Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu, , çünki hansısa məqalədən bu məqaləyə verilmiş keçid yoxdur. (dekabr 2023) |
Qızıl Alma, Türklər özəlliklə Oğuz Türkləri üçün Qızılalma, üzərində düşünüldükcə uzaqlaşan ancaq uzaqlaşdığı dərəcədə cazibəsi artan ülkülər(uğruna çalışılan) və ya düşlərdir(gerçəkləşməsi istənən şey, ümid)
Kəlimənin tam olaraq nə zaman, harda və necə keçtiyi bilinməməklə birlikdə tarixi axış içərisində həmişə qərb yönündə irəliləmənin bir simvolu olmuşdur. İstanbul'un fəthi'ndən sonra, Qızılalma'nın, Roma'da tapılan mehrabındakı altın top olduğu irəli sürülmüştür.
Türk mifologiyasında alma
Alma, türk və altay xalq inancında və mifologiyasında müqəddəs bir meyvədir. Alma, Olma, Ulma, Ulmo olaraq da deyilər. Monqolca Alıman (Alımah)dır. Meyvələrin anası və atası olaraq qəbul edilir. Ağacının çiçəkləri çəhrayı və ya ağ açar. Nüvəli müxtəlif rəngli meyvəsi olan bir ağacdır. Qadınla kişinin bir-birinə duyduğu sevginin simvoludur. Aqsaqqallının əlindən aldığı almanın qabığını yeyən sonsuz qadın əkiz doğurur. Qızılalma üçün ordulara qitələr aşmışdır. Nağıllarda həmişə cadulu almalar vardır. Sirrli bağlardan həmişə o oğurlanmış, üzərinə türkülər yandırılmış, qızların yanağı ona bənzədilmişdir. Dünyada ən çox növü olan ağac almadır. Ən çox yetişdirilən və ən çox yeyilən meyvə də odur. Yetkinləşməni təmsil edir. Növün hamısı, yer üzünə orta asiyadan yayılmış olub altay və qafqaz mənşəlidir. Qazaxıstanın paytaxtı Almatının köhnə adı Alma Atadır və almanın dünyaya buradan yayıldığına inanılar. Adəm ilə Həvvanın cənnətdə yedikləri qadağan meyvənin alma olduğu, qadağanın isə əslində cinsəlliyi ehtiva etdiyi, bu səbəblə də almanın cinsəlliyi simvolizə etdiyi iddia edilir. Yer üzündə az qala hər coğrafiyada yetişməsi onu bir simvola çevirmişdir və bir çox sivilizasiyada alma ilə əlaqədar əfsanə və nağıllara rast gəlinir.
Etimologiya
Alma sözü (Al) kökündən törəmişdir. Orta Asiya türkcəsindən dərhal bütün türk dillərinə eyni kökdən keçərək istifadə edilən ad Anadolu türkcəsində, Alma -> Əlma çevrilməsinə uğramışdır. Sözün kökündə; "almaq" felinin və meyvənin rəngini simvolik olaraq ifadə edən "al" (qırmızı) sifətinin olduğu bilinməkdədir.
Mənbə
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
 | Ədəbiyyat ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu tenha meqaledir cunki hansisa meqaleden bu meqaleye verilmis kecid yoxdur Lutfen elaqeli meqalelerden bu sehifeye kecid vermeye calisin dekabr 2023 Qizil Alma Turkler ozellikle Oguz Turkleri ucun Qizilalma uzerinde dusunuldukce uzaqlasan ancaq uzaqlasdigi derecede cazibesi artan ulkuler ugruna calisilan ve ya duslerdir gerceklesmesi istenen sey umid Qizil Alma Kelimenin tam olaraq ne zaman harda ve nece kectiyi bilinmemekle birlikde tarixi axis icerisinde hemise qerb yonunde irelilemenin bir simvolu olmusdur Istanbul un fethi nden sonra Qizilalma nin Roma da tapilan mehrabindaki altin top oldugu ireli surulmustur Turk mifologiyasinda almaAlma turk ve altay xalq inancinda ve mifologiyasinda muqeddes bir meyvedir Alma Olma Ulma Ulmo olaraq da deyiler Monqolca Aliman Alimah dir Meyvelerin anasi ve atasi olaraq qebul edilir Agacinin cicekleri cehrayi ve ya ag acar Nuveli muxtelif rengli meyvesi olan bir agacdir Qadinla kisinin bir birine duydugu sevginin simvoludur Aqsaqqallinin elinden aldigi almanin qabigini yeyen sonsuz qadin ekiz dogurur Qizilalma ucun ordulara qiteler asmisdir Nagillarda hemise cadulu almalar vardir Sirrli baglardan hemise o ogurlanmis uzerine turkuler yandirilmis qizlarin yanagi ona benzedilmisdir Dunyada en cox novu olan agac almadir En cox yetisdirilen ve en cox yeyilen meyve de odur Yetkinlesmeni temsil edir Novun hamisi yer uzune orta asiyadan yayilmis olub altay ve qafqaz menselidir Qazaxistanin paytaxti Almatinin kohne adi Alma Atadir ve almanin dunyaya buradan yayildigina inanilar Adem ile Hevvanin cennetde yedikleri qadagan meyvenin alma oldugu qadaganin ise eslinde cinselliyi ehtiva etdiyi bu sebeble de almanin cinselliyi simvolize etdiyi iddia edilir Yer uzunde az qala her cografiyada yetismesi onu bir simvola cevirmisdir ve bir cox sivilizasiyada alma ile elaqedar efsane ve nagillara rast gelinir EtimologiyaAlma sozu Al kokunden toremisdir Orta Asiya turkcesinden derhal butun turk dillerine eyni kokden kecerek istifade edilen ad Anadolu turkcesinde Alma gt Elma cevrilmesine ugramisdir Sozun kokunde almaq felinin ve meyvenin rengini simvolik olaraq ifade eden al qirmizi sifetinin oldugu bilinmekdedir MenbeTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Edebiyyat ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin