Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Dərələyəz silsiləsi – Azərbaycan Respublikasının Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisindədir. Ermənistan ilə Naxçıvan sərhədi boyu qərb, şimal-qərbdən şərq istiqamətində uzanır. Arpaçay ilə Naxçıvançay arasında yerləşir. Bu silsilə Gəlinqaya (2800 m-ə yaxın) dağının qərb hissəsindən başlayaraq, Biçənək aşırımına qədər uzanır. Zəngəzur silsiləsilə birləşir. Uzunluğu 70 km, ən hündür zirvəsi Küküdağdır (3120 m).
| Dərələyəz silsiləsi | |
|---|---|
 Dərələyəz silsiləsi. Şahbuz rayonu | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 3120 m |
| Uzunluğu | 70 km |
| Hündür nöqtəsi | Küküdağ |
| Yaranma dövrü | , Mezozoy |
| Süxurları | əhəngdaşı, qumdaşı, kvarsit, şist |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yerləşməsi | Naxçıvan |
| | |
Geoloji quruluşu
Silsilənin qərb hissəsi Paleozoy və Mezozoyun çökmə süxurlarından (əhəngdaşı, qumdaşı, kvarsit, şist və s.) ibarətdir. Daha çox üst təbaşir və trias sistemi fasiyaları üstünlük təşkil edir. Şərq hissəsi Paleogenin çökmə vulkanogen süxurlarından və Neogen lavalarından ibarətdir.
Coğrafiyası
Silsilənin qərbində Gəlinqaya dağından cənuba doğru uzanan tirənin üzərində Qaraqurt (2500 m) zirvəsi ucalır. Hər iki dağın cənub-qərb yamacı Qarabağlar-Tənənəm maili düzənliyinə dik enir. Gəlinqaya dağı ilə Küküdağı arasında silsilənin yüksəkliyi 2500 m-ə qədərdir. Bu hissə Arpaçay ilə Cəhriçay arasında suayrıcı yaradır. Burada ən hündür zirvə Keşəltəpə dağıdır (2740 m). Silsilənin muxtar respublika ərazisinə daxil olan hissəsi mürəkkəb oroqrafik quruluşa malikdir. Bu mürəkkəblik relyefdə, xüsusilə Keçəltəpə dağından cənubda daha aydın nəzərə çarpır. Silsilədən Qaranquş, Cəhri, Qaraultəpə, Rəmlər və Buzqov qolları ayrılır. Dərələyəz silsiləsinin Cəhri çayından şimaldakı əsas hissəsi şərqə və cənub – qərbə doğru uzanır. Burada mütləq yüksəklik 2900–3110 m-dir (Sipər dağı – 3117 m, Keçəldağ – 3118 m, Küküdağ 3120 m). Silsilənin suayırıcısı bəzən ensiz, bəzən də geniş və hamardır. Dərələyəz silsiləsinin şimal – şərq qurtaracağı hündürlüyü 3087 m olan adsız zirvənin yaxınlığında Zəngəzur silsiləsi ilə birləşir. Cəhriçayından (Naxçıvançayın sağ qolu) qərdəki hissəsi qövs şəklində Araz çayına tərəf alçalır. Kükü dağı ilə Biçənək aşırımı arasında qalan bu hissə şimala doğru meyl etmişdir. Silsilə çox yerdə şaxələnmiş və çay dərələri ilə kəsilmişdir. Silsilənin şimal hissəsi Arpaçayın sol, cənubu isə Naxçıvançayın sağ qolları ilə parçalanmışdır. Әsasən, dağçöl və dağçəmən landşaftı inkişaf etmişdir. Yay otlaqları var.
Mənbə
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 6-cı cild: Çin – Dərk. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2015. səh. 586. ISBN .
- B.A.Budaqov. "Azərbaycan təbiyyəti". Bakı. 1988. s.17
Xarici keçidlər
- Dǝrǝlǝyǝz Sıra Dağları
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dereleyez silsilesi Azerbaycan Respublikasinin Naxcivan Muxtar Respublikasi erazisindedir Ermenistan ile Naxcivan serhedi boyu qerb simal qerbden serq istiqametinde uzanir Arpacay ile Naxcivancay arasinda yerlesir Bu silsile Gelinqaya 2800 m e yaxin daginin qerb hissesinden baslayaraq Bicenek asirimina qeder uzanir Zengezur silsilesile birlesir Uzunlugu 70 km en hundur zirvesi Kukudagdir 3120 m Dereleyez silsilesiDereleyez silsilesi Sahbuz rayonuUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 3120 mUzunlugu 70 kmHundur noqtesi KukudagYaranma dovru MezozoySuxurlari ehengdasi qumdasi kvarsit sistYerlesmesi39 35 sm e 45 25 s u Olke AzerbaycanYerlesmesi NaxcivanDereleyez silsilesiGeoloji qurulusuSilsilenin qerb hissesi Paleozoy ve Mezozoyun cokme suxurlarindan ehengdasi qumdasi kvarsit sist ve s ibaretdir Daha cox ust tebasir ve trias sistemi fasiyalari ustunluk teskil edir Serq hissesi Paleogenin cokme vulkanogen suxurlarindan ve Neogen lavalarindan ibaretdir CografiyasiBatabat golu Sahbuz rayonu Silsilenin qerbinde Gelinqaya dagindan cenuba dogru uzanan tirenin uzerinde Qaraqurt 2500 m zirvesi ucalir Her iki dagin cenub qerb yamaci Qarabaglar Tenenem maili duzenliyine dik enir Gelinqaya dagi ile Kukudagi arasinda silsilenin yuksekliyi 2500 m e qederdir Bu hisse Arpacay ile Cehricay arasinda suayrici yaradir Burada en hundur zirve Keseltepe dagidir 2740 m Silsilenin muxtar respublika erazisine daxil olan hissesi murekkeb oroqrafik qurulusa malikdir Bu murekkeblik relyefde xususile Keceltepe dagindan cenubda daha aydin nezere carpir Silsileden Qaranqus Cehri Qaraultepe Remler ve Buzqov qollari ayrilir Dereleyez silsilesinin Cehri cayindan simaldaki esas hissesi serqe ve cenub qerbe dogru uzanir Burada mutleq yukseklik 2900 3110 m dir Siper dagi 3117 m Keceldag 3118 m Kukudag 3120 m Silsilenin suayiricisi bezen ensiz bezen de genis ve hamardir Dereleyez silsilesinin simal serq qurtaracagi hundurluyu 3087 m olan adsiz zirvenin yaxinliginda Zengezur silsilesi ile birlesir Cehricayindan Naxcivancayin sag qolu qerdeki hissesi qovs seklinde Araz cayina teref alcalir Kuku dagi ile Bicenek asirimi arasinda qalan bu hisse simala dogru meyl etmisdir Silsile cox yerde saxelenmis ve cay dereleri ile kesilmisdir Silsilenin simal hissesi Arpacayin sol cenubu ise Naxcivancayin sag qollari ile parcalanmisdir Әsasen dagcol ve dagcemen landsafti inkisaf etmisdir Yay otlaqlari var MenbeAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 6 ci cild Cin Derk Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2015 seh 586 ISBN 978 9952 441 11 6 B A Budaqov Azerbaycan tebiyyeti Baki 1988 s 17Xarici kecidlerDǝrǝlǝyǝz Sira DaglariHemcinin baxZengezur silsilesi