İ.M.Dyakonovun işlətdiyi terminlərlə eyni olan buradakı terminlərdə bəzi fərqlər vardır. Bunlar müxtəlif oxunuşdan, müxtəlif ədəbiyyatdan gələn fərqlərdir. Sag-giga sözü aydındır: sag - şumer dilində ‘baş’ deməkdir, giga sözü isə ‘qara’ sözünü mühafizə edir - hərfən ‘başı qara’ - qarabaşlar mə’nasındadır.
Y. Yusifovun dediyi "kengir" sözünün izahına İ.M. Dyakonovda rast gəlirik. İ.M.Dyakonov göstərir ki, Şumer sözü mixi yazılarda Kİ.EN.Gİ işarəsi ilə yazılır. "Belə bir fikir yayılmışdır ki, bu sözü fonetik cəhətdən *Kegi(r) şəklində oxumaq lazımdır, çünki Şumer sözünün dialekt formasının prototipidir. Lakin k>ş dialekt keçidinə kifayət qədər inandırıcı dəlil yoxdur, ona görə də Kİ.EN.Gİ yazılış formasını Şumer oxunuşu ilə tərkibi ideoqram kimi düşünmək daha yaxşı olar". Buradan aydın olur ki, Kiengi (və başqa variantlardakı Kegir, Kengir) "Şumer" deməkdir.
Ki-en-gi sözünün etimologiyası haqqında vahid fikir yoxdur. Römer ki-egi şəklində ‘knyaz yeri’, ‘knyaz torpağı’ kimi izah etmişdir. Bizim fikrimizcə, Kİ.EN.Gİ - ilkin mə’nasına görə ‘allahın gəldiyi torpaq’ deməkdir: ki - ‘torpaq’, En(An) - şumerlərin allah adı, gi - ‘gəlmək’ sözüdür.
İ.M.Dyakonov şumerlərin taleyini daha yanlış düşünmüşdür: "Baxmayaraq ki, şumer dili sami-akkadlar tərəfindən sıxışdırıldı, lakin bir xalqın başqası tərəfindən fiziki sıxışdırılması baş vermədi; antropoloji tip dəyişmədi, mədəniyyətdə elə bir əsaslı dəyişiklik olmadı... Mahiyyət e’tibarilə sonrakı babillilər elə həmin şumerlər idi... lakin dillərini dəyişmişdilər".
İ.M.Dyakonovun şumer dili haqqında dediyi aşağıdakı sözləri eynilə türk dillərinə də aid etmək olar: "Fövqəladə mühüm fonetik qanun: ikihecalı əsaslarda samitlər arasında yalnız bu və ya digər bir sait işlənə bilər: gaba - ‘qrudğ’, ama "matğ", amar "detenış"... Bu, yəqin ki, çox qədim, lakin hər halda sonrakı hadisə olub, söz əsasının ilkin saitinin nədən ibarət olduğunu bildirir".
İ.M.Dyakonov şumer dilinin fonetik sistemini nəzərdən keçirərək e.ə. III minilliyin ortalarına aid şumer dili fonetik sistemi ilə II minilliyə aid hürri dili fonetik sistemi arasında yaxınlıq müşahidə etmiş və bu yaxınlığın qədim vahid substratdan gəldiyini güman etdiyini bildirmişdir.
↑ И́. М.Дья́конов, Языки древней Передней Азии., М., Наука. 1967. 492 с. 2100 э.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
И. М. Дьяконов. Книга воспоминаний.
Некролог И. М. Дьяконова
"Главный научный сотрудник"
Полный список публикаций И. М. Дьяконова в формате PDF
"Перловник" Игоря Михайловича и Нины Яковлевны Дьяконовых
Библиография Игоря Михайловича Дьяконова — на сайте GERGINAKKUM
Avqust 05, 2021
iqor, dyakonov, adı, iqor, mixayloviç, dyakonov, горь, Миха, йлович, Дья, конов, dekabr, 1914, yanvar, 1915, petroqrad, 1999, 1999, sankt, peterburq, rusiya, sovet, tarixçisi, şərqşünası, dilşünası, горь, Миха, йлович, Дья, коновi, dyakonov, 1991, doğum, tarix. Iqor Dyakonov tam adi Iqor Mixaylovic Dyakonov rus I gor Miha jlovich Dya konov 30 dekabr 1914 12 yanvar 1915 Petroqrad 1 2 may 1999 1999 05 02 2 Sankt Peterburq Rusiya ve Sovet tarixcisi serqsunasi ve dilsunasi Iqor Dyakonovrus I gor Miha jlovich Dya konovI M Dyakonov 1991 ci il Dogum tarixi 12 yanvar 1915Dogum yeri Petroqrad Rusiya Imperiyasi 1 Vefat tarixi 2 may 1999 84 yasinda Vefat yeri Sankt Peterburq RusiyaDefn yeri Boqoslovskoye qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya Imperiyasi RSFSR d SSRI RusiyaElm sahesi tarix serqsunasliq dilcilikElmi derecesi tarix elmleri doktoru 1960 Is yeri Rusiya Elmler Akademiyasi Serq Elyazmalari Institutu d Tehsili Sankt Peterburq Dovlet Universitetinin Filologiya fakultesi d Taninmis yetirmeleri Tamaz Qamkrelidze d Maykl Heltser d Mehemmed Dandamayev d Vladimir Yakobson d Uzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Mundericat 1 Heyati 2 Yaradiciligi 3 Istinadlar 4 Hemcinin bax 5 Xarici kecidlerHeyati RedakteYaradiciligi RedakteI M Dyakonovun isletdiyi terminlerle eyni olan buradaki terminlerde bezi ferqler vardir Bunlar muxtelif oxunusdan muxtelif edebiyyatdan gelen ferqlerdir Sag giga sozu aydindir sag sumer dilinde bas demekdir giga sozu ise qara sozunu muhafize edir herfen basi qara qarabaslar me nasindadir Y Yusifovun dediyi kengir sozunun izahina I M Dyakonovda rast gelirik I M Dyakonov gosterir ki Sumer sozu mixi yazilarda KI EN GI isaresi ile yazilir Bele bir fikir yayilmisdir ki bu sozu fonetik cehetden Kegi r seklinde oxumaq lazimdir cunki Sumer sozunun dialekt formasinin prototipidir Lakin k gt s dialekt kecidine kifayet qeder inandirici delil yoxdur ona gore de KI EN GI yazilis formasini Sumer oxunusu ile terkibi ideoqram kimi dusunmek daha yaxsi olar Buradan aydin olur ki Kiengi ve basqa variantlardaki Kegir Kengir Sumer demekdir Ki en gi sozunun etimologiyasi haqqinda vahid fikir yoxdur Romer ki egi seklinde knyaz yeri knyaz torpagi kimi izah etmisdir Bizim fikrimizce KI EN GI ilkin me nasina gore allahin geldiyi torpaq demekdir ki torpaq En An sumerlerin allah adi gi gelmek sozudur I M Dyakonov sumerlerin taleyini daha yanlis dusunmusdur Baxmayaraq ki sumer dili sami akkadlar terefinden sixisdirildi lakin bir xalqin basqasi terefinden fiziki sixisdirilmasi bas vermedi antropoloji tip deyismedi medeniyyetde ele bir esasli deyisiklik olmadi Mahiyyet e tibarile sonraki babilliler ele hemin sumerler idi lakin dillerini deyismisdiler 3 I M Dyakonovun sumer dili haqqinda dediyi asagidaki sozleri eynile turk dillerine de aid etmek olar Fovqelade muhum fonetik qanun ikihecali esaslarda samitler arasinda yalniz bu ve ya diger bir sait islene biler gaba qrudg ama matg amar detenis Bu yeqin ki cox qedim lakin her halda sonraki hadise olub soz esasinin ilkin saitinin neden ibaret oldugunu bildirir 3 I M Dyakonov sumer dilinin fonetik sistemini nezerden kecirerek e e III minilliyin ortalarina aid sumer dili fonetik sistemi ile II minilliye aid hurri dili fonetik sistemi arasinda yaxinliq musahide etmis ve bu yaxinligin qedim vahid substratdan geldiyini guman etdiyini bildirmisdir 3 Istinadlar Redakte 1 2 Dyakonov Igor Mihajlovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya 1969 lt a href https wikidata org wiki Track Q17378135 gt lt a gt 1 2 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 I M Dya konov Yazyki drevnej Perednej Azii M Nauka 1967 492 s 2100 e Hemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteI M Dyakonov Kniga vospominanij Nekrolog I M Dyakonova Glavnyj nauchnyj sotrudnik Polnyj spisok publikacij I M Dyakonova v formate PDF Polnyj spisok publikacij I M Dyakonova v formate HTML so ssylkami Perlovnik Igorya Mihajlovicha i Niny Yakovlevny Dyakonovyh Bibliografiya Igorya Mihajlovicha Dyakonova na sajte GERGINAKKUMMenbe https az wikipedia org w index php title Iqor Dyakonov amp oldid 5506442, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
