Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Piperazin (heksahidropirazin, dietilendiamin), C4H10N2 – üzvi maddə, alifatik tsiklik aminlərə aiddir.
| Piperazin | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ümumi | |
| Kimyəvi formulu | C4H10N2 |
| Molyar kütlə | 86,1 q/mol |
| Fiziki xassələri | |
| Sıxlıq | 0,8786 q/sm³ |
| Termik xüsusiyyətlər | |
| Ərimə nöqtəsi | 112 °S |
| Qaynama nöqtəsi | 146 °S |
| Təsnifatı | |
| CAS-da qeyd. nöm. | 110-85-0 |
| PubChem | 4837 |
| ChEBI | 28568 |
| ChemSpider | 13835459 |
Alınması
Piperazinin sintezi 175-2000C-də (metal Ni, Co, Cu, Pt) katalizatorların iştirakı ilə etilendiaminin və polietilenpoliaminlərin tsiklləşmə reaksiyası ilə; 150-3000C-də hidrogen ilə ammonyak qarışığının 10-25MПА təzyiqində mono-, di- və trietanolaminin və yaxud onların qarışığının alkilendiaminlərlə dehidrotasiyası ilə yerinə yetirilir. Məsələn:
Ondan əlavə piperazin ammonyakla və 1,2-dixloretanın sintezi ilə alınan etilendiaminin əlavə məhsuludur.
Fiziki kimyəvi xassələri
Piperazin tipik amin iyli, rəngsiz, bərk hidroskopik kristaldır. Suda qliserində yaxşı, etanolda isə pis həll olur. Ərimə temperaturu. Tə-(1120C), qaynama temperaturu, Tq (1460C). Su ilə asan 440C-də ərimə temperaturu olan heksahidrat əmələ gətirir. Su məhsulları əsas xassələrə malikdirlər. Piperazin ikili alifatik aminlərin bütün xassələrinə malikdir; alkilləşmə, nitrozlaşma, 2 azot atomunun NH-rabitəsindən xlorlaşma. Sulu məhlulları turşularla reaksiyaya edərək piperazin duzlarını əmələ gətirir. Piperazinin dehidridləşməsindən pirazin alınır.
Tətbiq edilməsi
Sənayedə piperazin korroziya inhibitoru kimi, xlorprenin polimerləşməsində sürətləndirici kimi, həmçinin yüksək temperaturda əriyən poliamidlərin alınmasında sopolimer kimi istifadə edilir. Piperazin və onun duzları tibbdə və baytarlıqda helmintlərə qarşı vasitə kimi istifadə olunurlar. Piperazin tsikli bir neçə dərmanların struktur fraqmentindən ibarətdir: analgetiklərin, spazmolitiklərin, psixotrop maddələrin (frenolon, trifrazin) və bəzi şişlərə qarşı preparatların (dipin, prosnidin, spirazidin).
Mənbə
- Нейланд О.Я. Органическая химия.-М: Высшая школа. 1990.-751с. 35000 экз.-.
- Меди-Полимерные // Химическая энциклопедия в 5 томах.-М: Большая Российская Энциклопедия, 1992. – Т3.-639с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Piperazin heksahidropirazin dietilendiamin C4H10N2 uzvi madde alifatik tsiklik aminlere aiddir PiperazinUmumiKimyevi formulu C4H10N2Molyar kutle 86 1 q molFiziki xasseleriSixliq 0 8786 q sm Termik xususiyyetlerErime noqtesi 112 SQaynama noqtesi 146 STesnifatiCAS da qeyd nom 110 85 0PubChem 4837ChEBI 28568ChemSpider 13835459AlinmasiPiperazinin sintezi 175 2000C de metal Ni Co Cu Pt katalizatorlarin istiraki ile etilendiaminin ve polietilenpoliaminlerin tsikllesme reaksiyasi ile 150 3000C de hidrogen ile ammonyak qarisiginin 10 25MPA tezyiqinde mono di ve trietanolaminin ve yaxud onlarin qarisiginin alkilendiaminlerle dehidrotasiyasi ile yerine yetirilir Meselen Ondan elave piperazin ammonyakla ve 1 2 dixloretanin sintezi ile alinan etilendiaminin elave mehsuludur Fiziki kimyevi xasseleriPiperazin tipik amin iyli rengsiz berk hidroskopik kristaldir Suda qliserinde yaxsi etanolda ise pis hell olur Erime temperaturu Te 1120C qaynama temperaturu Tq 1460C Su ile asan 440C de erime temperaturu olan heksahidrat emele getirir Su mehsullari esas xasselere malikdirler Piperazin ikili alifatik aminlerin butun xasselerine malikdir alkillesme nitrozlasma 2 azot atomunun NH rabitesinden xlorlasma Sulu mehlullari tursularla reaksiyaya ederek piperazin duzlarini emele getirir Piperazinin dehidridlesmesinden pirazin alinir Tetbiq edilmesiSenayede piperazin korroziya inhibitoru kimi xlorprenin polimerlesmesinde suretlendirici kimi hemcinin yuksek temperaturda eriyen poliamidlerin alinmasinda sopolimer kimi istifade edilir Piperazin ve onun duzlari tibbde ve baytarliqda helmintlere qarsi vasite kimi istifade olunurlar Piperazin tsikli bir nece dermanlarin struktur fraqmentinden ibaretdir analgetiklerin spazmolitiklerin psixotrop maddelerin frenolon trifrazin ve bezi sislere qarsi preparatlarin dipin prosnidin spirazidin MenbeNejland O Ya Organicheskaya himiya M Vysshaya shkola 1990 751s 35000 ekz ISBN 5 06 001471 1 Medi Polimernye Himicheskaya enciklopediya v 5 tomah M Bolshaya Rossijskaya Enciklopediya 1992 T3 639s