Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Dodaqlar çənəağızlı onurğalıların əksəriyyətində ağız dəliyini əhatə edən hərəkətsiz dəri büküşləri üst və alt dodaq olu

Dodaq

Dodaq
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Dodaqlar — çənəağızlı onurğalıların əksəriyyətində ağız dəliyini əhatə edən hərəkətsiz dəri büküşləri. Üst və alt dodaq olur.

image
Qadın dodağı

Tısbağalarda, quşlarda və çənədə qərni dimdiyin olması ilə əlaqədar dodaq yoxdur.

Balıqlarda dodaqların üzərində adətən dad və hiss orqanları çox olur və ovu tutmağa kömək edir.

Suda-quruda yaşayanların əksəriyyətində dodaqlar tənəffüs zamanı ağız boşluğunu qapamaq üçündür.

Sürünənlərdə (ilanlarda və kərtənkələlərdə) dodaqlar aydın görünür və üst tərəfdən qərni dodaq qalxançıqları ilə örtülmüşdür.

Məməlilərdə dodaqlar hərəkətlidir, balaların əmməyə, yetkin fərdlərin isə yemi fəal surətdə tutmağa uyğunlaşması ilə əlaqədar olaraq xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Dodaqlar eninə zolaqlı əzələlərdən təşkil olunmuşdur. Filin, donuzun, tapirin üst dodağı çox dartılmış və xortumun, ya da burunun alt tərəfini əmələ gətirir.

Dəyirmiağızlılarda üst dodaq sormac funksiyasını yerinə yetirir. Bir sıra onurğasızlarda ağız aparatının bəzi hissələrinə də dodaq deyilir.

İnsanlarda əzələ və selikli qişalardan təşkil olunmuş hərəkətli büküşlər ön tərəfdən ağız boşluğu ilə hüdudlanmışdır. Girdə və mimiki əzələlərdən təşkil olunmuşdur. Alt və üst dodaq birləşərək ağız yarığını, yan tərəflərdə ağız bucağını əmələ gətirir. Dodaqları üçlü sinir innervasiya edir. Antropolokiyada dodaqları üst dodağın qalınlığına, istiqamətinə və konturuna görə ayırd edirlər. Qalınlığına görə dodaqlar nazik, orta, qalın, şişkin olur. Üst dodaq qabağa çıxmış (proxeyliya), şaquli profilli (ortoxeyliya), bəzən də geri çəkilmiş (opistoxeyliya) olur. Ekvatorial (zənci-Avstraliya) irqə daha qalın (şişkin) dodaqlar və proxeyliya, Avropa irqinə isə ortoxeyliya mənsubdur. Daha nazik dodaqlar Avropanın şimalında və Asiyada yaşayan bəzi xalqlarda təsadüf edilir. Üst dodağın konturu əyri, düz və qabarıq ola bilər. Qabarıq dodaq xüsusilə Mərkəzi Afrika və semanqlar () üçün xarakterikdir.

image
Vikianbarda Dodaqlar ilə əlaqəli mediafayllar var.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Dodaqlar ceneagizli onurgalilarin ekseriyyetinde agiz deliyini ehate eden hereketsiz deri bukusleri Ust ve alt dodaq olur Qadin dodagi Tisbagalarda quslarda ve cenede qerni dimdiyin olmasi ile elaqedar dodaq yoxdur Baliqlarda dodaqlarin uzerinde adeten dad ve hiss orqanlari cox olur ve ovu tutmaga komek edir Suda quruda yasayanlarin ekseriyyetinde dodaqlar teneffus zamani agiz boslugunu qapamaq ucundur Surunenlerde ilanlarda ve kertenkelelerde dodaqlar aydin gorunur ve ust terefden qerni dodaq qalxanciqlari ile ortulmusdur Memelilerde dodaqlar hereketlidir balalarin emmeye yetkin ferdlerin ise yemi feal suretde tutmaga uygunlasmasi ile elaqedar olaraq xususi ehemiyyet kesb edir Dodaqlar enine zolaqli ezelelerden teskil olunmusdur Filin donuzun tapirin ust dodagi cox dartilmis ve xortumun ya da burunun alt terefini emele getirir Deyirmiagizlilarda ust dodaq sormac funksiyasini yerine yetirir Bir sira onurgasizlarda agiz aparatinin bezi hisselerine de dodaq deyilir Insanlarda ezele ve selikli qisalardan teskil olunmus hereketli bukusler on terefden agiz boslugu ile hududlanmisdir Girde ve mimiki ezelelerden teskil olunmusdur Alt ve ust dodaq birleserek agiz yarigini yan tereflerde agiz bucagini emele getirir Dodaqlari uclu sinir innervasiya edir Antropolokiyada dodaqlari ust dodagin qalinligina istiqametine ve konturuna gore ayird edirler Qalinligina gore dodaqlar nazik orta qalin siskin olur Ust dodaq qabaga cixmis proxeyliya saquli profilli ortoxeyliya bezen de geri cekilmis opistoxeyliya olur Ekvatorial zenci Avstraliya irqe daha qalin siskin dodaqlar ve proxeyliya Avropa irqine ise ortoxeyliya mensubdur Daha nazik dodaqlar Avropanin simalinda ve Asiyada yasayan bezi xalqlarda tesaduf edilir Ust dodagin konturu eyri duz ve qabariq ola biler Qabariq dodaq xususile Merkezi Afrika ve semanqlar ucun xarakterikdir Vikianbarda Dodaqlar ile elaqeli mediafayllar var

Nəşr tarixi: İyun 18, 2024, 23:19 pm
Ən çox oxunan
  • Yanvar 27, 2025

    Sərbəst ticarət zonası

  • Aprel 04, 2025

    Səraxsi

  • Aprel 20, 2025

    Səqba

  • Mart 23, 2025

    Sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru

  • Aprel 21, 2025

    Səmirom

Gündəlik
  • Ensiklopediya

  • Vikipediya

  • Beynəlxalq Katın Komissiyası

  • Qraflıq (ABŞ)

  • Əkrəm İmamoğlunun həbsi

  • Türkiyədə etirazlar (2025)

  • 2025-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı

  • Zurab Sereteli

  • 6 (ədəd)

  • 9 may

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı