Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İzooktan (2,2,4-trimetilpentan) – alifatik sıranın doymuş karbohidrogenidir. Kimyəvi formulu С(СН3)3—CH2—CH(CH3)2-dir. Oktanın izomeridir.
| İzooktan | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | С(СН3)3-CH2-CH(CH3)2 |
| Molyar kütlə | 114,23 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 0.688 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | -107,38 °S |
| Qaynama nöqtəsi | 99,3 °S |
| Optik xüsusiyyətlər | |
| 1,39145 | |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 540-84-1 |
| PubChem | 10907 |
| RTECS | SA3320000 |
| ChEBI | 62805 |
| BMT nömrəsi | 1262 |
| ChemSpider | 10445 |
Xassələri
Izooktan – şəffaf, rəngsiz, benzin iyi gələn mayedir; tər. -107,38o C, tqay. 99,3oC, sıxlığı 0.66192 q/sm³ (20 °C), nD20 1,39145, yanma istiliyi 5,463 mkc/mol və ya 1305,29 kkal/mol (25oC, p=const), buxarlanma istiliyi 307,63 kc/q və ya 73,50 kal/q (25oC). izooktan suda həll olmur, adi üzvi həlledicilərdə həll olur; azeotrop qarışıqlar əmələ gətirir (məsələn, benzolla, metil və etil spirtləri ilə). Izoktanın detonasiya xassələri oktan ədədi şkalasında 100 vahidə bərabər qəbul edilir.
Alınması
Izooktan oktanın digər izomerləri kimi az miqdarda birbaşa qovulan benzinin tərkibində olur. Sənayedə izooktanı diizobutileni katalizator (məc., mis-xrom) üzərində hidrogenləşdirməklə və ya izobutan-izobutileni qatı sulfat turşusu, AlCl3, BF3 və s. katalizatorlar iştirakında alkilləşdirməklə alırlar. İzooktanın keyfiyyətinə tələblər ГОСТ 12433-83 "Etalon izooktan" və ГОСТ 4095-75 "Texniki izoktan. Texniki şərtlər"-də verilir.
Tətbiqi
Izooktan benzin istehsalında əlavə kimi benzinin antidetonasiya xassələrini[1] yaxşılaşdırmaq üçün, həmçinin həlledici kimi tətbiq olunur.
Mənbə
- Werner Dabelstein et al. Automotive Fuels // Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2007, Wiley-VCH, Weinheim. DOI:10.1002/14356007.a16_719.pub. 2
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Izooktan 2 2 4 trimetilpentan alifatik siranin doymus karbohidrogenidir Kimyevi formulu S SN3 3 CH2 CH CH3 2 dir Oktanin izomeridir IzooktanUmumiKimyevi formulu S SN3 3 CH2 CH CH3 2Molyar kutle 114 23 q molFiziki xasseleriSixliq 0 688 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 107 38 SQaynama noqtesi 99 3 SOptik xususiyyetler1 39145TesnifatiCAS da qeyd nom 540 84 1PubChem 10907RTECS SA3320000ChEBI 62805BMT nomresi 1262ChemSpider 10445XasseleriIzooktan seffaf rengsiz benzin iyi gelen mayedir ter 107 38o C tqay 99 3oC sixligi 0 66192 q sm 20 C nD20 1 39145 yanma istiliyi 5 463 mkc mol ve ya 1305 29 kkal mol 25oC p const buxarlanma istiliyi 307 63 kc q ve ya 73 50 kal q 25oC izooktan suda hell olmur adi uzvi helledicilerde hell olur azeotrop qarisiqlar emele getirir meselen benzolla metil ve etil spirtleri ile Izoktanin detonasiya xasseleri oktan ededi skalasinda 100 vahide beraber qebul edilir AlinmasiIzooktan oktanin diger izomerleri kimi az miqdarda birbasa qovulan benzinin terkibinde olur Senayede izooktani diizobutileni katalizator mec mis xrom uzerinde hidrogenlesdirmekle ve ya izobutan izobutileni qati sulfat tursusu AlCl3 BF3 ve s katalizatorlar istirakinda alkillesdirmekle alirlar Izooktanin keyfiyyetine telebler GOST 12433 83 Etalon izooktan ve GOST 4095 75 Texniki izoktan Texniki sertler de verilir TetbiqiIzooktan benzin istehsalinda elave kimi benzinin antidetonasiya xasselerini 1 yaxsilasdirmaq ucun hemcinin helledici kimi tetbiq olunur MenbeWerner Dabelstein et al Automotive Fuels Ullmann s Encyclopedia of Industrial Chemistry 2007 Wiley VCH Weinheim DOI 10 1002 14356007 a16 719 pub 2