Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch DeutschLietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська Українська
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Zəka lat ratio və ya ağıl yun νους zehni fəaliyyətin ən yüksək növünü ifadə edən fəlsəfi kateqoriya universal düşünmə qa

Zəka

Zəka
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Zəka (lat. ratio) və ya ağıl (yun. νους) — zehni fəaliyyətin ən yüksək növünü ifadə edən fəlsəfi kateqoriya, universal düşünmə qabiliyyəti, təhlil etmək, mücərrədləşdirmək və ümumiləşdirmək bacarığı.

image
Zəka alleqoriyası

Fəlsəfədə zəka

Foma Akvinalı "İlahiyyatın Xülasəsi" əsərində (1-ci hissə, c. 79, s. 9) insanda zəka və ağıl (intellekt) arasında fərq qoymur, lakin o, yenə də intellekti Tanrının mahiyyəti hesab edirdi, halbuki intellekt müvəqqəti şeyləri ( cognitionem ) dərk etməyə yönəlmişdir.

Zəka — özünə və biliyin konseptual məzmununa yönəlmiş şüur formalarından biridir, özünü dərk edən ağıldır (Kant, Hegel). Zəka özünü prinsiplərdə, ideyalarda və ideallarda ifadə edir. Zəka şüurun digər formalarından - təfəkkür, ağıl, özünüdərk və ruhdan fərqləndirilməlidir. Əgər düşünən şüur kimi təfəkkür dünyaya yönəlibsə və onun əsas prinsipi biliyin ardıcıllığını, düşüncədə özü ilə bərabərliyini qəbul edirsə, özünü dərk edən zəka təkcə müxtəlif məzmunları deyil, həm də özünü bunun mahiyyəti ilə əlaqələndirir. Bu səbəbdən zəka ziddiyyətləri saxlaya bilir. Hegel hesab edirdi ki, yalnız zəka nəhayət həqiqətin konkret olaraq həqiqi ifadəsinə nail olur, yəni əks xüsusiyyətləri öz vəhdətinə daxil edir.

İstinadlar

  1. Разум  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Zeka lat ratio ve ya agil yun noys zehni fealiyyetin en yuksek novunu ifade eden felsefi kateqoriya universal dusunme qabiliyyeti tehlil etmek mucerredlesdirmek ve umumilesdirmek bacarigi Zeka alleqoriyasiFelsefede zekaFoma Akvinali Ilahiyyatin Xulasesi eserinde 1 ci hisse c 79 s 9 insanda zeka ve agil intellekt arasinda ferq qoymur lakin o yene de intellekti Tanrinin mahiyyeti hesab edirdi halbuki intellekt muveqqeti seyleri cognitionem derk etmeye yonelmisdir Zeka ozune ve biliyin konseptual mezmununa yonelmis suur formalarindan biridir ozunu derk eden agildir Kant Hegel Zeka ozunu prinsiplerde ideyalarda ve ideallarda ifade edir Zeka suurun diger formalarindan tefekkur agil ozunuderk ve ruhdan ferqlendirilmelidir Eger dusunen suur kimi tefekkur dunyaya yonelibse ve onun esas prinsipi biliyin ardicilligini dusuncede ozu ile beraberliyini qebul edirse ozunu derk eden zeka tekce muxtelif mezmunlari deyil hem de ozunu bunun mahiyyeti ile elaqelendirir Bu sebebden zeka ziddiyyetleri saxlaya bilir Hegel hesab edirdi ki yalniz zeka nehayet heqiqetin konkret olaraq heqiqi ifadesine nail olur yeni eks xususiyyetleri oz vehdetine daxil edir IstinadlarRazum Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907

Nəşr tarixi: İyun 17, 2024, 19:15 pm
Ən çox oxunan
  • İyul 20, 2025

    Frans Zaxer

  • İyul 18, 2025

    Franca

  • İyul 24, 2025

    Flannan adaları

  • İyul 18, 2025

    Filiz Ahmet

  • İyul 19, 2025

    Filip Zimbardo

Gündəlik
  • 2024 Yay Olimpiya Oyunları

  • II Mehmed

  • Türkiyədəki saat qüllələrinin siyahısı

  • Yekaterinburq

  • Əhmədabadda Boeing 787 qəzası

  • Roman Starovoyt

  • Argentina

  • Vladimir Putin

  • Gəncə üsyanı (1826)

  • Su-27

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı