Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Əski-Saray (krımtat. Eski Saray, Köhnə saray) — keçmiş məscid, XIV əsrin krım-tatar arxitekturasının abidəsi, Krımda yerləşən ən qədimi məscidlərdən biri. Məscid Simferopol rayonunun Pioner kəndində yerləşir.
| Əski-Saray | |
|---|---|
| krımtat. Eski Saray | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Rusiya Ukrayna |
| Status | Ölkə əhəmiyyətli abidə |
| Şəhər | Pioner |
| Kateqoriya | Məscid |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Məscid Salqir çayının vadisində yerləşmişdir. Əski-Sarayın yox olmuş qəsəbəsinin yerində inşa edilmişdir. Əvvəllər burada məsciddən başqa, həmçinin zərbxana və saray (sonuncu adını qəsəbəyə vermişdir) fəaliyyət göstərirdi. Məscid Qızıl Orda ulusu zamanında dağılmışdır.
1923-cü ildə məscidi professor P. V. Nikolski tədqiq etdi. Onun yazılarına əsasən, o zaman məscidi günbəz bəzəyirdi. Həmin günbəz bizim dövrümüzə qədər gəlib çata bilməmişdir. Sovet vaxtında bir neçə dəfə məscidi bərpa etmək cəhdi göstərilmişdir. 1969-cu ildə abidənin ruinirovanizasiya və konservasiyası üzrə işlər görülmüşdür: çatların inyeksiyaları aradan qaldırılmış, bir sıra alt pəncərələrdə daş hörməsi qismən bərpa edilmişdir. Divarlar dəmir-beton qayışıyla bərkidilmişdir.
Arxitektura
Məscid iki kvadrat şəklində olan hissədən təşkil olunmuşdur: 12,7 m uzunluğu olan böyük və 6 m uzunluğu olan kiçik hissədən. Kiçik məscid təxmini olaraq, qadınlar üçün nəzərdə tutulurdu. Şimal-qərb tərəfindən — minarənin xarabalıqlarını görmək mümkündür. Məscidin divarları xırda dənəli qumdaşıdan hörülmüşdür. Divarlar kifayət qalındırırlar (125 santimetrə qədər). Konstruktiv və dekorativ elementlər əhəng daşı ilə yerinə yetirilmişdir. Şimal tərəfində yerləşmiş əsas giriş tağı qövs şəklində işlənilmişdir. Yan tərəflərdə mehrab şəklində olan taxçalar yerləşmişdir. Məscidin (şərqdən başqa) divarlarından hər biri 5 pəncərəyə malikdir: birinci səviyyədə 2 kvadrat, ikincidə 2 yarımdairəvi və üçüncü səviyyənin mərkəzi hissəsində yumru pəncərə.
İstinadlar
- "Мечеть Эски-Сарай". Крымский архитектурный портал. 2014-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-21.
- "Мечеть Эски-Сарай". cidct.org.ua. 2013-01-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-21.
- "Мечеть Эски-Сарай". crimeaz.ru. 2017-03-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-03-21.
Tarixçə
- Исаенко А. Путешествие к Эски-Сарайской мечети // Крымские известия. −2005. — № 35
- Крикун Е. В. Памятники крымскотатарской архитектуры. — Симферополь : Крымучпедгиз, 1998
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eski Saray krimtat Eski Saray Kohne saray kecmis mescid XIV esrin krim tatar arxitekturasinin abidesi Krimda yerlesen en qedimi mescidlerden biri Mescid Simferopol rayonunun Pioner kendinde yerlesir Eski Saraykrimtat Eski Saray44 52 53 sm e 34 12 43 s u Olke Rusiya UkraynaStatus Olke ehemiyyetli abideSeher PionerKateqoriyaMescidEhemiyyetiOlke ehemiyyetliEski Saray Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiMescid Salqir cayinin vadisinde yerlesmisdir Eski Sarayin yox olmus qesebesinin yerinde insa edilmisdir Evveller burada mescidden basqa hemcinin zerbxana ve saray sonuncu adini qesebeye vermisdir fealiyyet gosterirdi Mescid Qizil Orda ulusu zamaninda dagilmisdir 1923 cu ilde mescidi professor P V Nikolski tedqiq etdi Onun yazilarina esasen o zaman mescidi gunbez bezeyirdi Hemin gunbez bizim dovrumuze qeder gelib cata bilmemisdir Sovet vaxtinda bir nece defe mescidi berpa etmek cehdi gosterilmisdir 1969 cu ilde abidenin ruinirovanizasiya ve konservasiyasi uzre isler gorulmusdur catlarin inyeksiyalari aradan qaldirilmis bir sira alt pencerelerde das hormesi qismen berpa edilmisdir Divarlar demir beton qayisiyla berkidilmisdir ArxitekturaMescid iki kvadrat seklinde olan hisseden teskil olunmusdur 12 7 m uzunlugu olan boyuk ve 6 m uzunlugu olan kicik hisseden Kicik mescid texmini olaraq qadinlar ucun nezerde tutulurdu Simal qerb terefinden minarenin xarabaliqlarini gormek mumkundur Mescidin divarlari xirda deneli qumdasidan horulmusdur Divarlar kifayet qalindirirlar 125 santimetre qeder Konstruktiv ve dekorativ elementler eheng dasi ile yerine yetirilmisdir Simal terefinde yerlesmis esas giris tagi qovs seklinde islenilmisdir Yan tereflerde mehrab seklinde olan taxcalar yerlesmisdir Mescidin serqden basqa divarlarindan her biri 5 pencereye malikdir birinci seviyyede 2 kvadrat ikincide 2 yarimdairevi ve ucuncu seviyyenin merkezi hissesinde yumru pencere Istinadlar Mechet Eski Saraj Krymskij arhitekturnyj portal 2014 12 27 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 21 Mechet Eski Saraj cidct org ua 2013 01 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 21 Mechet Eski Saraj crimeaz ru 2017 03 22 tarixinde Istifade tarixi 2017 03 21 TarixceIsaenko A Puteshestvie k Eski Sarajskoj mecheti Krymskie izvestiya 2005 35 Krikun E V Pamyatniki krymskotatarskoj arhitektury Simferopol Krymuchpedgiz 1998