Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaş diskriminasiyası və ya eycizm (ing. Ageism) — fərdlərə yaşlarına görə qeyri-bərabər münasibət göstərilməsi, onlara qarşı ayrı-seçkilik edilməsi deməkdir. Bu fenomen həm gənc, həm də yaşlı insanlara qarşı baş verə bilər. Ən çox rast gəlinən hallar iş yerlərində yaş məhdudiyyətlərinin tətbiqi, işə qəbul zamanı gənc və ya yaşlı namizədlərin rədd edilməsi və ya onların peşəkar potensiallarının düzgün qiymətləndirilməməsidir. Bu yanaşma cəmiyyətdə bərabər hüquqlar prinsipinə ziddir və insanların şəxsi və peşəkar inkişafına mane olur. Yaş diskriminasiyasının təsiri fərdlərin psixoloji vəziyyətinə və sosial həyatına ciddi zərbə vurur. İşə qəbul olunmaqda çətinlik çəkən gənclər özlərini dəyərsiz hiss edə bilər, təcrübəli işçilər isə yaşlarına görə kənarlaşdırıldıqda, onların peşəkar bacarıqları və təcrübəsi unudulmuş kimi görünür. Belə hallar həm də təşkilatlar üçün mənfi nəticələrə səbəb ola bilər, çünki müxtəlif yaş qruplarından olan işçilərin əməkdaşlığı daha balanslı və yaradıcı iş mühiti yaradır.
Yaş diskriminasiyasının qarşısını almaq üçün qanunvericilik səviyyəsində tədbirlər görülməlidir. Bir çox ölkələrdə əmək qanunlarında yaşa görə ayrı-seçkiliyi qadağan edən maddələr mövcuddur. Lakin bununla yanaşı, cəmiyyətdə maarifləndirmə işləri aparılmalı, insanlarda yaş fərqliliyinin dəyərini anlamaq üçün yeni yanaşmalar formalaşdırılmalıdır. Hər bir fərdin bacarıqları və töhfələri, yaşından asılı olmayaraq, dəyərləndirilməlidir ki, həm fərdlər, həm də cəmiyyət bundan faydalansın.
Termin
Eycizm termini ilk dəfə 1969-cu ildə amerikalı həkim və gerontoloq tərəfindən təqdim edilmişdir. Batler bu termini yaşa əsaslanan ayrı-seçkilik və stereotipləri təsvir etmək üçün yaratmışdır. O, eycizmi irqçilik və seksizmlə müqayisə edərək, yaşlı insanlara qarşı sosial münasibətdəki ayrı-seçkiliyi vurğulamağa çalışmışdır. Batlerə görə, eycizm yalnız yaşlılara qarşı neqativ münasibətlə məhdudlaşmır, həm də gənclərə qarşı mövcud olan stereotipləri və neqativ yanaşmaları əhatə edir. Bu konsepsiya ilk dəfə yaşlı insanların tibbi və sosial sahələrdə üzləşdiyi problemləri diqqət mərkəzinə çəkmək üçün istifadə olunmuşdur.
Eycizm termini ortaya çıxdıqdan sonra, müxtəlif elmi tədqiqatların və ictimai kampaniyaların mövzusu oldu. Bu tədqiqatlar yaş ayrı-seçkiliyinin iş yerlərində, səhiyyədə, mediada və digər sahələrdə necə təzahür etdiyini göstərdi. 1970-ci illərdən başlayaraq, eycizm anlayışı həm akademik, həm də ictimai diskursda geniş şəkildə müzakirə edilməyə başladı. Terminin yaranması yaşlı insanların hüquqlarının müdafiəsinə və onların cəmiyyətdə daha fəal şəkildə inteqrasiyasına yönəlmiş qlobal hərəkata təkan verdi. Bu, eyni zamanda, müxtəlif yaş qruplarının bərabər hüquqlarını təmin etmək məqsədilə beynəlxalq səviyyədə qanunların qəbul edilməsinə də təsir göstərdi.
