fbpx
Wikipedia

Öksökö

Öksökö – türk mifologiyasında iki-başlı qartal. Mis dırnaklıdır. Sağ qanadı ilə Günəşi, sol qanadı ilə Ayı örtər. Həyat Ağacının təpəsində yaşar. Tanrı Ülgənin simvoludur. Göydən ildırımlar endirir. Qızıl (rəngli) qanadları vardır. Pəncələriylə Ay və Günəşi tutar. Göyün qapısını gözləyər. Gecə və gündüzü, ağ və qurunu, işıqlı və qaranlığı (Yaruk və Qaruk), kainatdakı cütlü zıtlığı işarələr. İki qartal Yer və Göyün ortasında kainatın dönüşünə uyub bir-birlərinin ətrafında dönməyə başlayıblar və sonra da bir-birləriylə qaynayıb-qarışıb tək varlıq olmuşlar. Tanrının güclü bir gözətçisidir.

İkibaşlı qartal dünya mifologiyasında

İkibaşlı qartal Səlcuq dövlətinin bayrağında və gerblərində iştirak etmişdir. İndiki vaxtda Albaniya bayrağında da bu simvol vardır. Ölümsüzlük suyunu içdiyi deyilər. Fars Simurq (Kuş) sözünün Simrük olaraq dəyişərək cütmənalı istifadə edildiyi də görülər. Cüt başlı qartal motivini, qədim dövrlərdə şumerler və xititlərdə rast gəlinir. Şumerlərdə Laqaş şəhərinin simvolu cüt başlı qartaldır. Onlardan Akkadlara, Assurlara, SasanilərBizanslara keçər. Eyni zamanda xititlərdə, Böyük krallıq dövründə Hattuşa, Alacahöyük və Yazılıkayadakı relyeflərdə, yenə cüt başlı qartal görülər. Anadoluda vəziyyət belə ikən Orta Asiyada şamanizmə görə yer ilə göyün arasındakı polad qapını qartal qoruyur. İnsanlara səma və yer üzü səfərlərində müşayiət edən varlıqlar, quş şəklindədir. Qartal quşlar arasında, ululuq və yüksəklik timsalidir. Buna görə türklər qılınc qınlarında, cüt başlı qartal fiquru istifadə edirdilər. İndiki vaxtda Türk Polis təşkilatının gerbində iştirak edər.

Dövlət quşu

Osmanlı tarixində bilinən "Hümayun" termininin, "Umay (Humay) adıyla əlaqədar olduğu düşünülər. Hakimiyyətin göylərdən gəldiyinə, Tanrı vergisi oluğuna dair köhnə mifoloji inancın izləri, xalq arasında "Hüma" yəni dövlət quşuyla əlaqədar gəzən söz-söhbətlərə qorunmuşdur. Çox məşhur olan bir inanca görə də "Dövlət quşu" və ya "Şahlıq quşu" deyilən "Hüma quşu" nun kölgəsinin bir insanın başı üzərinə düşməsi, o insanın dünyada çox bəxtiyar biri olacağının, tac geyəcəyinin və hakimiyyətə sahib olacağının işarəsi sayılardı. Bu inanc Azərbaycan hekayə və əfsanələrində, "Dövlət quşu" nun uçurulması və çiyininə oturduğu insanın padşah seçileceği şəklində yaşayır. Onun bəxtiyarlıq və xoşbəxtlik simvolüne çevrilməsi isə bənzər bir hadisədir.

Etimologiya

Ök "Ana, Yaradıcı" ve Sökö "sökən" və ya Suk / Sök "Sümük, Soy". Monqol Ögsöh sözü dırmaşmaq və yüksəyə çıxmaq mənaları daşıyır.

Həmçinin bax

Mənbə

  • Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)
  • Öksökö. Uydurulmuş personajlar ensiklopediyası[ölü keçid]  (rus.)

