Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Sümbülvari irqa (lat. Amelanchier spicata) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇rqa cinsinə aid bitki növü.
| Sümbülvari irqa | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Sümbülvari irqa | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Cənubi Avropada, Kiçik Asiyada, Şimali Afrikada, Zaqafqaziyada və Krımda təbii yayılmışdır.
Botaniki təsviri
5 metrə çatan hündür ağac və koldur. Gövdədə çətri kül rəngli, bəzən qara, cavan çətirləri sarı-çəhrayı, bəzən ağ, parlaq, açıq xallı olub, köhnə budaqlara görə dəyişir. Tumurcuqları xırda, qırmızımtıl-qonur, uzunsov və iti, zoğa yapışıq, kənarları ağ tükcüklüdür. Yarpaq yarığı çox ensiz, üstə çıxan yarpaq balışlı və 3 izlidir. Özəyi yaşılımtıl, oduncağı seyrək məsaməli, çəhrayı rəngli, bərk və ağırdır. Yarpaqları yumurtavari və ya ellipsvari, uzunluğu 4 sm-dək, kənarları dişlidir. Bünövrəsi yumru və ya bir az ürəkvaridir. Saplağı çılpaq, uzunluğu 2,5 sm-dək, tökülən yalançı zoğludur. Yarpaq ayaları möhkəm, üstü yaşıl, alt tərəfi ağımtıl-yaşıl, keçəli tükcüklüdür. Payızda yarpaqların yaşıl rəngi qırmızımtıl-sarı rəngə çevrilir. Mayda çiçəkləyir. Çiçəkləri 5-8 ədəd, qalxanvari, ağ çiçək qruplarına yığılmışdır. Çiçək saplaqları əvvəlcə keçəli tükcüklü, sonradan çılpaqdır.
Ekologiyası
Dəniz səviyyəsindən 1900 metr hündürlükdə palıd meşələrində, işıqlı ərazilərdə, qayalıqlarda rast gəlinir. Şaxtaya və günəş şualarına davamlıdır. Zəngin torpaqlarda yaxşı bitir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqada, Zaqatala, Balakən meşələrində təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Yaşıllaşdırmada dekorativ bitki kimi becərilir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sumbulvari irqa lat Amelanchier spicata bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin i rqa cinsine aid bitki novu Sumbulvari irqaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins IrqaNov Sumbulvari irqaBeynelxalq elmi adiAmelanchier spicata K Koch 1869Sekil axtarisiITIS 25120NCBI 1143213EOL 231067Tebii yayilmasiCenubi Avropada Kicik Asiyada Simali Afrikada Zaqafqaziyada ve Krimda tebii yayilmisdir Botaniki tesviri5 metre catan hundur agac ve koldur Govdede cetri kul rengli bezen qara cavan cetirleri sari cehrayi bezen ag parlaq aciq xalli olub kohne budaqlara gore deyisir Tumurcuqlari xirda qirmizimtil qonur uzunsov ve iti zoga yapisiq kenarlari ag tukcukludur Yarpaq yarigi cox ensiz uste cixan yarpaq balisli ve 3 izlidir Ozeyi yasilimtil oduncagi seyrek mesameli cehrayi rengli berk ve agirdir Yarpaqlari yumurtavari ve ya ellipsvari uzunlugu 4 sm dek kenarlari dislidir Bunovresi yumru ve ya bir az urekvaridir Saplagi cilpaq uzunlugu 2 5 sm dek tokulen yalanci zogludur Yarpaq ayalari mohkem ustu yasil alt terefi agimtil yasil keceli tukcukludur Payizda yarpaqlarin yasil rengi qirmizimtil sari renge cevrilir Mayda cicekleyir Cicekleri 5 8 eded qalxanvari ag cicek qruplarina yigilmisdir Cicek saplaqlari evvelce keceli tukcuklu sonradan cilpaqdir EkologiyasiDeniz seviyyesinden 1900 metr hundurlukde palid meselerinde isiqli erazilerde qayaliqlarda rast gelinir Saxtaya ve gunes sualarina davamlidir Zengin torpaqlarda yaxsi bitir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqada Zaqatala Balaken meselerinde tebii halda rast gelinir IstifadesiYasillasdirmada dekorativ bitki kimi becerilir IstinadlarHemcinin bax