Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Əhməd Muxtar Bəyəfəndi (10 avqust 1807, Konstantinopol – 22 dekabr 1882) — Osmanlı alimi və şeyxülislamı. Babası I Əbdülhəmid və III Səlim dönəmlərində sədarətə gəlmiş Qoca Yusif Paşadır.
| Əhməd Muxtar Bəyəfəndi | |
|---|---|
| Əvvəlki | Həsən Fəhmi Əfəndi |
| Sonrakı | Turşucuzadə Əhməd Muxtar Əfəndi |
| 18 aprel 1878 – 4 dekabr 1878 | |
| Əvvəlki | Qara Xəlil Əfəndi |
| Sonrakı | Üryanizadə Əhməd Əsad Əfəndi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı imperiyası |
| Vəfat tarixi | (75 yaşında) |
| Atası | Mir Mahmud Əfəndi |
| Anası | Atiyyətullah xanım |
| | |
| Təltifləri | |
Həyatı
10 avqust 1807-ci ildə İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Atası I Əbdülhəmid və III Səlim dönəmlərində sədarətə gəlmiş Qoca Yusif Paşanın oğlu Mir Mahmud Əfəndi, anası isə I Əbdülhəmidin Dürrüşəhvar Sultandan doğulan nəvəsi Atiyətullah xanım idi. Bu səbəblə bir çox tarixi mənbələrdə "bəyəfəndi" ünvanıyla anılmışdır. Hafiz Əhməd Əfəndi, Övliya Xoca, Xızırağazadə Səid bəy kimi dövrün məşhur üləmalarından dərslər aldı. 1826-cı ildə Divan-ı Hümayunda kiçik rütbəylə xidmətə başladı və 1846-cı ildə rüyus imtahanına (üləma zümrəsindəki təyinatla bağlı keçirilən imtahanlar) daxil olaraq müdərrisliyə yüksəldi. 1848–1855-ci illərdə Takvim-i Vekayi qəzetində redaktor olaraq çalışdı. 1855-ci ildə Saloniki qazısı oldu, 1856-cı ildə Məkkə qazılığına, 1861-ci ildə İstanbul qazılığına, 1868-ci ildə isə Anadolu qazəsgərliyinə namizəd seçildi.
17 sentyabr 1871-ci ildə sədrəzəm Mahmud Nədim Paşanın təkidiylə şeyxülislamlığa gətirildi. Həmin ilin 8 dekabr tarixində Əhməd Kamal Paşanın Maarif nazirliyinə keçməsiylə, Əvkaf-ı Hümayun nazirliyi də Əhməd Muxtar Bəyəfəndiyə verildi. Ancaq Nədim Paşanın sədarətdən alınmasından qısa müddət sonra o da şeyxülislamlıqdan azad edildi (5 noyabr 1872). II Əbdülhəmid səltənətinin ilk illərində hökumət daxilində aparılan dəyişikliklər əsnasında şeyxülislamlıq vəzifəsi 18 aprel 1878-ci ildə ikinci dəfə Əhməd Muxtar Bəyəfəndiyə verildi. Ancaq bu dəfə də 8 ay sonra – 4 dekabr 1878-ci ildə vəzifədən alındı.
Xoş şöhbəti, şeirə və ədəbiyyata olan marağı ilə tanınan Əhməd Muxtar Bəyəfəndi 22 dekabr 1882-ci ildə vəfat etdi və Üsküdardakı İnadiyə təkkəsinin həyətinə dəfn olundu. Osmani və təltif edilmişdir.
Mənbə
- İlmiyye Salnâmesi, s. 602–603.
- Evkāf-ı Hümâyun Nezâretinin Târihçe-i Teşkîlâtı ve Nüzzârın Terâcim-i Ahvâli, İstanbul 1335, s. 154.
- Abdurrahman Şeref, Târih Musâhabeleri, İstanbul 1340, s. 225.
- İbnülemin, Son Sadrıazamlar, V, 760.
