Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Əsməqovaq (lat. Populus tremula) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin qovaq cinsinə aid bitki növü.
| Əsməqovaq | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Əsməqovaq | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
Hamar boz qabıqlı hündür ağacdır. Yarpağının saplağı uzundur, yuxarı hissədə çox yastılaşmış, bəzən uzunluğuna görə yarpaq ayasının uzunluğuna bərabərdir. Yarpaqların eni çox vaxt uzunluğundan böyük olub, çılpaqdır, üst tərəfdən yaşıl rəngdə və parlaqdır, alt tərəfdən solğun və göyümtüldür, kənarları adətən dəyirmi küt dişcikləri olan oyuq-dişlidir, yuxarı hissədə qısa sivriləşmişdir; uzanmış budaqlarının yarpaqları enli-yumurtaşəkillidir, qaidəsi demək olar ki, bir qədər düz və ya ürəkşəkillidir, uzunluğu 3–7 sm, eni 4–8 sm-dir; qısalmış budaqların yarpaqları isə enli-əksinəyumurtaşəkilli, dəyirmi və ya enliyumurtaşəkillidir, qaidə hissəsi enli-pazşəkilli və ya biraz ürəkşəkilli olur. Yarımkölgədə, gilli torpaqlarda yaxşı bitir. Rütubət sevəndir. Yaşılaşdırmada geniş istifadə olunur.
Çiçək:
Sırğaları 4–11 (15) sm uzunluqda, eni isə 2 sm-ə qədər olub, tüklüdür; çiçəkaltlığının pulcuqları barmaqvari-bölünmüş, kənarlardan kirpikvari-tüklüdür, qaramtıl-qəhvəyi rəngdədir. Mart ayında çiçəkləyir. Mart-aprel aylarında meyvə verir.
Yayılması
Koreya, Monqolustan və Rusiyada təbii halda yayılmışdır. Azərbaycanda BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, KQ mərkəzi, bəzən Nax. dağ. Orta, nadir hallarda aşağı dağ qurşaqlarında. (850–2000 m d.s.y.)
Yaşayış mühiti
Meşələrdə rast gəlinir.
Təsərrüfat əhəmiyyəti
Dərman kimi istifadə olunur. Selliloza alınmasında, çəllək üçün taxta, kibrit çöpləri və s. almaq üçün istifadə olunur.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Tremula vulgaris Opiz
Heterotipik sinonimləri
- Populus australis Ten.
- Populus bonatii H.Lév.
- Populus cilicica Kotschy ex Wesm.
- Populus davidiana Dode
- Populus davidiana f. foliotardus X.S.Zhang & H.Y.Jiang
- Populus davidiana f. laticuneata Nakai
- Populus davidiana var. longipetiolata T.B.Chao
- Populus davidiana var. longipetiolata T.B.Chao
- Populus davidiana var. lyshehensis T.B.Chao & G.X.Liou
- Populus davidiana f. ovata Z.Wang & S.L.Tung
- Populus davidiana f. pendula (Skvortsov) Z.Wang & S.L.Tung
- Populus davidiana var. pendula Skvortsov
- Populus davidiana var. pilosa Nakai
- Populus davidiana var. rubrolutea T.B.Chao & W.C.Li
- Populus davidiana f. tomentella (C.K.Schneid.) W.Lee
- Populus davidiana var. tomentella (C.K.Schneid.) Nakai
- Populus duclouxiana Dode
- Populus jesoensis Nakai
- Populus microcarpa Hook.f. & Thomson
- Populus monticola Mert. ex Loudon
- Populus oxyodonta Mert. ex Loudon
- Populus pseudotremula Rubtzov
- Populus pseudotremula Schur
- Populus repanda Baumg.
- Populus rotundifolia Griff.
- Populus rotundifolia var. bonatii (H.Lév.) Z.Wang & S.L.Tung
- Populus rotundifolia var. duclouxiana (Dode) Gombócz
- Populus sieboldii Miq.
- Populus stricta Mert. ex Loudon
- Populus supina Lodd. ex G.Don
- Populus tremula var. australis (Ten.) Nyman
- Populus tremula var. davidiana (Dode) C.K.Schneid.
- Populus tremula subsp. davidiana (Dode) Hultén
- Populus tremula var. dodeana Rouy
- Populus tremula f. flagelliformis Karhu
- Populus tremula var. freynii Hervier
- Populus tremula f. parvifolia Kuvaev
- Populus tremula var. pendula Loudon
- Populus tremula lusus pendula (Loudon) Asch. & Graebn.
- Populus tremula f. pilosa (Nakai) Sugim.
- Populus tremula var. repanda (Baumg.) Nyman
- Populus tremula f. rthensis T.Bunusevac & S.Jovanovic
- Populus tremula f. sallensis Hämet-Ahti
- Populus tremula var. sieboldii (Miq.) H.Ohashi
- Populus tremula var. sieboldii Kudô
- Populus tremula f. tomentella C.K.Schneid.
