Bununla yanaşı, İtaliya Respublikası istər beynəlxalq, istərsə də regional təşkilatlar çərçivəsində dövlətlərlə əlaqələrin inkişaf etdirilməsində maraqlıdır. İtaliyanın xarici siyasətində prioritet sahələr isə aşağıdakılar hesab olunur:
İnsan hüquqları
Tərksilah
Ətraf-mühit
Enerji təhlükəsizliyi
Terrorizmə qarşı mübarizə
NATO – 1955-ci ildən NATO-nun üzvü olan İtaliya Respublikasının bu təşkilata qoşularkən əsas məqsədi təhlükəsizliyinin təmin olunması idi. İtaliya NATO-nun rəhbərliyi altında həyata keçirilən əməliyyat və missiyalara öz əsgərləri ilə töhfə verən 4-cü NATO ölkəsidir. İtaliya Əfqanıstandakı “Azadlığa dəstək” missiyasına 2000 nəfərdən artıq qoşun göndərmişdir. Bununla yanaşı, İtaliya 2006-cı ilin noyabr ayında İraqdan qoşunlarını çıxarsa da, ölkədə vəziyyətin sabitləşdirilməsi üçün görülən tədbirlərə dəstək verir. İtaliya həmçinin, NATO çərçivəsində Aralıq dənizi regionunda terrorçuluğa qarşı keçirilən hərbi dəniz missiyasında da iştirak edir. İtaliya NATO-nun genişlənməsini dəstəkləyir, lakin bu genişlənmə prosesi zamanı Rusiyanın təhlükəsizlik maraqlarının nəzərə alınmasının tərəfdarıdır.
ABŞ – İtaliya ilə ABŞ arasında ümumi liberal dəyərlərə əsaslanan dostluq əlaqələri mövcuddur. Siyasi sahədə ABŞ-la İtaliya arasında bütün səviyyələrdə sıx əlaqələr qurulmuşdur və bu, heç vaxt İtaliyanın Avropa inteqrasiya proseslərində iştirakı ilə ziddiyyət təşkil etməmişdir. ABŞ və İtaliya azadlıq, inkişaf, insan hüquqlarına və ümumi dəyərlərə hörmət prinsiplərinə əsaslanan eyni fundamental dəyərləri və maraqları bölüşür. S.Berluskoni hökuməti ABŞ-la əlaqələrin möhkəmləndirilməsinə xüsusi önəm verir. Berluskoninin 2001-2006-cı illərdə Baş nazir olduğu dövrdə İtaliya ABŞ-ın Əfqanıstanda və İraqda əməliyyatlarını dəstəkləmiş, hər iki dövlətə hərbi qüvvələr göndərmişdir. İraqdan qüvvələrin çıxarılması isə R.Prodinin hakimiyyəti illərinə (2006-cı ilin noyabr ayı) təsadüf etmişdir. ABŞ İtaliyanın terrorçuluğa qarşı mübarizədə və çoxtərəfli sülhməramlı qüvvələrdə iştirakını yüksək dəyərləndirir. İtaliya terrorçuluqla mübarizədə ABŞ-ın qabaqcıl tərəfdaşlarındandır. Hər iki dövlət NATO və digər təşkilatlar çərçivəsində sülh, təhlükəsizlik və tərəqqi naminə əməkdaşlıq edirlər. İtaliyanın ərazisində - Viçenza və Livornoda ABŞ quru qoşunları, Avianoda hava qüvvələri, Siqonella, Qaeta və Neapolda isə ABŞ-ın 6-cı hərbi dəniz donanması yerləşdirilmişdir.
