Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Fərhad və Şirin — 1910-cu ildə Aleksandr Oqenezaşvili və Mirzə Cəlal Yusifzadə tərəfindən Nizami Gəncəvinin "Xosrov və Şirin" poeması əsasında yazılmış və ilk dəfə 6 mart 1911-ci ildə Bakıda səhnələşdirilmiş Azərbaycandilli operadır.
| Fərhad və Şirin | |
|---|---|
| Bəstəkar | Aleksandr Oqenezaşvili və Mirzə Cəlal Yusifzadə |
| Librettoçu | Mirzə Cəlal Yusifzadə |
| Dili | Azərbaycan dili |
| Süjet | Nizami Gəncəvinin "Xosrov və Şirin" poeması üzrə |
| Janr | Dram |
| Yaradılma tarixi | 1910 |
| Premyera | 6 mart 1911 Bakı |
Tarixi
Opera 1910-cu ildə Mirzə Cəlal Yusifzadə və tarzən Aleksandr Oqenezaşvili tərəfindən yazılmışdır. Operanın librettosunda Nizami Gəncəvinin "Xosrov və Şirin" poeması əsasında çox qısa şəkildə Fərhadın macərası verilib.
Tarzən Aleksandr Oqenezaşvili operanın musiqi partiturasının direksion üsulda hazırlanmasında müəyyən işlər görmüşdür. 1911-ci il martın 6-da Mirzə Cəlal Yusifzadənin "Fərhad və Şirin" operası tamaşaçılara göstərilmişdir.
Məzmun
Operanın librettosu Mirzə Cəlal Yusifzadə tərəfindən "Mərhum Şeyx Nizaminin asari-nəzmiyyəsindən intixab və təlxis olunmuş bir hekayəyi aşiqanə əsəri" adı ilə yazılmış və 31 səhiəlik kitabça şəklində nəşr edilmişdir.
Opera miladi 550-ci ildə Sasani hökmdarı Hörmüzün Xosrov adlı bir oğlunun doğulması, böyüməsi, məktəbdə necə tərbiyə və təhsil alması ilə başlayır. Xosrov böyüyüb ərsəyə çatdıqdan sonra nədimi və məhrəmi olan Şapur ona Qafqazdan, Dərbənddən, Ərmənzəmindən söz açır. Həmin ərazilərin hökmdarı olan Məhinbanudan, onun gözəllər-gözəli olan vəliəhdi Şirindən danışır. Şapur Şirinin camalını elə gözəl və hərtərəfli təsvir edir ki, şahzadə Xosrov ona qaibanə aşiq olur. Şapuru Məhinbanunun hüzuruna elçi göndərir. Şapurun köməyi ilə, Şirin və Xosrov görüşürlər.
Nizaminin əsərinə istinadla yazılmış librettoda Hörmüzün vəfatı, Bəhramın üsyanı, Xosrov və Bəhramın vuruşmaları ötəri verilir. Xosrovun Ruma gedib Məryəmlə evlənməsi, qaynatasının yardımı ilə yenidən Sasani taxt-tacını əldə etməsi, Şirinin Ərmənzəmindən Qəsri Şirinə gəlməsi yığcam şəkildə təsvir edilir.
Operada əsas hadisələr Şirinin Qəsri Şirinə gəlməsi və Fərhadla görüşməsi ilə başlayır. Şirinin Qəsri Şirində yaşadığı zaman təzə südə olan ehtiyacı, Fərhadın bu işi öhdəsinə götürməsi, nəhayət arxın qazılması ilə təzə südün birbaşa qəsrə gəlib çıxması da ixtisarla təsvir edilir.
Operada Xosrov və Fərhadın görüşü və sual-cavab səhnəsi qısa verilir. Xosrov Bisütunu yaracağı təqdirdə Şirini Fərhada verəcəyini vəd edir.
Cəlal Yusifzadənin yazdığı librettoda da Şirinlə Fərhad dağda görüşürlər. Yusifzadə operada Fərhadın ölümü hadisəsini eyniylə Nizaminin poemasındakı kimi təsvir edir. Şirin Fərhada yas saxlayır və bununla da opera bitir.
İstinadlar
- Opera haqqında 2022-08-14 at the Wayback Machine, azerbaijans.com
- Azərbaycan operaları 2015-04-05 at the Wayback Machine, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi
- Sarabski, Hüseynqulu. Köhnə Bakı (az.). Bakı: Qanun nəşriyyatı. 2019. 126.
