Əsgəran döyüşü (1920) — Azərbaycan ordusu hissələrinin 1920-ci ilin mart-aprelində erməni qoşunlarına qarşı apardığı hərbi əməliyyatın tərkib hissəsi.
Əsgəran döyüşü
Hadisələrin gedişatı
Bu məntəqə hər iki tərəf üçün strateji əhəmiyyət kəsb edirdi. Onun nəzarətə alınması Qarabağda hərbi təşəbbüsün əldə saxlanması üçün başlıca amil idi. Buna görə də 1920-ci il martın 21-də, Novruz bayramı gecəsi erməni-daşnak qüvvələri Qarabağın bir sıra məntəqələri ilə bərabər, Əsgərandakı Cümhuriyyət ordusu postlarının üzərinə hücuma keçmiş və bu postlarda dayanan azsaylı qüvvələri məhv etmişdi. Bununla da, Əsgəran keçidi bağlanmış, Xankəndidə və Şuşada yerləşən hərbi qarnizon çətin vəziyyətə düşmüşdü. Qarabağın Azərbaycandan qoparılmasına yol verməmək, bölgədəki erməni-daşnak silahlı qüvvələrinə güclü zərbə endirmək üçün, ilk növbədə, Əsgəran keçidini açmaq lazım idi. Ona görə də Qarabağ əməliyyatına rəhbərlik etmək üçün 1920-ci il martın 26-da Ağdama gəlmiş general-mayor Həbib bəy Səlimov əvvəlcə Əsgəran yolunun kəşfiyyatını apardı. Erməni qüvvələrinin müqavimətini qırmaq üçün H. Səlimov hərbi nazirdən Ağdama bir zirehli avtomobil göndərilməsini xahiş etdi.
Döyüş
Müəyyən hazırlıq işləri görüldükdən sonra martın 29-da Azərbaycan qoşun hissələrinin Əsgəran üzərinə ilk hücumu başlandı. Döyüşdə 5-ci Bakı piyada alayının bölmələri, Parlament mühafizə dəstəsi və partizan dəstələri iştirak edirdilər. Süvari qüvvələrə isə 1-ci Azərbaycan süvari alayının bölmələri cəlb olunmuşdu. Döyüşün gedişində Xramord kəndi, Daşbaşı yüksəkliyi, Fərrux kəndi ələ keçirildi və qüvvələr Xanabad kəndinə xeyli yaxılaşdılar. Döyüş planına əsasən, qüvvələr bu mövqelərdə dayanıb möhkəmlənməli olduqları halda, daha irəliyə getməyə can atırdılar. Nəticədə, Əsgərandan əlavə kömək alan erməni-daşnak dəstələri Azərbaycan qüvvələrinin qarşısını saxlayıb, hətta geri çəkilməyə məcbur etdilər. Bununla da ilk hücumda Əsgəranı azad etmək mümkün olmadı. Döyüşün aparılmasında partizanlara deyil, nizami hərbi hissələrə daha böyük yer verilməsi üçün Zaqatala piyada alayının, 7-ci Şirvan alayının, 1-ci Azərbaycan süvari alayının, bir dağ topçu batareyasının Ağdama gətirilməsi qərara alındı. Bu qüvvələrin Ağdama yetişməsi ilə Əsgəran üzərinə növbəti hücum təşkil edildi. Hücum 1920-ci il aprelin 3-də başladı. Dəqiq planlaşdırılan döyüş Azərbaycan ordusu hissələrinin qələbəsi ilə nəticələndi. İlk hücumdakı marşrut üzrə irəliləyən Azərbaycan qüvvələri daşnakların bütün müqavimətini qıraraq, əvvəlcə Əsgəranı, sonra isə Xocalını erməni silahlı dəstələrindən təmizlədi. Azərbaycanın qoşun bölmələri gün ərzində Ağdam-Əsgəran yolunun kənarında yerləşən Kətik, Aranzəmin və Naxçıvanik kimi möhkəmləndirilmiş məntəqələri erməni silahh dəstələrindən azad etdilər. Əsgəran döyüşünün uğurla başa çatması Azərbaycan ordusu hissələrinin tezliklə Şuşaya daxil olmasına zəmin yaratdı.
Mənbə
Süleymanov M., Azərbaycan ordusu (1918–1920), B., 1998.
əsgəran, döyüşü, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, sentyabr, 2021, 1920, az. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz sentyabr 2021 Esgeran doyusu 1920 Azerbaycan ordusu hisselerinin 1920 ci ilin mart aprelinde ermeni qosunlarina qarsi apardigi herbi emeliyyatin terkib hissesi 1 Esgeran doyusu Mundericat 1 Hadiselerin gedisati 2 Doyus 3 Menbe 3 1 Istinadlar 4 Hemcinin baxHadiselerin gedisati RedakteBu menteqe her iki teref ucun strateji ehemiyyet kesb edirdi Onun nezarete alinmasi Qarabagda herbi tesebbusun elde saxlanmasi ucun baslica amil idi Buna gore de 1920 ci il martin 21 de Novruz bayrami gecesi ermeni dasnak quvveleri Qarabagin bir sira menteqeleri ile beraber Esgerandaki Cumhuriyyet ordusu postlarinin uzerine hucuma kecmis ve bu postlarda dayanan azsayli quvveleri mehv etmisdi Bununla da Esgeran kecidi baglanmis Xankendide ve Susada yerlesen herbi qarnizon cetin veziyyete dusmusdu Qarabagin Azerbaycandan qoparilmasina yol vermemek bolgedeki ermeni dasnak silahli quvvelerine guclu zerbe endirmek ucun ilk novbede Esgeran kecidini acmaq lazim idi Ona gore de Qarabag emeliyyatina rehberlik etmek ucun 1920 ci il martin 26 da Agdama gelmis general mayor Hebib bey Selimov evvelce Esgeran yolunun kesfiyyatini apardi Ermeni quvvelerinin muqavimetini qirmaq ucun H Selimov herbi nazirden Agdama bir zirehli avtomobil gonderilmesini xahis etdi 1 Doyus RedakteMueyyen hazirliq isleri goruldukden sonra martin 29 da Azerbaycan qosun hisselerinin Esgeran uzerine ilk hucumu baslandi Doyusde 5 ci Baki piyada alayinin bolmeleri Parlament muhafize destesi ve partizan desteleri istirak edirdiler Suvari quvvelere ise 1 ci Azerbaycan suvari alayinin bolmeleri celb olunmusdu Doyusun gedisinde Xramord kendi Dasbasi yuksekliyi Ferrux kendi ele kecirildi ve quvveler Xanabad kendine xeyli yaxilasdilar Doyus planina esasen quvveler bu movqelerde dayanib mohkemlenmeli olduqlari halda daha ireliye getmeye can atirdilar Neticede Esgerandan elave komek alan ermeni dasnak desteleri Azerbaycan quvvelerinin qarsisini saxlayib hetta geri cekilmeye mecbur etdiler Bununla da ilk hucumda Esgerani azad etmek mumkun olmadi Doyusun aparilmasinda partizanlara deyil nizami herbi hisselere daha boyuk yer verilmesi ucun Zaqatala piyada alayinin 7 ci Sirvan alayinin 1 ci Azerbaycan suvari alayinin bir dag topcu batareyasinin Agdama getirilmesi qerara alindi Bu quvvelerin Agdama yetismesi ile Esgeran uzerine novbeti hucum teskil edildi Hucum 1920 ci il aprelin 3 de basladi Deqiq planlasdirilan doyus Azerbaycan ordusu hisselerinin qelebesi ile neticelendi Ilk hucumdaki marsrut uzre irelileyen Azerbaycan quvveleri dasnaklarin butun muqavimetini qiraraq evvelce Esgerani sonra ise Xocalini ermeni silahli destelerinden temizledi Azerbaycanin qosun bolmeleri gun erzinde Agdam Esgeran yolunun kenarinda yerlesen Ketik Aranzemin ve Naxcivanik kimi mohkemlendirilmis menteqeleri ermeni silahh destelerinden azad etdiler Esgeran doyusunun ugurla basa catmasi Azerbaycan ordusu hisselerinin tezlikle Susaya daxil olmasina zemin yaratdi 1 Menbe RedakteSuleymanov M Azerbaycan ordusu 1918 1920 B 1998 Istinadlar Redakte 1 2 3 Esgeran doyusu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I Baki Lider 2004 seh 400 ISBN 9952 417 14 2 Hemcinin bax RedakteBaki doyusu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin kecirdiyi doyus emeliyyatlariMenbe https az wikipedia org w index php title Esgeran doyusu amp oldid 5967176, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
