Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Georgi Spridonoviç Çitaya (gürc. გიორგი სპირიდონის ძე ჩიტაია;23 noyabr (5 dekabr) 1890, Poti, Kutaisi quberniyası – 24 avqust 1986, Tbilisi) — alim-etnoqraf və tarixçi, Tbilisi Açıq Hava Etnoqrafiya Muzeyinin yaradıcısı. O, gürcülərin və Qafqazın digər xalqlarının etnogenezini, maddi və mənəvi mədəniyyətini öyrənmişdir. O, kənd təsərrüfatı sistemləri və alətlərini, eləcə də Zaqafqaziyanın kəndli memarlığını öyrənmişdir. Çitaya etnoqrafiyanın ümumi problemləri ilə məşğul olmuş, etnoqrafik tədqiqatların ümumi metodologiyasını işləyib hazırlamışdır.
| Georgi Spridonoviç Çitaya | |
|---|---|
| gürc. გიორგი სპირიდონის ძე ჩიტაია; | |
 | |
| Doğum tarixi | 23 noyabr (5 dekabr) 1890 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 24 avqust 1986(95 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Milliyyəti | gürcü |
| Elm sahəsi | tarix |
| Elmi dərəcəsi | tarix elmləri doktoru |
| Elmi adı | akademik |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | İvan Cavaxişvili |
| Tanınmış yetirməsi | Zurab Sereteli |
| Mükafatları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Georgi Çitaya 1907-ci ildə şəhər məktəbini bitirmiş, sonra Tiflis şəhərindəki kişi gimnaziyasında təhsilini davam etdirmişdir. 1911-ci ildə Peterburq İmperator Universitetinin şərq fakültəsinin erməni-gürcü bölməsinə daxil olmuşdur.
O, 1913-cü ildə Köniqsberq Universitetinə daxil olur. O, məşhur alman şərqşünası Karl Brokkelmanın mühazirələrində iştirak edir. G.Çitaya, Sankt-Peterburq Universitetinin dosenti İvan Aleksandroviç Cavaxişvilinin rəhbərliyi altında etnologiyanın əsaslarını öyrənmişdir. 1916-cı ildə universiteti bitirdikdən sonra Poti şəhərinin gimnaziyasında dərs deməyə başlayıb, burada da Gürcüstan Sosial Demokrat Partiyasına qoşulub.
Çitaya 1918-1921-ci illərdə - Poti Şəhər Şurasının sədri seçilmişdir. Gürcüstanın sovetləşməsindən sonra o, siyasi fəaliyyəti dayandırıb, elmi fəaliyyətlə məşğul olub.
O, Poti şəhər şurasının rəhbəri kimi bolşeviklərə qarşı siyasi repressiyaların həyata keçirilməsinə bürokratik əngəllər yaratmışdı, o cümlədən Axısqada məhkəmə “üçlüyün”ün gələcək başçısı (troyka) cənab Qabunianın həyatını xilas etmişdi.
Sonuncu, antisovet fəaliyyətində ittiham olunaraq həbs edilən Q.Çitayanın işinə baxanda, xilaskarını tanıdı və hökmün icrasını təxirə saldı. Ertəsi gün Serqo Orconikidzedən edamların dayandırılması barədə əmr gəldi.
1920-ci illərdə Q.Çitaya Gürcüstanın bütün bölgələrindən olan memarlıq obyektlərinin tədqiqi, elmi identifikasiyası və sənədləşdirilməsi məqsədi ilə bir sıra etnoqrafik ekspedisiyalar təşkil etməyə başladı.
1966-cı ildə Tiflisdə unikal açıq səma altında etnoqrafik muzey açıldı, burada bu gün XVII-XX əsrlərə aid 70-dən çox nadir eksponat toplanıb. Bu nadir nüsxələr arasında ölkənin hər yerindən, Svanetidən Kartliyə qədər gətirilən mebel, alətlər, məişət əşyaları və evlərin özləri nümayiş etdirilir.
Georgi Çitaya 24 avqust 1986-cı ildə Tbilisidə vəfat etmişdir. O, Didube panteonunda dəfn edilmişdir.
“Gürcü xalqının ənənəvi mədəniyyəti” elmi-kütləvi silsiləsinin nəşri Q.Çitayanın anadan olmasının 120 illiyinə təsadüf edirdi. Alimin həmkarları, məşhur heykəltaraş Zurab Sereteli və etnoqrafik muzeyin hazırkı rəhbəri, professor Tamila Saqareişvilinin dəstəyi ilə Q.Ridinqin beş cildlik elmi əsərlər toplusu işıq üzü görüb.
Maraqlı Faktlar
Hazırda Rusiya Rəssamlıq Akademiyasının prezidenti olan Zurab Konstantinoviç Sereteli 1960-cı illərdə Çitayanın bütün etnoqrafik ekspedisiyalarının iştirakçısı olub.
Mükafatları
- Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni (27.01.1971)
- Xalqlar Dostluğu ordeni (1980)
İstinadlar
- Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
- Georgi Çitaya // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- "Gürcüstan Böyük Ensiklopediyasında Georgi Çitaya". 2021-02-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-29.
Ədəbiyyat
- Jacobsen, Gaute and Hans Jørgen Wallin Weihe (2012): "Anders Sandvig og Maihaugen", Lillehammer, ISBN nr. 978-82-8217-202-8
- Tsereteli, Z. and Tsagareishvili, T. (2010): "Georgia - Traditions, beliefs and Arts. Tbilisi: Foundation for Preservation of Georgia's Ethnographic Heritage.
