| Mara Buneva | |
|---|---|
| |
| Doğum tarixi | 1902 |
| Vəfat tarixi | 14 yanvar 1928 (25–26 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | inqilabçı |
Mara Buneva (1902 – 14 yanvar 1928, Skopye) ― makedoniya bolqarı olan inqilabçı, üzvü. O, keçmiş komandiri və Yuqoslaviyanın Skopye vilayətinin məmuru olan qətlə yetirmiş, özünü isə silahla sinəsindən vuraraq intihar etmiş və bir neçə saat sonra xəstəxanada ölmüşdür.
Buneva bu gün əsasən Bolqarıstanda qəhrəman, Şimali Makedoniyada isə mübahisəli bir kimi qəbul edilir. Onun ölümü hər il Skopye, Vardarda özünü güllələdiyi yerdə anılır.
Bioqrafiya
| ]Buneva 1902-ci ildə o dövrdə Osmanlı imperiyasının Kosovo vilayətinin (indiki Şimali Makedoniya) ərazisi olan şəhərində anadan olub. Onun ailəsi əslən kəndindəndir. Balkan müharibələrindən (1912–1913) sonra Serbiyanın Cənubi Serbiya adlı vilayətinə çevrilən 1915–1918-ci illərdə Bolqarıstanın işğalı altında idi. Bu dövrdə Bunevanın atası Nikola Bunev Tetovonun meri idi və Buneva Skopye qızlar liseyində oxuyurdu.
Buneva 1919-cu ildə Bolqarıstana köçdü. O burada Sofiya Universitetində təhsil aldı və bir Bolqarıstan zabiti ilə evləndi. O, 1926-cı ildə boşanmış və Buneva Bolqarıstan zabiti olan qardaşı Borisin təsiri ilə (DMİT) qoşulmuşdur. Buneva daha sonra DMİT-nin rəhbəri birbaşa göstərişi ilə gələcək terror aktlarını həyata keçirmək üçün Sofiyada təlim keçib. O, 1927-ci ildə Yuqoslaviyaya qayıtmış və sui-qəsd missiyası ilə Skopyedə mağaza açmışdır.
Buneva burada Skopye vilayətinin serb qubernatorunun hüquq müşaviri Velimir Preliçlə tanış ola bilib. Preliç Makedoniya Gənclərinin Gizli İnqilab Təşkilatının üzvləri olan yerli gənc tələbələrin həbsində mühüm rol oynamış şəxs idi. Təşkilat 1927-ci ilin mayında hakimiyyət tərəfindən aşkar edilmiş və rəhbərləri həbs edilmişdi. Skopyedə onların 20-nə qarşı keçirilmiş məhkəmə prosesində onların əksəriyyəti dekabrda uzunmüddətli həbs cəzasına məhkum edilmişdi. Nəticə olaraq, DMİT Preliçin edam edilməsini əmr etmişdi. 1928-ci il yanvarın 13-də təyin olunmuş vaxtda Buneva nahara gedərkən Periçin qarşısını kəsmiş, onu güllələmiş, daha sonra isə özü intihar etmişdir. Ertəsi gün Serbiya polisi Bunevanın cəsədini naməlum yerdə basdırıb. Preliç isə bir neçə gün sonra xəstəxanada dünyasını dəyişib və Skopyedə dəfn edilib.
İrsi
| ]Onun hərəkəti Bolqarıstan və Avropada, həmçinin Amerikadakı Makedoniya bolqarı mühacirlər arasında əks-səda verib. xanımlar üçün nəzərdə tutulmuş ilk köməkçi şöbəsi 1928-ci ildə Torontoda yaradılmışdır və Mara Bunevanın adını daşıyır. Bolqarıstanda Buneva Makedoniyanın azadlığı uğrunda həyatını itirmiş şəhid kimi qəbul edilir. Bu gün Sofiya və Blaqoyevqradda küçələr onun adını daşıyır. tərəfindən Antarktidadakı bir nöqtə onun şərəfinə "Buneva nöqtəsi" adlandırılıb. İkinci Dünya müharibəsi zamanı Bolqarıstan Vardar Makedoniyasını ilhaq etmiş və Mara Bunevanın öldüyü yerə xatirə lövhəsi vurulmuşdur. Lakin bu abidə sonradan Yuqoslaviyadakı kommunist höküməti tərəfindən dağıdılıb.