Avropa İttifaqı (Aİ) – İtaliya Avropa İttifaqının təsisçi dövlətlərindən biridir. Təşkilatın yarandığı ilk dövrlərdən İtaliya onun fəaliyyətində fəal iştirak edir. İtaliya Aİ-nin bir sıra tədbirlərinə ev sahibliyi etmişdir. Avropa Birliyinin formalaşmasında böyük rolu olan Avropa Atom Enerji Birliyi və Avropa İqtisadi Birliyinin yaradılması haqqında müqavilə 1957-ci ildə Romada imzalanmışdır. S.Berluskoni hökuməti Aİ ilə əlaqələrə bir qədər skeptik yanaşsa da, İtaliya avropameylli xarici siyasət aparmaqdadır. İtaliya bir tərəfdən Avropa inteqrasiya proseslərini dəstəkləyir, digər tərəfdən də avro-atlantik münasibətlərini möhkəmlətməyə və qorumağa çalışır. İtaliya həm ABŞ, həm də Aİ ilə möhkəm əlaqələrin qurulmasında maraqlıdır. İtaliya Aİ-nin "açıq qapılar" siyasətinin tərəfdarlarından olsa da, namizədlərin Aİ üzvlüyünə qəbul edilməsi üçün eyni siyasi, iqtisadi meyarlara cavab verməli olduğu qənaətindədir. İtaliya Aİ-də struktur islahatlarının aparılması tərəfdarıdır. İtaliya rəsmi dairələrinin fikrincə, islahatların aparılacağı təqdirdə Aİ-nin fəaliyyəti daha səmərəli olacaqdır. İtaliyanın Aİ dövlətləri ilə sıx iqtisadi əlaqələri vardır. Məhz iqtisadi və ticarət maraqları İtaliyanın xarici siyasətində Avropanın prioritet region olmasını şərtləndirən amillərdən biridir. 2007-ci ildə İtaliyanın ümumi ticarət dövriyyəsində Aİ dövlətlərinin payı 60.3% təşkil etmişdir. İtaliyanın Aİ dövlətləri arasında əsas ticarət tərəfdaşları Almaniya (14.9%), Fransa (11.1%) və Böyük Britaniyadır (5.3%).
Yaxın Şərq və Aralıq dənizi regionu – İtaliyanın Yaxın Şərq və Aralıq dənizi regionuna olan marağı onun siyasi və geostrateji əhəmiyyəti ilə izah olunur. Yaxın Şərq və Aralıq dənizi regionu İtaliya üçün enerji təhlükəsizliyinin təminatı aspektindən vacib əhəmiyyət kəsb edir. Məhz bu səbəbdən İtaliya regionda sabitliyin bərqərar olunmasında maraqlıdır. Regionda sabitlik İtaliya üçün təhlükəsiz və stabil enerji təminatı deməkdir. Regiondakı sabitliyə terrorçuluq, mütəşəkkil cinayətkarlığın genişlənməsi, qeyri-qanuni miqrasiya kimi bir sıra amillər mane olur. İtaliya Aralıq dənizi regionu dövlətləri ilə həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli əsasda münasibətlərini inkişaf etdirir. Çoxtərəfli əlaqələr əsasən, Aralıq dənizi regionu Birliyi təşkilatı çərçivəsində həyata keçirilir. Son illərdə Birliyin üzvü olan İtaliya, İspaniya və Almaniyanın səyləri nəticəsində Birlik daxilində region dövlətləri ilə əlaqələr genişlənmiş və intensiv xarakter almışdır.
Balkan regionu – Balkan dövlətləri ilə münasibətlər İtaliyanın xarici siyasətinin təbii prioritetlərindəndir. Bu, siyasi ənənə, coğrafi yerləşmə və mədəni yaxınlığın nəticəsidir. Adriatik dənizi regionunda baş verən hadisələr İtaliyanın daxili təhlükəsizliyinə və xarici əlaqələrinə dərhal təsir göstərir. Regionda tarazlığın yaradılması bütövlükdə qitədəki sabitlik üçün əhəmiyyətli elementdir. Coğrafi yaxınlıq, təhlükəsizlik və miqrasiya məsələləri ilə bağlı qarşılıqlı asılılıq bu regionun İtaliya üçün önəmli olmasını göstərən əsas amillərdir. Balkanlarda sabitliyi təmin edilməsi ilə bağlı İtaliyanın strateji məqsədləri aşağıdakılardır:
1. mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı mübarizə; 2. region dövlətlərində daxili sabitliyə nail olmaq və demokratikləşmə prosesinin sürətləndirilmək; 3. region dövlətlərinin Avropa İttifaqı və NATO-ya inteqrasiyasına nail olmaq; 4. iqtisadi inkişafı dəstəkləmək.
