Mehmed Əbussuud əfəndi 30 dekabr 1490-cı il tarixində Çorumun İskilip mahalında doğulmuşdur. Kürd mənşəli olduğu iddiaya edənlər olsa da, bu fikirlər əsassızdır. Şeyx Muhiddin Mehmed Əfəndinin oğuludur və ana tərəfindən də Əli Quşçunun nəvəsidir. Mustafa ei-İmad bəzi qaynaqlarda Əbussuud Əfəndinin atası olaraq göstərilməkdədirsə də bu doğru deyil. Bu qaynaqlar İmadı Amid ilə qarışdırıb Əbussuud Əfəndinin Diyarbəkirli olduğunu irəli sürmüşdülər. Əli Mustafa Əfəndi və Peçuylu İbrahimin İmadı İmadiye İlə qarışdıraraq Əbussuud Əfəndini Kürd əsilli göstərmələri də səhvdir. Çünki Əbussuud Əfəndinin ailəsinin indi İraq torpaqlarında qalmış olan İmadiyeli deyil İskilipə bağlı İmadlı olduğu, müasiri bəzi qaynaqlar da daxil olmaq üzrə dərhal bütün qaynaqlar tərəfindən ifadə edilməkdədir. Başqa bir tərəfdən ataasının İmad ləqəbinin İmadüddinin qısaldılmış şəkildə olduğunu irəli sürmüşdülərsə də ailəsinin əslən İmadi olduğu göz önünə alındığından bu şərhin məqsədəuyğun olmadığı görülür. .
Mehmed Əbussuud Əfəndi 1533-cü də İstanbul qazılığı vəzifəsinə təyin edildi. Sonra Təqaüdə qazılığına keçdi və 1537-ci ildə Rumeli kazaskərliyi vəzifəsinə təyin edildi. Qanuni Sultan Süleyman dövründə 1545-ci il tarixində Şeyxülislamlığa gətirildi. Müvəffəqiyyətli olduğu üçün Sultan I Süleymanın ölümündən sonra, II Səlimin dövründə də vəzifəsini davam etdirdi.
Verdiyi fətvalarla Qanuni Sultan Süleymanın Yezidilərə qarşı hərəkətlərini və Kiprin fəthini dəstəkləyən fətvalar verdi.
Qanuni Sultan Süleyman və II Səlim dövründəki əhəmiyyətli qanunların verilməsində iştirak etdi. Qanuni Sultan Süleymanın qarşısında "padşah əmriylə na-meşru' olan nesne meşrû olmaz" çıxışını etdiyi ifadə edilər. Osmanlı torpaqları xaricindəki islam coğrafiyasında da etibar sahibi olmuş və əsərlərinin təsiri günümüzə qədər davam etmiş bir alimdir. Qanunnamələr hazırlatdığı və bir çox alim yetişdirdiyi üçün elmiyə sinifi uzun bir müddət zəifləməmişdir. Əbussuud eyni zamanda bir şair idi.
Mehmed Əbusuud Əfəndi 23 Avqust 1574-cü ildə vəfat etmişdir.
Əsərləri
Bilinən 22 ədəd əsəri ilə müxtəlif risalələri vardır. "İrşadü'l-Aklu's-Selim Mezaye'l-Kitabü'l-Kerim" adlı təfsiri sahəsində ən əhəmiyyətli əsərlərdən qəbul edilir.
əbussuud, əfəndi, mehmed, 1545, 1574, osmanlı, sultanlığında, şeyxülislam, ابو, السعود, افندى, حم, عمادى14, osmanlı, şeyxülislamıoktyabr, 1545, avqust, 1574sələfi, fənarizadə, muhiddin, çələbixələfi, kürəkən, həmid, əfəndişəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, dekabr. Mehmed Ebussuud Efendi 1545 1574 Osmanli Sultanliginda Seyxulislam 1 Ebussuud Efendiosm ابو السعود افندى م حم د عمادى14 Osmanli seyxulislamiOktyabr 1545 23 avqust 1574Selefi Fenarizade Muhiddin CelebiXelefi Kureken Hemid EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 30 dekabr 1490Dogum yeri Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi 23 avqust 1574 83 yasinda Vefat yeri Istanbul Osmanli imperiyasiDefn yeri Eyyub qebiristanligiUsaqlari Muderris Ehmed CelebiHeleb qazisi Mehmed CelebiAnadolu ve Rumeli basqazisi Mustafa CelebiXedice xanimRehime xanimKerime xanimMundericat 1 Heyati 1 1 Eserleri 2 Istinadlar 3 Xarici kecidlerHeyati RedakteMehmed Ebussuud efendi 30 dekabr 1490 ci il tarixinde Corumun Iskilip mahalinda dogulmusdur Kurd menseli oldugu iddiaya edenler olsa da bu fikirler esassizdir Seyx Muhiddin Mehmed Efendinin oguludur ve ana terefinden de Eli Quscunun nevesidir Mustafa ei Imad bezi qaynaqlarda Ebussuud Efendinin atasi olaraq gosterilmekdedirse de bu dogru deyil Bu qaynaqlar Imadi Amid ile