Şikari dastanı – qəhrəmanlıq mövzusunda olan bu dastan islamiyyətin yayılması motivi əsasında yaranmışdır. Dastan keçən əsrin 60-70- ci illərindən etibarən Təbriz aşıqları tərəfindən sürəkli repertuarlara salınmış, ancaq dastanın həcmi böyük olduğundan yalnız müəyyən qolları məclislərdə aşıqlar tərəfindən söylənilmişdir. Dastanın tam variantda ifa edilməməsi nəticədə müxtəlif mətnlər arasında əlaqəsizliyə gətirib çıxarmış, daha sonrakı mərhələdə tam mətninin toplanılmasında müəyyən çətinliklər yaratmışdır. AzərbaycantürkcəsininTəbriz şivəsində söylənən “Şikari” dastanı Aşıq Yədullah tərəfindən öz ustadının dilindən alınaraq bugünkü variantında qorunub saxlanmışdır.
“Şikari” dastanı ənənəvi qəhrəmanlıq dastanlarına uyğun çoxşaxəli qollar üzərində qurulmuşdur. Dastanın məzmunu şah Daranın oğlu Şikarinin İslam dinini yaymaq uğrunda mübarizəsi ilə bağlı olaraq müxtəlif ölkələrə səyahətini, eyni zamanda ailə-məişət məslələrinin də yer aldığı hadisələri əhatə edir. “Şikari”də hadisələrin inkişaf nöqtəsi bir çox dastan və nağıllarda motivləşən iki qardaşın rəqabətindən başlanır. Belə ki, Rum şahı Daranın Ərçə adlı oğlu qardaşı Şikarinin atası tərəfindən vəliəhd seçilməsini qəbul edə bilmir, ov bəhanəsiylə Şikarini saraydan uzaqlaşdırıb uzaq bir səhrada quyuya salır. Şah Daraya isə Şikarini ovda şirlərin parçalaması xəbərini verir. Keyvan tacir tərəfindən quyudan azad olunan Şikari onunla birlikdə ölkələri dolaşıb İslamı yaymaq uğrunda mübarizəyə qoşulur. “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanlarında olduğu kimi, burada da dastan qəhrəmanının ətrafına müdrik ağsaqqallar və adlı-sanlı igidlər toplaşırlar. Şikari İslama dəvət etdiyi ölkələrin ədalətlə idarə olunmasını təmin edir və rəiyyətin sevimlisinə çevrilir.
Tam 55 saat ərzində dinlənilərək səsli fayllardan götürülən dastanda 18 ustadnamə, 225 qoşma və 65 bayatı mətni qeyd olunmuşdır. Şeir şəkilləri bu strukturda əsasən 4+4+3, 6+5, 4+4 heca şəkillərinə uyğun verilmişdir. Aşıq şeiri şəkilləri aşıq Yədullah da daxil olmaqla ayrı-ayrı aşıqların repertuarından müxtəlif nümunələrlə zənginləşdirilmiş, hadisələrə uyğun olaraq mətnə bayatı nümunələri əlavə edilmişdir. Dastanda hadisələrarası ustadnamələr, eləcə də aşığın bu və ya digər hadisəyə münasibətini ifadə edən sujetdən kənar nümunələr əsasən Xəstə
Qasım, Aşıq Ələsgər, Aşıq Şəmşir, Aşıq Mənsur, Xəstə Bayraməli və b. aşıqların şeirlərindən götürülmüşdür.
İstinadlar
Dekabr 30, 2021
şikari, dastanı, qəhrəmanlıq, mövzusunda, olan, dastan, islamiyyətin, yayılması, motivi, əsasında, yaranmışdır, dastan, keçən, əsrin, illərindən, etibarən, təbriz, aşıqları, tərəfindən, sürəkli, repertuarlara, salınmış, ancaq, dastanın, həcmi, böyük, olduğunda. Sikari dastani qehremanliq movzusunda olan bu dastan islamiyyetin yayilmasi motivi esasinda yaranmisdir Dastan kecen esrin 60 70 ci illerinden etibaren Tebriz asiqlari terefinden surekli repertuarlara salinmis ancaq dastanin hecmi boyuk oldugundan yalniz mueyyen qollari meclislerde asiqlar terefinden soylenilmisdir Dastanin tam variantda ifa edilmemesi neticede muxtelif metnler arasinda elaqesizliye getirib cixarmis daha sonraki merhelede tam metninin toplanilmasinda mueyyen cetinlikler yaratmisdir Azerbaycan turkcesinin Tebriz sivesinde soylenen Sikari dastani Asiq Yedullah terefinden oz ustadinin dilinden alinaraq bugunku variantinda qorunub saxlanmisdir Sikari dastani enenevi qehremanliq dastanlarina uygun coxsaxeli qollar uzerinde qurulmusdur Dastanin mezmunu sah Daranin oglu Sikarinin Islam dinini yaymaq ugrunda mubarizesi ile bagli olaraq muxtelif olkelere seyahetini eyni zamanda aile meiset meslelerinin de yer aldigi hadiseleri ehate edir Sikari de hadiselerin inkisaf noqtesi bir cox dastan ve nagillarda motivlesen iki qardasin reqabetinden baslanir Bele ki Rum sahi Daranin Erce adli oglu qardasi Sikarinin atasi terefinden veliehd secilmesini qebul ede bilmir ov behanesiyle Sikarini saraydan uzaqlasdirib uzaq bir sehrada quyuya salir Sah Daraya ise Sikarini ovda sirlerin parcalamasi xeberini verir Keyvan tacir terefinden quyudan azad olunan Sikari onunla birlikde olkeleri dolasib Islami yaymaq ugrunda mubarizeye qosulur Kitabi Dede Qorqud dastanlarinda oldugu kimi burada da dastan qehremaninin etrafina mudrik agsaqqallar ve adli sanli igidler toplasirlar Sikari Islama devet etdiyi olkelerin edaletle idare olunmasini temin edir ve reiyyetin sevimlisine cevrilir Tam 55 saat erzinde dinlenilerek sesli fayllardan goturulen dastanda 18 ustadname 225 qosma ve 65 bayati metni qeyd olunmusdir Seir sekilleri bu strukturda esasen 4 4 3 6 5 4 4 heca sekillerine uygun verilmisdir Asiq seiri sekilleri asiq Yedullah da daxil olmaqla ayri ayri asiqlarin repertuarindan muxtelif numunelerle zenginlesdirilmis hadiselere uygun olaraq metne bayati numuneleri elave edilmisdir Dastanda hadiselerarasi ustadnameler elece de asigin bu ve ya diger hadiseye munasibetini ifade eden sujetden kenar numuneler esasen XesteQasim Asiq Elesger Asiq Semsir Asiq Mensur Xeste Bayrameli ve b asiqlarin seirlerinden goturulmusdur Istinadlar Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Sikari dastani amp oldid 4417311, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