Rusiya – Rusiya iqtisadi sahədə İtaliyanın əhəmiyyət verdiyi ölkələr sırasına daxildir. Hazırkı dövrdə, enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi İtaliya üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Məhz bu səbəbdən İtaliya əsas qaz ixracatçısı olan Rusiya ilə əlaqələrə önəm verir. Rusiya İtaliyanın enerjiyə olan ehtiyacının təxminən 30%-ni ödəyir. İtaliya Rusiyanın Avropada Almaniya və Niderlanddan sonra üçüncü iqtisadi tərəfdaşıdır. 2007-ci ildə Rusiya ilə İtaliya arasında ümumi ticarət dövriyyəsi 36 milyard ABŞ dolları, 2008-ci ildə isə 53 milyard ABŞ dolları dəyərində olmuşdur. Bu, 2007-ci illə müqayisədə 47% çoxdur. Lakin baş vermiş iqtisadi böhranın təsiri ilə 2009-cu ilin yanvar ayında 2 dövlət arasında ticarət dövriyyəsi 41.2% aşağı enmişdir.5 Bütün Avropa dövlətlərinə olduğu kimi, İtaliyaya da Rusiya qazı Ukrayna vasitəsilə çatdırılır. 2006-cı və 2009-cu ilin qışında Rusiya və Ukrayna arasında baş verən gərginliklər səbəbindən Avropada yaranan qaz qıtlığı digər Aİ dövlətləri kimi, İtaliyanın da narahatlığına səbəb olmuşdur. Bu səbəbdən yeni infrastrukturların yaradılması vasitəsilə (neft və boru kəmərlərinin inşası) enerji təminatının genişləndirilməsi və diversifikasiyası məsələsi aktual hal almışdır. İtaliya Nabukko qaz kəməri layihəsi ilə yanaşı, Cənub Axını qaz boru xətti layihəsinin də həyata keçirilməsi tərəfdarıdır. Bu kəmərin Balkan regionundan keçməklə, təxminən 31 milyard kub metr həcmində Mərkəzi Asiya və Rusiya qazını İtaliyaya gətirəcəyi gözlənilir. Bu layihəni Rusiyanın Qazprom və İtaliyanın Eni şirkətləri birgə həyata keçirəcəklər.
İtaliya ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Dekabr 31, 2022
italiyanın, xarici, siyasəti, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, ndə, aşağıdakı, istiqamətlər, prioritet, təşkil, edir, avropa, ittifaqı, nato, abş, yaxın, şərq, aralıq, dəni. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Italiyanin xarici siyaseti Italiyanin xarici siyasetinde asagidaki istiqametler prioritet teskil edir Avropa Ittifaqi NATO ve ABS Yaxin Serq ve Araliq denizi regionu Balkan regionuBununla yanasi Italiya Respublikasi ister beynelxalq isterse de regional teskilatlar cercivesinde dovletlerle elaqelerin inkisaf etdirilmesinde maraqlidir Italiyanin xarici siyasetinde prioritet saheler ise asagidakilar hesab olunur Insan huquqlari Terksilah Etraf muhit Enerji tehlukesizliyi Terrorizme qarsi mubarize NATO 1955 ci ilden NATO nun uzvu olan Italiya Respublikasinin bu teskilata qosularken esas meqsedi tehlukesizliyinin temin olunmasi idi Italiya NATO nun rehberliyi altinda heyata kecirilen emeliyyat ve missiyalara oz esgerleri ile tohfe veren 4 cu NATO olkesidir Italiya Efqanistandaki Azadliga destek missiyasina 2000 neferden artiq qosun gondermisdir Bununla yanasi Italiya 2006 ci ilin noyabr ayinda Iraqdan qosunlarini cixarsa da olkede veziyyetin sabitlesdirilmesi ucun gorulen tedbirlere destek verir Italiya hemcinin NATO cercivesinde Araliq denizi regionunda terrorculuga qarsi kecirilen herbi deniz missiyasinda da istirak edir Italiya NATO nun genislenmesini destekleyir lakin bu genislenme prosesi zamani Rusiyanin tehlukesizlik maraqlarinin