Onun haqqında ən qiymətli ilk mənbə öz şagirdi İbn Əbi Useybiənin "Təbiblər təbəqələri barədə xəbərlərin qaynaqları" kitabıdır. Ərəb alimi Azərbaycan filosofuna rəğbətini ifadə edərək yazır: "Ə.Xunəci bilikli başçıdır, kamil düşünəndir, alim və filosofların cənabıdır". O, Qahirədə, daha sonra Misirdə uzun müddət yaşayıb, orda dövlət işlərində çalışıb. Ömrünün son vaxtlarında Misirin və onun əyalətlərinin baş qazisi vəzifəsini tutub. Bu haqda tarixçi Cəlaləddin Suyitinin "Misir və Qahirə xəbərlərinə dair" əsərində qeyd edilib. Qahirədə vəfat edib və orda şagirdləri tərəfindən dəfn edilib. Alman alimi Hammer Purqştal 1856-cı ildə Vyanada çap etdirdiyi çoxcildli "Ərəb ədəbiyyatı tarixi" kitabında Xunəciyə xeyli yer ayırıb. Alman şərqşünası Karl Brokkelmanın da onun haqqında tədqiqatları var. Nikolas Resçer "Ərəbdilli məntiq tarixinə dair tədqiqatlar" (1963), "Ərəbdilli məntiqin inkişafı" (1964) adlı kitablarında Xunəcinin də üzərində geniş dayanıb. Məhəmmədəli Ayni 1928-ci ildə İstambulda Universitetin ilahiyyat fakültəsi məcmuəsində dərc etdirdiyi "Türk məntiqçiləri" oçerkində Azərbaycan məntiqçisinin irsini geniş təhlil edib.
Baxışları
İdrak nəzəriyyəsi və məntiq: İdrakın hissi və əqli mərhələlərini vəhdətdə qəbul edib. Filosofun təlimində "təsəvvürlər" və "təsdiqlər" haqqında mühakimələr onun idrak nəzəriyyəsi və məntiqi arasında ortaqlıq yaradır. Onun bu mövzuda Fəxrəddin Razi ilə razılaşmadığına dair yazısı var. Hisslərin vasitəsilə qazanılan təsəvvürlər (anlayışlar), habelə təsdiqlər (aksiomatik müddəalar) Şərq fəlsəfəsində "birinci əqli məlumatlar", yaxud "təbii universalilər" adlanır. Bunların əsasında qəbul edilən anlayış və müddəlara isə "ikinci əqli məlumatlar" deyilir. Xunəcinin idrak təlimində dil və təfəkkür məsələsi geniş yer tutur. Fərabi, İbn Sina, Bəhmənyar kimi o da sözü anlayışın, fikrin ifadəçisi sayıb. Anlayışları substansiya və aksidensiya baxımından geniş nəzərdən keçirib.Məntiqin əksər məsələlərində Şərq peripatetikləri mövqeyində dayanıb, Aristotelin məntiqi üzərində məntiq işləyib. Peripatetiklərin məntiqinin əsasını təşkil edən istidlala Xunəci belə tərif verib: "İstidlal – başqa bir nitqi öz-özlüyündə lazım bilən müddəalardan düzəldilmiş nitqdir". Peripatetik sələfləri kimi, o da daha çox deduktiv istidlallar üzərində dayanıb.
İrsi
"Tibb qanunu". Hazırda Paris Milli Kitabxanasında saxlanılır.
"Məntiqə dair cümlələr". 1976-cl ildə Tunisdə çap edilib. Məhz bu əsərinə görə Orta əsr məndələrində o, ən çox məntiqçi filosof kimi tanınmışdı.
"Fikirlərin qaranlıq yerlərində fikirlərin açılması". Hazırda Qahirənin Xədiviyyə kitabxanasında saxlanılır.
