kafedrasında laborant işləmişdir. 1939-cu ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
1934–1938-ci illərdə AKTİ-nin aspirantı olmuş və eyni zamanda ipəkçilik şöbəsində tutçuluq kursundan mühazirələr oxumuşdur. İ. K Abdullayevin böyük istedadını nəzərə alaraq 1934-cü ilin avqust ayında Azərbaycan SSR Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi onu eyni zamanda Azərbaycan elmi-tədqiqat ipəkçilik stansiyasına işə göndərmişdir. Beləliklə də o, 1934–1935-ci illərdə tutçuluq şöbəsində elmi işçi, 1936–1940-cı illərdə isə müdir vəzifəsində işləmişdir. O, qısa zamanda özünü bacarıqlı təşkilatçı kimi göstərmiş və 1941–1942-ci illərdə eyni zamanda Azərbaycan elmi-tədqiqat İpəkçilik Stansiyasının direktoru vəzifəsində çalışmışdır.
1955-ci ildən Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, 1959-cu ildən Azərbaycan SSR EA-nın Genetika və Seleksiya İnstitutunun tut bitkisinin genetika və seleksiyası şöbəsinin müdiri olmuşdur.
Fəaliyyəti
Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin kənd təsərrüfatı şöbəsinin müdir müavini və müdiri (1942–1948), Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Sədrinin müavini (1948–1950), Azərbaycan SSR kənd təsərrüfatı naziri (1950–1954), Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini (1954–1958), habelə Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri (1958–1959) vəzifələrində çalışmışdır.
SSRİ Ali Soveti və Azərbaycan SSR Ali Sovetinin bir neçə çağırışlarının deputatı, Ümumittifaq kommunist (bolşeviklər) partiyası, SovİKP, və Azərbaycan Kommunist Partiyası və Kommunist Partiyasının bir sıra qurultaylarının deputatı, Azərbaycan KP (b) və KP-nın Mərkəzi Komitəsi habelə Azərbaycan KP-nın Bürosunun üzvü, SovİKP Mərkəzi Komitəsi Plenumlarının iştirakçısı olmuşdur.
Mükafatları
"Qırmızı Əmək Bayrağı", "Şərəf Nişanı", SSRİ medalları və SSRİ XTNS-nin qızıl medalları ilə təltif edilmişdir.
SSRİ EA-nın akademiki Nikolay Dubinin onun fəaliyyətini belə qiymətləndirmişdir: "Akademik İ. K. Abdullayevin işləri, genetika, sitologiya, və seleksiya ittifaqının ən gözəl nümunələrindən biridir. Onun əməyi, genetika və eksperimental poliploidiya metodları ilə bir çox seleksionerlərə bitkilərin təbiətini dəyişdirilməsi işlərində yol göstərir".
İlyas Abdullayev 30 aprel 1985-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Əsərləri
- Azərbaycan SSR üçün tutçuluq üzrə aqroqaydalar. Bakı: Azərnəşr, 1959, 128 s.
- Azərbaycan yem tutlarının sort tərkibi (rus dilində). Bakı: Azərbaycan SSR EA-nın nəşri, 1964, 156 s.
- Çiyələyin biologiya və seleksiyası məsələləri (rus dilində). Bakı: Elm, 1970, 116 s. (həmmüəllif Musayev A. İ).
- Azərbaycanda üzümün genetika və seleksiyası məsələləri (rus dilində). Bakı: Elm, 1981, 76 s.
- Poliploid tutunun anatomik xüsusiyyətləri (rus dilində). Bakı: Elm, 1984, 52 s. (həmmüəllif Şiriyeva L. A.)
Seçilmiş mənbələr
- İlyas Kərim oğlu Abdullayev: biobiblioqrafiya məlumat toplusu / müəllif-tərtibatçılar Fəhəm Paşa oğlu Kəsəmənli, V. B. Stupak. – Sankt-Peterburq, 2008. – 47 s. (rus dilində)
- İlyas Kərim oğlu Abdullayev // Təbiətşünaslıq və texnika xadimlərinin bioqrafik lüğəti. – M.: Böyük Sovet Ensiklopediyası, 1958. c. 1. – S. 4–5. (rus dilində)
- İlyas Kərim oğlu Abdullayev // Kiçik Sovet Ensiklopediyası. – M.: Böyük Sovet Ensiklopediyası, c. 1. – S. 14–15. (rus dilində)
- İrsiyyəti dəyişərək // Pravda, 1971, 13 oktyabr. (rus dilində)
- Abdullayev İlyas Kərim oğlu // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, Bakı, 1976, c. 1. – S. 17.
- İ. K. Abdullayev (nekroloq) // "Kommunist" Qəzeti, Bakı, 1985, № 102, 2 may. – S.4.
- İlyas Kərim oğlu Abdullayev // 3-cildlik üzümçülük ensiklopediyası. Kişinyov: Moldaviya Sovet Ensiklopediyasının Baş Redaksiyası, 1986, c. 1. – S. 9 (rus dilində)
Şəkillər
-
![image]()
Oğulları, Fikrət və Hikmətlə, 1980-ci il -
![image]()
Həmkarları ilə (solda akademik Mirzəağa Əlizadə)
Mənbə
- Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. "Məşhur biologiya alimləri", Bakı, "Maarif", 2002. səh.157
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- "Görkəmli elm və dövlət xadimi". 2016-03-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilyas Kerim oglu Abdullayev 10 23 mart 1913 Agstafa Qazax qezasi 30 aprel 1985 Baki dovlet xadimi Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin sedri Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin akademiki Azerbaycanda tutculuq elminin esasini qoyan gorkemli akademik bioloq ictimai xadim eyni zamanda Azerbaycan SSR EA nin Genetika ve Seleksiya Institutunun tut bitkisinin genetika ve seleksiyasi sobesinin mudiri Azerbaycan SSR EA nin biologiya elmleri bolmesinin akademik katibinin muavini Azerbaycan SSR kend teserrufati naziri 1950 1954 Azerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin birinci muavini 1954 1958 Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin sedri 1958 1959 SSRI Ali Soveti Reyaset Heyeti sedrinin muavini 1958 1962 Qirmizi Emek Bayragi Seref Nisani SSRI medallari ve SSRI XTNS nin qizil medallari ile teltif edilmisdir Azerbaycan SSR in Atlasi nin hazirlanmasi ve nesri uzre Azerbaycan SSR EA si komissiyasinin sedri Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi elmi redaksiya surasinin uzvu Azerbaycan genetikler ve seleksiyacilar cemiyyetinin prezidenti Azerb SSR EA Xeberleri biologiya elmleri seriyasi jurnalinin redaktor muavini olmusdur Ilyas AbdullayevAzerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin sedri23 yanvar 1958 26 noyabr 1959EvvelkiMirze IbrahimovSonrakiSefter CeferovAzerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin birinci muavini9 mart 1954 23 yanvar 1958SedrSadiq RehimovEvvelkiMohbali EmiraslanovSonrakiMahmud MemmedovAzerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin muavini25 oktyabr 1948 27 may 1950SedrTeymur QuliyevAzerbaycan SSR kend teserrufati naziri6 yanvar 1954 9 mart 1954Evvelkiozu kend teserrufati ve tedaruk naziri kimi SonrakiHesen Seyidov27 may 1950 26 mart 1953EvvelkiEhmed XelilovSonrakiozu kend teserrufati ve tedaruk naziri kimi Azerbaycan SSR kend teserrufati ve tedaruk naziri26 mart 1953 6 yanvar 1954Evvelkiozu kend teserrufati naziri kimi Sonrakiozu kend teserrufati naziri kimi Sexsi melumatlarDogum tarixi 10 23 mart 1913Dogum yeri Agstafa Qazax qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 30 aprel 1985 1985 04 30 72 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi 1939 1985 Tehsili Azerbaycan Dovlet Aqrar UniversitetiFealiyyeti akademik d siyasetci aqronomElmi fealiyyetiElm sahesi Aqronomiya kend teserrufatiElmi derecesi kend teserrufati elmleri namizedi d 1939 TeltifleriHeyatiIlyas Abdullayev 23 mart 1913 cu ilde Qazax qezasinin Qiraq Kesemen kendinde dunyaya gelmisdir 1921 1926 ci illerde Agstafa besillik demiryolu mektebinde oxuyub 1926 1930 cu illerde ise Zaqatala kend teserrufati texnikumunda tehsilini davam etdirib 1934 cu ilde Azerbaycan Kend Tesserufati Institutunu bitirmis ve eyni zamanda 1932 1934 cu illerde Ipekcilik kafedrasinda laborant islemisdir 1939 cu ilde namizedlik dissertasiyasini mudafie etmisdir 1934 1938 ci illerde AKTI nin aspiranti olmus ve eyni zamanda ipekcilik sobesinde tutculuq