fbpx
Wikipedia

Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi

Avqust 08, 2021

Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi — 1967-ci ildə yaradılmış muzey.

Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi
Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinin köhnə binası

Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin yeni binası
Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi
Əsası qoyulub 1967
Mövzu Tarix
Yerləşir Zaqatala
Kolleksiyası 10394 eksponat
Direktor Ramazanov Səfər Süleyman oğlu
Muzeyə yetişmək Zaqatala şəhəri Heydər Əliyev prospekti – 30
Telefon (+994 24) 225-31-72
İş rejimi (II – VII) 10:00 – 18:00

Muzey binası

Muzey uyğunlaşdırılmış bir binada yerləşir. Muzey bir ekspozisiya zalından ibarətdir. Zalın sahəsi 185 m2 – dir. Muzeyin ümumi sahəsi 430 m2–dir. Muzey şəhərin mərkəzində yerləşir. Eksponatlar üç fond otağında saxlanılır. Burada 537 eksponat nümayiş etdirilir. Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin ekspozisiya zalında yeddi şöbə fəaliyyət göstərir: Tarix-diyarşünaslıq muzeyi 5 şöbədən ibarətdir. Burada müxtəlif dövrlərdə sənətkarlar tərəfindən düzəldilmiş məişət və kənd təsərrüfatı alətləri, toxuculuq məmulatları, dulusçuluq nümunələri, geyimlər, bəzək əşyaları və digər eksponatlar nümayiş etdirilir. Ən qədim eksponat eramızdan əvvəl III minilliyə aid olan kəsici alətdir. Muzeydə 16 nəfər əməkdaş çalışır.

Muzeyin eksponatları

Muzeydə müxtəlif dövrlərdə sənətkarlar tərəfindən düzəldilmiş məişət əşyaları toplanmışdır. Bu əşyalar sırasına dulusçuluq sənəti nümunələri, ağac və müxtəlif materiallardan hazırlanmış məişət və kənd təsərrüfatı alətləri, toxuculuq məmulatları, metaldan hazırlanmış bəzək əşyaları, müxtəlif dövrlərə aid geyim nümunələri, silahlar və hədiyyələr daxildir. Muzeyin daimi və elmi köməkçi fondlarında 10500 ədəd eksponat saxlanılır. Eksponatlar üç fond otağında saxlanılır. Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin ekspozisiya zalında yeddi şöbə fəaliyyət göstərir:

  1. Əlyazmalar şöbəsi.
  2. Məişət əşyaları şöbəsi.
  3. Tətbiqi incəsənət şöbəsi.
  4. Numizmatika şöbəsi.
  5. Sənədlər şöbəsi.
  6. Şəkillər şöbəsi
  7. Arxeoloji şöbə.

Abbasi pulları

  • Abbasi pullarını Zaqatala İslam Universitetinin fiqh üzrə doktoru Əhməd Niyazov tərəfindən oxunmuşdur. Hər bir pulun elmi pasportları muzeydə öz əksini tapır. Abbasi pullarə muzeyin Numizmatika şöbəsində nümayiş etdirilir.

Mütəxəssislər kufi xətti ilə ərəb dilində yazılmış sikkəni araşdıraraq aşağıdakı kimi geniş annotasiya vermişdir. Sikkənin üz tərəfində dairənin içərisində yuxarıda "La illəha illəlah" sözləri yazılmışdır. (Allahdan başqa Allah yoxdur) Dairə xarici çevrədə isə " Bismillahi duribə həzəd dirhəmi bi Aran fi sənəti sittun və səməninə vəliyəh" (tərcüməsi : Allahın adıilə bu dirhəm 184-cü ildə (hicri ilə), 800-cü ildə (miladi ilə ) Aranda zərb olunmuşdur. Sikkənin arxa üzü: Dairənin tən ortasında bu sözlər yazılmışdır: "Və Məhəmməd Rəsulillah mimma əməra bil xəlifəti Harun Əmirul möminin " (tərcüməsi: Məhəmməd Allahın Rəsuludur, möminlərin əmiri xəlifə Harunun əmri əsasında zərb edilmişdir.) Dairənin xaricində Quran ayələri yazılmışdır. (Tövbə surəsi 33-cü ayə)". Çəkisi 2,85 qr, dm – 25 mm-dir. Sikkələrin hazırlandığı materialı gümüşdən olub əl işidir. Mazıx kəndindən muzeyə gətirilmişdir Pullarən üzərində damğa, ştamp və başqa işarələr və tarix yoxdur. Elmi pasportu 14 noyabr 2016-cı ildə tərtib edilmişdir.

