fbpx
Wikipedia

Çin dili

Çin dili — Çin-Tibet dil ailəsinə aid bir dil. Dünya əhalisinin təxminən beşdə birinin ana dilidir. Orijinal adı con ven və (中文، Zhōngwén), han ü (汉语/漢語، Hànyǔ) adlanır. Çində dövlət dili və rəsmi dil Mandarin və ya Putonxua adlanır.

Çin dili
Orijinal adı 汉语
汉语
汉语
漢語
漢語
Ölkələr
Danışanların ümumi sayı
  • 1.299.877.520 nəf.
Təsnifatı
Çin-Avstroneziya[d]
Çin-Tibet dilləri
Çin dili
Yazı Çin yazısı, ənənəvi Çin heroqrifləri, Sadələşdirilmiş Çincə
Dil kodları
QOST 7.75–97 кит 315
ISO 639-1 zh
ISO 639-2 chi, zho
ISO 639-3 zho
ISO 639-5 zhx
Ethnologue zho
ABS ASCL 71
IETF zh
Glottolog sini1245
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əlifbası

Çin dilinin əlifbası yoxdur. Qədim piktoqramlar əsasında inkişaf etdirilmiş yazı növü zamanla ideoqramlara çevrilmiş və geniş yayılmışdır. Məlum olan bütün ideoqramları əzbərləmək çətin olduğundan 115 əsas literalı əzbərləməklə qalan bütün ideoqramları bu literalların birləşdirilməsi yolu ilə yadda saxlayırlar. Çin lüğətləri literalların xətt sayısına görə tərtib olunur.

Çin dilinin yazılışı

Çin dili iki cür yazılır:

  • 1. Klassik
  • 2. Modernləşdirilmiş

Birinci model çinin əsil və keçmiş dilidir ki, keçən yüzillərdə işlənirdi. İndi də Tayvan, Hong-kong, Makao və ABŞ-dakı çinlilər bu dildə danışırlar. İkinci model isə qədim çin yazısında istifadə olunan herogliflərin sadələşdirilmiş formasıdır. Bu model singapurda da işlənir. Bundan başqa 1950-ci ildən tətbig olunmağa başlanan Pinyin herogliflərin transliterasiyası üçün istifadə olunur. Çində Pinyin 1980-cı ildən herogliflərin latın əlifbasına çevrilməsi üçün geniş istifadə olunur. Pinyin herogliflərin yerinə deyil daha çox izah məqsədilə işlədilir.

Çin dili lüğəti

  • Çin dili danışıq kitabı və lüğəti 2005
     
    Presidental Library / O. Hacalıyev. — Bakı : Hərbi Nəşriyyat, 2005. — 176 s
  • Çin Xalq Respublikasının Nankai Universitetində təhsil almış Orxan Hacalıyev 2005-ci ildə "Azərbaycanca-çincə danışıq kitabçası və müxtəsər lüğət" kitabını çap etdirmişdir. Müəllifin məqsədi Çinə gələn həmvətənlərinin burada ünsiyyət qura bilməsinə kömək etməkdir. Kitab "Fonetika", "Qrammatika", "Söhbətlər", "Çincə-Azərbaycanca lüğət" və "Azərbaycanca-çincə lüğət" adlı beş fəsildən ibarətdir. Kitaba Çin Xalq Respublikasının Nankai Universitetinin professoru Vanq Pen Min və müəllim Zhanq Li Sonq rəy vermişlər. Lüğətdə 3026 ən işlək söz, 824 cümlə, 27 rəqəm və müxtəlif hesablama əməliyyatının heroqlifi, transkripsiyası və latın qrafikası ilə qarşılığı verilmişdir.

Çin dilləri və ləhcələri

Çinin başa başında ayrıca dil və ləhcələr danışılir ki onların hica ədasında bir birindən ayrılırlar.

  • Bütün Çin dilləri:
  • Kantonca
  • Mandarin
  • Vü(Şanghay dili)
  • Ke cia
  • Püşyan
  • Xuyi cü
  • Min cüng
  • Gən
  • Şiang
  • Min yi
  • Min nən
  • Ping Xüa

Xarici keçidlər

  • Learn Chinese/ Çin dilini öyrən
  • Chinese-English dictionary/ inglis,Çin Sözluk


 
Çin dilinin yazlimi
  1. Chinese // Ethnologue — 19 — Dallas, Texas: SIL International, 2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1627"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14790"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q14793"></a>