2000-ci illərin əvvəlindən etibarən, demək olar ki, hər il onun öldüyü gündə Şimali Makedoniya və Bolqarıstandan olan bolqarlar qeyri-qanuni yollarla onun şərəfinə yeni xatirə lövhələri quraşdırırlar. Bununla belə, bu plitələr tez bir zamanda çıxarılır və ya məhv edilir. 2007-ci ilin yanvarında bu tədbirlər Skopyedə münaqişə ilə başa çatmışdır. Makedoniyanın keçmiş baş naziri Lyubço Georgievski iddia edir ki, Bunevaya qarşı olmaq tarixdən kifayət qədər məlumatlı olmamaq və serb şovinizmini müdafiə etmək deməkdir. Bolqarıstan rəsmilərinin sözlərinə görə, Skopyedə təkrarlanan insidentlər orada davam edən anti-bolqar kampaniyasının bir hissəsidir.
Bunevanın xatirəsi Skopyenin rəsmi orqanları tərəfindən yad edilməmişdir. Bununla belə, 2010-cu illərdə Makeniyanın bəzi millətçi birlikləri Bunevanı etnik makedon qəhrəman elan edərək, onun bolqarlar tərəfindən mənimsənildiyini iddia etmişdir. Onlar tərəfindən hətta 2015-ci ildə Bunevanın vəfat etdiyi yerə makedon dilində xatirə lövhəsi də qoyulmuşdur. Tarixin bu cür ifadəsi tarixi keçmişin yanlış təfsirinin nümunələrindən biridir. 2011-ci ildə Skopyedə açılmış Makedoniya Mübarizə Muzeyində Bunevanın mum fiquru qoyulmuşdur. Makedoniyalı tarixçilərin fikrincə, onun kimi mübahisəli bir şəxsiyyətlərin mum fiqurunun yerləşdirilməsi muzey ziyarətçiləri arasında sadəcə çaşqınlıq yaradır. 16 yanvar 2024-cü ildə Skopyedəki Bolqarıstan Mədəniyyət və İnformasiya Mərkəzində onun haqqında "Qisasçı" (2023) adlı film nümayiş etdirilib.
İstinadlar
| ]- Nationalism, Margaret H. Lamb, Heinemann Educational Books, 1975, p. 31.
- Encyclopedia of Motherhood, Volume 1, Andrea O'Reilly, SAGE, 2010, ISBN , p. 149. Arxivləşdirilib 2023-04-21 at the Wayback Machine
- "Macedonian Bulgarian Revolutionary Mara Buneva Commemorated with Film Screening in Skopje". Bulgarian News Agency (ingilis). 17 yanvar 2024. 30 aprel 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 aprel 2024.
- "Атентаторката на Прелиќ не живее во меморијата на Македонците. На панихидите доаѓаат тие што се чувствуваат Бугари и ја негираат македонската нација. В. Цветаноски, Утрински вестник. 22.02.2007 г." (makedon). 13 yanvar 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 yanvar 2014.
- "Бугарската окупаторска власт и' оддаде незапаметена почит, Која е контроверзната тетовка што ја слават Бугарите? В. Цветаноски, Утрински вестник. 23.02.2007 г." (makedon). 13 yanvar 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 yanvar 2014.
- Трифуноски, Јован. Полог (serb-xorvat). Београд. 1976. səh. 340.
- Подвигът на Мара Бунева, Цочо Билярски, ИК "Анико", 2010, ISBN , стр. 16.
- Иван Михайлов: отвъд легендите, Том 1, Иван Гаджев, УИ "Св. Климент Охридски", 2007, стр. 787.
- Contested Ethnic Identity: The Case of Macedonian Immigrants in Toronto, 1900–1996, Chris Kostov, Peter Lang, 2010, ISBN , p. 77. Arxivləşdirilib 2023-05-22 at the Wayback Machine
- "Националноосвободителната борба в Македония, 1919–1941 г.", Колектив, ИК "Знание", София, 1998 г., стр.221.
- "Българки стрелят в показни атентати". www.24chasa.bg (bolqar). 11 aprel 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 may 2024.
- Terrorism and the Politics of Social Change: A Durkheimian Analysis, James Dingley, Ashgate Publishing, Ltd., 2013, ISBN , p. 64. Arxivləşdirilib 2023-04-08 at the Wayback Machine
- Бунев, Борис. Кратки бележки из живота на Мара Бунева, 7 август 1936 година, в: Билярски, Цочо. Подвигът на Мара Бунева (съкратено издание), Анико, София, 2010, стр.45.
- Kedourie, Elie. Nationalism. Blackwell Publishing. 1993. 99. ISBN .