- Cəlal Yusifzadə — Mərhum Şeyx Nizaminin asari-nəzmiyyəsindən intixab və təlxis olunmuş bir hekayəyi aşiqanə əsəri, Orucov qardaşları nəşriyyatı, Bakı, 1911
- Q. Beqdeli-Şərq ədəbiyyatında Xosrov və Şirin mövzusu, Bakı, Elm, 1970, səh 341–344
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Ferhad ve Sirin Bu adin diger istifade formalari ucun bax Xosrov ve Sirin deqiqlesdirme Ferhad ve Sirin 1910 cu ilde Aleksandr Oqenezasvili ve Mirze Celal Yusifzade terefinden Nizami Gencevinin Xosrov ve Sirin poemasi esasinda yazilmis ve ilk defe 6 mart 1911 ci ilde Bakida sehnelesdirilmis Azerbaycandilli operadir Ferhad ve SirinBestekar Aleksandr Oqenezasvili ve Mirze Celal YusifzadeLibrettocu Mirze Celal YusifzadeDili Azerbaycan diliSujet Nizami Gencevinin Xosrov ve Sirin poemasi uzreJanr DramYaradilma tarixi 1910Premyera 6 mart 1911 BakiTarixiOpera 1910 cu ilde Mirze Celal Yusifzade ve tarzen Aleksandr Oqenezasvili terefinden yazilmisdir Operanin librettosunda Nizami Gencevinin Xosrov ve Sirin poemasi esasinda cox qisa sekilde Ferhadin macerasi verilib Tarzen Aleksandr Oqenezasvili operanin musiqi partiturasinin direksion usulda hazirlanmasinda mueyyen isler gormusdur 1911 ci il martin 6 da Mirze Celal Yusifzadenin Ferhad ve Sirin operasi tamasacilara gosterilmisdir MezmunOperanin librettosu Mirze Celal Yusifzade terefinden Merhum Seyx Nizaminin asari nezmiyyesinden intixab ve telxis olunmus bir hekayeyi asiqane eseri adi ile yazilmis ve 31 sehielik kitabca seklinde nesr edilmisdir Opera miladi 550 ci ilde Sasani hokmdari Hormuzun Xosrov adli bir oglunun dogulmasi boyumesi mektebde nece terbiye ve tehsil almasi ile baslayir Xosrov boyuyub erseye catdiqdan sonra nedimi ve mehremi olan Sapur ona Qafqazdan Derbendden Ermenzeminden soz acir Hemin erazilerin hokmdari olan Mehinbanudan onun gozeller gozeli olan veliehdi Sirinden danisir Sapur Sirinin camalini ele gozel ve herterefli tesvir edir ki sahzade Xosrov ona qaibane asiq olur Sapuru Mehinbanunun huzuruna elci gonderir Sapurun komeyi ile Sirin ve Xosrov gorusurler Nizaminin eserine istinadla yazilmis librettoda Hormuzun vefati Behramin usyani Xosrov ve Behramin vurusmalari oteri verilir Xosrovun Ruma gedib Meryemle evlenmesi qaynatasinin yardimi ile yeniden Sasani taxt tacini elde etmesi Sirinin Ermenzeminden Qesri Sirine gelmesi yigcam sekilde tesvir edilir Operada esas hadiseler Sirinin Qesri Sirine gelmesi ve Ferhadla gorusmesi ile baslayir Sirinin Qesri Sirinde yasadigi zaman teze sude olan ehtiyaci Ferhadin bu isi ohdesine goturmesi nehayet arxin qazilmasi ile teze sudun birbasa qesre gelib cixmasi da ixtisarla tesvir edilir Operada Xosrov ve Ferhadin gorusu ve sual cavab sehnesi qisa verilir Xosrov Bisutunu yaracagi teqdirde Sirini Ferhada vereceyini ved edir Celal Yusifzadenin yazdigi librettoda da Sirinle Ferhad dagda gorusurler Yusifzade operada Ferhadin olumu hadisesini eyniyle Nizaminin poemasindaki kimi tesvir edir Sirin Ferhada yas saxlayir ve bununla da opera bitir IstinadlarOpera haqqinda 2022 08 14 at the Wayback Machine azerbaijans com Azerbaycan operalari 2015 04 05 at the Wayback Machine Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi Sarabski Huseynqulu Kohne Baki az Baki Qanun nesriyyati 2019 126 Celal Yusifzade Merhum Seyx Nizaminin asari nezmiyyesinden intixab ve telxis olunmus bir hekayeyi asiqane eseri Orucov qardaslari nesriyyati Baki 1911 Q Beqdeli Serq edebiyyatinda Xosrov ve Sirin movzusu Baki Elm 1970 seh 341 344Hemcinin baxXosrov ve Sirin Nizami Azerbaycanda opera