İstinadlar
Risālatān fī al-manṭiq
Amazonda
Mənbə
Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi /The Journal of Turk & Islam World Social Studies Yıl: 2, Sayı: 2, Mart 2015 səh. 127
İslam Ensiklopediyası
Wikidata
Muvaffakü’d-Din Ebu’l-Abbas İbni Ebu Useybiye, Uyunü’l-Enba fi Tabakatü’l-Etibba, Beyrut (tarixsiz), s. 586–587 (ingiliscə: Ibn Abi Usaibia: History of Physicians);
İbni Kesir, el-Bidaye, C.XIII, s. 326;
Mustafa Çağrıcı, "Hunecî", İ. A., C. XVIII, İstanbul 1998, s. 375
Cemalü’d-Din Abdu’r-Rahman İsnevî, Tabakatü’ş-Şafiyye, C. I, Beyrut 1987, s. 241–242;
Selahü’d-Din İbni Aybek Safedî, Kitabü’l-Vâfi bi’l-Vefayat, C. V, neşr. S. Dederıng, Wıesbaden 1981, s. 108;
Şemsü’dDin Türkmanî Zehebî, el-İber fi Haber men Gaber, C.III., Beyrut (tarihsiz), s. 255–256;
Muhammed b. Mahmud Şehrezurî, Tabakatü’l-Fukahaü’ş-Şafiyye, C.II., Nşr. M. A. Necib, Beyrut 1992, s. 877.
Şihabü’d-Din Yakut, Mucelü’l-Büldan, çev. Z. Bünyadov-Juze.P, Bak; 1983, s. 23–24 (Sitat: ""Hunəç Azərbaycandakı Marağa şəhərinin qəsəbələrındən biri olup Zəncan yolu üzərindədir. İndi Kağezkonan adlanmaqdadır")
Şəxs haqqında olan bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mart 28, 2022
əfzələddin, xunəci, əslən, cənubi, azərbaycanın, xunəc, şəhərindən, olan, 1194, ildə, doğulmuş, filosofdur, doğum, tarixi, 1194doğum, yeri, cənubi, azərbaycanın, xunəc, şəhərivəfat, tarixi, 1248vəfat, yeri, qahirə, əyyubilər, sülaləsi, əyyubilər, dövlətivətənd. Efzeleddin Xuneci eslen Cenubi Azerbaycanin Xunec seherinden olan 1194 cu ilde dogulmus filosofdur Efzeleddin XuneciDogum tarixi 1194Dogum yeri Cenubi Azerbaycanin Xunec seheriVefat tarixi 1248Vefat yeri Qahire Eyyubiler sulalesi Eyyubiler dovletiVetendasligi IranFealiyyeti yazici filosof hekim klirik Mundericat 1 Heyati 2 Baxislari 3 Irsi 4 Istinadlar 5 MenbeHeyati RedakteOnun haqqinda en qiymetli ilk menbe oz sagirdi Ibn Ebi Useybienin Tebibler tebeqeleri barede xeberlerin qaynaqlari kitabidir Ereb alimi Azerbaycan filosofuna regbetini ifade ederek yazir E Xuneci bilikli bascidir kamil dusunendir alim ve filosoflarin cenabidir O Qahirede daha sonra Misirde uzun muddet yasayib orda dovlet islerinde calisib Omrunun son vaxtlarinda Misirin ve onun eyaletlerinin bas qazisi vezifesini tutub Bu haqda tarixci Celaleddin Suyitinin Misir ve Qahire xeberlerine dair eserinde qeyd edilib Qahirede vefat edib ve orda sagirdleri terefinden defn edilib Alman alimi Hammer Purqstal 1856 ci ilde Vyanada cap etdirdiyi coxcildli Ereb edebiyyati tarixi kitabinda Xuneciye xeyli yer ayirib Alman serqsunasi Karl Brokkelmanin da onun haqqinda tedqiqatlari var Nikolas Rescer Erebdilli mentiq tarixine dair tedqiqatlar 1963 Erebdilli mentiqin inkisafi 1964 adli kitablarinda Xunecinin de uzerinde genis dayanib Mehemmedeli Ayni 1928 