- Populus tremula f. umbraculifera T.Bunusevac & S.Jovanovic
- Populus tremula var. villosa (Láng) Peterm.
- Populus tremuloides var. sieboldii (Miq.) Schelle
- Populus villosa Láng
- Populus wutaica Mayr
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1034.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esmeqovaq lat Populus tremula bitkiler aleminin malpigiyacicekliler destesinin soyudkimiler fesilesinin qovaq cinsine aid bitki novu EsmeqovaqElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MalpigiyaciceklilerFesile SoyudkimilerYarimfesile Triba Cins QovaqNov EsmeqovaqBeynelxalq elmi adiPopulus tremula L 1753Sekil axtarisiITIS 22473NCBI 113636EOL 585458Botaniki xarakteristikasiHamar boz qabiqli hundur agacdir Yarpaginin saplagi uzundur yuxari hissede cox yastilasmis bezen uzunluguna gore yarpaq ayasinin uzunluguna beraberdir Yarpaqlarin eni cox vaxt uzunlugundan boyuk olub cilpaqdir ust terefden yasil rengde ve parlaqdir alt terefden solgun ve goyumtuldur kenarlari adeten deyirmi kut discikleri olan oyuq dislidir yuxari hissede qisa sivrilesmisdir uzanmis budaqlarinin yarpaqlari enli yumurtasekillidir qaidesi demek olar ki bir qeder duz ve ya ureksekillidir uzunlugu 3 7 sm eni 4 8 sm dir qisalmis budaqlarin yarpaqlari ise enli eksineyumurtasekilli deyirmi ve ya enliyumurtasekillidir qaide hissesi enli pazsekilli ve ya biraz ureksekilli olur Yarimkolgede gilli torpaqlarda yaxsi bitir Rutubet sevendir Yasilasdirmada genis istifade olunur Cicek Sirgalari 4 11 15 sm uzunluqda eni ise 2 sm e qeder olub tukludur cicekaltliginin pulcuqlari barmaqvari bolunmus kenarlardan kirpikvari tukludur qaramtil qehveyi rengdedir Mart ayinda cicekleyir Mart aprel aylarinda meyve verir YayilmasiKoreya Monqolustan ve Rusiyada tebii halda yayilmisdir Azerbaycanda BQ Quba BQ serq BQ qerb KQ merkezi bezen Nax dag Orta nadir hallarda asagi dag qursaqlarinda 850 2000 m d s y Yasayis muhitiMeselerde rast gelinir Teserrufat ehemiyyetiDerman kimi istifade olunur Selliloza alinmasinda cellek ucun taxta kibrit copleri ve s almaq ucun istifade olunur SinonimleriHomotipik sinonimleri Tremula vulgaris OpizHeterotipik sinonimleri Populus australis Ten Populus bonatii H Lev Populus cilicica Kotschy ex Wesm Populus davidiana Dode Populus davidiana f foliotardus X S Zhang amp H Y Jiang Populus davidiana f laticuneata Nakai Populus davidiana var longipetiolata T B Chao Populus davidiana var longipetiolata T B Chao Populus davidiana var lyshehensis T B Chao amp G X Liou Populus davidiana f ovata Z Wang amp S L Tung Populus davidiana f pendula Skvortsov Z Wang amp S L Tung Populus davidiana var pendula Skvortsov Populus davidiana var pilosa Nakai Populus davidiana var rubrolutea T B Chao amp W C Li Populus davidiana f tomentella C K Schneid W Lee Populus davidiana var tomentella C K Schneid Nakai Populus duclouxiana Dode Populus jesoensis Nakai Populus microcarpa Hook f amp Thomson Populus monticola Mert ex Loudon Populus oxyodonta Mert ex Loudon Populus pseudotremula Rubtzov Populus pseudotremula Schur Populus repanda Baumg Populus rotundifolia Griff Populus rotundifolia var bonatii H Lev Z Wang amp S L Tung Populus rotundifolia var duclouxiana Dode Gombocz Populus sieboldii Miq Populus stricta Mert ex Loudon Populus supina Lodd ex G Don Populus tremula var australis Ten Nyman Populus tremula var davidiana Dode C K Schneid Populus tremula subsp davidiana Dode Hulten Populus tremula var dodeana Rouy Populus tremula f flagelliformis Karhu Populus tremula var freynii Hervier Populus tremula f parvifolia Kuvaev Populus tremula var pendula Loudon Populus tremula lusus pendula Loudon Asch amp Graebn Populus tremula f pilosa Nakai Sugim Populus tremula var repanda Baumg Nyman Populus tremula f rthensis T Bunusevac amp S Jovanovic Populus tremula f sallensis Hamet Ahti Populus tremula var sieboldii Miq H Ohashi Populus tremula var sieboldii Kudo Populus tremula f tomentella C K Schneid Populus tremula f umbraculifera T Bunusevac amp S Jovanovic Populus tremula var villosa Lang Peterm Populus tremuloides var sieboldii Miq Schelle Populus villosa Lang Populus wutaica MayrIstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1034 Hemcinin bax