Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Antiseptika (anti… + yun. σηπτιχός – irinli) – yarada, pataloji ocaqda və tam orqanizmdə mikrobların məhv edilməsi üçün tədbirlər kompleksi. Hələ qədim dövrlərdə həkimlər yaranı zərərsizləşdirmək üçün közərmiş dəmirdən, qaynar yağdan istifadə etmişlər. Antiseptikanın elmi əsası L. Pasterin əsərlərində qoyulmuşdur. C. Lister yaranın irinləməsini izah etmiş və antiseptika üsulunu təklif etmişdir (1867). Antiseptika aseptika ilə birlikdə müasir cərrahiyyənin əsasını təşkil edir. Antiseptikanın mexaniki, fiziki, kimyəvi, bioloji və qarışıq növləri var. Yarada mikrobların miqdarını azaltmaq, onların həyat fəaliyyəti üçün əlverişsiz şərait yaratmaq üçün yaranın cərrahi işlənməsi – yad cisimlərin, ölmüş və infeksiyalaşmış toxumaların mexaniki təmizlənməsi, şişkinlik və ciblərin açılması, yuyulması və s. tədbirlər yara infeksiyalarının müalicəsində mühüm rol oynayır. Fiziki antiseptikada yara sekretini soran hiqroskopik sarğılar, yara ifrazatını sarğıya çəkən hipertonik məhlullar, habelə ultrasəs, ultrabənövşəyi şüalar tətbiq edilir. Kimyəvi antiseptika üçün bakterisid və ya bakteriostatik təsirə malik kimyəvi maddələr istifadə olunur. Bioloji antiseptikada bilavasitə mikrob hüceyrəsinə (antibiotiklər), onun toksininə (antitoksinlər), yarada təsir göstərən (proteolitik fermentlər), yaxud makroorqanizmin immunitetini artıran müxtəlif, preparatlar (vaksinlər, immunoqlobulinlər, anatoksinlər) işlədilir. Antimikrob effekti artırmaq üçün müxtəlif antiseptik növlərinin qarışığından istifadə etmək lazımdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 550. ISBN .
 | Tibb ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Antiseptika anti yun shptixos irinli yarada pataloji ocaqda ve tam orqanizmde mikroblarin mehv edilmesi ucun tedbirler kompleksi Hele qedim dovrlerde hekimler yarani zerersizlesdirmek ucun kozermis demirden qaynar yagdan istifade etmisler Antiseptikanin elmi esasi L Pasterin eserlerinde qoyulmusdur C Lister yaranin irinlemesini izah etmis ve antiseptika usulunu teklif etmisdir 1867 Antiseptika aseptika ile birlikde muasir cerrahiyyenin esasini teskil edir Antiseptikanin mexaniki fiziki kimyevi bioloji ve qarisiq novleri var Yarada mikroblarin miqdarini azaltmaq onlarin heyat fealiyyeti ucun elverissiz serait yaratmaq ucun yaranin cerrahi islenmesi yad cisimlerin olmus ve infeksiyalasmis toxumalarin mexaniki temizlenmesi siskinlik ve ciblerin acilmasi yuyulmasi ve s tedbirler yara infeksiyalarinin mualicesinde muhum rol oynayir Fiziki antiseptikada yara sekretini soran hiqroskopik sargilar yara ifrazatini sargiya ceken hipertonik mehlullar habele ultrases ultrabenovseyi sualar tetbiq edilir Kimyevi antiseptika ucun bakterisid ve ya bakteriostatik tesire malik kimyevi maddeler istifade olunur Bioloji antiseptikada bilavasite mikrob huceyresine antibiotikler onun toksinine antitoksinler yarada tesir gosteren proteolitik fermentler yaxud makroorqanizmin immunitetini artiran muxtelif preparatlar vaksinler immunoqlobulinler anatoksinler isledilir Antimikrob effekti artirmaq ucun muxtelif antiseptik novlerinin qarisigindan istifade etmek lazimdir Hemcinin baxAntiseptiklerIstinadlarAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 550 ISBN 978 9952 441 02 4 Tibb ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin