Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Terek altağızı (lat. Chondrostoma oxyrhynchum) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkikimilər dəstəsinin çəkilər fəsiləsinin altağız cinsinə aid heyvan növü. Az saylı, yerli (aborigen) növdür.
| Terek altağızı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Dəstəüstü: Ranqsız: Ranqsız: Dəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Terek altağızı | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
| ||||||||||
Xarakterik morfoloji əlamətləri
Pulcuqları xırdadır. Alının eni azdır, quyruq gövdəsinin uzunluğu nisbətən çoxdur. Bədənin uzunluğu 25 sm-ə, kütləsi 270 q-a qədər olur. Cinsi dimorfizmi zəif inkişaf etmişdir.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Şirin su balığı olub, dibi qumlu-daşlı olan axar sularda yaşayır. Əsasən, çayların orta hissələrində rast gəlinir. Orta ömrün uzunluğu 4 il olub, cinsi yetkinliyə 2 yaşında çatır. Fərdi inkişaf forması tam çevrilmə şəklində olur. Həyat sikli kürü-sürfə-körpə-yetkin fərd şəklində olur.
Cinsi statusu və çoxalma xüsusiyyətləri
Çoxalma kürüləmə yolu ilə olur. Kürüsünü bir dəfəyə tökür. Kürüləməsi suyun temperaturu 12.0 – 16.0 C° oduqda mart ayının axırlarından may ayının sonlarına qədər davam edir. Reproduktivliyin forması kürü şəklində olur. Kürüsünü bir dəfəyə 2.3 mindən 16.2 min ədədə qədər tökür. Yetkin fərdlər hər il kürütökmədə iştirak edirlər. Generasiyaların sayı ömrün uzunluğundan asılı olaraq 2-3 dəfə olur.
Yayılması
Azərbaycanda 2 növ ilə təmsil olunmuşdur. Azərbaycanda yarımnövləri yoxdur. Azərbaycanda Yalama-Xudat çaylarında (Tel çay, Nurgədi, Xuray, Vələmir və Samur) yayılmışdır.
Limit faktorları
Su hövzələrinin çirklənməsi, təbii kürüləmə yerlərinin sıradan çıxması və digər antropogen amillər.
Rasionu
Qidasını, əsasən, yosunlar, detrit, su cücülərindən olan ikiqanadlıların sürfələri, ibtidai xərçəngkimilər və balıqların kürüləri təşkil edir.
Düşmənləri
Yırtıcı balıqlar və balıq parazitləri.
İnsan həyatına təsiri
Vətəgə və təsərrüfat əhəmiyyəti yoxdur. Vətəgə əhəmiyyətli balıqların qida şəriki olmaqla və digər balıqların kürülərini yeməklə müəyyən qədər ziyan verir.
Qəbul edilmiş və qəbul edilməsi vacib olan mühafizə tədbirləri
Balıqçılıq haqqında qanun qəbul edilmişdir. Su hövzələrinin çirkləndirilməsinin qarşısı alınmalıdır. Azsaylı olduğundan qorunma tədbirləri həyata keçirilməlidir.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2005.
- Azərbaycanın heyvanlar aləmi. Onurğalılar, III cild. Bakı: Elm, 2004, s. 620.
- Казанчеев Е.Н. Рыбы Каспийского моря. М.: Легкая и пищевая промышленность, 1981, 168 с.
- Əbdürrəhmanov Y.Ə. Azərbaycan faunası (Balıqlar), VII, cild, Bakı, Elm, 1966, 224 s.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Terek altagizi lat Chondrostoma oxyrhynchum heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin cekikimiler destesinin cekiler fesilesinin altagiz cinsine aid heyvan novu Az sayli yerli aborigen novdur Terek altagiziElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarDesteustu Ranqsiz Ranqsiz Deste CekikimilerFesileustu Fesile CekilerYarimfesile Cins AltagizNov Terek altagiziBeynelxalq elmi adiChondrostoma oxyrhynchum Karl Fedorovich Kessler 1877Seklin VikiAnbarda axtarisiITIS 688879NCBI 101877EOL 209747Xarakterik morfoloji elametleriPulcuqlari xirdadir Alinin eni azdir quyruq govdesinin uzunlugu nisbeten coxdur Bedenin uzunlugu 25 sm e kutlesi 270 q a qeder olur Cinsi dimorfizmi zeif inkisaf etmisdir Yasayis yeri ve heyat terziSirin su baligi olub dibi qumlu dasli olan axar sularda yasayir Esasen caylarin orta hisselerinde rast gelinir Orta omrun uzunlugu 4 il olub cinsi yetkinliye 2 yasinda catir Ferdi inkisaf formasi tam cevrilme seklinde olur Heyat sikli kuru surfe korpe yetkin ferd seklinde olur Cinsi statusu ve coxalma xususiyyetleriCoxalma kuruleme yolu ile olur Kurusunu bir defeye tokur Kurulemesi suyun temperaturu 12 0 16 0 C oduqda mart ayinin axirlarindan may ayinin sonlarina qeder davam edir Reproduktivliyin formasi kuru seklinde olur Kurusunu bir defeye 2 3 minden 16 2 min edede qeder tokur Yetkin ferdler her il kurutokmede istirak edirler Generasiyalarin sayi omrun uzunlugundan asili olaraq 2 3 defe olur YayilmasiAzerbaycanda 2 nov ile temsil olunmusdur Azerbaycanda yarimnovleri yoxdur Azerbaycanda Yalama Xudat caylarinda Tel cay Nurgedi Xuray Velemir ve Samur yayilmisdir Limit faktorlariSu hovzelerinin cirklenmesi tebii kuruleme yerlerinin siradan cixmasi ve diger antropogen amiller RasionuQidasini esasen yosunlar detrit su cuculerinden olan ikiqanadlilarin surfeleri ibtidai xercengkimiler ve baliqlarin kuruleri teskil edir DusmenleriYirtici baliqlar ve baliq parazitleri Insan heyatina tesiriVetege ve teserrufat ehemiyyeti yoxdur Vetege ehemiyyetli baliqlarin qida seriki olmaqla ve diger baliqlarin kurulerini yemekle mueyyen qeder ziyan verir Qebul edilmis ve qebul edilmesi vacib olan muhafize tedbirleriBaliqciliq haqqinda qanun qebul edilmisdir Su hovzelerinin cirklendirilmesinin qarsisi alinmalidir Azsayli oldugundan qorunma tedbirleri heyata kecirilmelidir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2005 Azerbaycanin heyvanlar alemi Onurgalilar III cild Baki Elm 2004 s 620 Kazancheev E N Ryby Kaspijskogo morya M Legkaya i pishevaya promyshlennost 1981 168 s Ebdurrehmanov Y E Azerbaycan faunasi Baliqlar VII cild Baki Elm 1966 224 s Hemcinin bax