fbpx
Wikipedia

Çində nəqliyyat

Avqust 12, 2021

Çində nəqliyyat — Çin Xalq Respublikasındakı nəqliyyat sistemi və nəqliyyat növləri.

Nəqliyyat şəbəkəsi

Çin Xalq Respublikasında nəqliyyat şəbəkəsi qeyri-bərabər yerləşdirilmişdir.

Ölkənin meridional və enlik magistralları şəbəkəsi hesab olunan başlıca nəqliyyat dəhlizləri karkası ölkənin şərqindəki və cənub-şərqindəki iqtisadi cəhətdən mənimsənilmiş ərazisinin böyük bir hissəsini əhatə edir. Çinin digər rayonlarında quru yolları nəqliyyat şəbəkəsi çox seyrəkdir və yaxud da ümumiyyətlə yoxdur. Ölkənin qərb, cənub-qərb və mərkəzi hissəsindəki dağlıq ərazi, şərq və cənub-şərq hissəsindəki girintili-çıxıntılı sahil xətti tunel və körpülərin tikintisini zəruri etmişdir.

Çininin sürətli iqtisadi inkişafı həm ölkə daxilində, həm də transsərhəd nəql. axınının intensivləşməsinə, dəniz portları və aeroportlar şəbəkəsinin genişlənməsinə və modernləşdirilməsinə, su, avtomobil və dəmir yolu nəqliyyatı ilə yükdaşımaların konteynerləşməsinin genişlənməsinə səbəb olmuşdur. Bütün nəqliyyat növlərinin yük dövriyyəsi 10 141,9 milyard ton/km (2007), o cümlədən su nəqliyyatının (çay və dəniz nəqliyyatı daxil olmaqla) – 63,4%, dəmir yolu – 23,5%, avtomobil nəqliyyatı – 11,2%, boru nəql. – 1,8%, hava nəqliyyatı – 0,1%-dir. Bütün nəqliyyatı növlərinin sərnişin dövriyyəsi – 2159,3 mlrd. sərnişin/km (2007), o cümlədən avtomobil – təqribən 53,3%, dəmir yolu təqribən 33,4%, hava – təqribən 12,9%, su – təqribən 0,4%. Ən dinamik inkişaf edən avtomobil, aviasiya və boru nəqliyyatıdır.

Dəmir yolları

 
Dəmir yolları şəbəkəsi
 
Çində dəmir yolu

XXI əsrin əvvəllərində daxili yükdaşımalarda payının aşağı düşməsinə baxmayaraq, dəmir yolu nəqliyyatı mühüm nəqliyyat növü kimi qalmaqdadır. Statistik göstəricilərə görə dəmir yolu nəqliyyatının yük dövriyyəsi 2007-ci ildə 2379,7 milyard ton/km, sərnişin dövriyyəsi 721,6 milyard sərnişin/km; daşınma həcmi 3142,4 milyon ton yük və 1356,7 milyon sərnişin olmuşdur.

Ölkədəki dəmir yollarının ümumi uzunluğu 2006-cı ildə 77,1 min km idi ki, onun da 24,4 min km-i elektrikləşdirilmişdir. Dövlət dəmir yolları 63,4 min km-dir ki, onun da təqribən 40%-ində ikinci yol vardır. Regional və dəmir yolları şirkətlərinin dəmir yollarılarının uzunluğu 8,5 min km idi. Digərləri isə yerli əhəmiyyətli yollardır. Şəbəkənin böyük hissəsində relslərarası məsafə 1435 mm standartına uyğundur.

Dəmir yolları şəbəkəsinin karkası 6 meridional və 5 enlik magistralından ibarətdir. Əsas meridional magistrallar bunlardır:

  • Xarbin → Şenyan → Pekin (Şenyan → Dalyan qolu);
  • Pekin → Tyanszin → Szinan → Şanxay → Xançjou → Ninbo (Szinan → Tsindao qolu);
  • Pekin → Xetsze → Fuyan → Szyutszyan → Nançan → Quançjou → Tsyuanvan → Syanqan;
  • Pekin → Çjençjou → Uxan → Çanşa → Quançjou;
  • Bao tou → Sian → Ankan → Çuntsin → Quyyan → Lyuçjou → Yuylin → Çjantszyan → Xayan (Xaykou → Sanya) → daha sonra dəmir yolu bərə keçidi ilə Xaynan adası;
  • Çjunvey → Baotszi → Çendu → Kunmin → Xekou (daha sonra Hanoy, Vyetnam).