İstinadlar
- İhsan Süreyya Sırma, L’Institation et les biographies des Şayh al-Islam sous le règne du sultan Abdulhamid II. (1876–1909), Strasbourg 1973, s. 80–88.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmed Muxtar Beyefendi 10 avqust 1807 Konstantinopol 22 dekabr 1882 Osmanli alimi ve seyxulislami Babasi I Ebdulhemid ve III Selim donemlerinde sedarete gelmis Qoca Yusif Pasadir Ehmed Muxtar Beyefendi148 Osmanli seyxulislamiEvvelkiHesen Fehmi EfendiSonrakiTursucuzade Ehmed Muxtar Efendi154 Osmanli seyxulislami18 aprel 1878 4 dekabr 1878EvvelkiQara Xelil EfendiSonrakiUryanizade Ehmed Esad EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 10 avqust 1807Dogum yeri Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi 22 dekabr 1882 75 yasinda Atasi Mir Mahmud EfendiAnasi Atiyyetullah xanimTeltifleriHeyati10 avqust 1807 ci ilde Istanbulda dunyaya gelmisdir Atasi I Ebdulhemid ve III Selim donemlerinde sedarete gelmis Qoca Yusif Pasanin oglu Mir Mahmud Efendi anasi ise I Ebdulhemidin Durrusehvar Sultandan dogulan nevesi Atiyetullah xanim idi Bu sebeble bir cox tarixi menbelerde beyefendi unvaniyla anilmisdir Hafiz Ehmed Efendi Ovliya Xoca Xiziragazade Seid bey kimi dovrun meshur ulemalarindan dersler aldi 1826 ci ilde Divan i Humayunda kicik rutbeyle xidmete basladi ve 1846 ci ilde ruyus imtahanina ulema zumresindeki teyinatla bagli kecirilen imtahanlar daxil olaraq muderrisliye yukseldi 1848 1855 ci illerde Takvim i Vekayi qezetinde redaktor olaraq calisdi 1855 ci ilde Saloniki qazisi oldu 1856 ci ilde Mekke qaziligina 1861 ci ilde Istanbul qaziligina 1868 ci ilde ise Anadolu qazesgerliyine namized secildi 17 sentyabr 1871 ci ilde sedrezem Mahmud Nedim Pasanin tekidiyle seyxulislamliga getirildi Hemin ilin 8 dekabr tarixinde Ehmed Kamal Pasanin Maarif nazirliyine kecmesiyle Evkaf i Humayun nazirliyi de Ehmed Muxtar Beyefendiye verildi Ancaq Nedim Pasanin sedaretden alinmasindan qisa muddet sonra o da seyxulislamliqdan azad edildi 5 noyabr 1872 II Ebdulhemid seltenetinin ilk illerinde hokumet daxilinde aparilan deyisiklikler esnasinda seyxulislamliq vezifesi 18 aprel 1878 ci ilde ikinci defe Ehmed Muxtar Beyefendiye verildi Ancaq bu defe de 8 ay sonra 4 dekabr 1878 ci ilde vezifeden alindi Xos sohbeti seire ve edebiyyata olan maragi ile taninan Ehmed Muxtar Beyefendi 22 dekabr 1882 ci ilde vefat etdi ve Uskudardaki Inadiye tekkesinin heyetine defn olundu Osmani ve I dereceli Mecidi nisanlariyla teltif edilmisdir MenbeIlmiyye Salnamesi s 602 603 Evkaf i Humayun Nezaretinin Tarihce i Teskilati ve Nuzzarin Teracim i Ahvali Istanbul 1335 s 154 Abdurrahman Seref Tarih Musahabeleri Istanbul 1340 s 225 Ibnulemin Son Sadriazamlar V 760 IstinadlarIhsan Sureyya Sirma L Institation et les biographies des Sayh al Islam sous le regne du sultan Abdulhamid II 1876 1909 Strasbourg 1973 s 80 88