Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Qırmızı ağcaqayın (lat. Acer rubrum) — bitkilər aləminin sabunağacıçiçəklilər dəstəsinin sabunağacıkimilər fəsiləsinin ağcaqayın cinsinə aid bitki növü.
| Qırmızı ağcaqayın | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Qırmızı ağcaqayın | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Arealı
Vətəni Şimali Amerikadır. Cənubi Avropada və Yaxın Şərqdə mədəni əkin şəraitində becərilir.
Botaniki xarakteristikası
Hündürlüyü 15–18 m-ə çatan, enli, yumru və möhkəm çətirli ağacdır. Yarpaqları üzbəüzdür, 5–7 ədəddir, ucu biz, uzunluğu 8–14 sm-dir. Yarpaqlarının rəngi qırmızıdır, yayda yaşıl, payızda isə sarı rəng alır. Maydan iyuna qədər çiçəkləyir. Açıq sarı rəngli çiçəkləri süpürgə çiçək qrupuna yığılmışdır. Meyvələri uzunluğu 3 sm-dən 5 sm-ə qədər olan qanadcıqlardır. Tоxumlarla, kök zoğları ilə çoхalır.
Ekologiyası
Soyuğa davamlı, işıqsevən, quru, məhsuldar torpaqlarda yaxşı bitən, yarımkölgəyə dözən bitkidir. Əhəngli, turşulu torpaqlarda yaxşı inkişaf edir.
Azərbaycanda yayılması
Respublikanın bir çox rayonlarında təbii və mədəni şəraitdə rast gəlinir.
İstifadəsi
Gözəl dekorativ bitkidir, şose ətrafı ərazilərin yaşıllaşdırılmasında geniş istifadəsi məqsədyönlüdür.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Acer rubrum var. eurubrum Pax
- Acer rubrum subsp. normale Wesm.
- Rufacer rubrum (L.) Small
Heterotipik sinonimləri
- Acer carolinianum Walter
- Acer coccineum F.Michx.
- Acer drummondii Hook. & Arn. ex Nutt.
- Acer fulgens Dippel
- Acer glaucum Marshall
- Acer hypoleucum K.Koch
- Acer microphyllum Pax
- Acer rubrum f. breviramusculum Vict.
- Acer rubrum subsp. carolinianum (Walter) W.Stone
- Acer rubrum f. clausum (Pax) Schwer.
- Acer rubrum var. clausum Pax
- Acer rubrum var. coccineum Aiton
- Acer rubrum var. columnare Rehder
- Acer rubrum f. columnare (Rehder) Schwer.
- Acer rubrum var. drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) Sarg.
- Acer rubrum f. drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) Schwer.
- Acer rubrum subsp. drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) A.E.Murray
- Acer rubrum f. globosum (Rehder) C.K.Schneid.
- Acer rubrum var. globosum Rehder
- Acer rubrum var. intermedium Lodd. ex Loudon
- Acer rubrum var. latifolium Schwer.
- Acer rubrum subsp. microphyllum Wesm.
- Acer rubrum f. microphyllum (Wesm.) Schwer.
- Acer rubrum f. pallidiflorum (K.Koch ex Pax) Fernald
- Acer rubrum var. pallidiflorum K.Koch ex Pax
- Acer rubrum var. pallidum Aiton
- Acer rubrum f. palmatum Schwer.
- Acer rubrum f. pendulum (Van Houtte) Schwer.
- Acer rubrum var. pendulum Lavallée
- Acer rubrum f. rotundata Sarg.
- Acer rubrum var. rubrocarpum Detmers
- Acer rubrum var. sanguineum (Spach) Pax
- Acer rubrum f. sanguineum (Spach) Lavallée
- Acer rubrum f. schlesingeri Sarg. ex Schwer.
- Acer rubrum subsp. semiorbiculatum (Pax) Wesm.
- Acer rubrum f. semiorbiculatum (Pax) Schwer.
- Acer rubrum var. stenocarpum Ashe
- Acer rubrum subsp. tomentosum (Du Tour) Pax
- Acer rubrum var. tomentosum (Du Tour) Tausch
- Acer rubrum f. tomentosum (Du Tour) Voss
- Acer rubrum var. tridens Alph.Wood
- Acer rubrum f. tridens (Alph.Wood) B.Boivin
- Acer rubrum var. trilobum Torr. & A.Gray ex K.Koch
- Acer rubrum var. virginianum Tausch
- Acer rubrum f. viride (Detmers) A.E.Murray
- Acer rubrum var. viride Detmers
- Acer rubrum f. wagneri K.Koch
- Acer sanguineum Spach
- Acer semiorbiculatum Pax
- Acer splendens Dippel in Handb. Laubholzk. 2: 435 (1892)
- Acer stenocarpum Britton
- Acer tomentosum Du Tour
- Acer wagneri Wesm.