Eycizm və anti-eycizm
Eycizm və anti-eycizm bir-birinə zidd anlayışlardır. Eycizm yaşa əsaslanan ayrı-seçkiliyi, stereotipləri və neqativ münasibəti ifadə edir. Bu, əsasən, yaşlı və ya gənc insanlara qarşı neqativ yanaşma, onların bacarıqlarının və dəyərlərinin düzgün qiymətləndirilməməsi şəklində təzahür edir. Anti-eycizm isə bu cür diskriminasiyaya qarşı mübarizə aparmağı, yaş fərqliliyini qəbul etməyi və müxtəlif yaş qruplarını dəyərli görməyi təşviq edir. Anti-eycizm yanaşması həm hüquqi, həm də sosial səviyyədə tədbirləri ehtiva edir və məqsədi yaşa görə ayrı-seçkiliyi aradan qaldırmaq, bütün yaş qruplarının cəmiyyətdə bərabər iştirakını təmin etməkdir. Bu yanaşmaların müqayisəsi göstərir ki, eycizm cəmiyyətdə bərabərsizliyə səbəb olur, anti-eycizm isə həm fərdlərin, həm də cəmiyyətin inkişafına töhfə verir.
Eycizm təsiri
Eycizm cəmiyyətdə həm fərdlərə, həm də ümumi sosial münasibətlərə mənfi təsir göstərir. Yaş diskriminasiyasına məruz qalan insanlar, xüsusilə yaşlılar, özlərini cəmiyyətdən təcrid olunmuş hiss edə bilirlər. Onların özlərinə inamı azalır, bu da psixoloji sağlamlıqlarına mənfi təsir edir. Eycizm, yaşlı insanların iş yerlərində, səhiyyədə və ya sosial həyatda özlərini lazımsız hiss etməsinə gətirib çıxara bilər. Bu cür münasibət həm də yaşlıların peşəkar bilik və təcrübələrindən cəmiyyətin faydalanma imkanını məhdudlaşdırır, nəticədə iqtisadi və sosial potensial zəifləyir. Gənclər də eycizmlə üzləşə bilər, xüsusilə təcrübəsizliklə əlaqədar onların bacarıqları lazımsız hesab edildikdə və ya peşəkar inkişaflarına əngəllər törədildikdə.
Eycizmin təsiri yalnız fərdlərlə məhdudlaşmır, cəmiyyətin inkişafına da mənfi təsir edir. Müxtəlif yaş qruplarından olan insanların əməkdaşlıq etməsi daha yaradıcı və balanslı nəticələrə səbəb olur. Lakin eycizm bu əməkdaşlığı zəiflədir və yaş qrupları arasında uçurum yaradır. Bu, nəsillərarası anlaşmazlığa və sosial inteqrasiyanın pozulmasına səbəb ola bilər. Eycizm həm də səhiyyə sistemində problemlərə yol açır, çünki yaşlı insanların tibbi ehtiyacları bəzən diqqətdən kənarda qalır və ya qeyri-adekvat şəkildə təmin edilir. Bu təsirlərin aradan qaldırılması üçün cəmiyyətdə yaş stereotipləri ilə mübarizə aparmaq və hər yaş qrupuna dəyər vermək mədəniyyəti formalaşdırılmalıdır.
Növləri
Eycizmin bir neçə növü mövcuddur və onlar fərqli kontekstlərdə özünü göstərə bilər.Fərdi eycizm şəxsi münasibətlərdə və davranışlarda yaşa əsaslanan ayrı-seçkilikdir, məsələn, yaşlıların bacarıqlarını kiçiltmək və ya gəncləri təcrübəsiz hesab etmək. Təşkilati eycizm isə iş yerlərində, səhiyyə və təhsil sahələrində yaşa görə ayrı-seçkilik siyasətləri və praktikalardır, məsələn, müəyyən yaş qrupuna məhdudiyyət qoymaq. Mədəni eycizm cəmiyyətin ümumi dəyərlərində və mediada yaş stereotiplərinin təbliğ olunması ilə bağlıdır, məsələn, yaşlı insanların zəif və ya passiv göstərilməsi. Bu növlərin hər biri cəmiyyətdə bərabərsizliyə yol açır və hər yaş qrupunun potensialından tam istifadə etməyə mane olur.
İstinadlar
- "Ageism and Aging". www.achca.org. İstifadə tarixi: 2023-02-18.