- Whose Are You?: Identity and Ethnicity Among the Toronto Macedonians, Peter Vasiliadis, Ams Press Inc, 1989, ISBN , p. 238.
- Buneva Point. SCAR Composite Gazetteer of Antarctica
- Македонска библиотека, Снимки, документи и материали за историята на българите от областта Македония. Паметник на Мара Бунева в Скопие през 1943 г. Arxivləşdirilib 2014-01-16 at the Wayback Machine[ölü keçid]
- "Искршена поставената плоча за Мара Бунева". ВОА (makedon). 13 yanvar 2014. 18 fevral 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2023.
- Historical Dictionary of the Republic of Macedonia, Dimitar Bechev, Scarecrow Press, 2009, ISBN , p. 35. Arxivləşdirilib 2023-05-22 at the Wayback Machine
- Катерина Тосева, „Потрошиха паметника на Мара Бунева", 15.01.2007, News.bg. Arxivləşdirilib 2023-02-22 at the Wayback Machine
- "Georgievski: Pro Serbian ideas and installations are putting the country in danger, Independent Balkan News Agency, 15.01.2014". 16 yanvar 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 yanvar 2014.
- "The Sofia Echo, Mon, Jan. 22. 2007, Anti-Bulgarianism in Macedonia". 16 yanvar 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 yanvar 2014.
- В Скопие отбелязаха годишнина от смъртта на Мара Бунева. Над 600 родолюбиви българи почетоха паметта на Мара Бунева, предаде репортер на БГНЕС. BGNES, 14.01.2023. Arxivləşdirilib 2024-01-19 at the Wayback Machine
- ТМРО: Мара Бунева е Македонка достојна за почит. 14 јануари 2014, МКД.мк. Arxivləşdirilib 2022-09-04 at the Wayback Machine
- Македонците си присвоиха и Мара Бунева. FROG NEWS, 12.01.2015 Arxivləşdirilib 2023-04-08 at the Wayback Machine.
- Лозанка Пейчева и колектив, Конструиране на българско национално културно наследство в чужбина. Paradigma, 2022, ISBN , p. 117.
- Восъчни фигури на Мара Бунева и Ванче Михайлов в Скопие. 18 Юни 2009, Blitz.bg Arxivləşdirilib 2024-01-19 at the Wayback Machine.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Mara BunevaDogum tarixi 1902 1902 Vefat tarixi 14 yanvar 1928 1928 01 14 25 26 yasinda Vefat yeri Skopye Yuqoslaviya kralligiVefat sebebi gulle yarasi d Tehsili Sofiya UniversitetiFealiyyeti inqilabci Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mara Buneva 1902 14 yanvar 1928 Skopye makedoniya bolqari olan inqilabci uzvu O kecmis komandiri ve Yuqoslaviyanin Skopye vilayetinin memuru olan qetle yetirmis ozunu ise silahla sinesinden vuraraq intihar etmis ve bir nece saat sonra xestexanada olmusdur Buneva bu gun esasen Bolqaristanda qehreman Simali Makedoniyada ise mubahiseli bir kimi qebul edilir Onun olumu her il Skopye Vardarda ozunu gullelediyi yerde anilir Bioqrafiya span Buneva 1902 ci ilde o dovrde Osmanli imperiyasinin Kosovo vilayetinin indiki Simali Makedoniya erazisi olan seherinde anadan olub Onun ailesi eslen kendindendir Balkan muharibelerinden 1912 1913 sonra Serbiyanin Cenubi Serbiya adli vilayetine cevrilen 1915 1918 ci illerde Bolqaristanin isgali altinda idi Bu dovrde Bunevanin atasi Nikola Bunev Tetovonun meri idi ve Buneva Skopye qizlar liseyinde oxuyurdu Buneva 1919 cu ilde Bolqaristana kocdu O burada Sofiya Universitetinde tehsil aldi ve bir Bolqaristan zabiti ile evlendi O 1926 ci ilde bosanmis ve Buneva Bolqaristan zabiti olan qardasi Borisin tesiri ile DMIT qosulmusdur Buneva daha sonra DMIT nin rehberi birbasa gosterisi ile gelecek terror aktlarini heyata kecirmek ucun Sofiyada telim kecib O 1927 ci ilde Yuqoslaviyaya qayitmis ve sui qesd missiyasi ile Skopyede magaza acmisdir Buneva burada Skopye vilayetinin serb qubernatorunun