öksökö, türk, mifologiyasında, başlı, qartal, dırnaklıdır, sağ, qanadı, ilə, günəşi, qanadı, ilə, ayı, örtər, həyat, ağacının, təpəsində, yaşar, tanrı, ülgənin, simvoludur, göydən, ildırımlar, endirir, qızıl, rəngli, qanadları, vardır, pəncələriylə, günəşi, tu. Oksoko turk mifologiyasinda iki basli qartal Mis dirnaklidir Sag qanadi ile Gunesi sol qanadi ile Ayi orter Heyat Agacinin tepesinde yasar Tanri Ulgenin simvoludur Goyden ildirimlar endirir Qizil rengli qanadlari vardir Penceleriyle Ay ve Gunesi tutar Goyun qapisini gozleyer Gece ve gunduzu ag ve qurunu isiqli ve qaranligi Yaruk ve Qaruk kainatdaki cutlu zitligi isareler Iki qartal Yer ve Goyun ortasinda kainatin donusune uyub bir birlerinin etrafinda donmeye baslayiblar ve sonra da bir birleriyle qaynayib qarisib tek varliq olmuslar Tanrinin guclu bir gozetcisidir Mundericat 1 Ikibasli qartal dunya mifologiyasinda 2 Dovlet qusu 3 Etimologiya 4 Hemcinin bax 5 MenbeIkibasli qartal dunya mifologiyasinda RedakteIkibasli qartal Selcuq dovletinin bayraginda ve gerblerinde istirak etmisdir Indiki vaxtda Albaniya bayraginda da bu simvol vardir Olumsuzluk suyunu icdiyi deyiler Fars Simurq Kus sozunun Simruk olaraq deyiserek cutmenali istifade edildiyi de goruler Cut basli qartal motivini qedim dovrlerde sumerler ve xititlerde rast gelinir Sumerlerde Laqas seherinin simvolu cut basli qartaldir Onlardan Akkadlara Assurlara Sasaniler ve Bizanslara kecer Eyni zamanda xititlerde Boyuk kralliq dovrunde Hattusa Alacahoyuk ve Yazilikayadaki relyeflerde yene cut basli qartal goruler Anadoluda veziyyet bele iken Orta Asiyada samanizme gore yer ile goyun arasindaki polad qapini qartal qoruyur Insanlara sema ve yer uzu seferlerinde musayiet eden varliqlar qus seklindedir Qartal quslar arasinda ululuq ve yukseklik timsalidir Buna gore turkler qilinc qinlarinda cut basli qartal fiquru istifade edirdiler Indiki vaxtda Turk Polis teskilatinin gerbinde istirak eder Dovlet qusu RedakteOsmanli tarixinde bilinen Humayun termininin Umay Humay adiyla elaqedar oldugu dusunuler Hakimiyyetin goylerden geldiyine Tanri vergisi oluguna dair kohne mifoloji inancin izleri xalq arasinda Huma yeni dovlet qusuyla elaqedar gezen soz sohbetlere qorunmusdur Cox meshur olan bir inanca gore de Dovlet qusu ve ya Sahliq qusu deyilen Huma qusu nun kolgesinin bir insanin basi uzerine dusmesi o insanin dunyada cox bextiyar biri olacaginin tac geyeceyinin ve hakimiyyete sahib olacaginin isaresi sayilardi Bu inanc Azerbaycan hekaye ve efsanelerinde Dovlet qusu nun ucurulmasi ve ciyinine oturdugu insanin padsah secilecegi seklinde yasayir Onun bextiyarliq ve xosbextlik simvolune cevrilmesi ise benzer bir hadisedir Etimologiya RedakteOk Ana Yaradici ve Soko soken ve ya Suk Sok Sumuk Soy Monqol Ogsoh sozu dirmasmaq ve yukseye cixmaq menalari dasiyir Hemcinin bax RedakteIki basli qartalMenbe RedakteTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Oksoko Uydurulmus personajlar ensiklopediyasi olu kecid rus Menbe https az wikipedia org w index php title Oksoko amp oldid 5711054, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.