Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Bu məqalədə artırılmasına ehtiyac var. (dekabr 2023) |
Bu, , çünki hansısa məqalədən bu məqaləyə verilmiş keçid yoxdur. (dekabr 2023) |
Əzvayyarpaq yukka (lat. Yucca aloifolia) — qulançarkimilər fəsiləsinin yukka cinsinə aid bitki növü.
| Əzvayyarpaq yukka | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: ???: Əzvayyarpaq yukka | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Şimali Amerika, Bermud adaları və Yamaykaya qədər təbii halda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Yavaş böyüyür və tədricən hündürlüyü 8 sm olan şarşəkilli kol və ya kiçik ağac formasını alır. Gövdələrinin aşağı hissəsi çılpaqdır. İri bitkilərin oduncaqlı gövdəsi çox şaxələnmiş olur. Budaqların uclarında cod lifli yarpaqların möhkəm rozetləri vardır. Yuxarı hissəsi köhnə yarpaqların qalıqları ilə örtülmüşdür; təpəsində tünd-yaşıl rəngli, sərt, lətli yarpaq topası yerləşir. Yarpaq ayası uzunsov lansetvari, tünd-yaşıl dərili, uzunluğu 40–75 sm, eni 30–40 mm-dir. Yanları xırda dişli, təpəsində uzunluğu 50 mm olan iti tikanları var, kənarları dişli olub, bir iynə ilə qurtarır. Yayda iri bitkilərin rozetindən hündürlüyü 45 sm-ə çatan, qırmızı çalarlı süpürgəvarı çiçək qrupu çıxır ki, onların üzərində 3 sm uzunluğunda çoxsaylı zəngşəkilli çiçəklər əmələ gəlir. Çiçəkyanlığının xarıcı tərəfində yerləşən ağ ləçəklərin üzərində qırmızı-qonur rəngli zolaqlı ləkələr vardır. Yazda və ya yayda zoğlarla, qələmlərlə çoxaldılır.
Ekologiyası
Quraqlığa, şaxtaya davamlı bitkidir, yarımkölgəyə dözür. 13 °C temperaturda yerüstü hissəsi məhv olur.
Azərbaycanda yayılması
Abşeronda, Qəbələdə, Şamaxıda, Gəncədə və s.rayon və şəhərlərdə yaşəllaşdırmada istifadə edilir.
İstifadəsi
Yarpaqlarının üzərində sarı zolaqları olan dekorativ forması vaardır. Bağlarda və parklarda qrup ilə və ya tək əkinlərdə daha geniş miqyasda əkilə bilər.
Məlumat mənbəsi
- Tofiq Məmmədov, "Azərbaycan dendroflorası II cild", Bakı:-"Səda"-2015. 2019-11-17 at the Wayback Machine
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 319.
- Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. / red. U. Eggli, R. Nyffeler 2 2020. S. 371–372. doi:10.1007/978-3-662-56486-8
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalede daxili kecidlerin artirilmasina ehtiyac var Lutfen meqalelerin elaqelendirilmesine komek etmek ucun movzuya uygun basqa sehifelere daxili kecidler elave etmekle bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin dekabr 2023 Bu tenha meqaledir cunki hansisa meqaleden bu meqaleye verilmis kecid yoxdur Lutfen elaqeli meqalelerden bu sehifeye kecid vermeye calisin dekabr 2023 Ezvayyarpaq yukka lat Yucca aloifolia qulancarkimiler fesilesinin yukka cinsine aid bitki novu Ezvayyarpaq yukkaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste QulancarciceklilerFesile QulancarkimilerYarimfesile Cins Yukka Ezvayyarpaq yukkaBeynelxalq elmi adiYucca aloifolia L 1753Sekil axtarisiITIS 505784NCBI 203639EOL 1083574Tebii yayilmasiSimali Amerika Bermud adalari ve Yamaykaya qeder tebii halda yayilmisdir Botaniki tesviriYavas boyuyur ve tedricen hundurluyu 8 sm olan sarsekilli kol ve ya kicik agac formasini alir Govdelerinin asagi hissesi cilpaqdir Iri bitkilerin oduncaqli govdesi cox saxelenmis olur Budaqlarin uclarinda cod lifli yarpaqlarin mohkem rozetleri vardir Yuxari hissesi kohne yarpaqlarin qaliqlari ile ortulmusdur tepesinde tund yasil rengli sert letli yarpaq topasi yerlesir Yarpaq ayasi uzunsov lansetvari tund yasil derili uzunlugu 40 75 sm eni 30 40 mm dir Yanlari xirda disli tepesinde uzunlugu 50 mm olan iti tikanlari var kenarlari disli olub bir iyne ile qurtarir Yayda iri bitkilerin rozetinden hundurluyu 45 sm e catan qirmizi calarli supurgevari cicek qrupu cixir ki onlarin uzerinde 3 sm uzunlugunda coxsayli zengsekilli cicekler emele gelir Cicekyanliginin xarici terefinde yerlesen ag leceklerin uzerinde qirmizi qonur rengli zolaqli lekeler vardir Yazda ve ya yayda zoglarla qelemlerle coxaldilir EkologiyasiQuraqliga saxtaya davamli bitkidir yarimkolgeye dozur 13 C temperaturda yerustu hissesi mehv olur Azerbaycanda yayilmasiAbseronda Qebelede Samaxida Gencede ve s rayon ve seherlerde yasellasdirmada istifade edilir IstifadesiYarpaqlarinin uzerinde sari zolaqlari olan dekorativ formasi vaardir Baglarda ve parklarda qrup ile ve ya tek ekinlerde daha genis miqyasda ekile biler Melumat menbesiTofiq Memmedov Azerbaycan dendroflorasi II cild Baki Seda 2015 2019 11 17 at the Wayback MachineLinnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 319 Illustrated Handbook of Succulent Plants Monocotyledons red U Eggli R Nyffeler 2 2020 S 371 372 ISBN 978 3 662 56486 8 doi 10 1007 978 3 662 56486 8