çin, dili, çin, tibet, ailəsinə, dünya, əhalisinin, təxminən, beşdə, birinin, dilidir, orijinal, adı, 中文, zhōngwén, 汉语, 漢語, hànyǔ, adlanır, çində, dövlət, dili, rəsmi, mandarin, putonxua, adlanır, orijinal, adı, 汉语, 汉语, 汉语, 漢語, 漢語ölkələr, çindanışanların, ümum. Cin dili Cin Tibet dil ailesine aid bir dil Dunya ehalisinin texminen besde birinin ana dilidir Orijinal adi con ven ve 中文 Zhōngwen han u 汉语 漢語 Hanyǔ adlanir Cinde dovlet dili ve resmi dil Mandarin ve ya Putonxua adlanir Cin diliOrijinal adi 汉语 汉语 汉语 漢語 漢語Olkeler CinDanisanlarin umumi sayi 1 299 877 520 nef 1 TesnifatiCin Avstroneziya d Cin Tibet dilleriCin dili dd dd Yazi Cin yazisi enenevi Cin heroqrifleri Sadelesdirilmis CinceDil kodlariQOST 7 75 97 kit 315ISO 639 1 zhISO 639 2 chi zhoISO 639 3 zhoISO 639 5 zhxEthnologue zhoABS ASCL 71IETF zhGlottolog sini1245 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Elifbasi 2 Cin dilinin yazilisi 3 Cin dili lugeti 4 Cin dilleri ve lehceleri 5 Xarici kecidlerElifbasi RedakteCin dilinin elifbasi yoxdur Qedim piktoqramlar esasinda inkisaf etdirilmis yazi novu zamanla ideoqramlara cevrilmis ve genis yayilmisdir Melum olan butun ideoqramlari ezberlemek cetin oldugundan 115 esas literali ezberlemekle qalan butun ideoqramlari bu literallarin birlesdirilmesi yolu ile yadda saxlayirlar Cin lugetleri literallarin xett sayisina gore tertib olunur Cin dilinin yazilisi RedakteCin dili iki cur yazilir 1 Klassik 2 ModernlesdirilmisBirinci model cinin esil ve kecmis dilidir ki kecen yuzillerde islenirdi Indi de Tayvan Hong kong Makao ve ABS daki cinliler bu dilde danisirlar Ikinci model ise qedim cin yazisinda istifade olunan herogliflerin sadelesdirilmis formasidir Bu model singapurda da islenir Bundan basqa 1950 ci ilden tetbig olunmaga baslanan Pinyin herogliflerin transliterasiyasi ucun istifade olunur Cinde Pinyin 1980 ci ilden herogliflerin latin elifbasina cevrilmesi ucun genis istifade olunur Pinyin herogliflerin yerine deyil daha cox izah meqsedile isledilir Cin dili lugeti RedakteCin dili danisiq kitabi ve lugeti 2005 Presidental Library O Hacaliyev Baki Herbi Nesriyyat 2005 176 s Cin Xalq Respublikasinin Nankai Universitetinde tehsil almis Orxan Hacaliyev 2005 ci ilde Azerbaycanca cince danisiq kitabcasi ve muxteser luget kitabini cap etdirmisdir Muellifin meqsedi Cine gelen hemvetenlerinin burada unsiyyet qura bilmesine komek etmekdir Kitab Fonetika Qrammatika Sohbetler Cince Azerbaycanca luget ve Azerbaycanca cince luget adli bes fesilden ibaretdir Kitaba Cin Xalq Respublikasinin Nankai Universitetinin professoru Vanq Pen Min ve muellim Zhanq Li Sonq rey vermisler Lugetde 3026 en islek soz 824 cumle 27 reqem ve muxtelif hesablama emeliyyatinin heroqlifi transkripsiyasi ve latin qrafikasi ile qarsiligi verilmisdir Cin dilleri ve lehceleri RedakteCinin basa basinda ayrica dil ve lehceler danisilir ki onlarin hica edasinda bir birinden ayrilirlar Butun Cin dilleri Kantonca Mandarin Vu Sanghay dili Ke cia Pusyan Xuyi cu Min cung Gen Siang Min yi Min nen Ping XuaXarici kecidler RedakteLearn Chinese Cin dilini oyren Chinese English dictionary inglis Cin Sozluk Dil ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Cin dilinin yazlimi Chinese Ethnologue 19 Dallas Texas SIL International 2016 lt a href https wikidata org wiki Track P1627 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q14790 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q14793 gt lt a gt Menbe https az wikipedia org w index php title Cin dili amp oldid 6095896, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.