Əbunnəcib Sührəvərdi (farsca: ابوالنجیب عبدالقادر سهروردی) — Azərbaycan türkü, hüquqşünas alim, sufi mütəfəkkir, mötədil sufizmin görkəmli nümayəndəsi.
AMEA-nın müxbir üzvü Zakir Məmmədov orta əsr mənbələrində Əbunnəcib Sührəvərdinin gənclik illərində yoxsul həyat sürməsi, Ziyaəddin və Nəcibəddin ləqəbi ilə tanındığını bildirərək qeyd edir ki, Tacəddin Sübki onun Dəclə sahilində uçuq bir evi olduğunu, özü və dostlarının oraya sığındığını yazmışdır.. Yaqut Həməvi (1179 – 1229) halal zəhmətlə dolanan mütəfəkkir haqqında yazır: "O, Bağdadda su daşıyar, öz qazancını yeyərdi".
Çətin güzəran, zəhmətli günlər keçirən Əbunnəcib Sührəvərdi görkəmli alim, böyük sufi şeyxi kimi şöhrət qazanaraq Nizamiyyə mədrəsəsində dərs demiş, bir müddət Şərqin ilk və ən böyük universitet tipli təhsil mərkəzi olan Nizamiyyə mədrəsəsinə başçılıq etmişdir. Əbunnəcib xalq arasında böyük nüfuza malik sufi şeyxi kimi tanındığı üçün onun hüququ hakim dairələr tərəfindən toxunulmaz olmuşdu: mütəfəkkir təqib olunan şəxslərə öz sufi ribatlarında yer verməkdən belə çəkinməmişdir. Zakir Məmmədov Tacəddin Sübkinin kitabına əsasən belə bir faktı yazır: "Əbunnəcib Sührəvərdi sultandan, xəlifədən və başqalarından qorxmayıb, ona pənah gətirənləri müdafiə etmiş, onlar təhlükədən sovuşmuşlar."
Mənbələrdə Əbunnəcib Sührəvərdinin Əbdürrəhim və Əbdüllətif adlı iki oğlu yad edilir. Onlardan biri sufi, digəri isə hüquqşünas alim olmuşdur.
AMEA-nın müxbir üzvü Zakir Məmmədov mənbələr əsasında belə qənaətə gəlmişdir ki, Əbunnəcib Sührəvərdi 8 aprel1168-ci ildə vəfat etmiş, Bağdadın cənub qərb səmtində Dəclə sahilində öz ritablarından birində dəfn olunmuşdur.
Yaradıcılığı
Əbunnəcib Sührəvərdinin əsas əsərləri "Təsəvvüfə dair müridlərin davranış qaydaları" ("Adab əl–müridin fi–t–təsəvvüf"), "Allahın gözəl adlarının şərhi" ("Şərh əl-əsma əl–hüsna"), "Çıraqların qəribəsi" ("Qərib əl–məsabih") traktatlarıdır.
Zakir Məmmədov Əbunnəcib Sührəvərdinin təlimi haqqında yazır ki, sufi təliminin mötədil qoluna mənsub mütəfəkkirin nəzərində təsəvvüf şəriətdən başlayıb, təriqətdən (mənəvi kamillik yolundan) keçərək həqiqətdə sona yetir. Birinci mərhələ elm, ikinci mərhələ əməl, axırını isə ilahi vergi ilə səciyyələnir. O, bu mənada deyir: "Təsəvvüfün əvvəli elm, ortası əməl, axırı ilahi vergidir. Elm muradı aşkar edir, əməl tələbi müəyyənləşdirir, ilahi vergi ümid qayəsinə çatdırır."
Misbah Islam – Decline of Muslim States and Societies, səh 234
Ibn Khallikan's Biographical dictionary, səh 152
Zakir Məmmədov. Sührəvərdi Əbunnəcib. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası. IX cild. Bakı,1986. səh. 112
Zakir Məmmədov. Azərbaycanda XI-XIII əsrlərdə fəlsəfi fikir. Bakı, 1978. səh. 53
↑ Закир Мамедов. Азербайджанские философы и мыслители средневековья. Баку, 1993
Ian Richard Netton – Seek knowledge: thought and travel in the house of Islam, səh 71
↑ Zakir Məmmədov. Azərbaycan fəlsəfəsi tarixi, Bakı, 1994
↑ Zakir Məmmədov. Azərbaycanda XI-XIII əsrlərdə fəlsəfi fikir. Bakı, 1978
Daphna Ephrat – Spiritual wayfarers, leaders in piety: Sufis and the dissemination of Islam, Стр. 124
Mohamed Taher – Encyclopaedic survey of Islamic culture, Том 13, səh 61[ölü keçid]
Avqust 28, 2021
əbunnəcib, sührəvərdi, farsca, ابوالنجیب, عبدالقادر, سهروردی, azərbaycan, türkü, hüquqşünas, alim, sufi, mütəfəkkir, mötədil, sufizmin, görkəmli, nümayəndəsi, əbunnəcib, əbdülqahir, abdulla, oğlu, sührəvərdidoğum, tarixi, 1097, doğum, yeri, sührəvərd, central,. Ebunnecib Suhreverdi farsca ابوالنجیب عبدالقادر سهروردی Azerbaycan turku huquqsunas alim sufi mutefekkir motedil sufizmin gorkemli numayendesi 6 Ebunnecib SuhreverdiEbunnecib Ebdulqahir Abdulla oglu SuhreverdiDogum tarixi 1097 1 2 3 Dogum yeri Suhreverd Central District d Xudabende sehristani Zencan ostani IranVefat tarixi 1168 1 2 3 Vefat yeri Bagdad 4 Vetendasligi