huquq musaviri Velimir Prelicle tanis ola bilib Prelic Makedoniya Genclerinin Gizli Inqilab Teskilatinin uzvleri olan yerli genc telebelerin hebsinde muhum rol oynamis sexs idi Teskilat 1927 ci ilin mayinda hakimiyyet terefinden askar edilmis ve rehberleri hebs edilmisdi Skopyede onlarin 20 ne qarsi kecirilmis mehkeme prosesinde onlarin ekseriyyeti dekabrda uzunmuddetli hebs cezasina mehkum edilmisdi Netice olaraq DMIT Prelicin edam edilmesini emr etmisdi 1928 ci il yanvarin 13 de teyin olunmus vaxtda Buneva nahara gederken Pericin qarsisini kesmis onu gullelemis daha sonra ise ozu intihar etmisdir Ertesi gun Serbiya polisi Bunevanin cesedini namelum yerde basdirib Prelic ise bir nece gun sonra xestexanada dunyasini deyisib ve Skopyede defn edilib Irsi span Onun hereketi Bolqaristan ve Avropada hemcinin Amerikadaki Makedoniya bolqari muhacirler arasinda eks seda verib xanimlar ucun nezerde tutulmus ilk komekci sobesi 1928 ci ilde Torontoda yaradilmisdir ve Mara Bunevanin adini dasiyir Bolqaristanda Buneva Makedoniyanin azadligi ugrunda heyatini itirmis sehid kimi qebul edilir Bu gun Sofiya ve Blaqoyevqradda kuceler onun adini dasiyir terefinden Antarktidadaki bir noqte onun serefine Buneva noqtesi adlandirilib Ikinci Dunya muharibesi zamani Bolqaristan Vardar Makedoniyasini ilhaq etmis ve Mara Bunevanin olduyu yere xatire lovhesi vurulmusdur Lakin bu abide sonradan Yuqoslaviyadaki kommunist hokumeti terefinden dagidilib 2000 ci illerin evvelinden etibaren demek olar ki her il onun olduyu gunde Simali Makedoniya ve Bolqaristandan olan bolqarlar qeyri qanuni yollarla onun serefine yeni xatire lovheleri qurasdirirlar Bununla bele bu pliteler tez bir zamanda cixarilir ve ya mehv edilir 2007 ci ilin yanvarinda bu tedbirler Skopyede munaqise ile basa catmisdir Makedoniyanin kecmis bas naziri Lyubco Georgievski iddia edir ki Bunevaya qarsi olmaq tarixden kifayet qeder melumatli olmamaq ve serb sovinizmini mudafie etmek demekdir Bolqaristan resmilerinin sozlerine gore Skopyede tekrarlanan insidentler orada davam eden anti bolqar kampaniyasinin bir hissesidir Bunevanin xatiresi Skopyenin resmi orqanlari terefinden yad edilmemisdir Bununla bele 2010 cu illerde Makeniyanin bezi milletci birlikleri Bunevani etnik makedon qehreman elan ederek onun bolqarlar terefinden menimsenildiyini iddia etmisdir Onlar terefinden hetta 2015 ci ilde Bunevanin vefat etdiyi yere makedon dilinde xatire lovhesi de qoyulmusdur Tarixin bu cur ifadesi tarixi kecmisin yanlis tefsirinin numunelerinden biridir 2011 ci ilde Skopyede acilmis Makedoniya Mubarize Muzeyinde Bunevanin mum fiquru qoyulmusdur Makedoniyali tarixcilerin fikrince onun kimi mubahiseli bir sexsiyyetlerin mum fiqurunun yerlesdirilmesi muzey ziyaretcileri arasinda sadece casqinliq yaradir 16 yanvar 2024 cu ilde Skopyedeki Bolqaristan Medeniyyet ve Informasiya Merkezinde onun haqqinda Qisasci 2023 adli film numayis etdirilib Istinadlar span Nationalism Margaret H Lamb Heinemann Educational Books 1975 p 31 Encyclopedia of Motherhood Volume 1 Andrea O Reilly SAGE 2010 ISBN 1412968461 p 149 Arxivlesdirilib 2023 04 21 at the Wayback Machine Macedonian Bulgarian Revolutionary Mara Buneva Commemorated with Film Screening in Skopje Bulgarian News Agency ingilis 17 yanvar 2024 30 aprel 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 30 aprel 2024 Atentatorkata na Preliќ ne zhivee vo memoriјata na Makedoncite Na panihidite doaѓaat tie shto se chuvstvuvaat Bugari i јa negiraat makedonskata naciјa V Cvetanoski Utrinski vestnik 22 02 2007 g