Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Üzümyarpaq ağəsmə (lat. Clematis vitalba) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin ağəsmə cinsinə aid bitki növü.
| Üzümyarpaq ağəsmə | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Üzümyarpaq ağəsmə | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Vətəni Avropadır.
Botaniki təsviri
Yarpaqları uzun saplaqda yerləşib, birqat lələkvari, adətən 2 cüt və 1 tək yarpaq yerləşmiş qısa saplaqlı hissələri; yumurtaşəkillidir, qaidı hissəsi az ürəkşəkillidir, tam kənarlı, iri dişlidir və yaxud düzgün olmayan hissəyə bölünmüşdür, əsasən damarlar boyunca tüklüdür. Çiçəkləri mürəkkəb qalxanvari qoltuq çiçək qrupunda toplanmış və çoxsaylıdır. Çiçək yanlığının yarpaqcıqlarının uzunluğu 1 sm-ə qədər olub, ağ və yaxud sarımtıl rəngli, uzunsov, küt, hər iki tərəfdən sıx ağ keçə-tüklüdür. Toxumlarının uzun lələkli-tüklü sütuncuğu vardır. İyun ayında çiçəkləyir, iyun-iyul aylarında meyvə verir.
Ekologiyası
Əsasən meşənin aşağı hissələrində, aşağı dağ qurşağı meşələrində, kolluqlarda, çəpərlərin dibində və çay sahillərində rast gəlinir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanda Samur-Şabran ovalığında, Böyük Qafqazın şərqində və qərbində, Qubada, Alazan-Əyriçay ərazilərində yayılmışdır. Ovalığın aşağı dağ qurşağında, əsasən cənub yamaclarda bitir.
İstifadəsi
Dekorativ əhəmiyyətlıdır. Yarpaqlarında A vitamini, çiçəklərində efir yağları vardır. Cavan zoğları yeməlidir. Gövdəsi səbət hörülməsində, alt qabığı (floema) kəndir hörülməsində istifadə olunur.
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 544.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Uzumyarpaq agesme lat Clematis vitalba bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin qaymaqciceyikimiler fesilesinin agesme cinsine aid bitki novu Uzumyarpaq agesmeElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste QaymaqciceklilerFesile QaymaqciceyikimilerYarimfesile Triba Cins AgesmeNov Uzumyarpaq agesmeBeynelxalq elmi adiClematis vitalba L 1753Sekil axtarisiITIS 18717NCBI 37490EOL 596256Tebii yayilmasiVeteni Avropadir Botaniki tesviriYarpaqlari uzun saplaqda yerlesib birqat lelekvari adeten 2 cut ve 1 tek yarpaq yerlesmis qisa saplaqli hisseleri yumurtasekillidir qaidi hissesi az ureksekillidir tam kenarli iri dislidir ve yaxud duzgun olmayan hisseye bolunmusdur esasen damarlar boyunca tukludur Cicekleri murekkeb qalxanvari qoltuq cicek qrupunda toplanmis ve coxsaylidir Cicek yanliginin yarpaqciqlarinin uzunlugu 1 sm e qeder olub ag ve yaxud sarimtil rengli uzunsov kut her iki terefden six ag kece tukludur Toxumlarinin uzun lelekli tuklu sutuncugu vardir Iyun ayinda cicekleyir iyun iyul aylarinda meyve verir EkologiyasiEsasen mesenin asagi hisselerinde asagi dag qursagi meselerinde kolluqlarda ceperlerin dibinde ve cay sahillerinde rast gelinir Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanda Samur Sabran ovaliginda Boyuk Qafqazin serqinde ve qerbinde Qubada Alazan Eyricay erazilerinde yayilmisdir Ovaligin asagi dag qursaginda esasen cenub yamaclarda bitir IstifadesiDekorativ ehemiyyetlidir Yarpaqlarinda A vitamini ciceklerinde efir yaglari vardir Cavan zoglari yemelidir Govdesi sebet horulmesinde alt qabigi floema kendir horulmesinde istifade olunur IstinadlarLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 544 Hemcinin bax