Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Ürəkvari makleya (lat. Macleaya cordata) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin macleaya cinsinə aid bitki növü.
| Ürəkvari makleya | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Ürəkvari makleya | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Botaniki xarakteristikası
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi budaqlanmayan, hündürlüyü 250 sm-ə bərabərdir. Bitkinin bütün hissələri tünd-göydür. Bütün kütləsi çəhrayı şirədən ibarətdir. Yarpaqları ürəkşəkilli formalı olub, 5-7 bölümlü, növbəli, saplaqlı, aşağı hissəsi iri (uzunluğu 25sm), yuxarı hissəsi isə kiçikdir. Çiçəkqrupu uzunsov, süpürgə, uzunluğu 40 sm olub, sonu budaqlanandır. Çiçəkləri yalnız kasayarpağından ibarət, tez tökülən, 4-30 erkəkcikli olmaqla, çiçək tacı yoxdur. Meyvələri qutucuqmeyvədir. Çiçək və meyvələrinin quruluşuna görə 2 növü vardır. Ürəkşəkilli makleyanın çiçəkləri 25-30 erkəkcikdən, qutucuğu neştərşəkilli formalı 2-6 toxumludur. Kiçikmeyvəli makleyanın erkəkciki 8-12, qutucuğu dairəvi formalı tək toxumludur. İyul ayında çiçəkləyir və avqust ayında meyvələri yetişir.
Bitki çiçəkləmə dövründə toplanılır. Tərkibindəki alkaloidlərin miqdarı üçüncü ildə daha yüksək olur. Xammalın toplanılması otbiçən maşınla həyata keçirilir. Qurudulma təbii şəraitdə, daimi havalı yerlərdə və ya 40-50°С temperaturda quruducu şkafda aparılmalıdır.
Xammal olaraq gövdə hissəciyi, yarpaqları, buton və çiçəkləri hesab olunur. Zəif iyli olub, dadı müəyyən olunmamışdır.
Havası tez-tez dəyişilən yerlərdə saxlanılmalıdır. B siyahına daxildir. Saxlanılma müddəti 3 ildir.
Tərkibi və təsiri
Otun tərkibində izoxinolin sırası alkaloidləri ürəkşəkilli makleyada 0,7%, kiçikmeyvəli makleyada isə 1%-dir. Başlıca olaraq sanqvinarin və xeleritrin alkaloidlərindən (0,8 %) ibarətdir.
Antixolinestraza, antimikrob və göbələk əleyhinə xassəyə malikdir.
Sanqvarin və xeleritrin geniş spektrli mikrob əleyhinə, qrammüsbət və qrammənfi bakteriyalara, mayayaoxşar və mitselisi olan göbələklərə təsir edir. Antixolenestraza aktivliyə malikdir. Bitki əsas xammal hesab olunur. Xammalı butonizasiya zamanı çiçəkləri və meyvələridir. Tərkibindəki alkaloidlərin maksimal miqdarı bitkinin inkişafının üçüncü ilində baş verir.
Xammaldan “Sanqviritrin” adlı preparat hazırlanır. Tərkibi əsasən sanqviritrin bisulfat və xeleritrindən ibarətdir. Antibakterial, antixolenestraza və göbələk əleyhinə aktivliyə malikdir. Miopatiya, kəskin polimielit və iflicin mualicəsində, yanıq infeksiyalarında, otit və paradontitdə istifadə edilir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Urekvari makleya lat Macleaya cordata bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin xasxaskimiler fesilesinin macleaya cinsine aid bitki novu Urekvari makleyaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EudicotsDeste QaymaqciceklilerFesile XasxaskimilerYarimfesile Triba Cins MacleayaNov Urekvari makleyaBeynelxalq elmi adiMacleaya cordata R Br Sekil axtarisiITIS 18976NCBI 56857EOL 594652Botaniki xarakteristikasiCoxillik ot bitkisidir Govdesi budaqlanmayan hundurluyu 250 sm e beraberdir Bitkinin butun hisseleri tund goydur Butun kutlesi cehrayi sireden ibaretdir Yarpaqlari ureksekilli formali olub 5 7 bolumlu novbeli saplaqli asagi hissesi iri uzunlugu 25sm yuxari hissesi ise kicikdir Cicekqrupu uzunsov supurge uzunlugu 40 sm olub sonu budaqlanandir Cicekleri yalniz kasayarpagindan ibaret tez tokulen 4 30 erkekcikli olmaqla cicek taci yoxdur Meyveleri qutucuqmeyvedir Cicek ve meyvelerinin qurulusuna gore 2 novu vardir Ureksekilli makleyanin cicekleri 25 30 erkekcikden qutucugu nestersekilli formali 2 6 toxumludur Kicikmeyveli makleyanin erkekciki 8 12 qutucugu dairevi formali tek toxumludur Iyul ayinda cicekleyir ve avqust ayinda meyveleri yetisir Bitki cicekleme dovrunde toplanilir Terkibindeki alkaloidlerin miqdari ucuncu ilde daha yuksek olur Xammalin toplanilmasi otbicen masinla heyata kecirilir Qurudulma tebii seraitde daimi havali yerlerde ve ya 40 50 S temperaturda quruducu skafda aparilmalidir Xammal olaraq govde hisseciyi yarpaqlari buton ve cicekleri hesab olunur Zeif iyli olub dadi mueyyen olunmamisdir Havasi tez tez deyisilen yerlerde saxlanilmalidir B siyahina daxildir Saxlanilma muddeti 3 ildir Terkibi ve tesiriOtun terkibinde izoxinolin sirasi alkaloidleri ureksekilli makleyada 0 7 kicikmeyveli makleyada ise 1 dir Baslica olaraq sanqvinarin ve xeleritrin alkaloidlerinden 0 8 ibaretdir Antixolinestraza antimikrob ve gobelek eleyhine xasseye malikdir Sanqvarin ve xeleritrin genis spektrli mikrob eleyhine qrammusbet ve qrammenfi bakteriyalara mayayaoxsar ve mitselisi olan gobeleklere tesir edir Antixolenestraza aktivliye malikdir Bitki esas xammal hesab olunur Xammali butonizasiya zamani cicekleri ve meyveleridir Terkibindeki alkaloidlerin maksimal miqdari bitkinin inkisafinin ucuncu ilinde bas verir Xammaldan Sanqviritrin adli preparat hazirlanir Terkibi esasen sanqviritrin bisulfat ve xeleritrinden ibaretdir Antibakterial antixolenestraza ve gobelek eleyhine aktivliye malikdir Miopatiya keskin polimielit ve iflicin mualicesinde yaniq infeksiyalarinda otit ve paradontitde istifade edilir IstinadlarHemcinin bax