- Rufacer carolinianum (Walter) Small
- Rufacer drummondii (Hook. & Arn. ex Nutt.) Small
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1055.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qirmizi agcaqayin lat Acer rubrum bitkiler aleminin sabunagacicicekliler destesinin sabunagacikimiler fesilesinin agcaqayin cinsine aid bitki novu Qirmizi agcaqayinElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad MalvidlerDeste SabunagaciciceklilerFesile SabunagacikimilerYarimfesile Cins AgcaqayinNov Qirmizi agcaqayinBeynelxalq elmi adiAcer rubrum L 1753Sekil axtarisiITIS 28728NCBI 45314EOL 582246ArealiVeteni Simali Amerikadir Cenubi Avropada ve Yaxin Serqde medeni ekin seraitinde becerilir Botaniki xarakteristikasiHundurluyu 15 18 m e catan enli yumru ve mohkem cetirli agacdir Yarpaqlari uzbeuzdur 5 7 ededdir ucu biz uzunlugu 8 14 sm dir Yarpaqlarinin rengi qirmizidir yayda yasil payizda ise sari reng alir Maydan iyuna qeder cicekleyir Aciq sari rengli cicekleri supurge cicek qrupuna yigilmisdir Meyveleri uzunlugu 3 sm den 5 sm e qeder olan qanadciqlardir Toxumlarla kok zoglari ile cohalir EkologiyasiSoyuga davamli isiqseven quru mehsuldar torpaqlarda yaxsi biten yarimkolgeye dozen bitkidir Ehengli tursulu torpaqlarda yaxsi inkisaf edir Azerbaycanda yayilmasiRespublikanin bir cox rayonlarinda tebii ve medeni seraitde rast gelinir IstifadesiGozel dekorativ bitkidir sose etrafi erazilerin yasillasdirilmasinda genis istifadesi meqsedyonludur SinonimleriHomotipik sinonimleri Acer rubrum var eurubrum Pax Acer rubrum subsp normale Wesm Rufacer rubrum L SmallHeterotipik sinonimleri Acer carolinianum Walter Acer coccineum F Michx Acer drummondii Hook amp Arn ex Nutt Acer fulgens Dippel Acer glaucum Marshall Acer hypoleucum K Koch Acer microphyllum Pax Acer rubrum f breviramusculum Vict Acer rubrum subsp carolinianum Walter W Stone Acer rubrum f clausum Pax Schwer Acer rubrum var clausum Pax Acer rubrum var coccineum Aiton Acer rubrum var columnare Rehder Acer rubrum f columnare Rehder Schwer Acer rubrum var drummondii Hook amp Arn ex Nutt Sarg Acer rubrum f drummondii Hook amp Arn ex Nutt Schwer Acer rubrum subsp drummondii Hook amp Arn ex Nutt A E Murray Acer rubrum f globosum Rehder C K Schneid Acer rubrum var globosum Rehder Acer rubrum var intermedium Lodd ex Loudon Acer rubrum var latifolium Schwer Acer rubrum subsp microphyllum Wesm Acer rubrum f microphyllum Wesm Schwer Acer rubrum f pallidiflorum K Koch ex Pax Fernald Acer rubrum var pallidiflorum K Koch ex Pax Acer rubrum var pallidum Aiton Acer rubrum f palmatum Schwer Acer rubrum f pendulum Van Houtte Schwer Acer rubrum var pendulum Lavallee Acer rubrum f rotundata Sarg Acer rubrum var rubrocarpum Detmers Acer rubrum var sanguineum Spach Pax Acer rubrum f sanguineum Spach Lavallee Acer rubrum f schlesingeri Sarg ex Schwer Acer rubrum subsp semiorbiculatum Pax Wesm Acer rubrum f semiorbiculatum Pax Schwer Acer rubrum var stenocarpum Ashe Acer rubrum subsp tomentosum Du Tour Pax Acer rubrum var tomentosum Du Tour Tausch Acer rubrum f tomentosum Du Tour Voss Acer rubrum var tridens Alph Wood Acer rubrum f tridens Alph Wood B Boivin Acer rubrum var trilobum Torr amp A Gray ex K Koch Acer rubrum var virginianum Tausch Acer rubrum f viride Detmers A E Murray Acer rubrum var viride Detmers Acer rubrum f wagneri K Koch Acer sanguineum Spach Acer semiorbiculatum Pax Acer splendens Dippel in Handb Laubholzk 2 435 1892 Acer stenocarpum Britton Acer tomentosum Du Tour Acer wagneri Wesm Rufacer carolinianum Walter Small Rufacer drummondii Hook amp Arn ex Nutt SmallIstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1055 Hemcinin bax