Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Şüvəlan bağları- Şüvəlan tarixən qalalıların bağ yerləri olmuşdur. Yay fəslində kənd əhalisi bura köçər, dincələr, meyvə yığar doşab bişirər, sirkə tutardılar, mürəbbə hazırlayardılar.
Tarixi
Arxeoloji və yazılı ədəbiyyat materialları Şüvəlanda hələ tunc dövründən yaşayış olduğunu sübut edir. 60-cı illərin əvvəllərində Şüvəlan yaxınlığında Bəndüstü adlanan yerdə arxeoloji qzıntı işləri zamanı qara, boz və qırmızı rıngli saxsı qırıntıları, daş alətlər, ocaq, kül, heyvan sümükləri, həmçinin divar qalıqları aşkar edilimşdir. Divar qalıqlarının üzərində müxtəlif insan və heyvan təsvirləri, ov səhnələırini xatırladan döymə və sızma üsulu ilə işlənmiş digər cizgilər çəkilmişdir. Həmin tapıntılar e.ə. I minilliyin əvvəllərində burada yaşayanların əkinçilik, heyvandarlıq, və s. sənət sahələri ilə məşğul olduğunu söyləməyə əsas verir. Minilliklər boyu Şüvəlanda həyat kəsilməmiş, camaat əkin-biçinlə, bağçılıqla, heyvandarlıqla və s. güzəran keçirmişlər.
Səyahətçi, İ.Lerixs yazırdı ki, XIII əsrin birinci yarısında Abşeronun Şüvəlan kəndində xeyli miqdarda pambıq əkilir. L.Lerixs öz səyahətnaməsində Şüvəlanda becərilən zəfəran haqqında da xüsusi olaraq qeyd etmişdir.
Bağçılıq
Şüvəlanda bağçılıq daha çox inkişaf etmişdir.Bağlıq sahələrin çoxluğu, həm də burada becərilən meyvələrinin keyfiyyətinin yüksək olması ilə səciyyələnirdi. Şüvələn bağlarıorta əsrlərə aiddir. Bakı tarixinə dair orta əsr sənədləri adlı kitabın 18 nömrəli sənədində (Əbu-Səid Əbül-Xeyir məqbərəinə aid sənəd) də göstərilir ki, Şibani əkinçili, oradakı neft quyusu ilə birlikdə Şüvəlandakı beş üzüm bağı sahəsi və meçə yeri, həmçinin Bilgəhdəki üzüm bağı Əbu-Səid Əbülxeyir məqbərəsinə vəqf olunur. Həmin vəqfnamə hicri 896-cı il (miladi 1491-ci il) Şirvanşah Əmir Xəlilüllahın oğlu Fərruxyəsar tərəfindən verilmiş və Çah Sultant Hüseynin hakimiyyətinin beçinci ili (1699-cu il) təzələnmişdir.
1891-ci ildə nəşr olunan "Bakı və onun ətraf yerləri" adlı rus dilində olan kitabda Ləş və Şüvəlan sahələri bağçılıq və üzümçülükdə yarımadada öncül yer tutur. Burada elə üzüm bağları var ki, 30-40 xalvar, yaxud 750-1000 pud üzüm verə bilir.
Bağda üzüm doşabı
Bağlarda əsas üzüm olduğu üçün əksər ailələrdə üzüm doşabı hazırlanır. Üzüm doşabı bişirmək üçün dəymiş üzümü sıxıb şirəsi çıxarılır. Şirəni keçi qılından toxunan torbaşirə dən süzür. Xəşxuna, Qələdibi adlanan yerlərdən gətirilən şirinhal gildən (şirəxək) azca əlavə edərək mis tava və tiyanlarda bişirərdilər. Doşab köpük etsin deyə, bişirməmişdən əvvəl üstünə bi-iki ədəd yumurta da çalıb vurulur. Bir-iki buğum qaynadıldıqdan sonra yənu sürəyə düşdükdə doşabı ocaqdan düşürürlər. Doşaba müəyyən qədər un, ədvə əlavə edib küşləxari də (zincirfərəc) bişirirlər.
