Bu məqalənin cavab vermədiyinə dair şübhələr var. |
| Çingiz Yurtçu Şahtaxtinski | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1898 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 4 fevral 1961 (62–63 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
Çingiz Yurtçu Şahtaxtinski (türk. Cengiz Yurtçu; 1898, Şahtaxtı, Naxçıvan qəzası – 4 fevral 1961, İstanbul) — Azərbaycanəsilli Türkiyə hərbiçisi.
Həyatı
| ]Çingiz bəy 1898-ci ildə Naxçıvanda — Şərur mahalının (indiki Kəngərli rayonu) Şahtaxtı kəndində anadan olub. Onun atası Əliqulu ağa Rusiya ordusunun mayoru olmuşdu. Ordudan əlil kimi istefaya buraxıldıqdan sonra ulu əcdadlarının çox sevib öyündüyü Şahtaxtı kəndində yaşayırdı. Əliqulu ağanın atası Hacı Vəli ağa nəinki Naxçıvan və İrəvanda, hətta o vaxtlar Qafqazın mərkəzi sayılan Tiflisdə çox tanınan bir zadəgan olub. "Kavkaz" qəzetində (1856-cı il) Qafqazın baş komandanı general-adyutant Muravyovun həmin ilin 6 iyulunda verdiyi bir əmrdə Hacı Vəli ağa Hacı İsa Sultan oğlunun "İgidliyə görə" qızıl medalla təltif olması haqda məlumatı da tapa bildik. Hətta, onun Rusiya ordusunda daşıdığı vəzifənin adı da göstərilib: müsəlmanlardan ibarət olan atlı süvari polkunun naibi, yəni ki, komandiri. Qeyd edək ki, bu polkun hamısı Naxçıvan Kəngərliləri idilər.
Belə bir babanın ailəsində böyüyən və tərbiyə alan Çingiz bəy ilk təhsilini Naxçıvandakı rus-tatar (azərbaycanlı) məktəbində almışdı. Hələlik tapdığımız arxiv sənədlərinə əsasən Əliqulu ağanın İlyas ağa (o da Türkiyədə yaşayıb), İsmayıl ağa və Məmmədhüseyn ağa adlı oğlanlarının olmasını bilirik. Bunlar Çingiz bəyin doğma qardaşlarıdır. Burada bir haşiyə çıxmağı vacib bilirik. Mirzə Cəlil Məmmədquluzadənin həyat yoldaşı Həmidə xanımın "Xatirələri"ndə yazılıb ki, Heydər ağa Kəngərli mayor Əliqulu ağanın Nazlı xanımdan (sonralar Mirzə Cəlilin arvadı olub) olan oğludur. Yox, bu yanlışdır. Çünki Heydər ağanın tariximiz üçün çox qiymətli olan arxiv işi bizdədir. Oradakı tərcümeyi-halında Heydər ağa yazır ki, mənim atam Heydər ağa Hacı Vəli ağa Şahtaxtinskinin oğludur. Onun atası Heydər ağanın da Qarsda polis işlədiyi zaman tərtib edilən işini tapdıq. Gənc ata oğlu dünyaya gəlməmiş faciəli həlak olduğundan onun adını oğluna qoyublar. O vaxtkı qaydaya görə dul qalmış gənc ananı, yəni Nazlı xanımı (əsil adı Zeynəbağa xanım Kəngərlidir) mayor Əliqulu ağaya alıblar. Sonralar ərindən ayrılan Nazlı xanım oğlunu da özü ilə bərabər atası Şəfi ağanın evinə aparıb. Yəqin ki, arxiv sənədlərindən xəbərsiz olan Həmidə xanım səhvən Heydər ağanı mayor Əliqulu ağanın oğlu bilib. Bakıda çap edilən kitablarda Heydər ağanın Şahtaxtinski soyadını heç vaxt yazmırlar. Axı, uzun illər Moskvada yaşayan Heydər ağa bütün sənədlərdə öz familiyasını fəxrlə "Şahtaxtinski" kimi yazıb. Arxiv sənədləri çox həqiqətləri üzə çıxarır.