ci ilde Istambulda Universitetin ilahiyyat fakultesi mecmuesinde derc etdirdiyi Turk mentiqcileri ocerkinde Azerbaycan mentiqcisinin irsini genis tehlil edib Baxislari RedakteIdrak nezeriyyesi ve mentiq Idrakin hissi ve eqli merhelelerini vehdetde qebul edib Filosofun teliminde tesevvurler ve tesdiqler haqqinda muhakimeler onun idrak nezeriyyesi ve mentiqi arasinda ortaqliq yaradir Onun bu movzuda Fexreddin Razi ile razilasmadigina dair yazisi var Hisslerin vasitesile qazanilan tesevvurler anlayislar habele tesdiqler aksiomatik muddealar Serq felsefesinde birinci eqli melumatlar yaxud tebii universaliler adlanir Bunlarin esasinda qebul edilen anlayis ve muddelara ise ikinci eqli melumatlar deyilir Xunecinin idrak teliminde dil ve tefekkur meselesi genis yer tutur Ferabi Ibn Sina Behmenyar kimi o da sozu anlayisin fikrin ifadecisi sayib Anlayislari substansiya ve aksidensiya baximindan genis nezerden kecirib Mentiqin ekser meselelerinde Serq peripatetikleri movqeyinde dayanib Aristotelin mentiqi uzerinde mentiq isleyib Peripatetiklerin mentiqinin esasini teskil eden istidlala Xuneci bele terif verib Istidlal basqa bir nitqi oz ozluyunde lazim bilen muddealardan duzeldilmis nitqdir Peripatetik selefleri kimi o da daha cox deduktiv istidlallar uzerinde dayanib Irsi Redakte Tibb qanunu Hazirda Paris Milli Kitabxanasinda saxlanilir Mentiqe dair cumleler 1976 cl ilde Tunisde cap edilib 1 Mehz bu eserine gore Orta esr mendelerinde o en cox mentiqci filosof kimi taninmisdi Fikirlerin qaranliq yerlerinde fikirlerin acilmasi 2 Hazirda Qahirenin Xediviyye kitabxanasinda saxlanilir Istinadlar Redakte Risalatan fi al manṭiq AmazondaMenbe RedakteTurk amp Islam Dunyasi Sosyal Arastirmalar Dergisi The Journal of Turk amp Islam World Social Studies Yil 2 Sayi 2 Mart 2015 seh 127 Islam Ensiklopediyasi Wikidata Muvaffaku d Din Ebu l Abbas Ibni Ebu Useybiye Uyunu l Enba fi Tabakatu l Etibba Beyrut tarixsiz s 586 587 ingilisce Ibn Abi Usaibia History of Physicians Ibni Kesir el Bidaye C XIII s 326 Mustafa Cagrici Huneci I A C XVIII Istanbul 1998 s 375 Cemalu d Din Abdu r Rahman Isnevi Tabakatu s Safiyye C I Beyrut 1987 s 241 242 Selahu d Din Ibni Aybek Safedi Kitabu l Vafi bi l Vefayat C V nesr S Dedering Wiesbaden 1981 s 108 Semsu dDin Turkmani Zehebi el Iber fi Haber men Gaber C III Beyrut tarihsiz s 255 256 Muhammed b Mahmud Sehrezuri Tabakatu l Fukahau s Safiyye C II Nsr M A Necib Beyrut 1992 s 877 Sihabu d Din Yakut Mucelu l Buldan cev Z Bunyadov Juze P Bak 1983 s 23 24 Sitat Hunec Azerbaycandaki Maraga seherinin qesebelerinden biri olup Zencan yolu uzerindedir Indi Kagezkonan adlanmaqdadir Sexs haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Efzeleddin Xuneci amp oldid 5521774, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