Kitab. İslam hüququ

 
İslam hüququ kitabı

Muzeydə hər şöbəyə aid olan eksponatların elektron versiyaları yaradılmış, pasportları işlənmiş və eyni zamanda kompüterin yaddaşında saxlanılır. Muzeydə kitabların bərpası işi də aparılır.

  • Muzeydə müxtəlif dövrlərdə sənətkarlar tərəfindən düzəldilmiş məişət əşyaları toplanmışdır. Bu əşyalar sırasına dulusçuluq sənəti nümunələri, ağac və müxtəlif materiallardan hazırlanmış məişət və kənd təsərrüfatı alətləri, toxuculuq məmulatları, metaldan hazırlanmış bəzək əşyaları, müxtəlif dövrlərə aid geyim nümunələri, silahlar və hədiyyələr daxildir.
  • Muzeydə TİKA təşkilatı tərəfindən qədim əlyazma kitabların bərpası işləri üçün muzey əməkdaşları Türkiyənin Konya şəhərində Əlyazmalar kitabxanasında təcrübədən keçərək qədim əlyazma kitabları bərpa edərək elketronlaşdırırlar.

Kitab əvvəlcə tam şəklidə elektronlaşır sonra bərpaya göndərilir. Kİtabın elmi pasportu Əhməd Niyazov tərəfindən oxunub tərcümə edilib. Müəllif ابو عبد هللا جالل الدين محمد بن احمد بن محمد االنصاري المحلي الشافعي Əbu Abdullah Cəlaləddin Məhəmməd bin Əhməd b.Məhəmməd əl-Ənsari əl-Məhəlli əş-Şafei, (864/1459). Əsli Afrikalı olan Cəlaləddin Məhəlli, Nil çayının Dimyat qolunun qərbində yerləşən Məhəllətu`l-Kübraya nisbətlə Məhəlli ləqəbini almışdır. Böyük Şafei fəqih və təfsir alimi olan Məhəlli on beşə yaxın böyük əsərlərin müəllifidir ki, onların hamısı günümüzə gəlib çatmış çap edilmiş əsərlərdir. Kitab: "الطالبين منهاج شرح في الراغبين كنز / Kənzur-Rağibin fi şərhi Minhaci`t-Talibin" II cilddən ibarət olan bu əlyazma böyük şafei alimi İmam Nəvəvinin İslam fiqhinə dair olan "Minhacit-Talibin" əsərinə yazılmış şərhin əlyazmasının ikinci cildidir. Bu cilddə İslam hüququnun nikah, nüşuz, qəsəm, xul, talaq, ricət, ila, kəffarə, lian, istibra, rada, nəfəqə, cirah, qisas, diyet, davad-dəm, buğat, riddə, zina, həddi-qəzf, qatu-sirqə, qatu`t-tariq, əşribə, səyyad, siyer, cizyə, hədn, sayd və zəbaih, udhiyyə, ətimə, müsabiqə və münadilə, iman, nəzr, qada, qismət, şahadat, dəva`l-beyyinat, itq, tədbir, kitabə, ümməhətü`l-əvlad mövzuları kitabın mündəricatını təşkil edir. Bu cilddə kitabın adı, müəllifi və əlyazma katibi haqqında hər hansı bir məlumat yoxdur. Mədrəsələrdə istifadə zamanı çoxlu sayda qrammatik və hüquqi qaydalar gözəl yazı nümunələri, xəttatlıq sənəti nümayiş etdirilərək səhifə kənarlarına yazılmışdır. Kitabda səhifə aralarında hər biri kitabın mövzusuna aid bir çox müstəqil fitvalar və xüsusi qeydlər mövcuddur. Bu, ümumiyyətlə kitabdan həm mütaliə məqsədli həm də tədrisdə istifadənin yüksək səviyyədə olduğunu göstərir.Nəsihət. Fitva və izahlı şərhlər. (Bu nəsihət əlyazısı 0320 № li "Kənzur — Rağibin" kitabının içindən çıxmış nəsihətnamədir. Eksponat eyni zamanda adı keçən kitabın 4 № li