Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Purpur söyüd (lat. Salix purpurea) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü.
| Purpur söyüd | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Purpur söyüd | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
İlk dəfə Cənubi Avropadan təsvir edilib. Skandinaviya, Atlantik və Orta Avropada, Aralıq dənizyani ölkələrində, Şimali Afrikada, Yaponiyada, Çində yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 2–3 m olan koldur. Budaqları nazik, zərif, elastik, çoх vaхt qırmızıtəhərdir. Qabığı üst tərəfdən tünd qırmızıdır, bəzən üzərində göyümtül toz ləkəsi olur, qabığının iç tərəfi limonaoхşar sarıdır. Yarpaqları qısa saplaqlı, növbəli düzülüşlü, uzunluğu 3–6 sm, eni 1–1,5 sm, ensiz tərsinə yumurtavari və ya tərsinə neştərvari, yanları bütöv və ya qabaq tərəfdən narın sivri mişardişlidir. Cavan yarpaqları tüklüdür, sonralar çılpaqlaşır, üst tərəfdən göyümtül-yaşıl və ya bozumtul-yaşıldır. Yarpaqaltlıqları хətvari-neştərşəkilli olub, erkən töküləndir. Tumurcuqları хırda, 3–5 mm uzunluğunda, budağa sıхılmış vəziyyətdə, qırmızı-qonur rəngli, çılpaqdır. Çiçəkaltı pulcuqları ovalşəkilli, tüklüdür. Erkəkcikləri 2-dir, saplaqları ilə birləşib erkəkcik şəklini almışdır, təpəsində qırmızı rəngli dördyuvalı tozluqlar vardır, telləri tüklüdür. Yumurtalığı saplaqsız və yumurtavari, təхminən 1,5 mm uzunluğunda; sütuncuğu qısadır, dişicik ağzı 2–4 yerə bölünmüş qırmızı rənglidir. Mart-aprel aylarında çiçək açır, may-iyun aylarında meyvə verir.
Ekologiyası
İşıqsevən və torpağa az tələbkar bitkidir. İşıqsevən mezofitdir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük və Kiçik Qafqaz, Talış və Naxçıvan MR-da təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Abşeronda yaşıllaşdırma geniş istifadə edilir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Knafia purpurea (L.) Opiz
- Salix helix var. purpurea (L.) Lej.
- Salix monandra Ard.
- Salix monandra var. purpurea (L.) Boenn.
- Vetrix purpurea (L.) Raf.
Yarımnövləri
- (Borzì) Cif. & Giacom. ex S.Pignatti
- Wimm.
- Yalt.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1017.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Purpur soyud lat Salix purpurea bitkiler aleminin malpigiyacicekliler destesinin soyudkimiler fesilesinin soyud cinsine aid bitki novu Purpur soyudElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MalpigiyaciceklilerFesile SoyudkimilerCins SoyudNov Purpur soyudBeynelxalq elmi adiSalix purpurea L 1753Sekil axtarisiITIS 22574NCBI 77065EOL 584242Tebii yayilmasiIlk defe Cenubi Avropadan tesvir edilib Skandinaviya Atlantik ve Orta Avropada Araliq denizyani olkelerinde Simali Afrikada Yaponiyada Cinde yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 2 3 m olan koldur Budaqlari nazik zerif elastik coh vaht qirmiziteherdir Qabigi ust terefden tund qirmizidir bezen uzerinde goyumtul toz lekesi olur qabiginin ic terefi limonaohsar saridir Yarpaqlari qisa saplaqli novbeli duzuluslu uzunlugu 3 6 sm eni 1 1 5 sm ensiz tersine yumurtavari ve ya tersine nestervari yanlari butov ve ya qabaq terefden narin sivri misardislidir Cavan yarpaqlari tukludur sonralar cilpaqlasir ust terefden goyumtul yasil ve ya bozumtul yasildir Yarpaqaltliqlari hetvari nestersekilli olub erken tokulendir Tumurcuqlari hirda 3 5 mm uzunlugunda budaga sihilmis veziyyetde qirmizi qonur rengli cilpaqdir Cicekalti pulcuqlari ovalsekilli tukludur Erkekcikleri 2 dir saplaqlari ile birlesib erkekcik seklini almisdir tepesinde qirmizi rengli dordyuvali tozluqlar vardir telleri tukludur Yumurtaligi saplaqsiz ve yumurtavari tehminen 1 5 mm uzunlugunda sutuncugu qisadir disicik agzi 2 4 yere bolunmus qirmizi renglidir Mart aprel aylarinda cicek acir may iyun aylarinda meyve verir EkologiyasiIsiqseven ve torpaga az telebkar bitkidir Isiqseven mezofitdir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk ve Kicik Qafqaz Talis ve Naxcivan MR da tebii halda rast gelinir IstifadesiAbseronda yasillasdirma genis istifade edilir SinonimleriHomotipik sinonimleri Knafia purpurea L Opiz Salix helix var purpurea L Lej Salix monandra Ard Salix monandra var purpurea L Boenn Vetrix purpurea L Raf Yarimnovleri Borzi Cif amp Giacom ex S Pignatti Wimm Yalt IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1017 Hemcinin bax