makedon 13 yanvar 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 yanvar 2014 Bugarskata okupatorska vlast i oddade nezapametena pochit Koјa e kontroverznata tetovka shto јa slavat Bugarite V Cvetanoski Utrinski vestnik 23 02 2007 g makedon 13 yanvar 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 yanvar 2014 Trifunoski Јovan Polog serb xorvat Beograd 1976 seh 340 Podvigt na Mara Buneva Cocho Bilyarski IK Aniko 2010 ISBN 9789548247115 str 16 Ivan Mihajlov otvd legendite Tom 1 Ivan Gadzhev UI Sv Kliment Ohridski 2007 str 787 Contested Ethnic Identity The Case of Macedonian Immigrants in Toronto 1900 1996 Chris Kostov Peter Lang 2010 ISBN 3034301960 p 77 Arxivlesdirilib 2023 05 22 at the Wayback Machine Nacionalnoosvoboditelnata borba v Makedoniya 1919 1941 g Kolektiv IK Znanie Sofiya 1998 g str 221 Blgarki strelyat v pokazni atentati www 24chasa bg bolqar 11 aprel 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 may 2024 Terrorism and the Politics of Social Change A Durkheimian Analysis James Dingley Ashgate Publishing Ltd 2013 ISBN 1409499766 p 64 Arxivlesdirilib 2023 04 08 at the Wayback Machine Bunev Boris Kratki belezhki iz zhivota na Mara Buneva 7 avgust 1936 godina v Bilyarski Cocho Podvigt na Mara Buneva skrateno izdanie Aniko Sofiya 2010 str 45 Kedourie Elie Nationalism Blackwell Publishing 1993 99 ISBN 0 631 18885 1 Whose Are You Identity and Ethnicity Among the Toronto Macedonians Peter Vasiliadis Ams Press Inc 1989 ISBN 0404194680 p 238 Buneva Point SCAR Composite Gazetteer of Antarctica Makedonska biblioteka Snimki dokumenti i materiali za istoriyata na blgarite ot oblastta Makedoniya Pametnik na Mara Buneva v Skopie prez 1943 g Arxivlesdirilib 2014 01 16 at the Wayback Machine olu kecid Iskrshena postavenata plocha za Mara Buneva VOA makedon 13 yanvar 2014 18 fevral 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 fevral 2023 Historical Dictionary of the Republic of Macedonia Dimitar Bechev Scarecrow Press 2009 ISBN 0810862956 p 35 Arxivlesdirilib 2023 05 22 at the Wayback Machine Katerina Toseva Potroshiha pametnika na Mara Buneva 15 01 2007 News bg Arxivlesdirilib 2023 02 22 at the Wayback Machine Georgievski Pro Serbian ideas and installations are putting the country in danger Independent Balkan News Agency 15 01 2014 16 yanvar 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 yanvar 2014 The Sofia Echo Mon Jan 22 2007 Anti Bulgarianism in Macedonia 16 yanvar 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 15 yanvar 2014 V Skopie otbelyazaha godishnina ot smrtta na Mara Buneva Nad 600 rodolyubivi blgari pochetoha pametta na Mara Buneva predade reporter na BGNES BGNES 14 01 2023 Arxivlesdirilib 2024 01 19 at the Wayback Machine TMRO Mara Buneva e Makedonka dostoјna za pochit 14 јanuari 2014 MKD mk Arxivlesdirilib 2022 09 04 at the Wayback Machine Makedoncite si prisvoiha i Mara Buneva FROG NEWS 12 01 2015 Arxivlesdirilib 2023 04 08 at the Wayback Machine Lozanka Pejcheva i kolektiv Konstruirane na blgarsko nacionalno kulturno nasledstvo v chuzhbina Paradigma 2022 ISBN 9543264961 p 117 Voschni figuri na Mara Buneva i Vanche Mihajlov v Skopie 18 Yuni 2009 Blitz bg Arxivlesdirilib 2024 01 19 at the Wayback Machine Normativ yoxlamaGND 141733705 ISNI 000000009046727X NKC jx20130415001 VIAF 132108833 WorldCat VIAF 132108833 Kateqoriyalar 1902 ci ilde dogulanlar14 yanvarda vefat edenler1928 ci ilde vefat edenlerSkopyede vefat edenlerSofiya Universitetinin mezunlariBolqaristan inqilabcilariGizli kateqoriya Elifba sirasina gore sexsler
