Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Çöpşəkillilər (lat. Phasmoptera) — buğumayaqlılar tipinin açıqçənəlilər yarımfəsiləsinə aid olan dəstə.
| Çöpşəkillilər | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
| XƏTA: latin parametri doldurulmayıb. | ||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
| XƏTA HAQQINDA MƏLUMAT Bu parametr doldurulmayıb: latin | ||||
| ||||
Xarici quruluşu
Bu dəstənin nümayəndələri nisbətən iri, xeyli uzanmış, nazik, çöpşəkilli və ya enli yarpaqşəkilli bədənləri ilə səciyyələnir. Son formalar zahirən bitki yarpaqlarına bənzəyir, Görünür, bu, müdafiə məqsədi güdən bioloji əhəmiyyət daşıyır. Bütövlükdə çöpcüklərin qəribə formaları vardır ki, bu da onların mimikriya – ətraf muhitə uyğunlaşma qabiliyyətinin çox gözəl olduğuna dəlalət edir. Onların bədənində qoruyucu rənglər – yaşıl, qonur və boz üstünlük təşkil edir ki, bunlar da yaşadıqları bitki növlərinin rəngi ilə həmahəngdir. Başı – proqnatik, gözləri xırda, dəyirmidir. Erkəkdə ya 2-3 gözcük olur, ya da ümumiyyətlə olmur. Bığcıqları müxtəlif uzunluqda, çoxbuğumlu (8-dən 10-dək), sapşəkilli və ya qılşəkillidir. Ağız aparatı gəmirici, zəif inkişaf etmişdir. Qanadları yoxdur və ya ön cüt arxa cütdən gödəkdir. Döş, aydın ayrılmış seqmentlərdən ibarətdir, ön döş qısa, orta və arxa döşlərin hər biri isə ondan uzundur. Ayaqları yeriş, eynicinsli, çox vaxt uzundur. Bütün pəncələri 5 buğumludur. Qarıncığın sonunda serklər vardır. Dişinin yumurtaqoyanı qısadır və qarıncığın qurtaracağında aşağı tərəfdə yerləşmişdir.
Həyat tərzi
Çöpcüklərin bütün nümayəndələri bitkiyeyən olub, ağaclarda, yovşan kollarında, şoranotunda, otların arasında yaşayır. Onlar azhərəkətlidir. Saplaqvari zahiri görünüşləri, yaşıl və ya qonur rəngləri onları çox vaxt təbiətdə sezilməz edir. Onları narahat etdikdə özlərini ölülüyə vururlar. İl ərzində bir nəsil inkişaf edir. Təbiətdə dişilərə erkəklərdən daha çox rast gəlinir və onlar partenogenetik çoxalmağa qabildirlər. Yumurtalar bir-bir qoyulur və nizamsız şəkildə torpağın üstünə səpələnir. Yumurta və ya sürfə mərhələsində qışlayır. Çevrilməsi tam deyil.
Yayılması
Yer kürəsində 2,5 minə yaxın, MDB-də 8, Azərbaycanda 1 növü məlumdur. Azərbaycanda yayılmış yeganə növ – Ramulus bituberculatus Retl. Lochodidae cinsinə aiddir. Rəngi bozdur. Şoranotu, yovşan kollarında tez-tez nəzərə çarpır, ətraf bitkiçiliyin fonuna tamamilə uyğun gəlir. Uzunluğu 52-80 mm-ə çatır. Tropik ölkələrdə bəzi çöpcük növləri meşələrin böyük sahələrini yarpaqdan məhrum edə bilər (Boqaçov, 1951).
Təsnifatı
- (cins)
- (növ)
Ədəbiyyat
- Azərbayvcanın heyvanlar aləmi. II cild. Bakı: Elm, 2004.
İstinadlar
- Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004
- Azərbayvcanın heyvanlar aləmi, II cild. Bakı, Elm, 2004
Xarici keçidlər
- PHASMOPTERA
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Copsekilliler lat Phasmoptera bugumayaqlilar tipinin aciqceneliler yarimfesilesine aid olan deste CopsekillilerElmi tesnifatXETA latin parametri doldurulmayib Beynelxalq elmi adiXETA HAQQINDA MELUMAT Bu parametr doldurulmayib latinSeklin VikiAnbarda axtarisiXarici qurulusuBu destenin numayendeleri nisbeten iri xeyli uzanmis nazik copsekilli ve ya enli yarpaqsekilli bedenleri ile seciyyelenir Son formalar zahiren bitki yarpaqlarina benzeyir Gorunur bu mudafie meqsedi guden bioloji ehemiyyet dasiyir Butovlukde copcuklerin qeribe formalari vardir ki bu da onlarin mimikriya etraf muhite uygunlasma qabiliyyetinin cox gozel olduguna delalet edir Onlarin bedeninde qoruyucu rengler yasil qonur ve boz ustunluk teskil edir ki bunlar da yasadiqlari bitki novlerinin rengi ile hemahengdir Basi proqnatik gozleri xirda deyirmidir Erkekde ya 2 3 gozcuk olur ya da umumiyyetle olmur Bigciqlari muxtelif uzunluqda coxbugumlu 8 den 10 dek sapsekilli ve ya qilsekillidir Agiz aparati gemirici zeif inkisaf etmisdir Qanadlari yoxdur ve ya on cut arxa cutden godekdir Dos aydin ayrilmis seqmentlerden ibaretdir on dos qisa orta ve arxa doslerin her biri ise ondan uzundur Ayaqlari yeris eynicinsli cox vaxt uzundur Butun penceleri 5 bugumludur Qarincigin sonunda serkler vardir Disinin yumurtaqoyani qisadir ve qarincigin qurtaracaginda asagi terefde yerlesmisdir Heyat terziCopcuklerin butun numayendeleri bitkiyeyen olub agaclarda yovsan kollarinda soranotunda otlarin arasinda yasayir Onlar azhereketlidir Saplaqvari zahiri gorunusleri yasil ve ya qonur rengleri onlari cox vaxt tebietde sezilmez edir Onlari narahat etdikde ozlerini oluluye vururlar Il erzinde bir nesil inkisaf edir Tebietde disilere erkeklerden daha cox rast gelinir ve onlar partenogenetik coxalmaga qabildirler Yumurtalar bir bir qoyulur ve nizamsiz sekilde torpagin ustune sepelenir Yumurta ve ya surfe merhelesinde qislayir Cevrilmesi tam deyil YayilmasiYer kuresinde 2 5 mine yaxin MDB de 8 Azerbaycanda 1 novu melumdur Azerbaycanda yayilmis yegane nov Ramulus bituberculatus Retl Lochodidae cinsine aiddir Rengi bozdur Soranotu yovsan kollarinda tez tez nezere carpir etraf bitkiciliyin fonuna tamamile uygun gelir Uzunlugu 52 80 mm e catir Tropik olkelerde bezi copcuk novleri meselerin boyuk sahelerini yarpaqdan mehrum ede biler Boqacov 1951 Tesnifati cins nov EdebiyyatAzerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004 IstinadlarAzerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004 Azerbayvcanin heyvanlar alemi II cild Baki Elm 2004Xarici kecidlerPHASMOPTERAHemcinin baxBugumayaqlilar Aciqceneliler