qeydiyyatıdır) Səhifə 1 "Ey Adəm Oğlu, ölümü unutma. Bil ki, ölüm səni unutmur. Əgər dünya malının hamısını sənə versəm, bir o gədər də istəyərsən, sənin gözünü isə ancaq torpaq doyurar. Ey adəm Oğlu, gəncliyinə güvənmə, necə gəncləri ölüm apardı. Geriyə ancaq qocalıq qalmışdır. Ey Adəm oğlu, nə kişilər vardır ki, dünya malı yığdılar ancaq öldü getdilər və mallarını tərk edib getdilər. Həm də bu malı elə mirasçılara buraxıb getdilər ki, axirətdə onlar yox, qoyub gedən özü bu malın hesabını verəcək. Dünyalıq bir şeylə öyünmə. Səndən əvvəlkiləri aldatdığı kimi, səni də aldadar. Dünyadan sənə daha qiymətli olan şeyləri istə. Dünyalıq olanlar onun aşiqləri üçün həmişə bəladır və ona həris olanlar üçün ağır imtahandır. Əgər dünyanın Allah nəzdində bir milçək qanadı qədər dəyəri olsaydı kafirə ondan bir qurtum su belə içirməzdi." Səhifə 2. 2-ci və 3-cü səhifədə ayə və hədislər göstərilərək nəsihətvari moizə verilmişdir. Bu yarı "Siracul — qulub" kitabından götürülmüşdür. Səhifə 4. 4-cü səhifədə "Tənbihul — qafilin" adlı əsərdən əkin işləri üçün tövsiyyə edilən nəsihət qeyd edilmişdir. "Kişiyə əkinçilikdə müstəhəb olan şeylər": Əkin üçün həftənin birinci, dördüncü və bazar günləri müstəhəbdir. Əkinə gedərkən xanımına əmr etmədən öküzün buynuzundan özün tut. Tutandan sonra bu duanı oxu. (Bəqərə 204) "Və izə təvəlla səafil – ardi li yuhlikəl — harsə vən – Nəsl. Vallahu lə yuhibbul – fəsad. Əkin anında toxumun torpağa qovuşmasında oxusan əkin xeyir, bərəkətli olar və bəlalardan əmin olar. Bu dünya "Allahumə salli alə Muhəmmədin və alə Əli Muhamməd və səllim. Allahummə inni Səlləmtu ileykə.Yə iləhəl Aləmin.Yə muin.Yə Allah.Yə Raziqəl muğillin.Yə ərhəməlməsəkin və zəl-qüvvətül-mətin və yə ğəyyasül-müstəğisin və ya xeyrən-Nasirin.İyyəkə nəbudu və iyyəkə nəstəin.Allahumə in kənə rizqi fis-səmai məal-mətari fəənzilhu və inkənə fil-erdi qaribən fəyəssirhu və in kənə kəsiran yə xayrər-Raziqin. Sübhanəl-bəisil-varis.Yə muinə kulli xayrin Yə muinəl-bəisil-fəqir.Yə Razzəqət Tiflis-sağir Yə ərhəmər-Rahimin." Eksponatın ölçüləri 38 x 22 sm, vərəqlərin sayı 226, çəkisi 2721 — qram. (2 kq 721 qram). Kitabın içində həm kitaba yapışdırılmış həm də səhifələrin arasına qoyulmuş vərəqlər vardır. Kitabın səhifələrinin arasındakı kiçik vərəqlərin sayı 150, yapışdırılan vərəqlərin sayı isə 36 – dır

İstinadlar

  1. Zaqatala rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin elektron ünvan kataloqu
  2. Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi
  3. Zaqatala rayon Tarix-diyarşünaslıq muzeyi haqqında
  4. Zaqatala Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi
  5. Zaqatala Rayon İcra Hakimiyyəti
  6. Azərbaycan muzeyləri
  7. Muzeydə sərgi
  8. Zaqatala rayon mədəniyyət müəssisələri
  9. Muzey eksponatları

