Diktema — (lat. dico, dixi, dictum – "deyirəm, bildirirəm") dil seqmentlərinin aşağı səviyyəsinin vahidləri kimi bir və ya bir neçə cümlədən formalaşan elementar situasiya-tematik mətn vahidi.
Yaradılış tarixi
| ]Diktem konsepsiyası 20-ci əsrin ortalarında Cenevrə məktəbindən Ferdinand de Saussure tərəfindən təsvir edilən dilin kommunikativ vahidləri haqqında elmi müzakirə ilə əlaqədar olaraq Mark Blok, həmçinin professor Aleksandr Smirnitski tərəfindən irəli sürülmüşdür. Professor Blox öz növbəsində diqqətdən kənarda qalan dil vahidlərinin səviyyəsini, yəni fonem və morfemin səviyyələrini nəzərdən keçirdi və ona "sərhədləri bulanıq olan strukturların üçüncü inteqral səviyyəsini" - sintaksisi əlavə etdi. Beləliklə, Dionisiy Traks tərəfindən morfologiya və Apolloniy Diskol tərəfindən sintaksis yaradıldıqdan sonra dikteme izolyasiyası qrammatika tarixində daha bir əsas mərhələni təmsil edir.
Struktur
| ]Düzgün genişlənmiş monoloq yazılı mətndə diktem adətən abzasla, dialoq nitqində isə diktem adətən replika ilə təmsil olunur. Diktemdə linqvistik ifadənin inteqrativ vahidi kimi dörd əsas funksional əhəmiyyətli cəhət fərqləndirilir: adlandırma, predikasiya, tematikləşdirmə və stilizasiya.
Həmçinin bax
| ]Notes
| ]- "Блох М. Я. Диктема в уровневой структуре языка // Вопросы языкознания. — М., 2000". 2 yanvar 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 yanvar 2018.
- Ленская И. С. Проблема невербализованного содержания текста // Проблемы вербальной коммуникации и представления знаний. — Иркутск, 1998.
İstinadlar
| ]wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Diktema lat dico dixi dictum deyirem bildirirem dil seqmentlerinin asagi seviyyesinin vahidleri kimi bir ve ya bir nece cumleden formalasan elementar situasiya tematik metn vahidi Yaradilis tarixi span Diktem konsepsiyasi 20 ci esrin ortalarinda Cenevre mektebinden Ferdinand de Saussure terefinden tesvir edilen dilin kommunikativ vahidleri haqqinda elmi muzakire ile elaqedar olaraq Mark Blok hemcinin professor Aleksandr Smirnitski terefinden ireli surulmusdur Professor Blox oz novbesinde diqqetden kenarda qalan dil vahidlerinin seviyyesini yeni fonem ve morfemin seviyyelerini nezerden kecirdi ve ona serhedleri bulaniq olan strukturlarin ucuncu inteqral seviyyesini sintaksisi elave etdi Belelikle Dionisiy Traks terefinden morfologiya ve Apolloniy Diskol terefinden sintaksis yaradildiqdan sonra dikteme izolyasiyasi qrammatika tarixinde daha bir esas merheleni temsil edir Struktur span Duzgun genislenmis monoloq yazili metnde diktem adeten abzasla dialoq nitqinde ise diktem adeten replika ile temsil olunur Diktemde linqvistik ifadenin inteqrativ vahidi kimi dord esas funksional ehemiyyetli cehet ferqlendirilir adlandirma predikasiya tematiklesdirme ve stilizasiya Hemcinin bax span Morfologiya SintaksisNotes span Bloh M Ya Diktema v urovnevoj strukture yazyka Voprosy yazykoznaniya M 2000 2 yanvar 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 yanvar 2018 Lenskaya I S Problema neverbalizovannogo soderzhaniya teksta Problemy verbalnoj kommunikacii i predstavleniya znanij Irkutsk 1998 Istinadlar span Kateqoriya Qrammatika