Ölkədəki əsas enlik magistralları isə bunlardır:

  • Lançjou → İnçuan → Baotou → Szinin → Tunlyao → Sıpin → Çançun → Girin (Szilin) → Tumın;
  • Lunxay (Lyanyunqan → Çjençjou → Sian → Lanç jou) və Sintszyan (Lançjou → Uvey → Hami → Urumçi → Alaşankou) dəmir yolları;
  • Nankin → Xefey → Nanyan → Sian;
  • Şanxay → Xançjou → İntan → Çjuçjou → Xuayxua → Quyyan → Kunmin;
  • Fuçjou → Nanpin → Çjanpin → Meyçjou → Quançjou → Maomin → Beyxay → Nannin → Kunmin → Dali.

Bu magistrallardan ölkənin periferiya rayonlarına qollar ayrılır. Dəmir yolları daim artan yük axınının öhdəsindən gələ bilmir; bu səbəbdən əsas magistrallar həddindən artıq yüklənmişdir.

1990-cı illərin ortalarından yolların yenidən qurulması sayəsində adi dəmir yolu xətlərində qatarların hərəkət sürəti artmışdır. Yüksək sürətli dəmir yolu magistralları şəbəkəsinin yaradılması üzrə işlər genişləndirilmişdir: Pekin → Şanxay (“Szinxu”, uzunluğu 1318 km, hərəkət sürəti 350 km/saatadək dir); Pekin → Şenyan → Xarbin; Pekin → Çjençjou → Uxan → Çanşa → Quançjou; Xayçjou → Gjençjou → Sian → Lançjou.

Böyük hissəsi 2010-cu ildə işə salınan 16 yeni sürət xəttinin tikintisinə 2006–2008-ci illərdə başlanılmışdır. Çox saylı dəmir yolu tunelləri arasında ən uzunları bunlardır:

  • Uşaolin (uzunluğu 21 km-dən çox, 2006–2007);
  • Tsinlin (18,46 km, birinci növbəsi – 2002);
  • Dayaoşan (14,3 km);
  • Szimyanşan (təqribən 10 km, 2007);
  • Mixualin (təqr. 9,4 km);
  • Szindun (təqribən 9,4 km);
  • Szunduşan (təqribən 8,5 km; Datun → Tsinxuandao dəmir yolu);
  • Yuntayşan (8,1 km-dən çox);
  • Fenxuyquan (7,2 km-dən çox);
  • İmalin (7 km-dən çox).

Avtomobil nəqliyyatı

Ölkənin avtomobil nəqliyyatı qabaqlayıcı temp ilə inkişaf edir. Bu sahədə statistik göstəricilər 2007-ci ildə belə olmuşdur: yük dövriyyəsi 1135,5 milyard ton/km, sərnişin dövriyyəsi 1150,7 milyard sərnişin/km; daşınmaların həcmi – 16 394,3 milyon ton yük və 20 506,8 milyon sərnişin.

Avtomobil yollarının ümumi uzunluğu 2007-ci ildə 3573 min km idi. Sürət magistralları 53,6 min km-dir. Avtomobil yollarının ən sıx şəbəkəsi Çinin şərq hissəsində, Şandun, Szyansu, Xenan, Anxoy, Çjetszyan əyalətlərindədir.

Əsas meridional sürət yolları bunlardır:

  • Szyamusı → Xarbin → Çançun → Şenyan → Dalyan;
  • Çjants zyakou → Datun → Tayyuan → Çjençjou;
  • Sian → Çendu → Quyyan → Nannin;
  • Pekin → Şitszyaçjuan → Çjençjou → Uxan → Çanşa → Quançjou;
  • Pekin → Tyanszin → Szinan → Nankin → Şanxay → Ninbo;
  • Benbu → Xefey → Szyutszyan → Nançan → Syanqan (Fuçjouya ayrılan qol ilə).

Başlıca enlik avtostradaları bunlardır:

  • Tsitsikar → Xarbin → Suyfınxe;
  • Şenyan → Pekin → Xux-xoto → Baotou → Lançjou;
  • Tayyuan → Şitszyaçjuan → Sinçjun;
  • Çançji → Xandan → Szinan → Tsindao → Yantay;
  • Korqas → Urumçi → Hami → Lançjou → Sian → Çjençjou → Lyanyunqan;
  • Sinyan → Uxan → Xefey → Nankin;
  • Juyli → Kunmin → Quyyan → Çjuçjou → Nançan → Xançjou → Şanxay;
  • Ninbo → Vençjou → Fuçjou → Syamın → Şençjen → Quançjou → Çjantszyan → Nannin.

Ən uzun avtomobil yolu tunelləri bunlardır:

  • Çjunnanşan (Şansi əyaləti; uzunluğu 18 040 m, Asiyanın ən uzun avtomobil yolu tuneli, 2007)
  • Buluntsin (Yunnan əyaləti; 8100 m, 2004)
  • Dafınyakou (Yunnan; 5300 m, 2004)
  • Yuantszyan (Yunnan; 5100 m, 2004)
  • Xuayinşan (Quanyan yaxınlığında, Sıçuan əyaləti; 4706 m)
  • Çjequşan (Sıçuan əyaləti; 4400 m, 2003)
  • Erlanşan (Sıçuan əyaləti; 4176 m, 1999)
  • Sianyan (Futszyan əyaləti, Syamın; 9 min m)
  • Şanxayda (8950 m; 2009)
  • Çjiçen (Çansin)
  • Tsindaoda Szyaoçjouvan körfəzinin altında
  • Şandun əyalətində (6170 m; 2010)
  • Yanszı çayı altında Uxan (3609 m) sualtı tunelləri tikilmişdir.

İstinadlar

  1. ↑ Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 6-cı cild: Çin – Dərk (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2015. səh. 67. ISBN 978-9952-441-11-6.
  2. ↑ Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 6-cı cild: Çin – Dərk (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2015. səh. 68. ISBN 978-9952-441-11-6.

Xarici keçidlər

  • Ministry of Transport
    • China Transpo run by the Ministry of Transport's Transport Technology Exchange Center 2009-04-22 at the Wayback Machine
  • China Academy of Transportation Sciences 2007-11-14 at the Wayback Machine (交通部科学研究院) (www.iicc.ac.cn 1998-12-12 at the Wayback Machine)
  • Transportation Information Center Arxivləşdirilib 2013-01-18 at Archive.today (交通信息中心)
  • Waterborne Transportation Institute 2020-11-08 at the Wayback Machine
  • China Ports and Harbors Association 2020-05-22 at the Wayback Machine
  • China Sustainable Transportation Center
  • China Urban Sustainable Transport Research Center 2009-03-03 at the Wayback Machine
  • Beijing Transportation Research Center 2020-11-04 at the Wayback Machine
  • Shenzhen Research Center of Urban Transportation Planning
  • Urban Transport Center, Ministry of Housing and Urban-Rural Development
  • National Intelligent Transportation System Engineering Technology Research Center 2011-07-27 at the Wayback Machine
  • Urban Mass Transportation Research