Xarici keçidlər

  • Azərbaycan muzeyləri
  • Zaqatala rayon Tarix-diyarşünaslıq muzeyi
  • Muzey eksponatları
  • Muzeydə sərgi
  • Zaqatala Tarix Diyarşünaslıq Muzeyi
  • Zaqatala Rayon İcra Hakimiyyəti

Avqust 08, 2021
zaqatala, tarix, diyarşünaslıq, muzeyi, 1967, ildə, yaradılmış, muzey, zaqatala, tarix, diyarşünaslıq, muzeyinin, köhnə, binasınin, yeni, binasıəsası, qoyulub, 1967mövzu, tarixyerləşir, zaqatalakolleksiyası, 10394, eksponatdirektor, ramazanov, səfər, süleyman,. Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyi 1967 ci ilde yaradilmis muzey Zaqatala Tarix Diyarsunasliq MuzeyiZaqatala Tarix Diyarsunasliq muzeyinin kohne binasiZaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin yeni binasiZaqatala Tarix Diyarsunasliq MuzeyiEsasi qoyulub 1967Movzu TarixYerlesir ZaqatalaKolleksiyasi 10394 eksponatDirektor Ramazanov Sefer Suleyman ogluMuzeye yetismek Zaqatala seheri Heyder Eliyev prospekti 30 1 Telefon 994 24 225 31 72Is rejimi II VII 10 00 18 00 2 Mundericat 1 Muzey binasi 2 Muzeyin eksponatlari 3 Abbasi pullari 4 Kitab Islam huququ 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerMuzey binasi RedakteMuzey uygunlasdirilmis bir binada yerlesir Muzey bir ekspozisiya zalindan ibaretdir Zalin sahesi 185 m2 dir Muzeyin umumi sahesi 430 m2 dir Muzey seherin merkezinde yerlesir Eksponatlar uc fond otaginda saxlanilir Burada 537 eksponat numayis etdirilir 3 Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin ekspozisiya zalinda yeddi sobe fealiyyet gosterir Tarix diyarsunasliq muzeyi 5 sobeden ibaretdir Burada muxtelif dovrlerde senetkarlar terefinden duzeldilmis meiset ve kend teserrufati aletleri toxuculuq memulatlari dulusculuq numuneleri geyimler bezek esyalari ve diger eksponatlar numayis etdirilir En qedim eksponat eramizdan evvel III minilliye aid olan kesici aletdir Muzeyde 16 nefer emekdas calisir 4 Muzeyin eksponatlari RedakteMuzeyde muxtelif dovrlerde senetkarlar terefinden duzeldilmis meiset esyalari toplanmisdir Bu esyalar sirasina dulusculuq seneti numuneleri agac ve muxtelif materiallardan hazirlanmis meiset ve kend teserrufati aletleri toxuculuq memulatlari metaldan hazirlanmis bezek esyalari muxtelif dovrlere aid geyim numuneleri silahlar ve hediyyeler daxildir 5 Muzeyin daimi ve elmi komekci fondlarinda 10500 eded eksponat saxlanilir Eksponatlar uc fond otaginda saxlanilir Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin ekspozisiya zalinda yeddi sobe fealiyyet gosterir 6 Elyazmalar sobesi Meiset esyalari sobesi Tetbiqi incesenet sobesi Numizmatika sobesi Senedler sobesi Sekiller sobesi Arxeoloji sobe Abbasi pullari RedakteAbbasi pullarini Zaqatala Islam Universitetinin fiqh uzre doktoru Ehmed Niyazov terefinden oxunmusdur Her bir pulun elmi pasportlari muzeyde oz eksini tapir Abbasi pullare muzeyin Numizmatika sobesinde numayis etdirilir Mutexessisler kufi xetti ile ereb dilinde yazilmis sikkeni arasdiraraq asagidaki kimi genis annotasiya vermisdir Sikkenin uz terefinde dairenin icerisinde yuxarida La illeha illelah sozleri yazilmisdir Allahdan basqa Allah yoxdur Daire xarici cevrede ise Bismillahi duribe hezed dirhemi bi Aran fi seneti sittun ve semenine veliyeh tercumesi Allahin adiile bu dirhem 184 cu ilde hicri ile 800 cu ilde miladi ile Aranda zerb olunmusdur Sikkenin arxa uzu Dairenin ten ortasinda bu sozler yazilmisdir Ve Mehemmed Resulillah mimma emera bil xelifeti Harun Emirul mominin tercumesi Mehemmed Allahin Resuludur mominlerin emiri xelife Harunun emri esasinda zerb edilmisdir Dairenin xaricinde Quran ayeleri yazilmisdir Tovbe suresi 33 cu aye Cekisi 2 85 qr dm 25 mm dir Sikkelerin hazirlandigi materiali gumusden olub el isidir Mazix kendinden muzeye getirilmisdir Pullaren uzerinde damga stamp ve basqa isareler ve tarix yoxdur Elmi pasportu 14 noyabr 2016 ci ilde tertib edilmisdir 7 Kitab Islam huququ Redakte Islam huququ kitabi Muzeyde her sobeye aid olan eksponatlarin elektron versiyalari yaradilmis pasportlari islenmis ve eyni zamanda komputerin yaddasinda saxlanilir Muzeyde kitablarin berpasi isi de aparilir Muzeyde muxtelif dovrlerde senetkarlar terefinden duzeldilmis meiset esyalari toplanmisdir Bu esyalar sirasina dulusculuq seneti numuneleri agac ve muxtelif materiallardan hazirlanmis meiset ve kend teserrufati aletleri toxuculuq memulatlari metaldan hazirlanmis bezek esyalari muxtelif dovrlere aid geyim numuneleri silahlar ve hediyyeler daxildir Muzeyde TIKA teskilati terefinden qedim elyazma kitablarin berpasi isleri ucun muzey emekdaslari Turkiyenin Konya seherinde Elyazmalar kitabxanasinda tecrubeden kecerek qedim elyazma kitablari berpa ederek elketronlasdirirlar Kitab evvelce tam seklide elektronlasir sonra berpaya gonderilir KItabin elmi pasportu Ehmed Niyazov terefinden oxunub tercume edilib Muellif ابو عبد هللا جالل الدين محمد بن احمد بن محمد االنصاري المحلي الشافعي Ebu Abdullah Celaleddin Mehemmed bin Ehmed b Mehemmed el Ensari el Mehelli es Safei 864 1459 Esli Afrikali olan Celaleddin Mehelli Nil cayinin Dimyat qolunun qerbinde yerlesen Mehelletu l Kubraya nisbetle Mehelli leqebini almisdir Boyuk Safei feqih ve tefsir alimi olan Mehelli on bese yaxin boyuk eserlerin muellifidir ki onlarin hamisi gunumuze gelib catmis cap edilmis eserlerdir Kitab الطالبين منهاج شرح في الراغبين كنز Kenzur Ragibin fi serhi Minhaci t Talibin II cildden ibaret olan bu elyazma boyuk safei alimi Imam Nevevinin Islam fiqhine dair olan Minhacit Talibin eserine yazilmis serhin elyazmasinin ikinci cildidir Bu cildde Islam huququnun nikah nusuz qesem xul talaq ricet ila keffare lian istibra rada nefeqe cirah qisas diyet davad dem bugat ridde zina heddi qezf qatu sirqe qatu t tariq esribe seyyad siyer cizye hedn sayd ve zebaih udhiyye etime musabiqe ve munadile iman nezr qada qismet sahadat deva l beyyinat itq tedbir kitabe ummehetu l evlad movzulari kitabin mundericatini teskil edir Bu cildde kitabin adi muellifi ve elyazma katibi haqqinda her hansi bir melumat yoxdur Medreselerde istifade zamani coxlu sayda qrammatik ve huquqi qaydalar gozel yazi numuneleri xettatliq seneti numayis etdirilerek sehife kenarlarina yazilmisdir Kitabda sehife aralarinda her biri kitabin movzusuna aid bir cox musteqil fitvalar ve xususi qeydler movcuddur Bu umumiyyetle kitabdan hem mutalie meqsedli hem de tedrisde istifadenin yuksek seviyyede oldugunu