Çölyak kötüyü (lat. truncus coeliacus) yaxud qarın kötüyü — (yunanca koila sözündən götürülmüş mənası qarınboşluğu deməkdir) məməli heyvanlarda qarın aortasından ayrılan üç tək arteriyalardan birincisi olub xüsusən insanda XII döş və ya I bel fəqərəsi, diafraqmanın aorta dəliyi — lat. hiatus aorticus səviyyəsindən, qarın aortasının ön səthindən başlanğıc götürərək qarın boşluğuna daxil olur. Qarın kötüyü 1–2 santimetrdir. Bu damar başlayan kimi üç şaxəyə bölünür, (lat. aa. gastrica sinistraç hepatica communie et lienalis) ona görə buna qabaqlar üçayaq (lat. tripus coeliacus Halleri) deyilirdi.
Çölyak kötüyü | |
---|---|
Latınca | truncus coeliacus |
Qrey | subyekt 154 602 |
Başlanır | Qarın aortası |
Embrional | lat. Arteria vitellina |
MeSH | Celiac+Artery |
Təchizat etdiyi nahiyələr
- lat. A. gastrica sinistra — mədənin sol arteriyası — yuxarı və sol tərəfə mədəningirəcəyinə doğru gedir, sonra onun ikinci əyriliyi ilə sağa qayıdır mədənin ön və dal divarlarına şaxələnir. Bu damar mədə girəcəyilə bərabər qidaborusunun aşağı hissəsinə şaxələnir. Qidaborusu şaxələri — lat. rrş esophagei qidaborusunun digər arteriyaları ilə anastomozlaşırlar.
- lat. A. lienalis — dalaq arteriyası — qarın kötüyünün ən böyük şaxəsidir. Pankreasın yuxarı kənarının arxa tərəfilə sağdan sola doğru gedir və dalağın qapısına çatdıqdaüç şaxələrə bölünür. Bu damar qıvrımdır və özü də pankreasa, mədə dibinə və dalağa şaxələr verərək onları qidalandırır.
- lat. rr. pancreatici dorsalis, inferior et magna — arxa aşağı və böyük mədəaltı vəzi şaxələri
- lat. rr. gastricae breves — mədənin qısa arteriyası
- Arteria gastrica posterior (mədənin dal arteriyası)
- lat. A. gastroepiploica sinistra — sol mədə-piylik arteriyası mədənin böyük əyriliyi ilə soldan sağa doğru gedərək lat. a. gastroepiploica dextra — sağ mədə-piylik arteriyası ilə anastomozlaşır.
- lat. A. hepatica communis — qaraciyərin ümumi arteriyası qarın kötüyündən başlayaraq sağa doğru bir az getdikdən sonra mədə çıxacağının arxasında üç şaxəyə bölünür.
- lat. A. hepatica propria — xüsusi qaraciyər arteriyası
- lat. A. gastrica dextra — mədənin sağ arteriyası
- lat. A. hepatica dextra et sinistra — sağ və sol qaraciyər arteriyaları
- Arteria cystica (öd kisəsi arteriyası)
- lat. A. gastroduodenalis — mədə onikibarmaq bağırsaq arteriyası
- Arteria gastroepiploica dextra (mədənin sağ şəbəkə arteriyası)
- Arteria pancreaticoduodenalis superior (yuxarı mədəaltı vəzi-onikibarmaq bağırsaq arteriyası)
- Arteria pancreaticoduodenalis superior anterior (yuxarı ön mədəaltı-onikibarmaq bağırsaq arteriyası)
- Arteria pancreaticoduodenalis superior posterior (yuxarı dal mədəaltı-onikibarmaq bağırsaq arteriyası)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Colyak kotuyu lat truncus coeliacus yaxud qarin kotuyu yunanca koila sozunden goturulmus menasi qarinboslugu demekdir memeli heyvanlarda qarin aortasindan ayrilan uc tek arteriyalardan birincisi olub xususen insanda XII dos ve ya I bel feqeresi diafraqmanin aorta deliyi lat hiatus aorticus seviyyesinden qarin aortasinin on sethinden baslangic goturerek qarin bosluguna daxil olur Qarin kotuyu 1 2 santimetrdir Bu damar baslayan kimi uc saxeye bolunur lat aa gastrica sinistrac hepatica communie et lienalis ona gore buna qabaqlar ucayaq lat tripus coeliacus Halleri deyilirdi Colyak kotuyuSekilSekil2Latinca truncus coeliacusQrey subyekt 154 602Baslanir Qarin aortasiEmbrional lat Arteria vitellinaMeSH Celiac ArterybaxredakteTechizat etdiyi nahiyelerlat A gastrica sinistra medenin sol arteriyasi yuxari ve sol terefe medeningireceyine dogru gedir sonra onun ikinci eyriliyi ile saga qayidir medenin on ve dal divarlarina saxelenir Bu damar mede gireceyile beraber qidaborusunun asagi hissesine saxelenir Qidaborusu saxeleri lat rrs esophagei qidaborusunun diger arteriyalari ile anastomozlasirlar lat A lienalis dalaq arteriyasi qarin kotuyunun en boyuk saxesidir Pankreasin yuxari kenarinin arxa terefile sagdan sola dogru gedir ve dalagin qapisina catdiqdauc saxelere bolunur Bu damar qivrimdir ve ozu de pankreasa mede dibine ve dalaga saxeler vererek onlari qidalandirir lat rr pancreatici dorsalis inferior et magna arxa asagi ve boyuk medealti vezi saxeleri lat rr gastricae breves medenin qisa arteriyasi Arteria gastrica posterior medenin dal arteriyasi lat A gastroepiploica sinistra sol mede piylik arteriyasi medenin boyuk eyriliyi ile soldan saga dogru gederek lat a gastroepiploica dextra sag mede piylik arteriyasi ile anastomozlasir lat A hepatica communis qaraciyerin umumi arteriyasi qarin kotuyunden baslayaraq saga dogru bir az getdikden sonra mede cixacaginin arxasinda uc saxeye bolunur lat A hepatica propria xususi qaraciyer arteriyasi lat A gastrica dextra medenin sag arteriyasi lat A hepatica dextra et sinistra sag ve sol qaraciyer arteriyalari Arteria cystica od kisesi arteriyasi lat A gastroduodenalis mede onikibarmaq bagirsaq arteriyasi Arteria gastroepiploica dextra medenin sag sebeke arteriyasi Arteria pancreaticoduodenalis superior yuxari medealti vezi onikibarmaq bagirsaq arteriyasi Arteria pancreaticoduodenalis superior anterior yuxari on medealti onikibarmaq bagirsaq arteriyasi Arteria pancreaticoduodenalis superior posterior yuxari dal medealti onikibarmaq bagirsaq arteriyasi