Avqust 12, 2021
çində, nəqliyyat, çin, xalq, respublikasındakı, nəqliyyat, sistemi, nəqliyyat, növləri, mündəricat, nəqliyyat, şəbəkəsi, dəmir, yolları, avtomobil, nəqliyyatı, istinadlar, xarici, keçidlərnəqliyyat, şəbəkəsi, redaktəçin, xalq, respublikasında, nəqliyyat, şəbək. Cinde neqliyyat Cin Xalq Respublikasindaki neqliyyat sistemi ve neqliyyat novleri Mundericat 1 Neqliyyat sebekesi 2 Demir yollari 3 Avtomobil neqliyyati 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerNeqliyyat sebekesi RedakteCin Xalq Respublikasinda neqliyyat sebekesi qeyri beraber yerlesdirilmisdir 1 Olkenin meridional ve enlik magistrallari sebekesi hesab olunan baslica neqliyyat dehlizleri karkasi olkenin serqindeki ve cenub serqindeki iqtisadi cehetden menimsenilmis erazisinin boyuk bir hissesini ehate edir 1 Cinin diger rayonlarinda quru yollari neqliyyat sebekesi cox seyrekdir ve yaxud da umumiyyetle yoxdur 1 Olkenin qerb cenub qerb ve merkezi hissesindeki dagliq erazi serq ve cenub serq hissesindeki girintili cixintili sahil xetti tunel ve korpulerin tikintisini zeruri etmisdir 1 Cininin suretli iqtisadi inkisafi hem olke daxilinde hem de transserhed neql axininin intensivlesmesine deniz portlari ve aeroportlar sebekesinin genislenmesine ve modernlesdirilmesine su avtomobil ve demir yolu neqliyyati ile yukdasimalarin konteynerlesmesinin genislenmesine sebeb olmusdur 1 Butun neqliyyat novlerinin yuk dovriyyesi 10 141 9 milyard ton km 2007 o cumleden su neqliyyatinin cay ve deniz neqliyyati daxil olmaqla 63 4 demir yolu 23 5 avtomobil neqliyyati 11 2 boru neql 1 8 hava neqliyyati 0 1 dir Butun neqliyyati novlerinin sernisin dovriyyesi 2159 3 mlrd sernisin km 2007 o cumleden avtomobil teqriben 53 3 demir yolu teqriben 33 4 hava teqriben 12 9 su teqriben 0 4 En dinamik inkisaf eden avtomobil aviasiya ve boru neqliyyatidir 1 Demir yollari Redakte Demir yollari sebekesi Cinde demir yolu XXI esrin evvellerinde daxili yukdasimalarda payinin asagi dusmesine baxmayaraq demir yolu neqliyyati muhum neqliyyat novu kimi qalmaqdadir Statistik gostericilere gore demir yolu neqliyyatinin yuk dovriyyesi 2007 ci ilde 2379 7 milyard ton km sernisin dovriyyesi 721 6 milyard sernisin km dasinma hecmi 3142 4 milyon ton yuk ve 1356 7 milyon sernisin olmusdur 1 Olkedeki demir yollarinin umumi uzunlugu 2006 ci ilde 77 1 min km idi ki onun da 24 4 min km i elektriklesdirilmisdir Dovlet demir yollari 63 4 min km dir ki onun da teqriben 40 inde ikinci yol vardir Regional ve demir yollari sirketlerinin demir yollarilarinin uzunlugu 8 5 min km idi Digerleri ise yerli ehemiyyetli yollardir Sebekenin boyuk hissesinde relslerarasi mesafe 1435 mm standartina uygundur 1 Demir yollari sebekesinin karkasi 6 meridional ve 5 enlik magistralindan ibaretdir Esas meridional magistrallar bunlardir 1 Xarbin Senyan Pekin Senyan Dalyan qolu Pekin Tyanszin Szinan Sanxay Xancjou Ninbo Szinan Tsindao qolu Pekin Xetsze Fuyan Szyutszyan Nancan Quancjou Tsyuanvan Syanqan Pekin Cjencjou Uxan Cansa Quancjou Bao tou Sian Ankan Cuntsin Quyyan Lyucjou Yuylin Cjantszyan Xayan Xaykou Sanya daha sonra demir yolu bere kecidi ile Xaynan adasi Cjunvey Baotszi Cendu Kunmin Xekou daha sonra Hanoy Vyetnam Olkedeki esas enlik magistrallari ise bunlardir 1 Lancjou Incuan Baotou Szinin Tunlyao Sipin Cancun Girin Szilin Tumin Lunxay Lyanyunqan Cjencjou Sian Lanc jou ve Sintszyan Lancjou Uvey Hami Urumci Alasankou demir yollari Nankin Xefey Nanyan Sian Sanxay Xancjou Intan Cjucjou Xuayxua Quyyan Kunmin Fucjou Nanpin Cjanpin Meycjou Quancjou Maomin Beyxay Nannin Kunmin Dali Bu magistrallardan olkenin periferiya rayonlarina qollar ayrilir 2 Demir yollari daim artan yuk axininin ohdesinden gele bilmir bu sebebden esas magistrallar heddinden artiq yuklenmisdir 2 1990 ci illerin ortalarindan yollarin yeniden qurulmasi sayesinde adi demir yolu xetlerinde qatarlarin hereket sureti artmisdir Yuksek suretli demir yolu magistrallari sebekesinin yaradilmasi uzre isler genislendirilmisdir Pekin Sanxay Szinxu uzunlugu 1318 km hereket sureti 350 km saatadek dir Pekin Senyan Xarbin Pekin Cjencjou Uxan Cansa Quancjou Xaycjou Gjencjou Sian Lancjou 2 Boyuk hissesi 2010 cu ilde ise salinan 16 yeni suret xettinin tikintisine 2006 2008 ci illerde baslanilmisdir 2 Cox sayli demir yolu tunelleri arasinda en uzunlari bunlardir 2 Usaolin uzunlugu 21 km den cox 2006 2007 Tsinlin 18 46 km birinci novbesi 2002 Dayaosan 14 3 km Szimyansan teqriben 10 km 2007 Mixualin teqr 9 4 km Szindun teqriben 9 4 km Szundusan teqriben 8 5 km Datun Tsinxuandao demir yolu Yuntaysan 8 1 km den cox Fenxuyquan 7 2 km den cox Imalin 7 km den cox Avtomobil neqliyyati RedakteOlkenin avtomobil neqliyyati qabaqlayici temp ile inkisaf edir Bu sahede statistik gostericiler 2007 ci ilde bele olmusdur yuk dovriyyesi 1135 5 milyard ton km sernisin dovriyyesi 1150 7 milyard sernisin km dasinmalarin hecmi 16 394 3 milyon ton yuk ve 20 506 8 milyon sernisin 2 Avtomobil yollarinin umumi uzunlugu 2007 ci ilde 3573 min km idi Suret magistrallari 53 6 min km dir Avtomobil yollarinin en six sebekesi Cinin serq hissesinde Sandun Szyansu Xenan Anxoy Cjetszyan eyaletlerindedir 2 Esas meridional suret yollari bunlardir 2 Szyamusi Xarbin Cancun Senyan Dalyan Cjants zyakou Datun Tayyuan Cjencjou Sian Cendu Quyyan Nannin Pekin Sitszyacjuan Cjencjou Uxan Cansa Quancjou Pekin Tyanszin Szinan Nankin Sanxay Ninbo Benbu Xefey Szyutszyan Nancan Syanqan Fucjouya ayrilan qol ile Baslica enlik avtostradalari bunlardir 2 Tsitsikar Xarbin Suyfinxe Senyan Pekin Xux xoto Baotou Lancjou Tayyuan Sitszyacjuan Sincjun Cancji Xandan Szinan Tsindao Yantay Korqas Urumci Hami Lancjou Sian Cjencjou Lyanyunqan Sinyan Uxan Xefey Nankin Juyli Kunmin Quyyan Cjucjou Nancan Xancjou Sanxay Ninbo Vencjou Fucjou Syamin Sencjen Quancjou Cjantszyan Nannin En uzun avtomobil yolu tunelleri bunlardir 2 Cjunnansan Sansi eyaleti uzunlugu 18 040 m Asiyanin en uzun avtomobil yolu tuneli 2007 Buluntsin Yunnan eyaleti 8100 m 2004 Dafinyakou Yunnan 5300 m 2004 Yuantszyan Yunnan 5100 m 2004 Xuayinsan Quanyan yaxinliginda Sicuan eyaleti 4706 m Cjequsan Sicuan eyaleti 4400 m 2003 Erlansan Sicuan eyaleti 4176 m 1999 Sianyan Futszyan eyaleti Syamin 9 min m Sanxayda 8950 m 2009 Cjicen Cansin Tsindaoda Szyaocjouvan korfezinin altinda Sandun eyaletinde 6170 m 2010 Yanszi cayi altinda Uxan 3609 m sualti tunelleri tikilmisdir Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 6 ci cild Cin Derk 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2015 seh 67 ISBN 978 9952 441 11 6 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 6 ci cild Cin Derk 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2015 seh 68 ISBN 978 9952 441 11 6 Xarici kecidler RedakteMinistry of Transport China Transpo run by the Ministry of Transport s Transport Technology Exchange Center Arxivlesdirilib 2009 04 22 at the Wayback Machine China Academy of Transportation Sciences Arxivlesdirilib 2007 11 14 at the Wayback Machine 交通部科学研究院 www iicc ac cn Arxivlesdirilib 1998 12 12 at the Wayback Machine Transportation Information Center Arxivlesdirilib 2013 01 18 at Archive today 交通信息中心 Waterborne Transportation Institute Arxivlesdirilib 2020 11 08 at the Wayback Machine China Ports and Harbors Association Arxivlesdirilib 2020 05 22 at the Wayback Machine China Sustainable Transportation Center China Urban Sustainable Transport Research Center Arxivlesdirilib 2009 03 03 at the Wayback Machine Beijing Transportation Research Center Arxivlesdirilib 2020 11 04 at the Wayback Machine Shenzhen Research Center of Urban Transportation Planning Urban Transport Center Ministry of Housing and Urban Rural Development National Intelligent Transportation System Engineering Technology Research Center Arxivlesdirilib 2011 07 27 at the Wayback Machine Urban Mass Transportation ResearchMenbe https az wikipedia org w index php title Cinde neqliyyat amp oldid 6078891, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.