fbpx
Wikipedia

Çaun körfəzi

Çaun körfəziÇukotka Muxtar Dairəsi ərazisində yerləşən körfəz. Şərqi Sibir dənizinin şərqində yerləşir. İnzibati cəhətdən Rusiyanın Çukot Muxtar Dairəsinin Çaun rayonu ərazisində yerləşir.

Çaun körfəzi
çuk. Чаан
Ümumi məlumatlar
Tip Körfəz
Dərin yeri 31 m
Yerləşməsi
69° şm. e. 170° ş. u.
Ölkə Rusiya Rusiya
Akvatoriyası
Çaun körfəzi
Çaun körfəzi
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sahilində mühüm Arktika limanı olan Pevek limanı yerləşir. Həmcinin qəsəbə hava limanına sahibdir. Qış ayları Pevekdən Baranixaya yol gedir.

Tarixi məlumat

Körfəz 1646-ci ildə İsa Neçaev tərəfindən təşkil edilən rus ekspedisiyası zamanı kəşf edilmişdir. 1762-ci ildə Çaun buxtasını Nikita Pavloviç Şalaurov ziyarət edir və körfəzin xəritəsini tərtib edir. Körfəzin adı yukagirlərdən götürülmüşdür. Yukagirlərdə olan Çovan sözündən götürülmüş mənası «dəniz»-dir.

Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri

Körfəz dənizlə üç böğazla birləşir: Kiçik Çaun boğazı (Ayon adasının qərbində), Srednı (Ayon adası ilə Böyük Routan adası arasında) və Pevek (Böyük Routan adasımın şərqi). Şərqdən Şelaqski burnu ilə əhatələnir. Qərb sahilləri hamar şərq sahilləri isə hisbətən hündürdür.Körfəzin uzunluğu 150 km, eni 100 km, dərinliyi isə 20 metri keçmir. Boğazlarda isə dərinlik 31 metri keçmir.

Yayda dəniz axınları şimal enliklərindən gətirdiyi buzları körfəzin girəcəyində toplaylır. Burada Lionski buz massivini əmələ gətirir.

Körfəzə çoxlu sayda kiçik çaylar yökülür: Pootaypıvaam, Mlelıın, Teyukuul, İçuveem, Palyavazan, Çaun, Puçeveem, Levyuveem, Kremyanka, Ittıkulveem, Emıkkıvyan, Rakvazan və d. çaylar. İçuveem sisteminə Orta İçuveem və Kaatır çayları daxildir. Sahilində yerləşən burunlar:Qorbatıy, Naqlyonqın, Turırıv, Mlelıın. Körfəzdə yerləşən adalar:Mosey, Ayon, Routan adaları (Kiçik Routan və Böyük Routan). Çaun, Pevek və Srednıy boğazları ilə Şərqi Sibir dənizi ilə birləşir. Pevek boğazı Routan adaları ilə Pevek yarımadası arasında yerləşir. Uzunluğu 14 km, eni 4 km, orta dərinlik 14–25 m, ən dayaz yeri 31 metr təşkil edir. Kiçik Çaun boğazı isə dayaz boğazdır. Boğazın qərbində Mosey adası, şərqində isə kiçik adalar vardır. Sahilləri dayazdır, lilli və qumsal burunlarla zəgindir. Qışda ərazidən Pevek-Ayron yolu keçir. Dərinliyi 6 m-dir

Təbiətin qorunması

Körefəzin şərq və cənub sahilləri köçəri quşlarla dolur. Burada ağ qaz, tundura ququşu, cəhrəyı qağayı kimi quşları görmək mümkündür. Bu ərazilər «Çaunskaya Quba» adlı təbiət qoruğu elan edilmişdir.

Antropoloji təsir

Körfəzin şimal-şərq hissəsində insanın antropogen təsiri hiss edilir. Ekosistem təmizlənməyən tullantıların təsirinə məruz qalır.

İstinadlar

  1. Мельников А. В. Географические названия Дальнего Востока России: Топонимический словарь — Благовещенск: Интерра-Плюс (Interra+), 2009. — 55 с.
  2. ООПТ «Чаунская губа»

çaun, körfəzi, çukotka, muxtar, dairəsi, ərazisində, yerləşən, körfəz, şərqi, sibir, dənizinin, şərqində, yerləşir, inzibati, cəhətdən, rusiyanın, çukot, muxtar, dairəsinin, çaun, rayonu, ərazisində, yerləşir, çuk, Чаанümumi, məlumatlartip, körfəzdərin, yeri, . Caun korfezi Cukotka Muxtar Dairesi erazisinde yerlesen korfez Serqi Sibir denizinin serqinde yerlesir Inzibati cehetden Rusiyanin Cukot Muxtar Dairesinin Caun rayonu erazisinde yerlesir Caun korfezicuk ChaanUmumi melumatlarTip KorfezDerin yeri 31 mYerlesmesi69 sm e 170 s u Olke Rusiya RusiyaAkvatoriyasi Serqi Sibir deniziCaun korfeziCaun korfezi Vikianbarda elaqeli mediafayllarSahilinde muhum Arktika limani olan Pevek limani yerlesir Hemcinin qesebe hava limanina sahibdir Qis aylari Pevekden Baranixaya yol gedir Mundericat 1 Tarixi melumat 2 Fiziki cografi xususiyyetleri 3 Tebietin qorunmasi 4 Antropoloji tesir 5 IstinadlarTarixi melumat RedakteKorfez 1646 ci ilde Isa Necaev terefinden teskil edilen rus ekspedisiyasi zamani kesf edilmisdir 1762 ci ilde Caun buxtasini Nikita Pavlovic Salaurov ziyaret edir ve korfezin xeritesini tertib edir Korfezin adi yukagirlerden goturulmusdur Yukagirlerde olan Covan sozunden goturulmus menasi deniz dir 1 Fiziki cografi xususiyyetleri RedakteKorfez denizle uc bogazla birlesir Kicik Caun bogazi Ayon adasinin qerbinde Sredni Ayon adasi ile Boyuk Routan adasi arasinda ve Pevek Boyuk Routan adasimin serqi Serqden Selaqski burnu ile ehatelenir Qerb sahilleri hamar serq sahilleri ise hisbeten hundurdur Korfezin uzunlugu 150 km eni 100 km derinliyi ise 20 metri kecmir Bogazlarda ise derinlik 31 metri kecmir Yayda deniz axinlari simal enliklerinden getirdiyi buzlari korfezin gireceyinde toplaylir Burada Lionski buz massivini emele getirir Korfeze coxlu sayda kicik caylar yokulur Pootaypivaam Mleliin Teyukuul Icuveem Palyavazan Caun Puceveem Levyuveem Kremyanka Ittikulveem Emikkivyan Rakvazan ve d caylar Icuveem sistemine Orta Icuveem ve Kaatir caylari daxildir Sahilinde yerlesen burunlar Qorbatiy Naqlyonqin Tuririv Mleliin Korfezde yerlesen adalar Mosey Ayon Routan adalari Kicik Routan ve Boyuk Routan Caun Pevek ve Sredniy bogazlari ile Serqi Sibir denizi ile birlesir Pevek bogazi Routan adalari ile Pevek yarimadasi arasinda yerlesir Uzunlugu 14 km eni 4 km orta derinlik 14 25 m en dayaz yeri 31 metr teskil edir Kicik Caun bogazi ise dayaz bogazdir Bogazin qerbinde Mosey adasi serqinde ise kicik adalar vardir Sahilleri dayazdir lilli ve qumsal burunlarla zegindir Qisda eraziden Pevek Ayron yolu kecir Derinliyi 6 m dirTebietin qorunmasi RedakteKorefezin serq ve cenub sahilleri koceri quslarla dolur Burada ag qaz tundura ququsu cehreyi qagayi kimi quslari gormek mumkundur Bu eraziler Caunskaya Quba 2 adli tebiet qorugu elan edilmisdir Antropoloji tesir RedakteKorfezin simal serq hissesinde insanin antropogen tesiri hiss edilir Ekosistem temizlenmeyen tullantilarin tesirine meruz qalir Istinadlar Redakte Melnikov A V Geograficheskie nazvaniya Dalnego Vostoka Rossii Toponimicheskij slovar Blagoveshensk Interra Plyus Interra 2009 55 s OOPT Chaunskaya guba Menbe https az wikipedia org w index php title Caun korfezi amp oldid 4937041, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.