KurdlerIran 5 Suriya 5 Esas maraqlari Tesevvuf Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarHeyati RedakteEbunnecib Suhreverdinin 1097 ci ilin yanvar yaxud fevral ayinda Zencan yaxinligindaki Suhreverd qesebesinde 7 anadan olmus Bagdada gederek orada Nizamiyye medresesinde tehsil almisdir 8 AMEA nin muxbir uzvu Zakir Memmedov orta esr menbelerinde Ebunnecib Suhreverdinin genclik illerinde yoxsul heyat surmesi Ziyaeddin ve Necibeddin leqebi ile tanindigini bildirerek qeyd edir ki Taceddin Subki onun Decle sahilinde ucuq bir evi oldugunu ozu ve dostlarinin oraya sigindigini yazmisdir 9 Yaqut Hemevi 1179 1229 halal zehmetle dolanan mutefekkir haqqinda yazir O Bagdadda su dasiyar oz qazancini yeyerdi 10 Cetin guzeran zehmetli gunler keciren Ebunnecib Suhreverdi gorkemli alim boyuk sufi seyxi kimi sohret qazanaraq Nizamiyye medresesinde ders demis bir muddet Serqin ilk ve en boyuk universitet tipli tehsil merkezi olan Nizamiyye medresesine basciliq etmisdir 11 Ebunnecib xalq arasinda boyuk nufuza malik sufi seyxi kimi tanindigi ucun onun huququ hakim daireler terefinden toxunulmaz olmusdu mutefekkir teqib olunan sexslere oz sufi ribatlarinda yer vermekden bele cekinmemisdir Zakir Memmedov Taceddin Subkinin kitabina esasen bele bir fakti yazir Ebunnecib Suhreverdi sultandan xelifeden ve basqalarindan qorxmayib ona penah getirenleri mudafie etmis onlar tehlukeden sovusmuslar 10 Menbelerde Ebunnecib Suhreverdinin Ebdurrehim ve Ebdulletif adli iki oglu yad edilir Onlardan biri sufi digeri ise huquqsunas alim olmusdur 12 AMEA nin muxbir uzvu Zakir Memmedov menbeler esasinda bele qenaete gelmisdir ki Ebunnecib Suhreverdi 8 aprel 1168 ci ilde vefat etmis Bagdadin cenub qerb semtinde Decle sahilinde oz ritablarindan birinde defn olunmusdur 13 Yaradiciligi RedakteEbunnecib Suhreverdinin esas eserleri Tesevvufe dair muridlerin davranis qaydalari Adab el muridin fi t tesevvuf 14 15 Allahin gozel adlarinin serhi Serh el esma el husna Ciraqlarin qeribesi Qerib el mesabih traktatlaridir 12 Zakir Memmedov Ebunnecib Suhreverdinin telimi haqqinda yazir ki sufi teliminin motedil qoluna mensub mutefekkirin nezerinde tesevvuf serietden baslayib teriqetden menevi kamillik yolundan kecerek heqiqetde sona yetir Birinci merhele elm ikinci merhele emel axirini ise ilahi vergi ile seciyyelenir O bu menada deyir Tesevvufun evveli elm ortasi emel axiri ilahi vergidir Elm muradi askar edir emel telebi mueyyenlesdirir ilahi vergi umid qayesine catdirir 13 Hemcinin bax RedakteSuhreverdilik TesevvufIstinadlar Redakte 1 2 ʻAbd al Qa hir ibn ʻAbd Alla h Suhrawardi Faceted Application of Subject Terminology 1 2 Abd Qahir ibn Abd Allah Suhrawardi NUKAT 2002 1 2 ʿAbd al Qahir ibn ʿAbd Allah al Suhrawardi AlKindi Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi Avstriya Milli Kitabxanasi Record 104063467 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 1 2 LIBRIS 2018 Misbah Islam Decline of Muslim States and Societies seh 234 Ibn Khallikan s Biographical dictionary seh 152 Zakir Memmedov Suhreverdi Ebunnecib Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi IX cild Baki 1986 seh 112 Zakir Memmedov Azerbaycanda XI XIII esrlerde felsefi fikir Baki 1978 seh 53 1 2 Zakir Mamedov Azerbajdzhanskie filosofy i mysliteli srednevekovya Baku 1993 Ian Richard Netton Seek knowledge thought and travel in the house of Islam seh 71 1 2 Zakir Memmedov Azerbaycan felsefesi tarixi Baki 1994 1 2 Zakir Memmedov Azerbaycanda XI XIII esrlerde felsefi fikir Baki 1978 Daphna Ephrat Spiritual wayfarers leaders in piety Sufis and the dissemination of Islam Str 124 Mohamed Taher Encyclopaedic survey of Islamic culture Tom 13 seh 61 olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Ebunnecib Suhreverdi amp oldid 5714548, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