Çingiz bəy 1961-ci il 4 fevralda İstanbulda vəfat edib və Qaracaəhməd məzarlığında torpağa tapşırılıb.
Ailəsi
| ]- Babası Hacı Vəli ağa Şahtaxtinski - I İsa Sultan Şahtaxtinskinin oğlu. "Kavkaz" qəzetində (1856-cı il) Qafqazın baş komandanı general-adyutant Muravyovun həmin ilin 6 iyulunda verdiyi bir əmrdə Hacı Vəli ağa Hacı İsa Sultan oğlunun "İgidliyə görə" qızıl medalla təltif olması haqda məlumat var. Rusiyada müsəlmanlardan ibarət olan atlı süvari polkunun naibi, yəni ki, komandiri olmuşdur.
- Atası Əliqulu ağa Hacı Vəli ağa oğlu Şahtaxtinski Rusiya ordusunun mayoru olmuşdur. Əliqulu ağanın İlyas ağa (o da Türkiyədə yaşayıb), İsmayıl ağa və Məmmədhüseyn ağa adlı oğulları olub. Bunlar Çingiz Yurtçu Şahtaxtinski bəyin doğma qardaşlarıdır.
Həmçinin bax
| ]İstinadlar
| ]- Əhməd, Dilqəm. "Türk ordusunda xidmət etmiş azərbaycanlılar". Teleqraf İnformasiya Agentliyi. 26 iyun 2025. 2 iyul 2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 iyul 2025.
- Quliyev, Musa. "İstiqlal savaşı qazisi Çingiz Yurtçu Şahtaxtinski kimdir?". 525-ci qəzet. 14 mart 2009. 11 iyun 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 iyun 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Bu meqalenin ensiklopedik teleblere cavab vermediyine dair subheler var Lutfen ensiklopedikliyi tesdiq etmek ucun meqalenin movzusuna uygun terefsiz etibarli menbeler elave edin Eger bele menbeler gosterilmezse meqale birlesdirile kocurule yonlendirile ve ya siline biler Cingiz Yurtcu SahtaxtinskiSexsi melumatlarDogum tarixi 1898 1898 Dogum yeri Sahtaxti Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 4 fevral 1961 1961 02 04 62 63 yasinda Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeDefn yeri Qaracaehmed qebiristanligiVetendasligi Turkiye Cingiz Yurtcu Sahtaxtinski turk Cengiz Yurtcu 1898 Sahtaxti Naxcivan qezasi 4 fevral 1961 Istanbul Azerbaycanesilli Turkiye herbicisi Heyati span Cingiz bey 1898 ci ilde Naxcivanda Serur mahalinin indiki Kengerli rayonu Sahtaxti kendinde anadan olub Onun atasi Eliqulu aga Rusiya ordusunun mayoru olmusdu Ordudan elil kimi istefaya buraxildiqdan sonra ulu ecdadlarinin cox sevib oyunduyu Sahtaxti kendinde yasayirdi Eliqulu aganin atasi Haci Veli aga neinki Naxcivan ve Irevanda hetta o vaxtlar Qafqazin merkezi sayilan Tiflisde cox taninan bir zadegan olub Kavkaz qezetinde 1856 ci il Qafqazin bas komandani general adyutant Muravyovun hemin ilin 6 iyulunda verdiyi bir emrde Haci Veli aga Haci Isa Sultan oglunun Igidliye gore qizil medalla teltif olmasi haqda melumati da tapa bildik Hetta onun Rusiya ordusunda dasidigi vezifenin adi da gosterilib muselmanlardan ibaret olan atli suvari polkunun naibi yeni ki komandiri Qeyd edek ki bu polkun hamisi Naxcivan Kengerlileri idiler Bele bir babanin ailesinde boyuyen ve terbiye alan Cingiz bey ilk tehsilini Naxcivandaki rus tatar azerbaycanli mektebinde almisdi Helelik tapdigimiz arxiv senedlerine