- Weir, Kirsten. Ageism is one of the last socially acceptable prejudices. Psychologists are working to change that. Monitor on Psychology. American Psychological Association. March 1, 2023. Jan 28, 2024 tarixində arxivləşdirilib.
- Riddiough, Christine. "Ageism is real. It's time we fought it". Democratic Socialists of America. August 22, 2020. Jul 8, 2023 tarixində arxivləşdirilib.
- Butler, R. N. "Age-ism: Another form of bigotry". The Gerontologist. 9 (4). 1969: 243–246. doi:10.1093/geront/9.4_part_1.243. PMID 5366225.
- Maddox, G. L. (1987). The Encyclopedia of aging (p. 284). New York: Springer Pub. Co.
- Wilkinson J and Ferraro K, Thirty Years of Ageism Research. In Nelson T (ed). Ageism: Stereotyping and Prejudice Against Older Persons. Massachusetts Institute of Technology, 2002
- Shelley Ettinger. "The Bottom Rung" (PDF). FPS: A Magazine of Young People's Liberation. Ann Arbor, MI: Youth Liberation Press (54 (Growing Up Gay)). September 1976: 8. 16 August 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 16 January 2022.
- Techera, Philip. "NURS 3325 Module 1 Discussion Ageism". NursingPaperSlayers (ingilis). 13 January 2022. 29 September 2022 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 September 2022.
- "Discrimination Against Youth Voice". freechild.org. 7 January 2016. 26 June 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2018.
- Hasbrouck, Edward. "Youth Liberation and Military Conscription". Peace Chronicle. Peace & Justice Studies Assoc. Summer 2021. 16 August 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 January 2022.
- "Youthful Indiscretions" Arxiv surəti 27 yanvar 2016 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 27 yanvar 2016 at the Wayback Machine. kingsreview.co.uk. Retrieved on 11 September 2015.
- Friend, Tad. "Why Ageism Never Gets Old". The New Yorker. 13 November 2017. ISSN 0028-792X. 22 March 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 November 2017.
- Lauter And Howe (1971) Conspiracy of the Young. Meridian Press.
- De Martelaer, K.; De Knop, P.; Theeboom, M.; Van Heddegem, L. "The UN Convention as a Basis for Elaborating Rights of Children in Sport". Journal of Leisurability. 27 (2). 2000: 3–10.
- (n.d.) Youth Liberation Arxiv surəti 13 fevral 2007 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 13 fevral 2007 at the Wayback Machine Z magazine.
- Lyon, P.; Pollard, D. "Perceptions of the older employee: is anything really changing?". Personnel Review. 26 (4). 1997: 245–257 [249]. doi:10.1108/00483489710172051.
- Fletcher, A. (2006) Washington Youth Voice Handbook. CommonAction.
- Iversen, T.N.; Larsen, L.; Solem, P.E. "A conceptual analysis of ageism". Nordic Psychology. 61 (3). 2009: 4–22. doi:10.1027/1901-2276.61.3.4.
- Branch, L., Harris, D. & Palmore, E.B. (2005) Encyclopaedia of Ageism. Haworth Press. ISBN
- Levy, B. R. "Eradication of Ageism requires addressing the enemy within". The Gerontologist. 41 (5). 2001: 578–579. doi:10.1093/geront/41.5.578. PMID 11574700.
- Nelson, T.D., redaktorAgeism: Stereotyping and Prejudice against Older Persons. MIT Press. 2002. ISBN .
- ; Lee J. Jussim; Clark R. McCauley, redaktorlar Stereotype Accuracy: Toward Appreciating Group Differences. American Psychological Association. September 1995. ISBN .
- roscigno, vincent j. "ageism in the american workplace". Contexts. 9 (1). 2010: 16–21. doi:10.1525/ctx.2010.9.1.16. ISSN 1536-5042. JSTOR 41960075 – JSTOR vasitəsilə.
- Posthuma, R. A.; Campion, M. A. "Age stereotyping in the workplace: Common stereotypes, moderators, and future research directions". Journal of Management. 35. 2009: 158–188. doi:10.1177/0149206308318617.
- Berger, Kathleen Stassen. Invitation to the Life Span, Second Edition. New York: Worth Publishers. 2014.
