Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqaləni lazımdır. |
Şamxor mahalı — Gəncə xanlığının mahallarından biri.
| Mahal | |
| Şamxor mahalı 1747—1822 | |
|---|---|
| Daxildir | Gəncə xanlığı |
| İnzibati mərkəz | Dəllər |
| Naiblər | Mərdan bəy Zaman bəy Rüstəm bəy Hacı İbrahim bəy Əli bəy |
 Gəncə xanlığının ərazisi (1801-1813) | |
Mahal haqqında qısa bilgi
- Sahəsi —
- Əhalisi —
- Yaranması — 1747-ci il
- Mərkəzi — Dəllər kəndi
- Sərhədləri — Qərbdən Ayrım mahalı, şimaldan Şəmşəddil mahalı, şərqdən Şəki xanlığı, cənubdan Gəncə mahalı.
Mahalın tarixi
Xanlıqlar dövründə Şamxor mahalı Gəncə xanlığının tərkibində olmuşdur. Qazax sultanlığından başlayaraq Kür çayı boyunca cənuba doğru uzanan Gəncə xanlığı İrəvan və Qarabağ xanlıqları əhatəsində yerləşirdi. Samux, Kürəkbasan, Gəncə, Şamxor (Şəmkir) və Ayrım mahallarından ibarət idi. Ərazisi 5000 kv. verst idi. Gəncə xanlığının Rusiya tərəfindən işğal edilməsindən sonra aparılmış kameral təsvir sənədləri XIX əsrin əvvəllərində xanlığın inzibatı bölgüsü haqqında daha dəqiq təsəvvür yaradır. 1807-ci ilin fevralında çar məmurlarının Yelizavetpolda keçirdiyi kameral təsvir dairədə Gəncə, Kürəkbasan, Şamxor, Samux və Ayrım mahallarını qeydə almışdır. 1817-ci ildə Yelizavetpol dairəsində keçirilmiş müfəssəl kameral təsvir sənədlərində də bu dairədə 5 mahalın: Gəncə, Kürəkbasan, Şamxor, Samux və Ayrım mahallarının olması göstərilmişdir. 1831-ci ildə dairədə keçirilmiş kameral təsvir sənədləri Yelizavetpolun 6 mahaldan ibarət olmasını qeyd edir: 1) Dağlıq mahalı-dairənin cənub-qərbində, Gəncə dağlarında yerləşir; 2) Şəmşəddil distansiyası ilə sərhəddə olub Şamxor çayın hər iki sahilində yerləşən Şamxor mahalı; 3) Qarabağ əyaləti ilə həmsərhəd olub Kürəkçayın əsasən sol və bir az da sağ sahilini əhatə edən Kürəkbasan mahalı; 4) Şamxor və Kürəkbasan arasında yerləşən Gəncəbasan mahalı; 5) Kür çayının sağ sahili boyu Samux dağ silsiləsini əhatə edən Samux mahalı; 6) Bütün dairəyə səpələnmiş, köçəriliklə məşğul olan Ayrumlar mahalı Görünür, Gəncə xanlığı ləğv edildikdən sonra, çox ehtimal ki, XIX əsrin 20-ci illərinin II yarısında, çar məmurları Yelizavetpol dairəsinin inzibati quruluşunda bəzi dəyişikliklər etmiş və nəticədə yeni bir mahal-Dağlıq mahalı yaradılmışdır.
Mahalın oba və kəndləri
Şamxor mahalı 1804-cü ildə
| # | Kəndlər | Kişilər | Qadınlar | Qeydlər |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Dəllər | 43 | 74 | |
| 2 | Qapanlı | 11 | 20 | |
| 3 | Keçili | 45 | 82 | |
| 4 | Alabaşlı | 29 | 50 | |
| 5 | Seyfəli | 42 | 85 |
Şamxor mahalının nаibləri
| Titul | Adı | Başlanığıcı | Sonu |
|---|---|---|---|
| Naib | 1747 | 1761 | |
| Naib | 1761 | 1777 | |
| Naib | 1777 | 1784 | |
| Naib | 1784 | 1810 | |
| Naib | 1810 | 1822 |
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Şamxor mahalı, Bakı:Mütərcim, 2013,152,-səh.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Obozrenie Rossiyskix vladeniy za Kavkazam, I hissə, SPb., 1836, s.322.
- ЦГИААР. Фонд 24. оп 1. д.10, в. 9-15
- ЦГИААР. Gəncə. 1817 в. 1-267
- Обозрение…ч. II, с.355-356
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Samxor mahali Gence xanliginin mahallarindan biri MahalSamxor mahali 1747 1822Daxildir Gence xanligiInzibati merkez DellerNaibler Merdan bey Zaman bey Rustem bey Haci Ibrahim bey Eli beyGence xanliginin erazisi 1801 1813 Mahal haqqinda qisa bilgiSahesi Ehalisi Yaranmasi 1747 ci il Merkezi Deller kendi Serhedleri Qerbden Ayrim mahali simaldan Semseddil mahali serqden Seki xanligi cenubdan Gence mahali Mahalin tarixiXanliqlar dovrunde Samxor mahali Gence xanliginin terkibinde olmusdur Qazax sultanligindan baslayaraq Kur cayi boyunca cenuba dogru uzanan Gence xanligi Irevan ve Qarabag xanliqlari ehatesinde yerlesirdi Samux Kurekbasan Gence Samxor Semkir ve Ayrim mahallarindan ibaret idi Erazisi 5000 kv verst idi Gence xanliginin Rusiya terefinden isgal edilmesinden sonra aparilmis kameral tesvir senedleri XIX esrin evvellerinde xanligin inzibati bolgusu haqqinda daha deqiq tesevvur yaradir 1807 ci ilin fevralinda car memurlarinin Yelizavetpolda kecirdiyi kameral tesvir dairede Gence Kurekbasan Samxor Samux ve Ayrim mahallarini qeyde almisdir 1817 ci ilde Yelizavetpol dairesinde kecirilmis mufessel kameral tesvir senedlerinde de bu dairede 5 mahalin Gence Kurekbasan Samxor Samux ve Ayrim mahallarinin olmasi gosterilmisdir 1831 ci ilde dairede kecirilmis kameral tesvir senedleri Yelizavetpolun 6 mahaldan ibaret olmasini qeyd edir 1 Dagliq mahali dairenin cenub qerbinde Gence daglarinda yerlesir 2 Semseddil distansiyasi ile serhedde olub Samxor cayin her iki sahilinde yerlesen Samxor mahali 3 Qarabag eyaleti ile hemserhed olub Kurekcayin esasen sol ve bir az da sag sahilini ehate eden Kurekbasan mahali 4 Samxor ve Kurekbasan arasinda yerlesen Gencebasan mahali 5 Kur cayinin sag sahili boyu Samux dag silsilesini ehate eden Samux mahali 6 Butun daireye sepelenmis kocerilikle mesgul olan Ayrumlar mahali Gorunur Gence xanligi legv edildikden sonra cox ehtimal ki XIX esrin 20 ci illerinin II yarisinda car memurlari Yelizavetpol dairesinin inzibati qurulusunda bezi deyisiklikler etmis ve neticede yeni bir mahal Dagliq mahali yaradilmisdir Mahalin oba ve kendleriSamxor mahali 1804 cu ilde Kendler Kisiler Qadinlar Qeydler1 Deller 43 742 Qapanli 11 203 Kecili 45 824 Alabasli 29 505 Seyfeli 42 85Samxor mahalinin naibleriTitul Adi Baslanigici SonuNaib 1747 1761Naib 1761 1777Naib 1777 1784Naib 1784 1810Naib 1810 1822MenbeEnver Cingizoglu Samxor mahali Baki Mutercim 2013 152 seh Hemcinin baxGence xanligiIstinadlarObozrenie Rossiyskix vladeniy za Kavkazam I hisse SPb 1836 s 322 CGIAAR Fond 24 op 1 d 10 v 9 15 CGIAAR Gence 1817 v 1 267 Obozrenie ch II s 355 356Xarici kecidler