- Georgi Çitaya // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
Xarici keçidlər
- Путешествие во времени: этнографический музей в Тбилиси[ölü keçid]
- გიორგი ჩიტაია
- საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Georgi Spridonovic Citaya gurc გიორგი სპირიდონის ძე ჩიტაია 23 noyabr 5 dekabr 1890 Poti Kutaisi quberniyasi 24 avqust 1986 Tbilisi alim etnoqraf ve tarixci Tbilisi Aciq Hava Etnoqrafiya Muzeyinin yaradicisi O gurculerin ve Qafqazin diger xalqlarinin etnogenezini maddi ve menevi medeniyyetini oyrenmisdir O kend teserrufati sistemleri ve aletlerini elece de Zaqafqaziyanin kendli memarligini oyrenmisdir Citaya etnoqrafiyanin umumi problemleri ile mesgul olmus etnoqrafik tedqiqatlarin umumi metodologiyasini isleyib hazirlamisdir Georgi Spridonovic Citayagurc გიორგი სპირიდონის ძე ჩიტაია Dogum tarixi 23 noyabr 5 dekabr 1890Dogum yeri Poti Kutaisi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 24 avqust 1986 1986 08 24 95 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIDefn yeri Didube panteonuMilliyyeti gurcuElm sahesi tarixElmi derecesi tarix elmleri doktoruElmi adi akademikIs yeri Tbilisi Dovlet UniversitetiTehsili Sankt Peterburq Dovlet Universitetinin Serqsunasliq fakultesi d Koniqsberq Universiteti d Elmi rehberi Ivan CavaxisviliTaninmis yetirmesi Zurab SereteliMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiGeorgi Citaya 1907 ci ilde seher mektebini bitirmis sonra Tiflis seherindeki kisi gimnaziyasinda tehsilini davam etdirmisdir 1911 ci ilde Peterburq Imperator Universitetinin serq fakultesinin ermeni gurcu bolmesine daxil olmusdur O 1913 cu ilde Koniqsberq Universitetine daxil olur O meshur alman serqsunasi Karl Brokkelmanin muhazirelerinde istirak edir G Citaya Sankt Peterburq Universitetinin dosenti Ivan Aleksandrovic Cavaxisvilinin rehberliyi altinda etnologiyanin esaslarini oyrenmisdir 1916 ci ilde universiteti bitirdikden sonra Poti seherinin gimnaziyasinda ders demeye baslayib burada da Gurcustan Sosial Demokrat Partiyasina qosulub Citaya 1918 1921 ci illerde Poti Seher Surasinin sedri secilmisdir Gurcustanin sovetlesmesinden sonra o siyasi fealiyyeti dayandirib elmi fealiyyetle mesgul olub O Poti seher surasinin rehberi kimi bolseviklere qarsi siyasi repressiyalarin heyata kecirilmesine burokratik engeller yaratmisdi o cumleden Axisqada mehkeme ucluyun un gelecek bascisi troyka cenab Qabunianin heyatini xilas etmisdi Sonuncu antisovet fealiyyetinde ittiham olunaraq hebs edilen Q Citayanin isine baxanda xilaskarini tanidi ve hokmun icrasini texire saldi Ertesi gun Serqo Orconikidzeden edamlarin dayandirilmasi barede emr geldi 1920 ci illerde Q Citaya Gurcustanin butun bolgelerinden olan memarliq obyektlerinin tedqiqi elmi identifikasiyasi ve senedlesdirilmesi meqsedi ile bir sira etnoqrafik ekspedisiyalar teskil etmeye basladi 1966 ci ilde Tiflisde unikal aciq sema altinda etnoqrafik muzey acildi burada bu gun XVII XX esrlere aid 70 den cox nadir eksponat toplanib Bu nadir nusxeler arasinda olkenin her yerinden Svanetiden Kartliye qeder getirilen mebel aletler meiset esyalari ve evlerin ozleri numayis etdirilir Georgi Citaya 24 avqust 1986 ci ilde Tbiliside vefat etmisdir O Didube panteonunda defn edilmisdir Gurcu xalqinin enenevi medeniyyeti elmi kutlevi silsilesinin nesri Q Citayanin anadan olmasinin 120 illiyine tesaduf edirdi Alimin hemkarlari meshur heykeltaras Zurab Sereteli ve etnoqrafik muzeyin hazirki rehberi professor Tamila Saqareisvilinin desteyi ile Q Ridinqin bes cildlik elmi eserler toplusu isiq uzu gorub Maraqli FaktlarHazirda Rusiya Ressamliq Akademiyasinin prezidenti olan Zurab Konstantinovic Sereteli 1960 ci illerde Citayanin butun etnoqrafik ekspedisiyalarinin istirakcisi olub MukafatlariQirmizi Emek Bayragi ordeni 27 01 1971 Xalqlar Dostlugu ordeni 1980 IstinadlarLibrary of Congress Authorities ing Library of Congress Georgi Citaya Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Gurcustan Boyuk Ensiklopediyasinda Georgi Citaya 2021 02 14 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 29 EdebiyyatJacobsen Gaute and Hans Jorgen Wallin Weihe 2012 Anders Sandvig og Maihaugen Lillehammer ISBN nr 978 82 8217 202 8 Tsereteli Z and Tsagareishvili T 2010 Georgia Traditions beliefs and Arts Tbilisi Foundation for Preservation of Georgia s Ethnographic Heritage Georgi Citaya Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e izd M Sovetskaya enciklopediya gl red A M Prohorov 1969 1978 Xarici kecidlerPuteshestvie vo vremeni etnograficheskij muzej v Tbilisi olu kecid გიორგი ჩიტაია საქართველოს პარლამენტის ეროვნული ბიბლიოთეკა