- Hess, Thomas M.; Auman, Corinne; Colcombe, Stanley J.; Rahhal, Tamara A. "The Impact of Stereotype Threat on Age Differences in Memory Performance". The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 58 (1). 2003: 3–11. doi:10.1093/geronb/58.1.P3. PMID 12496296.
- Ganley, Colleen M; Mingle, Leigh A; Ryan, Allison M; Ryan, Katherine; Vasilyeva, Marina; Perry, Michelle. "An examination of stereotype threat effects on girls' mathematics performance". Developmental Psychology. 49 (10). 2013: 1886–97. doi:10.1037/a0031412. PMID 23356523.
- Chan, Wayne; McCrae, Robert R; De Fruyt, Filip; Jussim, Lee; ; De Bolle, Marleen; Costa, Paul T; Sutin, Angelina R; Realo, Anu; Allik, Jüri; Nakazato, Katsuharu; Shimonaka, Yoshiko; Hřebíčková, Martina; Graf, Sylvie; Yik, Michelle; Brunner-Sciarra, Marina; De Figueroa, Nora Leibovich; Schmidt, Vanina; Ahn, Chang-kyu; Ahn, Hyun-nie; Aguilar-Vafaie, Maria E; Siuta, Jerzy; Szmigielska, Barbara; Cain, Thomas R; Crawford, Jarret T; Mastor, Khairul Anwar; Rolland, Jean-Pierre; Nansubuga, Florence; Miramontez, Daniel R; və b. "Stereotypes of age differences in personality traits: Universal and accurate?". Journal of Personality and Social Psychology. 103 (6). 2012: 1050–1066. doi:10.1037/a0029712. PMC 3514646. PMID 23088227.
- Karlsson, Carl-Johan. "What Sweden's Covid failure tells us about ageism". Knowable Magazine. 7 July 2021. doi:10.1146/knowable-070621-1. 25 January 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 December 2021.
- Apt, Carol; Farley Hurlbert, David. "The sexual attitudes, behavior, and relationships of women with histrionic personality disorder". Journal of Sex & Marital Therapy. 20 (2). 1994: 125–134. doi:10.1080/00926239408403423. PMID 8035469.
- Loretto, W.; Duncan, C.; White, P.J. "Ageism and employment: Controversies, ambiguities, and younger people's perceptions" (PDF). Ageing & Society. 20 (3). 2000: 279–302. doi:10.1017/s0144686x00007741. hdl:20.500.11820/739c5d63-cf2c-4a79-a0c6-ed1664b4689f. 16 August 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 18 August 2019.
- Posthuma, Richard A.; Wagstaff, María Fernanda; Campion, Michael A. Age Stereotypes and Workplace Age Discrimination: A Framework for Future Research // Borman, Walter C.; Hedge, Jerry W. (redaktorlar ). The Oxford Handbook of Work and Aging. 2012. 298–312. doi:10.1093/oxfordhb/9780195385052.001.0001. ISBN . 16 August 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 November 2017.
Ədəbiyyat
- Macnicol, John. Age Discrimination: An Historical and Contemporary Analysis. Cambridge, England: Cambridge University. 2006. ISBN . OCLC 61176543.
- Nelson, Todd D. Ageism: Stereotyping and Prejudice Against Older Persons. Cambridge, MA: MIT Press. 2002. ISBN . OCLC 47863229.
- Nelson, T. D. "Ageism: Prejudice against our feared future self". Journal of Social Issues. 61 (2). 2005: 207–221. doi:10.1111/j.1540-4560.2005.00402.x.
- Nelson, T. D. (2015). Ageism. In T. D. Nelson (Ed.), Handbook of Prejudice, Stereotyping, and Discrimination (2nd Ed.). New York: Psychology Press.
- Palmore, Erdman; Laurence Branch; Diana Harris, redaktorlar Encyclopedia of Ageism. Binghamton, NY: Haworth Pastoral Press: Haworth Reference Press. 2005. ISBN . OCLC 55801014.
- Prokurat S., Fabisiak J., Age Management as a Tool for the Demographic Decline in the 21st Century: An Overview of its Characteristics, Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 8/2012, pp. 83–96.
- Thompson, Neil. Anti-Discriminatory Practice (4th). Basingstoke, England; New York, NY: Palgrave Macmillan. 2006. ISBN . OCLC 62302620.
Xarici keçidlər
- 2005 issue of the Journal of Social Issues Thematic journal issue devoted to empirical and theoretical research on Ageism.
- Ageism – Discrimination Against Age A Knol examining Ageism and social attitudes against different age groups.
- Age Discrimination at Work: Wellpoint/Blue Cross
- Age discrimination laws by the BBC
- Age discrimination statistics for the UK, Europe and the world
- Ageing at work EU-OSHA
- Ageism: Stereotyping and Prejudice Against Older Persons Edited scholarly volume of the latest research and theory on Ageism.
- Old Lesbians Organizing for Change
- Yechezkel, Rachel; Ayalon, Liat. "Social Workers' Attitudes towards Intimate Partner Abuse in Younger vs. Older Women". Journal of Family Violence. 28 (4). 2013: 381–391. doi:10.1007/s10896-013-9506-0.
- USA Today article examining old and young CEOs about the ages of John McCain and Barack Obama
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yas diskriminasiyasi ve ya eycizm ing Ageism ferdlere yaslarina gore qeyri beraber munasibet gosterilmesi onlara qarsi ayri seckilik edilmesi demekdir Bu fenomen hem genc hem de yasli insanlara qarsi bas vere biler En cox rast gelinen hallar is yerlerinde yas mehdudiyyetlerinin tetbiqi ise qebul zamani genc ve ya yasli namizedlerin redd edilmesi ve ya onlarin pesekar potensiallarinin duzgun qiymetlendirilmemesidir Bu yanasma cemiyyetde beraber huquqlar prinsipine ziddir ve insanlarin sexsi ve pesekar inkisafina mane olur Yas diskriminasiyasinin tesiri ferdlerin psixoloji veziyyetine ve sosial heyatina ciddi zerbe vurur Ise qebul olunmaqda cetinlik ceken gencler ozlerini deyersiz hiss ede biler tecrubeli isciler ise yaslarina gore kenarlasdirildiqda onlarin pesekar bacariqlari ve tecrubesi unudulmus kimi gorunur Bele hallar hem de teskilatlar ucun menfi neticelere sebeb ola biler cunki muxtelif yas qruplarindan olan iscilerin emekdasligi daha balansli ve yaradici is muhiti yaradir Yas diskriminasiyasinin qarsisini almaq ucun qanunvericilik seviyyesinde tedbirler gorulmelidir Bir cox olkelerde emek qanunlarinda yasa gore ayri seckiliyi qadagan eden maddeler movcuddur Lakin bununla yanasi cemiyyetde maariflendirme isleri aparilmali insanlarda yas ferqliliyinin deyerini anlamaq ucun yeni yanasmalar formalasdirilmalidir Her bir ferdin bacariqlari ve tohfeleri yasindan asili olmayaraq deyerlendirilmelidir ki hem ferdler hem de cemiyyet bundan faydalansin TerminEycizm termini ilk defe 1969 cu ilde amerikali hekim ve gerontoloq terefinden teqdim edilmisdir Batler bu termini yasa esaslanan ayri seckilik ve stereotipleri tesvir etmek ucun yaratmisdir O eycizmi irqcilik ve seksizmle muqayise ederek yasli insanlara qarsi sosial munasibetdeki ayri seckiliyi vurgulamaga calismisdir Batlere gore eycizm yalniz yaslilara qarsi neqativ munasibetle mehdudlasmir hem de genclere qarsi movcud olan stereotipleri ve neqativ yanasmalari ehate edir Bu konsepsiya ilk defe yasli insanlarin tibbi ve sosial sahelerde uzlesdiyi problemleri diqqet merkezine cekmek ucun istifade olunmusdur Eycizm termini ortaya cixdiqdan sonra muxtelif elmi tedqiqatlarin ve ictimai kampaniyalarin movzusu oldu Bu tedqiqatlar yas ayri seckiliyinin is yerlerinde sehiyyede mediada ve diger sahelerde nece tezahur etdiyini gosterdi 1970 ci illerden baslayaraq eycizm anlayisi hem akademik hem de ictimai diskursda genis sekilde muzakire edilmeye basladi Terminin yaranmasi yasli insanlarin huquqlarinin mudafiesine ve onlarin cemiyyetde daha feal sekilde inteqrasiyasina yonelmis qlobal herekata tekan verdi Bu eyni zamanda muxtelif yas qruplarinin beraber huquqlarini temin etmek meqsedile beynelxalq seviyyede qanunlarin qebul edilmesine de tesir gosterdi Eycizm ve anti eycizmEycizm ve anti eycizm bir birine zidd anlayislardir Eycizm yasa esaslanan ayri seckiliyi stereotipleri ve neqativ munasibeti ifade edir Bu esasen yasli ve ya genc insanlara qarsi neqativ yanasma onlarin bacariqlarinin ve deyerlerinin duzgun qiymetlendirilmemesi seklinde tezahur edir Anti eycizm ise bu cur diskriminasiyaya qarsi mubarize aparmagi yas ferqliliyini qebul etmeyi ve muxtelif yas qruplarini deyerli gormeyi tesviq edir Anti eycizm yanasmasi hem huquqi hem de sosial seviyyede tedbirleri ehtiva edir ve meqsedi yasa gore ayri seckiliyi aradan qaldirmaq butun yas qruplarinin cemiyyetde beraber istirakini temin etmekdir Bu yanasmalarin muqayisesi gosterir ki eycizm cemiyyetde berabersizliye sebeb olur anti eycizm ise hem ferdlerin hem de cemiyyetin inkisafina tohfe verir Eycizm tesiriEycizm cemiyyetde hem ferdlere hem de umumi sosial munasibetlere menfi tesir gosterir Yas diskriminasiyasina meruz qalan insanlar xususile yaslilar ozlerini cemiyyetden tecrid olunmus hiss ede bilirler Onlarin ozlerine inami azalir bu da psixoloji saglamliqlarina menfi tesir edir Eycizm yasli insanlarin is yerlerinde sehiyyede ve ya sosial heyatda ozlerini lazimsiz hiss etmesine getirib cixara biler Bu cur munasibet hem de yaslilarin pesekar bilik ve tecrubelerinden cemiyyetin faydalanma imkanini mehdudlasdirir neticede iqtisadi ve sosial potensial zeifleyir Gencler de eycizmle uzlese biler xususile tecrubesizlikle elaqedar onlarin bacariqlari lazimsiz hesab edildikde ve ya pesekar inkisaflarina engeller toredildikde Eycizmin tesiri yalniz ferdlerle mehdudlasmir cemiyyetin inkisafina da menfi tesir edir Muxtelif yas qruplarindan olan insanlarin emekdasliq etmesi daha yaradici ve balansli neticelere sebeb olur Lakin eycizm bu emekdasligi zeifledir ve yas qruplari arasinda ucurum yaradir Bu nesillerarasi anlasmazliga ve sosial inteqrasiyanin pozulmasina sebeb ola biler Eycizm hem de sehiyye sisteminde problemlere yol acir cunki yasli insanlarin tibbi ehtiyaclari bezen diqqetden kenarda qalir ve ya qeyri adekvat sekilde temin edilir Bu tesirlerin aradan qaldirilmasi ucun cemiyyetde yas stereotipleri ile mubarize aparmaq ve her yas qrupuna deyer vermek medeniyyeti formalasdirilmalidir NovleriEycizmin bir nece novu movcuddur ve onlar ferqli kontekstlerde ozunu gostere biler Ferdi eycizm sexsi munasibetlerde ve davranislarda yasa esaslanan ayri seckilikdir meselen yaslilarin bacariqlarini kiciltmek ve ya gencleri tecrubesiz hesab etmek Teskilati eycizm ise is yerlerinde sehiyye ve tehsil sahelerinde yasa gore ayri seckilik siyasetleri ve praktikalardir meselen mueyyen yas qrupuna mehdudiyyet qoymaq Medeni eycizm cemiyyetin umumi deyerlerinde ve mediada yas stereotiplerinin teblig olunmasi ile baglidir meselen yasli insanlarin zeif ve ya passiv gosterilmesi Bu novlerin her biri cemiyyetde berabersizliye yol acir ve her yas qrupunun potensialindan tam istifade etmeye mane olur Istinadlar Ageism and Aging www achca org Istifade tarixi 2023 02 18 Weir Kirsten Ageism is one of the last socially acceptable prejudices Psychologists are working to change that Monitor on Psychology American Psychological Association March 1 2023 Jan 28 2024 tarixinde arxivlesdirilib Riddiough Christine Ageism is real It s time we fought it Democratic Socialists of America August 22 2020 Jul 8 2023 tarixinde arxivlesdirilib Butler R N Age ism Another form of bigotry The Gerontologist 9 4 1969 243 246 doi 10 1093 geront 9 4 part 1 243 PMID 5366225 Maddox G L 1987 The Encyclopedia of aging p 284 