esasen Eliqulu aganin Ilyas aga o da Turkiyede yasayib Ismayil aga ve Memmedhuseyn aga adli oglanlarinin olmasini bilirik Bunlar Cingiz beyin dogma qardaslaridir Burada bir hasiye cixmagi vacib bilirik Mirze Celil Memmedquluzadenin heyat yoldasi Hemide xanimin Xatireleri nde yazilib ki Heyder aga Kengerli mayor Eliqulu aganin Nazli xanimdan sonralar Mirze Celilin arvadi olub olan ogludur Yox bu yanlisdir Cunki Heyder aganin tariximiz ucun cox qiymetli olan arxiv isi bizdedir Oradaki tercumeyi halinda Heyder aga yazir ki menim atam Heyder aga Haci Veli aga Sahtaxtinskinin ogludur Onun atasi Heyder aganin da Qarsda polis islediyi zaman tertib edilen isini tapdiq Genc ata oglu dunyaya gelmemis facieli helak oldugundan onun adini ogluna qoyublar O vaxtki qaydaya gore dul qalmis genc anani yeni Nazli xanimi esil adi Zeynebaga xanim Kengerlidir mayor Eliqulu agaya aliblar Sonralar erinden ayrilan Nazli xanim oglunu da ozu ile beraber atasi Sefi aganin evine aparib Yeqin ki arxiv senedlerinden xebersiz olan Hemide xanim sehven Heyder agani mayor Eliqulu aganin oglu bilib Bakida cap edilen kitablarda Heyder aganin Sahtaxtinski soyadini hec vaxt yazmirlar Axi uzun iller Moskvada yasayan Heyder aga butun senedlerde oz familiyasini fexrle Sahtaxtinski kimi yazib Arxiv senedleri cox heqiqetleri uze cixarir Cingiz bey 1961 ci il 4 fevralda Istanbulda vefat edib ve Qaracaehmed mezarliginda torpaga tapsirilib Ailesi span Babasi Haci Veli aga Sahtaxtinski I Isa Sultan Sahtaxtinskinin oglu Kavkaz qezetinde 1856 ci il Qafqazin bas komandani general adyutant Muravyovun hemin ilin 6 iyulunda verdiyi bir emrde Haci Veli aga Haci Isa Sultan oglunun Igidliye gore qizil medalla teltif olmasi haqda melumat var Rusiyada muselmanlardan ibaret olan atli suvari polkunun naibi yeni ki komandiri olmusdur Atasi Eliqulu aga Haci Veli aga oglu Sahtaxtinski Rusiya ordusunun mayoru olmusdur Eliqulu aganin Ilyas aga o da Turkiyede yasayib Ismayil aga ve Memmedhuseyn aga adli ogullari olub Bunlar Cingiz Yurtcu Sahtaxtinski beyin dogma qardaslaridir Hemcinin bax span SahtaxtinskilerIstinadlar span Ehmed Dilqem Turk ordusunda xidmet etmis azerbaycanlilar Teleqraf Informasiya Agentliyi 26 iyun 2025 2 iyul 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2 iyul 2025 Quliyev Musa Istiqlal savasi qazisi Cingiz Yurtcu Sahtaxtinski kimdir 525 ci qezet 14 mart 2009 11 iyun 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 iyun 2021 Kateqoriyalar 1898 ci ilde dogulanlarSahtaxtida dogulanlar4 fevralda vefat edenler1961 ci ilde vefat edenlerIstanbulda vefat edenlerQaracaehmed qebiristanliginda defn olunanlarElifba sirasina gore herbi xadimlerSahtaxtinskilerTurkiye azerbaycanlilariAzerbaycanli siyasi muhacirlerAzerbaycan herbcileriAzerbaycanli herbcilerGizli kateqoriyalar Cagirilan sablonun tekrar arqumentlerinden istifade eden sehifelerVikipediya Ensiklopediklik teleblerine uygun olmayan meqaleler
