Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çantellər — Nepalda xalq.
Çantellərin sayı təqribən 16 min nəfərdir, onların əksəriyyəti ölkənin qərbində yaşayırlar. Sin-Tibet dil ailəsinin mərkəzi qrupuna aid çantelkura dilində danışırlar. Çantellər arasında Nepali dili də geniş yayılmışdır. Dindarları buddistdir. İki qrupa bölünürlər. Şərqi Çantellər Dhaulagiri dağ silsiləsində, Myaqdi distriktində ("8 min dağ ölkəsi") Myaqdi-Khola və Rauqhat-Khola çayları vadisində yaşayırlar..
Şifahi rəvayətlərə görə Çantellər qərbdən köçüb gəlmişlər. Rəsmi sənədlərdə və siyahıyaalmalarda çox vaxt maqarlar kimi qeyd olunurlar, belə ki, Böyük Britaniya və Hindistan ordusunda xidmət zamanı özlərini qəsdən yaxşı əsgər adını qazanmış şimali maqarların bölməsinə aid edirdilər.
Əsas məşğuliyyətləri
Hələ XX əsrin əvvəllərində əsas məşğuliyyətləri mis hasilatı idi və zəruri malları misin mübadiləsi vasitəsilə əldə edirdilər. Tədricən maqarlardan mənimsənilmiş terraslarda yerləşən dəmyə əkin torpaqlarında xış əkinçiliyinə keçmişlər. Kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan Çantellər qarğıdalı, arpa, buğda, qarabaşaq, tərəvəz, nadir hallarda və çətənə (satış üçün) becərir, kartof və düyünü alırdılar. Çantellər arasında maldarlıq (qaramal və davar, nadir hallarda kəl) inkişaf etmişdir. Mal-qaranı kəndlərin ətrafında, biçilmiş sahələrdə və uzaqlarda yerləşən otlaqlarda otarırlar (hər 6–8 həftədən sonra mal-qara yeni yerlərə sürülür). Varlı Çantellərin 100 baş və daha çox mal-qaradan ibarət naxırı olur. Yığıcılıq da yayılmışdır.
Etnoqrafik xüsusiyyətləri
Qərbi Çantellərin məskunlaşdıqları kəndlər pərakəndə, şərqi Çantellərin məskunlaşdıqları kəndlər isə yığcam formadadır. Hər bir küçədə toplantı yeri və iş mərkəzi olan daşla döşənmiş meydançalar yerləşir. Keçmişdə bambuk və ya samandan damları olan birmərtəbəli daş evlər tikilirdi. Əkinçiliyə keçdikdən sonra şimali maqarların evlərinə oxşar şifer damı və verandası olan ikimərtəbəli daş evlər tikməyə başladılar. Pəncərəsi olan yuxarı mərtəbə anbar kimi istifadə olunur, işıq düşməyən aşağı mərtəbədə isə mətbəx (açıq ocaqla) və yaşayış otaqları yerləşir. Soyuq havalarda burada mal-qara da saxlanılır. Yayda evlərin yanında və otlaqlarda mal-qara üçün bambuk həsirlərdən müvəqqəti sığınacaqlar quraşdırırlar. Geyimləri maqarların paltarlarına oxşardır. Yeməkləri əkinçilik və yığıcılıq məhsullarından, həmçinin ətdən bişirilir. İnək və camış südündən əridilmiş yağ — qhiu hazırlanır. Sosial strukturları öyrənilməmişdir.
Din
Yerli allahlara (Bhuli, Bara və Siddha), iblislərin və ölülərin ruhuna inanc qorunub saxlanılmışdır. Şamanizm və cadugərlik də yayılmışdır.
Mənbə
- Miller R. A. Rev.: Chantyal Dictionary and Texts by M. Noonan; R. P. Bhulanja; J. M. Chhantyal; Wm. Pagliuca. Journal of the American Oriental Society Vol. 120, No. 4, 2000, pp. 640–642.
- Народы и религии мира / Глав. ред. . М.: Большая Российская Энциклопедия, 1999.
İstinadlar
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 5-ci cild: Brüssel – Çimli-podzol torpaqlar (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2014. səh. 447. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Canteller Nepalda xalq Nepalda cantellere mexsus ev Cantellerin sayi teqriben 16 min neferdir onlarin ekseriyyeti olkenin qerbinde yasayirlar Sin Tibet dil ailesinin merkezi qrupuna aid cantelkura dilinde danisirlar Canteller arasinda Nepali dili de genis yayilmisdir Dindarlari buddistdir Iki qrupa bolunurler Serqi Canteller Dhaulagiri dag silsilesinde Myaqdi distriktinde 8 min dag olkesi Myaqdi Khola ve Rauqhat Khola caylari vadisinde yasayirlar Sifahi revayetlere gore Canteller qerbden kocub gelmisler Resmi senedlerde ve siyahiyaalmalarda cox vaxt maqarlar kimi qeyd olunurlar bele ki Boyuk Britaniya ve Hindistan ordusunda xidmet zamani ozlerini qesden yaxsi esger adini qazanmis simali maqarlarin bolmesine aid edirdiler Esas mesguliyyetleriHele XX esrin evvellerinde esas mesguliyyetleri mis hasilati idi ve zeruri mallari misin mubadilesi vasitesile elde edirdiler Tedricen maqarlardan menimsenilmis terraslarda yerlesen demye ekin torpaqlarinda xis ekinciliyine kecmisler Kend teserrufati ile mesgul olan Canteller qargidali arpa bugda qarabasaq terevez nadir hallarda ve cetene satis ucun becerir kartof ve duyunu alirdilar Canteller arasinda maldarliq qaramal ve davar nadir hallarda kel inkisaf etmisdir Mal qarani kendlerin etrafinda bicilmis sahelerde ve uzaqlarda yerlesen otlaqlarda otarirlar her 6 8 hefteden sonra mal qara yeni yerlere surulur Varli Cantellerin 100 bas ve daha cox mal qaradan ibaret naxiri olur Yigiciliq da yayilmisdir Etnoqrafik xususiyyetleriQerbi Cantellerin meskunlasdiqlari kendler perakende serqi Cantellerin meskunlasdiqlari kendler ise yigcam formadadir Her bir kucede toplanti yeri ve is merkezi olan dasla dosenmis meydancalar yerlesir Kecmisde bambuk ve ya samandan damlari olan birmertebeli das evler tikilirdi Ekinciliye kecdikden sonra simali maqarlarin evlerine oxsar sifer dami ve verandasi olan ikimertebeli das evler tikmeye basladilar Penceresi olan yuxari mertebe anbar kimi istifade olunur isiq dusmeyen asagi mertebede ise metbex aciq ocaqla ve yasayis otaqlari yerlesir Soyuq havalarda burada mal qara da saxlanilir Yayda evlerin yaninda ve otlaqlarda mal qara ucun bambuk hesirlerden muveqqeti siginacaqlar qurasdirirlar Geyimleri maqarlarin paltarlarina oxsardir Yemekleri ekincilik ve yigiciliq mehsullarindan hemcinin etden bisirilir Inek ve camis sudunden eridilmis yag qhiu hazirlanir Sosial strukturlari oyrenilmemisdir DinYerli allahlara Bhuli Bara ve Siddha iblislerin ve olulerin ruhuna inanc qorunub saxlanilmisdir Samanizm ve cadugerlik de yayilmisdir MenbeMiller R A Rev Chantyal Dictionary and Texts by M Noonan R P Bhulanja J M Chhantyal Wm Pagliuca Journal of the American Oriental Society Vol 120 No 4 2000 pp 640 642 Narody i religii mira Glav red M Bolshaya Rossijskaya Enciklopediya 1999 IstinadlarAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 5 ci cild Brussel Cimli podzol torpaqlar 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2014 seh 447 ISBN 978 9952 441 10 9