qarisdirib Ebussuud Efendinin Diyarbekirli oldugunu ireli surmusduler Eli Mustafa Efendi ve Pecuylu Ibrahimin Imadi Imadiye Ile qarisdiraraq Ebussuud Efendini Kurd esilli gostermeleri de sehvdir Cunki Ebussuud Efendinin ailesinin indi Iraq torpaqlarinda qalmis olan Imadiyeli deyil Iskilipe bagli Imadli oldugu muasiri bezi qaynaqlar da daxil olmaq uzre derhal butun qaynaqlar terefinden ifade edilmekdedir Basqa bir terefden ataasinin Imad leqebinin Imaduddinin qisaldilmis sekilde oldugunu ireli surmusdulerse de ailesinin eslen Imadi oldugu goz onune alindigindan bu serhin meqsedeuygun olmadigi gorulur Mehmed Ebussuud Efendi 1533 cu de Istanbul qaziligi vezifesine teyin edildi Sonra Teqaude qaziligina kecdi ve 1537 ci ilde Rumeli kazaskerliyi vezifesine teyin edildi Qanuni Sultan Suleyman dovrunde 1545 ci il tarixinde Seyxulislamliga getirildi Muveffeqiyyetli oldugu ucun Sultan I Suleymanin olumunden sonra II Selimin dovrunde de vezifesini davam etdirdi Verdiyi fetvalarla Qanuni Sultan Suleymanin Yezidilere qarsi hereketlerini ve Kiprin fethini destekleyen fetvalar verdi Qanuni Sultan Suleyman ve II Selim dovrundeki ehemiyyetli qanunlarin verilmesinde istirak etdi Qanuni Sultan Suleymanin qarsisinda padsah emriyle na mesru olan nesne mesru olmaz cixisini etdiyi ifade ediler Osmanli torpaqlari xaricindeki islam cografiyasinda da etibar sahibi olmus ve eserlerinin tesiri gunumuze qeder davam etmis bir alimdir Qanunnameler hazirlatdigi ve bir cox alim yetisdirdiyi ucun elmiye sinifi uzun bir muddet zeiflememisdir Ebussuud eyni zamanda bir sair idi Mehmed Ebusuud Efendi 23 Avqust 1574 cu ilde vefat etmisdir Eserleri Redakte Bilinen 22 eded eseri ile muxtelif risaleleri vardir Irsadu l Aklu s Selim Mezaye l Kitabu l Kerim adli tefsiri sahesinde en ehemiyyetli eserlerden qebul edilir Bezi eserleri Tefsir Irsadu l Aklu s Selim Mezaye l Kitabu l Kerim Erebce tefsir Maak idi t tarraffi evveli sureti l Feth minel Kessaf Tefsiri suretis n i Furtan Def sini suretis n i Mominin Risale fi behsi imani l FiravnHuquq Fetavayi Ebussuud Efendi Qanunnames i Eli Osmani Fateh dovrune adini veren qanun Maruzaat muxtelif fiqhi ve emeli hokmler Erazini Haraciyye ve Osriye Hacinda Qanun ve Fetvalar Risale fi veqfis n i mehrum kul ven nufcud Bidaatu l kadi li ihtiyacihi fil gelecek vel kecmis Fe tava Katiblerine Tenbeh El Fetva l muteallikti bi beyani I valfti I muteber e li l hasad ve istihlak I galat Gamezatu I melih fi evveli mebahisi sixaril amm mine t Telvih Sevakjbii l enzar fi evaili Menari l envar Hasmu l hilaffi l mesh ale l htfaf Risale fi val fi I arazi ve bezi ahkami l vakj Rishile fi qeydiyyatis n i evkaf Risale fi vakfi t tavahin al gotures n i arzi l mevkufe li l gayr Osur Haqqinda RisaleDil ve edebiyyat Calatut i Ebussuud Gala tat i Avam el Kasidetu l mimiyye el Kasaidu l Arabiyye Ka side fi nsai s Sultan Suleyman Munseat i Ebussuud Galatat yanlis kullanilan kelimeler Kaside i Mimiyye Arapca siir Sevakibu l Enzar fi Evaili l Menar Gamazatu l Melih Sevakibu l Enzar fi Evaili Menari l Envar fi l UsulAkaid Risale fi beyani I kaza ve l kaderTip Risale li ecli ttaun Duaname i Ebussu uud Duaname yalin bir dil ile yazilmis dualar ve hadisler Risale fi ediyeti l me sure Risale i Mergube Mecmua i DeavatIstinadlar Redakte 100 boyuk turk Azerbaycan diline tercume edeni Sabir Adil Redaktoru Melik Allahverdiyev Baki 1991 seh 34 Xarici kecidler Redakte 1 2 Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Ebussuud Efendi amp oldid 5714549, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
