Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Səkinə xanım Mirzə Heybət qızı Axundzadə (1865–1927), ilk qadın dramaturq, yazıçı Mirzə Heybət Axundzadənin qızı. Səkinə xanım Azərbaycanın ilk qadın müəllimlərindəndir. Yazıçılıqla, o cümlədən dramaturgiya ilə də məşğul olmuşdu.
| Səkinə xanım Axundzadə | |
|---|---|
| Səkinə xanım Mirzə Heybət qızı Axundzadə | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Quba şəhəri |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Bakı şəhəri |
| Fəaliyyəti | dramaturq, yazıçı |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
| Janr | dram |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Səkinə xanım 1865-ci ildə Qubada anadan olmuş və ibtidai təhsilini orada almışdır. Atası Mirzə Heybət "Fəda" təxəllüslü ilə şeirlər yazırdı və A.A.Bakıxanovun təşkil etdiyi "Gülüstan" ədəbi məclisinin üvzü idi. 1900-cu ildə ailəsi ilə birlikdə Bakıya köçən Səkinə xanım Hacı Zeynalabdin Tağıyevin Qızlar Məktəbində şəriət və ədəbiyyat dərslərini tədris etmişdir. Bakıda və Qubada xalqın maariflənməsi yolunda böyük işlər görmüş, qız məktəblərinin açılmasına, təhsil alan şagirdlərə müntəzəm olaraq maddi yardım göstərmişdi.
Yaradıcılığı
Səkinə Mirzə Heybət qızı Axundzadə teatr həvəskarları ilə yaradıcılıq əlaqələri saxlamışdı. "Elmin bəhrəsi" pyesini və "Gəlin və qayınana" komediyasını yazıb. Milli folklorumuz əsasında "Əbülfəz və Rəna" hekayəsini qələmə almış, bu əsər əsasında isə eyniadlı opera librettosu işləmişdi. S. Axundzadə Türkiyə ədəbiyyatından da maraqlı əsərləri dilimizə çevirmişdi. Namiq Kamal yaradıcılığından hazırladığı "Bəxtsiz bala", "Zülmün səmərəsi" adlı dramları uzun illər Azərbaycan səhnəsində Hüseyn Ərəblinskinin, Abbas Mirzə Şərifzadənin iştirakı ilə tamaşaya qoyulmuşdu. Səkinə xanım Axundzadə məşhur fransız bəstəkarı Leo Delibin "Lakme" operası əsasında "Zülmün səmərəsi" adlı dram əsərini yazmışdı. Bu əsər ilk dəfə 1914-cü ildə Tiflisdə tamaşaya qoyularaq uğur qazanmışdı. Səkinə xanım Axundzadə məşhur fransız bəstəkarı Leo Delibin "Lakme" operası əsasında dram əsəri yazmışdı. Bu əsər "Nicat" truppasında, 1920-ci illərin əvvəllərində Milli Dram Teatrında müxtəlif səhnə quruluşunda tamaşaya qoyulmuşdu. 1927-ci ildə uzun sürən asma xəstəliyindən Bakıda dünyasını dəyişən Səkinə xanım Axundzadə Bibiheybətdə dəfn olunmuşdu.
Səkinə xanımın yazdığı əsərlər o dövrün repressiyalarından qorxan qardaşı İbrahim bəyin qızı Reyhan Topçubaşova tərəfindən yandırılmışdır. Həmin dövrdə Reyhan xanım Topçubaşova Azərbaycan Rəssamlar İttifaqı İdarə Heyətinin sədr müavini idi.
Teatr sənətində töhfələri
Səkinə xanım Axundzadə "Elmin bəhrəsi", "Gəlin və qayınana", "Bəxtsiz bala", "Zülmün səmərəsi", "Haqq söz acı olar", "Şahzadə Əbülfəz" və bir çox pyeslərin müəllifidir. "Zülmün bəhrəsi"ni Hüseyn Ərəblinski 1914-cü ildə Tiflisdə, Abbas Mirzə Şərifzadə 1917-ci ildə və 1922-ci ildə Bakıda tamaşaya qoyublar. Əsas rollarda özləri və Kazım Ziya, İsmayıl Talıblı, Yeva Olenskaya, Yunis Nərimanov oynayıblar. "Bəxtsiz bala" da bu dəstələrin, digər əsərlər isə qız gimnaziyası tələbələrinin iştirakı ilə göstərilib.
Əsərləri
- "Elmin bəhrəsi" (1904)
- "Zülmün səmərəsi" ("Lakme"dən təbdil"
- "Gəlin və qayınana"
- "Şahzadə Əbülfəz və Rəna xanım" (1918)
- "Bəxtsiz bala"
İstinadlar
- "Üç əsrin yüz otuz ili. (Akademik Milli Dram Teatrı bu gün). Bakı, "QAPP-POLİQRAF" Korporasiyasi, 2003, 264 s." (PDF). 2018-12-21 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2014-09-18.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Sekine xanim Mirze Heybet qizi Axundzade 1865 1927 ilk qadin dramaturq yazici Mirze Heybet Axundzadenin qizi Sekine xanim Azerbaycanin ilk qadin muellimlerindendir Yaziciliqla o cumleden dramaturgiya ile de mesgul olmusdu Sekine xanim AxundzadeSekine xanim Mirze Heybet qizi AxundzadeDogum tarixi 1865Dogum yeri Quba seheriVefat tarixi 1927Vefat yeri Baki seheriFealiyyeti dramaturq yaziciEserlerinin dili Azerbaycan diliJanr dram Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSekine xanim 1865 ci ilde Qubada anadan olmus ve ibtidai tehsilini orada almisdir Atasi Mirze Heybet Feda texelluslu ile seirler yazirdi ve A A Bakixanovun teskil etdiyi Gulustan edebi meclisinin uvzu idi 1900 cu ilde ailesi ile birlikde Bakiya kocen Sekine xanim Haci Zeynalabdin Tagiyevin Qizlar Mektebinde seriet ve edebiyyat derslerini tedris etmisdir Bakida ve Qubada xalqin maariflenmesi yolunda boyuk isler gormus qiz mekteblerinin acilmasina tehsil alan sagirdlere muntezem olaraq maddi yardim gostermisdi YaradiciligiSekine Mirze Heybet qizi Axundzade teatr heveskarlari ile yaradiciliq elaqeleri saxlamisdi Elmin behresi pyesini ve Gelin ve qayinana komediyasini yazib Milli folklorumuz esasinda Ebulfez ve Rena hekayesini qeleme almis bu eser esasinda ise eyniadli opera librettosu islemisdi S Axundzade Turkiye edebiyyatindan da maraqli eserleri dilimize cevirmisdi Namiq Kamal yaradiciligindan hazirladigi Bextsiz bala Zulmun semeresi adli dramlari uzun iller Azerbaycan sehnesinde Huseyn Ereblinskinin Abbas Mirze Serifzadenin istiraki ile tamasaya qoyulmusdu Sekine xanim Axundzade meshur fransiz bestekari Leo Delibin Lakme operasi esasinda Zulmun semeresi adli dram eserini yazmisdi Bu eser ilk defe 1914 cu ilde Tiflisde tamasaya qoyularaq ugur qazanmisdi Sekine xanim Axundzade meshur fransiz bestekari Leo Delibin Lakme operasi esasinda dram eseri yazmisdi Bu eser Nicat truppasinda 1920 ci illerin evvellerinde Milli Dram Teatrinda muxtelif sehne qurulusunda tamasaya qoyulmusdu 1927 ci ilde uzun suren asma xesteliyinden Bakida dunyasini deyisen Sekine xanim Axundzade Bibiheybetde defn olunmusdu Sekine xanimin yazdigi eserler o dovrun repressiyalarindan qorxan qardasi Ibrahim beyin qizi Reyhan Topcubasova terefinden yandirilmisdir Hemin dovrde Reyhan xanim Topcubasova Azerbaycan Ressamlar Ittifaqi Idare Heyetinin sedr muavini idi Teatr senetinde tohfeleriSekine xanim Axundzade Elmin behresi Gelin ve qayinana Bextsiz bala Zulmun semeresi Haqq soz aci olar Sahzade Ebulfez ve bir cox pyeslerin muellifidir Zulmun behresi ni Huseyn Ereblinski 1914 cu ilde Tiflisde Abbas Mirze Serifzade 1917 ci ilde ve 1922 ci ilde Bakida tamasaya qoyublar Esas rollarda ozleri ve Kazim Ziya Ismayil Talibli Yeva Olenskaya Yunis Nerimanov oynayiblar Bextsiz bala da bu destelerin diger eserler ise qiz gimnaziyasi telebelerinin istiraki ile gosterilib Eserleri Elmin behresi 1904 Zulmun semeresi Lakme den tebdil Gelin ve qayinana Sahzade Ebulfez ve Rena xanim 1918 Bextsiz bala Istinadlar Uc esrin yuz otuz ili Akademik Milli Dram Teatri bu gun Baki QAPP POLIQRAF Korporasiyasi 2003 264 s PDF 2018 12 21 tarixinde PDF Istifade tarixi 2014 09 18 Hemcinin baxAzerbaycan edebiyyati Sefiqe Efendizade Xedice Elibeyova Qeribsoltan Melikova