New York Springer Pub Co Wilkinson J and Ferraro K Thirty Years of Ageism Research In Nelson T ed Ageism Stereotyping and Prejudice Against Older Persons Massachusetts Institute of Technology 2002 Shelley Ettinger The Bottom Rung PDF FPS A Magazine of Young People s Liberation Ann Arbor MI Youth Liberation Press 54 Growing Up Gay September 1976 8 16 August 2024 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 16 January 2022 Techera Philip NURS 3325 Module 1 Discussion Ageism NursingPaperSlayers ingilis 13 January 2022 29 September 2022 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 September 2022 Discrimination Against Youth Voice freechild org 7 January 2016 26 June 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 May 2018 Hasbrouck Edward Youth Liberation and Military Conscription Peace Chronicle Peace amp Justice Studies Assoc Summer 2021 16 August 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 January 2022 Youthful Indiscretions Arxiv sureti 27 yanvar 2016 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 27 yanvar 2016 at the Wayback Machine kingsreview co uk Retrieved on 11 September 2015 Friend Tad Why Ageism Never Gets Old The New Yorker 13 November 2017 ISSN 0028 792X 22 March 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 November 2017 Lauter And Howe 1971 Conspiracy of the Young Meridian Press De Martelaer K De Knop P Theeboom M Van Heddegem L The UN Convention as a Basis for Elaborating Rights of Children in Sport Journal of Leisurability 27 2 2000 3 10 n d Youth Liberation Arxiv sureti 13 fevral 2007 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 13 fevral 2007 at the Wayback Machine Z magazine Lyon P Pollard D Perceptions of the older employee is anything really changing Personnel Review 26 4 1997 245 257 249 doi 10 1108 00483489710172051 Fletcher A 2006 Washington Youth Voice Handbook CommonAction Iversen T N Larsen L Solem P E A conceptual analysis of ageism Nordic Psychology 61 3 2009 4 22 doi 10 1027 1901 2276 61 3 4 Branch L Harris D amp Palmore E B 2005 Encyclopaedia of Ageism Haworth Press ISBN 0 7890 1890 X Levy B R Eradication of Ageism requires addressing the enemy within The Gerontologist 41 5 2001 578 579 doi 10 1093 geront 41 5 578 PMID 11574700 Nelson T D redaktorAgeism Stereotyping and Prejudice against Older Persons MIT Press 2002 ISBN 978 0 262 64057 2 Lee J Jussim Clark R McCauley redaktorlar Stereotype Accuracy Toward Appreciating Group Differences American Psychological Association September 1995 ISBN 978 1 55798 307 7 roscigno vincent j ageism in the american workplace Contexts 9 1 2010 16 21 doi 10 1525 ctx 2010 9 1 16 ISSN 1536 5042 JSTOR 41960075 JSTOR vasitesile Posthuma R A Campion M A Age stereotyping in the workplace Common stereotypes moderators and future research directions Journal of Management 35 2009 158 188 doi 10 1177 0149206308318617 Berger Kathleen Stassen Invitation to the Life Span Second Edition New York Worth Publishers 2014 Hess Thomas M Auman Corinne Colcombe Stanley J Rahhal Tamara A The Impact of Stereotype Threat on Age Differences in Memory Performance The Journals of Gerontology Series B Psychological Sciences and Social Sciences 58 1 2003 3 11 doi 10 1093 geronb 58 1 P3 PMID 12496296 Ganley Colleen M Mingle Leigh A Ryan Allison M Ryan Katherine Vasilyeva Marina Perry Michelle An examination of stereotype threat effects on girls mathematics performance Developmental Psychology 49 10 2013 1886 97 doi 10 1037 a0031412 PMID 23356523 Chan Wayne McCrae Robert R De Fruyt Filip Jussim Lee De Bolle Marleen Costa Paul T Sutin Angelina R Realo Anu Allik Juri Nakazato Katsuharu Shimonaka Yoshiko Hrebickova Martina Graf Sylvie Yik Michelle Brunner Sciarra Marina De Figueroa Nora Leibovich Schmidt Vanina Ahn Chang kyu Ahn Hyun nie Aguilar Vafaie Maria E Siuta Jerzy Szmigielska Barbara Cain Thomas R Crawford Jarret T Mastor Khairul Anwar Rolland Jean Pierre Nansubuga Florence Miramontez Daniel R ve b Stereotypes of age differences in personality traits Universal and accurate Journal of Personality and Social Psychology 103 6 2012 1050 1066 doi 10 1037 a0029712 PMC 3514646 PMID 23088227 Karlsson Carl Johan What Sweden s Covid failure tells us about ageism Knowable Magazine 7 July 2021 doi 10 1146 knowable 070621 1 25 January 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 December 2021 Apt Carol Farley Hurlbert David The sexual attitudes behavior and relationships of women with histrionic personality disorder Journal of Sex amp Marital Therapy 20 2 1994 125 134 doi 10 1080 00926239408403423 PMID 8035469 Loretto W Duncan C White P J Ageism and employment Controversies ambiguities and younger people s perceptions PDF Ageing amp Society 20 3 2000 279 302 doi 10 1017 s0144686x00007741 hdl 20 500 11820 739c5d63 cf2c 4a79 a0c6 ed1664b4689f 16 August 2024 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 18 August 2019 Posthuma Richard A Wagstaff Maria Fernanda Campion Michael A Age Stereotypes and Workplace Age Discrimination A Framework for Future Research Borman Walter C Hedge Jerry W redaktorlar The Oxford Handbook of Work and Aging 2012 298 312 doi 10 1093 oxfordhb 9780195385052 001 0001 ISBN 978 0 19 538505 2 16 August 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 29 November 2017 EdebiyyatMacnicol John Age Discrimination An Historical and Contemporary Analysis Cambridge England Cambridge University 2006 ISBN 978 0 521 84777 3 OCLC 61176543 Nelson Todd D Ageism Stereotyping and Prejudice Against Older Persons Cambridge MA MIT Press 2002 ISBN 978 0 262 14077 5 OCLC 47863229 Nelson T D Ageism Prejudice against our feared future self Journal of Social Issues 61 2 2005 207 221 doi 10 1111 j 1540 4560 2005 00402 x Nelson T D 2015 Ageism In T D Nelson Ed Handbook of Prejudice Stereotyping and Discrimination 2nd Ed New York Psychology Press Palmore Erdman Laurence Branch Diana Harris redaktorlar Encyclopedia of Ageism Binghamton NY Haworth Pastoral Press Haworth Reference Press 2005 ISBN 978 0 7890 1889 2 OCLC 55801014 Prokurat S Fabisiak J Age Management as a Tool for the Demographic Decline in the 21st Century An Overview of its Characteristics Journal of Entrepreneurship Management and Innovation 8 2012 pp 83 96 Thompson Neil Anti Discriminatory Practice 4th Basingstoke England New York NY Palgrave Macmillan 2006 ISBN 978 1 4039 2160 4 OCLC 62302620 Xarici kecidler2005 issue of the Journal of Social Issues Thematic journal issue devoted to empirical and theoretical research on Ageism Ageism Discrimination Against Age A Knol examining Ageism and social attitudes against different age groups Age Discrimination at Work Wellpoint Blue Cross Age discrimination laws by the BBC Age discrimination statistics for the UK Europe and the world Ageing at work EU OSHA Ageism Stereotyping and Prejudice Against Older Persons Edited scholarly volume of the latest research and theory on Ageism Old Lesbians Organizing for Change Yechezkel Rachel Ayalon Liat Social Workers Attitudes towards Intimate Partner Abuse in Younger vs Older Women Journal of Family Violence 28 4 2013 381 391 doi 10 1007 s10896 013 9506 0 USA Today article examining old and young CEOs about the ages of John McCain and Barack Obama