İstinadlar
- ,ASE X cild. s.583
- L.Lerxx. Səyahətdən çıxarış, SPI, 1970, s.38,73 (rus dilində)
- T.Musəvi Bakı tarixinə dair orta əsr sənədləri. Bakı, 1967, s.32, 81
- Bakı və onun ətrafı, Tiflis, 1891, s.91 (rus dilində)
Xarici keçidlər
- Süvəlan Park Ticarət Mərkəzi
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Suvelan baglari Suvelan tarixen qalalilarin bag yerleri olmusdur Yay feslinde kend ehalisi bura kocer dinceler meyve yigar dosab bisirer sirke tutardilar murebbe hazirlayardilar Mundericat 1 Tarixi 2 Bagciliq 3 Bagda uzum dosabi 4 Istinadlar 5 Xarici kecidler 6 Hemcinin baxTarixiredakteArxeoloji ve yazili edebiyyat materiallari Suvelanda hele tunc dovrunden yasayis oldugunu subut edir 60 ci illerin evvellerinde Suvelan yaxinliginda Bendustu adlanan yerde arxeoloji qzinti isleri zamani qara boz ve qirmizi ringli saxsi qirintilari das aletler ocaq kul heyvan sumukleri hemcinin divar qaliqlari askar edilimsdir Divar qaliqlarinin uzerinde muxtelif insan ve heyvan tesvirleri ov sehneleirini xatirladan doyme ve sizma usulu ile islenmis diger cizgiler cekilmisdir Hemin tapintilar e e I minilliyin evvellerinde burada yasayanlarin ekincilik heyvandarliq toxuculuq ve s senet saheleri ile mesgul oldugunu soylemeye esas verir 1 Minillikler boyu Suvelanda heyat kesilmemis camaat ekin bicinle bagciliqla heyvandarliqla ve s guzeran kecirmisler Seyahetci I Lerixs yazirdi ki XIII esrin birinci yarisinda Abseronun Suvelan kendinde xeyli miqdarda pambiq ekilir 2 L Lerixs oz seyahetnamesinde Suvelanda becerilen zeferan haqqinda da xususi olaraq qeyd etmisdir BagciliqredakteSuvelanda bagciliq daha cox inkisaf etmisdir Bagliq sahelerin coxlugu hem de burada becerilen meyvelerinin keyfiyyetinin yuksek olmasi ile seciyyelenirdi Suvelen baglariorta esrlere aiddir Baki tarixine dair orta esr senedleri adli kitabin 18 nomreli senedinde Ebu Seid Ebul Xeyir meqbereine aid sened de gosterilir ki Sibani ekincili oradaki neft quyusu ile birlikde Suvelandaki bes uzum bagi sahesi ve mece yeri hemcinin Bilgehdeki uzum bagi Ebu Seid Ebulxeyir meqberesine veqf olunur Hemin veqfname hicri 896 ci il miladi 1491 ci il Sirvansah Emir Xelilullahin oglu Ferruxyesar terefinden verilmis ve Cah Sultant Huseynin hakimiyyetinin becinci ili 1699 cu il tezelenmisdir 3 1891 ci ilde nesr olunan Baki ve onun etraf yerleri adli rus dilinde olan kitabda Les ve Suvelan saheleri bagciliq ve uzumculukde yarimadada oncul yer tutur Burada ele uzum baglari var ki 30 40 xalvar yaxud 750 1000 pud uzum vere bilir 4 Bagda uzum dosabiredakteBaglarda esas uzum oldugu ucun ekser ailelerde uzum dosabi hazirlanir Uzum dosabi bisirmek ucun deymis uzumu sixib siresi cixarilir Sireni keci qilindan toxunan torbasire den suzur Xesxuna Qeledibi adlanan yerlerden getirilen sirinhal gilden sirexek azca elave ederek mis tava ve tiyanlarda bisirerdiler Dosab kopuk etsin deye bisirmemisden evvel ustune bi iki eded yumurta da calib vurulur Bir iki bugum qaynadildiqdan sonra yenu sureye dusdukde dosabi ocaqdan dusururler Dosaba mueyyen qeder un edve elave edib kuslexari de zincirferec bisirirler Istinadlarredakte ASE X cild s 583 L Lerxx Seyahetden cixaris SPI 1970 s 38 73 rus dilinde T Musevi Baki tarixine dair orta esr senedleri Baki 1967 s 32 81 Baki ve onun etrafi Tiflis 1891 s 91 rus dilinde Xarici kecidlerredakteSuvelan Park Ticaret MerkeziHemcinin baxredakteSuvelan Menbe https az wikipedia org w index php title Suvelan baglari amp oldid 6640706