nezere alinmasinin terefdaridir ABS Italiya ile ABS arasinda umumi liberal deyerlere esaslanan dostluq elaqeleri movcuddur Siyasi sahede ABS la Italiya arasinda butun seviyyelerde six elaqeler qurulmusdur ve bu hec vaxt Italiyanin Avropa inteqrasiya proseslerinde istiraki ile ziddiyyet teskil etmemisdir ABS ve Italiya azadliq inkisaf insan huquqlarina ve umumi deyerlere hormet prinsiplerine esaslanan eyni fundamental deyerleri ve maraqlari bolusur S Berluskoni hokumeti ABS la elaqelerin mohkemlendirilmesine xususi onem verir Berluskoninin 2001 2006 ci illerde Bas nazir oldugu dovrde Italiya ABS in Efqanistanda ve Iraqda emeliyyatlarini desteklemis her iki dovlete herbi quvveler gondermisdir Iraqdan quvvelerin cixarilmasi ise R Prodinin hakimiyyeti illerine 2006 ci ilin noyabr ayi tesaduf etmisdir ABS Italiyanin terrorculuga qarsi mubarizede ve coxterefli sulhmeramli quvvelerde istirakini yuksek deyerlendirir Italiya terrorculuqla mubarizede ABS in qabaqcil terefdaslarindandir Her iki dovlet NATO ve diger teskilatlar cercivesinde sulh tehlukesizlik ve tereqqi namine emekdasliq edirler Italiyanin erazisinde Vicenza ve Livornoda ABS quru qosunlari Avianoda hava quvveleri Siqonella Qaeta ve Neapolda ise ABS in 6 ci herbi deniz donanmasi yerlesdirilmisdir Avropa Ittifaqi AI Italiya Avropa Ittifaqinin tesisci dovletlerinden biridir Teskilatin yarandigi ilk dovrlerden Italiya onun fealiyyetinde feal istirak edir Italiya AI nin bir sira tedbirlerine ev sahibliyi etmisdir Avropa Birliyinin formalasmasinda boyuk rolu olan Avropa Atom Enerji Birliyi ve Avropa Iqtisadi Birliyinin yaradilmasi haqqinda muqavile 1957 ci ilde Romada imzalanmisdir S Berluskoni hokumeti AI ile elaqelere bir qeder skeptik yanassa da Italiya avropameylli xarici siyaset aparmaqdadir Italiya bir terefden Avropa inteqrasiya proseslerini destekleyir diger terefden de avro atlantik munasibetlerini mohkemletmeye ve qorumaga calisir Italiya hem ABS hem de AI ile mohkem elaqelerin qurulmasinda maraqlidir Italiya AI nin aciq qapilar siyasetinin terefdarlarindan olsa da namizedlerin AI uzvluyune qebul edilmesi ucun eyni siyasi iqtisadi meyarlara cavab vermeli oldugu qenaetindedir Italiya AI de struktur islahatlarinin aparilmasi terefdaridir Italiya resmi dairelerinin fikrince islahatlarin aparilacagi teqdirde AI nin fealiyyeti daha semereli olacaqdir Italiyanin AI dovletleri ile six iqtisadi elaqeleri vardir Mehz iqtisadi ve ticaret maraqlari Italiyanin xarici siyasetinde Avropanin prioritet region olmasini sertlendiren amillerden biridir 2007 ci ilde Italiyanin umumi ticaret dovriyyesinde AI dovletlerinin payi 60 3 teskil etmisdir Italiyanin AI dovletleri arasinda esas ticaret terefdaslari Almaniya 14 9 Fransa 11 1 ve Boyuk Britaniyadir 5 3 Yaxin Serq ve Araliq denizi regionu Italiyanin Yaxin Serq ve Araliq denizi regionuna olan maragi onun siyasi ve geostrateji ehemiyyeti ile izah olunur Yaxin Serq ve Araliq denizi regionu Italiya ucun enerji tehlukesizliyinin teminati aspektinden vacib ehemiyyet kesb edir Mehz bu sebebden Italiya regionda sabitliyin berqerar olunmasinda maraqlidir Regionda sabitlik Italiya ucun tehlukesiz ve stabil enerji teminati demekdir Regiondaki