kursundan muhazireler oxumusdur I K Abdullayevin boyuk istedadini nezere alaraq 1934 cu ilin avqust ayinda Azerbaycan SSR Kend Teserrufati Nazirliyi onu eyni zamanda Azerbaycan elmi tedqiqat ipekcilik stansiyasina ise gondermisdir Belelikle de o 1934 1935 ci illerde tutculuq sobesinde elmi isci 1936 1940 ci illerde ise mudir vezifesinde islemisdir O qisa zamanda ozunu bacariqli teskilatci kimi gostermis ve 1941 1942 ci illerde eyni zamanda Azerbaycan elmi tedqiqat Ipekcilik Stansiyasinin direktoru vezifesinde calismisdir 1955 ci ilden Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu 1959 cu ilden Azerbaycan SSR EA nin Genetika ve Seleksiya Institutunun tut bitkisinin genetika ve seleksiyasi sobesinin mudiri olmusdur FealiyyetiAzerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinin kend teserrufati sobesinin mudir muavini ve mudiri 1942 1948 Azerbaycan SSR Nazirler Soveti Sedrinin muavini 1948 1950 Azerbaycan SSR kend teserrufati naziri 1950 1954 Azerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin birinci muavini 1954 1958 habele Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin sedri 1958 1959 vezifelerinde calismisdir SSRI Ali Soveti ve Azerbaycan SSR Ali Sovetinin bir nece cagirislarinin deputati Umumittifaq kommunist bolsevikler partiyasi SovIKP ve Azerbaycan Kommunist Partiyasi ve Kommunist Partiyasinin bir sira qurultaylarinin deputati Azerbaycan KP b ve KP nin Merkezi Komitesi habele Azerbaycan KP nin Burosunun uzvu SovIKP Merkezi Komitesi Plenumlarinin istirakcisi olmusdur Mukafatlari Qirmizi Emek Bayragi Seref Nisani SSRI medallari ve SSRI XTNS nin qizil medallari ile teltif edilmisdir SSRI EA nin akademiki Nikolay Dubinin onun fealiyyetini bele qiymetlendirmisdir Akademik I K Abdullayevin isleri genetika sitologiya ve seleksiya ittifaqinin en gozel numunelerinden biridir Onun emeyi genetika ve eksperimental poliploidiya metodlari ile bir cox seleksionerlere bitkilerin tebietini deyisdirilmesi islerinde yol gosterir Ilyas Abdullayev 30 aprel 1985 ci ilde Baki seherinde vefat etmisdir EserleriAzerbaycan SSR ucun tutculuq uzre aqroqaydalar Baki Azernesr 1959 128 s Azerbaycan yem tutlarinin sort terkibi rus dilinde Baki Azerbaycan SSR EA nin nesri 1964 156 s Ciyeleyin biologiya ve seleksiyasi meseleleri rus dilinde Baki Elm 1970 116 s hemmuellif Musayev A I Azerbaycanda uzumun genetika ve seleksiyasi meseleleri rus dilinde Baki Elm 1981 76 s Poliploid tutunun anatomik xususiyyetleri rus dilinde Baki Elm 1984 52 s hemmuellif Siriyeva L A Secilmis menbeler Ilyas Kerim oglu Abdullayev biobiblioqrafiya melumat toplusu muellif tertibatcilar Fehem Pasa oglu Kesemenli V B Stupak Sankt Peterburq 2008 47 s rus dilinde Ilyas Kerim oglu Abdullayev Tebietsunasliq ve texnika xadimlerinin bioqrafik lugeti M Boyuk Sovet Ensiklopediyasi 1958 c 1 S 4 5 rus dilinde Ilyas Kerim oglu Abdullayev Kicik Sovet Ensiklopediyasi M Boyuk Sovet Ensiklopediyasi c 1 S 14 15 rus dilinde Irsiyyeti deyiserek Pravda 1971 13 oktyabr rus dilinde Abdullayev Ilyas Kerim oglu Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi Baki 1976 c 1 S 17 I K Abdullayev nekroloq Kommunist Qezeti Baki 1985 102 2 may S 4 Ilyas Kerim oglu Abdullayev 3 cildlik uzumculuk ensiklopediyasi Kisinyov Moldaviya Sovet Ensiklopediyasinin Bas Redaksiyasi 1986 c 1 S 9 rus dilinde SekillerOgullari Fikret ve Hikmetle 1980 ci il Hemkarlari ile solda akademik Mirzeaga Elizade MenbeEli Huseynov Mecnun Babayev Meshur biologiya alimleri Baki Maarif 2002 seh 157IstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Gorkemli elm ve dovlet xadimi 2016 03 12 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 25