gosterir 8 Nesihet Fitva ve izahli serhler Bu nesihet elyazisi 0320 li Kenzur Ragibin kitabinin icinden cixmis nesihetnamedir Eksponat eyni zamanda adi kecen kitabin 4 li qeydiyyatidir Sehife 1 Ey Adem Oglu olumu unutma Bil ki olum seni unutmur Eger dunya malinin hamisini sene versem bir o geder de isteyersen senin gozunu ise ancaq torpaq doyurar Ey adem Oglu gencliyine guvenme nece gencleri olum apardi Geriye ancaq qocaliq qalmisdir Ey Adem oglu ne kisiler vardir ki dunya mali yigdilar ancaq oldu getdiler ve mallarini terk edib getdiler Hem de bu mali ele mirascilara buraxib getdiler ki axiretde onlar yox qoyub geden ozu bu malin hesabini verecek Dunyaliq bir seyle oyunme Senden evvelkileri aldatdigi kimi seni de aldadar Dunyadan sene daha qiymetli olan seyleri iste Dunyaliq olanlar onun asiqleri ucun hemise beladir ve ona heris olanlar ucun agir imtahandir Eger dunyanin Allah nezdinde bir milcek qanadi qeder deyeri olsaydi kafire ondan bir qurtum su bele icirmezdi Sehife 2 2 ci ve 3 cu sehifede aye ve hedisler gosterilerek nesihetvari moize verilmisdir Bu yari Siracul qulub kitabindan goturulmusdur Sehife 4 4 cu sehifede Tenbihul qafilin adli eserden ekin isleri ucun tovsiyye edilen nesihet qeyd edilmisdir Kisiye ekincilikde musteheb olan seyler Ekin ucun heftenin birinci dorduncu ve bazar gunleri mustehebdir Ekine gederken xanimina emr etmeden okuzun buynuzundan ozun tut Tutandan sonra bu duani oxu Beqere 204 Ve ize tevella seafil ardi li yuhlikel harse ven Nesl Vallahu le yuhibbul fesad Ekin aninda toxumun torpaga qovusmasinda oxusan ekin xeyir bereketli olar ve belalardan emin olar Bu dunya Allahume salli ale Muhemmedin ve ale Eli Muhammed ve sellim Allahumme inni Sellemtu ileyke Ye ilehel Alemin Ye muin Ye Allah Ye Raziqel mugillin Ye erhemelmesekin ve zel quvvetul metin ve ye geyyasul mustegisin ve ya xeyren Nasirin Iyyeke nebudu ve iyyeke nestein Allahume in kene rizqi fis semai meal metari feenzilhu ve inkene fil erdi qariben feyessirhu ve in kene kesiran ye xayrer Raziqin Subhanel beisil varis Ye muine kulli xayrin Ye muinel beisil feqir Ye Razzeqet Tiflis sagir Ye erhemer Rahimin Eksponatin olculeri 38 x 22 sm vereqlerin sayi 226 cekisi 2721 qram 2 kq 721 qram Kitabin icinde hem kitaba yapisdirilmis hem de sehifelerin arasina qoyulmus vereqler vardir Kitabin sehifelerinin arasindaki kicik vereqlerin sayi 150 yapisdirilan vereqlerin sayi ise 36 dir 9 Istinadlar Redakte Zaqatala rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin elektron unvan kataloqu Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Zaqatala rayon Tarix diyarsunasliq muzeyi haqqinda Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Zaqatala Rayon Icra Hakimiyyeti Azerbaycan muzeyleri Muzeyde sergi Zaqatala rayon medeniyyet muessiseleri Muzey eksponatlariXarici kecidler RedakteAzerbaycan muzeyleri Zaqatala rayon Tarix diyarsunasliq muzeyi Muzey eksponatlari Muzeyde sergi Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Zaqatala Rayon Icra HakimiyyetiMenbe https az wikipedia org w index php title Zaqatala Tarix Diyarsunasliq Muzeyi amp oldid 5972295, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.