sabitliye terrorculuq mutesekkil cinayetkarligin genislenmesi qeyri qanuni miqrasiya kimi bir sira amiller mane olur Italiya Araliq denizi regionu dovletleri ile hem ikiterefli hem de coxterefli esasda munasibetlerini inkisaf etdirir Coxterefli elaqeler esasen Araliq denizi regionu Birliyi teskilati cercivesinde heyata kecirilir Son illerde Birliyin uzvu olan Italiya Ispaniya ve Almaniyanin seyleri neticesinde Birlik daxilinde region dovletleri ile elaqeler genislenmis ve intensiv xarakter almisdir Balkan regionu Balkan dovletleri ile munasibetler Italiyanin xarici siyasetinin tebii prioritetlerindendir Bu siyasi enene cografi yerlesme ve medeni yaxinligin neticesidir Adriatik denizi regionunda bas veren hadiseler Italiyanin daxili tehlukesizliyine ve xarici elaqelerine derhal tesir gosterir Regionda tarazligin yaradilmasi butovlukde qitedeki sabitlik ucun ehemiyyetli elementdir Cografi yaxinliq tehlukesizlik ve miqrasiya meseleleri ile bagli qarsiliqli asililiq bu regionun Italiya ucun onemli olmasini gosteren esas amillerdir Balkanlarda sabitliyi temin edilmesi ile bagli Italiyanin strateji meqsedleri asagidakilardir 1 mutesekkil cinayetkarliga qarsi mubarize 2 region dovletlerinde daxili sabitliye nail olmaq ve demokratiklesme prosesinin suretlendirilmek 3 region dovletlerinin Avropa Ittifaqi ve NATO ya inteqrasiyasina nail olmaq 4 iqtisadi inkisafi desteklemek Rusiya Rusiya iqtisadi sahede Italiyanin ehemiyyet verdiyi olkeler sirasina daxildir Hazirki dovrde enerji tehlukesizliyinin temin edilmesi Italiya ucun boyuk ehemiyyet kesb edir Mehz bu sebebden Italiya esas qaz ixracatcisi olan Rusiya ile elaqelere onem verir Rusiya Italiyanin enerjiye olan ehtiyacinin texminen 30 ni odeyir Italiya Rusiyanin Avropada Almaniya ve Niderlanddan sonra ucuncu iqtisadi terefdasidir 2007 ci ilde Rusiya ile Italiya arasinda umumi ticaret dovriyyesi 36 milyard ABS dollari 2008 ci ilde ise 53 milyard ABS dollari deyerinde olmusdur Bu 2007 ci ille muqayisede 47 coxdur Lakin bas vermis iqtisadi bohranin tesiri ile 2009 cu ilin yanvar ayinda 2 dovlet arasinda ticaret dovriyyesi 41 2 asagi enmisdir 5 Butun Avropa dovletlerine oldugu kimi Italiyaya da Rusiya qazi Ukrayna vasitesile catdirilir 2006 ci ve 2009 cu ilin qisinda Rusiya ve Ukrayna arasinda bas veren gerginlikler sebebinden Avropada yaranan qaz qitligi diger AI dovletleri kimi Italiyanin da narahatligina sebeb olmusdur Bu sebebden yeni infrastrukturlarin yaradilmasi vasitesile neft ve boru kemerlerinin insasi enerji teminatinin genislendirilmesi ve diversifikasiyasi meselesi aktual hal almisdir Italiya Nabukko qaz kemeri layihesi ile yanasi Cenub Axini qaz boru xetti layihesinin de heyata kecirilmesi terefdaridir Bu kemerin Balkan regionundan kecmekle texminen 31 milyard kub metr hecminde Merkezi Asiya ve Rusiya qazini Italiyaya getireceyi gozlenilir Bu layiheni Rusiyanin Qazprom ve Italiyanin Eni sirketleri birge heyata kecirecekler Menbe Redaktehttp mfa gov az files file Italiya pdf Arxivlesdirilib 2019 10 01 at the Wayback Machine Italiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Italiyanin xarici siyaseti amp oldid 5712525, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
