Zipf qanunu - 1949-cu ildə Harvard Universitetində amerikan linqvisti Corc Zipf (George Kingsley Zipf) belə bir emprik qanunauyğunluq göstərmişdir (Zipfin birinci qanunu): Əgər ixtiyari bir mətndə sözlər işlənmə tezliyinə görə azalan sırada düzülərsə, onda hər bir sözün ranqının onun işlənmə tezliyinə hasili təxminən eyni bir sabitə bərabər olacaqdır. Əgər sözün ranqını , onun işlənmə tezliyini ilə işarə etsək, onda Zipfin birinci qanunu aşağıdakı kimi ifadə olunar:
Zipfin ikinci qanunu isə belə ifadə olunur:
Mətndəki sözlərin sayı ilə onların işlənmə tezliyi arasındakı asılılığı əks etdirən əyri bütün mətnlər üçün eynidir. Zipf qanunları riyazi hesablamalara deyil, bir çox dillərdə mətnlərdə sözlərin işlənmə tezliyinin statistik analizinə əsaslanır. Bu qanunlardan axtarış sistemlərinin alqoritmlərinin hazırlanmasında, saytın axtarışının optimallaşdırılmasında istifadə edilir və onların saytların reytinqinə tətbiqindən belə bir nəticə əldə edilir: İnternetin hər bir seqmentində saytların az bir hissəsi var ki, istifadəçilərin çoxu ora müraciət edir. Axtarış sistemləri bu qanunlara əsasən bütün sözləri 2 qrupa bölürlər:
Axtarış sistemlərində bəzi sözlər (məs., bağlayıcı, nida, şəkilçi və s.) “küy sözlər” hesab edilir və onlar saytların ranqlaşdırılmasında nəzərə alınmırlar.
Axtarış sistemləri digər sözləri vacib hesab edir və onları açar sözlər adlandırır.
Zipf qanununu klaviaturada hərflərin yerləşmə ardıcıllığına nəzər saldıqda daha yaxşı başa düşmək olar. Hər bir dildə digərlərindən daha çox istifadə olunan hərflər var. Bu hərflərin işlənmə tezliyi mövzudan asılı olaraq (elmi mətn, iqtisadi mətn və s.) fərqlənir. Hərflərin klaviaturada yerləşmə ardıcıllığı onların “məşhurluq dərəcəsi”nə görə düzülür. Eynilə, hər bir dildə digərlərinə nisbətən daha tez-tez rast gəlinən sözlər var. İstənilən mətni analiz etdikdə daha vacib sözlər qrupunu ayırmaq mümkündür. Başqa sözlə, bu sözlər vasitəsilə mətnin və onun əsas terminlərinin hansı mövzuya aid olduğunu təyin etmək olar.
Rasim Əliquliyev. Nigar İsmayılova. Bibliometriya: Müasir vəziyyəti, problemləri və inkişaf perspektivləri, 2015, 78 s.
Avqust 21, 2021
zipf, qanunu, 1949, ildə, harvard, universitetində, amerikan, linqvisti, corc, zipf, george, kingsley, zipf, belə, emprik, qanunauyğunluq, göstərmişdir, zipfin, birinci, qanunu, əgər, ixtiyari, mətndə, sözlər, işlənmə, tezliyinə, görə, azalan, sırada, düzülərs. Zipf qanunu 1949 cu ilde Harvard Universitetinde amerikan linqvisti Corc Zipf George Kingsley Zipf bele bir emprik qanunauygunluq gostermisdir Zipfin birinci qanunu Eger ixtiyari bir metnde sozler islenme tezliyine gore azalan sirada duzulerse onda her bir sozun ranqinin onun islenme tezliyine hasili texminen eyni bir sabite beraber olacaqdir Eger sozun ranqini r displaystyle r onun islenme tezliyini f displaystyle f ile isare etsek onda Zipfin birinci qanunu asagidaki kimi ifade olunar r f r c o n s t displaystyle r f r const Zipfin ikinci qanunu ise bele ifade olunur Metndeki sozlerin sayi ile onlarin islenme tezliyi arasindaki asililigi eks etdiren eyri butun metnler ucun eynidir Zipf qanunlari riyazi hesablamalara deyil bir cox dillerde metnlerde sozlerin islenme tezliyinin statistik analizine esaslanir Bu qanunlardan axtaris sistemlerinin alqoritmlerinin hazirlanmasinda saytin axtarisinin optimallasdirilmasinda istifade edilir ve onlarin saytlarin reytinqine tetbiqinden bele bir netice elde edilir Internetin her bir seqmentinde saytlarin az bir hissesi var ki istifadecilerin coxu ora muraciet edir Axtaris sistemleri bu qanunlara esasen butun sozleri 2 qrupa bolurler Axtaris sistemlerinde bezi sozler mes baglayici nida sekilci ve s kuy sozler hesab edilir ve onlar saytlarin ranqlasdirilmasinda nezere alinmirlar Axtaris sistemleri diger sozleri vacib hesab edir ve onlari acar sozler adlandirir Zipf qanununu klaviaturada herflerin yerlesme ardicilligina nezer saldiqda daha yaxsi basa dusmek olar Her bir dilde digerlerinden daha cox istifade olunan herfler var Bu herflerin islenme tezliyi movzudan asili olaraq elmi metn iqtisadi metn ve s ferqlenir Herflerin klaviaturada yerlesme ardicilligi onlarin meshurluq derecesi ne gore duzulur Eynile her bir dilde digerlerine nisbeten daha tez tez rast gelinen sozler var Istenilen metni analiz etdikde daha vacib sozler qrupunu ayirmaq mumkundur Basqa sozle bu sozler vasitesile metnin ve onun esas terminlerinin hansi movzuya aid oldugunu teyin etmek olar Hemcinin bax RedakteBibliometriyaEdebiyyat RedakteRasim Eliquliyev Nigar Ismayilova Bibliometriya Muasir veziyyeti problemleri ve inkisaf perspektivleri 2015 78 s Menbe https az wikipedia org w index php title Zipf qanunu amp oldid 4479624, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
